4
Ruth ga Bawatj maṉḏa märranhaminan
1 Ga balanyamirriynydja, ŋayiny ŋunhi Bawatjtja balan marrtjin buku-ḻuŋ’maranhamirrilila wäŋalil balayin ŋunhi yindi dhurrawara gan dhärran gärrinyaraw, ga ŋunhilin ŋayi gan nhinanany galkurrnydja ga bäy ŋayi ŋunhi wiripu yolŋu bunan galkiwuy gurruṯumirr, bala yan ŋayiny Bawatjthuny wäthurra nhanŋu, bala maṉḏa nhinan.
2 Bala ŋayi Bawatjtja wiripuwurruŋgun muka wäthurr, ŋurikiwurruŋgun ŋunhi buŋgawawnha mala ŋurikiyin wäŋawnha ŋurru-ḏawalaŋuwnha mala. Waŋan walalany ŋayi nhinanhamaraŋal ga bäy walal nhina-nhinany,
3 Bala ŋayiny Bawatjtja waŋan nhanŋu ŋurikiyiny dirramuw galkipuywuny gurruṯumirriw ŋunhi djägamirriwnydja maṉḏaŋ Nayawmiw ga Ruthguny bitjarr gam’, “Ŋunha Nayawminy bilin barpuru roŋiyirra beŋur Mawapŋurnydja wäŋaŋur, ga ŋunha ŋayi ga djalimnha nhakun waŋany ŋunhi nhanukalaŋaw dhuway’mirriŋuwnydja yäkuw Yilimilikguny.
4 Dhuwal ŋarra ga nhuŋu lakaramany, bili nheny dhuwal mirithirra galkipuynha gurruṯumirr, ga nhuŋun ŋunhi dhunupany romgurrnydja nhe dhu märramany wuŋuḻiyundja ŋunhiyi wäŋa. Ŋuli nhe djälnydja gal’ŋu, ga ŋuli nhe djäl nhe dhu dhiyaŋun bala märram. Dhuwalawurrnydja ḏirramuwurr dhärra’-tharra ga, dhuwalawurrnydja ŋarra garryurr maŋutji-marŋgimirra nhokalaŋaw romguny, nhaltjan nhe dhu. Yurr ŋuli balaŋ nhe dhu yakayundja ŋurikiyi wäŋawnydja, ŋarranhany marŋgi-wurrupula, bili ŋarran dhuwal nhokalnydja galki, galkipuy gurruṯumirr maṉḏaŋ.” Bala ŋayiny ŋunhi djägamirrnydja galkipuy gurruṯumirr bitjarra wäŋan, “Ŋarran dhu bäyim”, bitjarr.
5 Ga ŋayiny Bawatjtja bitjarr nhanŋu waŋan gam’, “Yo! Manymak, ŋuli nhe dhu ŋunhi bäyimdja nhanukal Nayawmiwal, nheny dhu ŋunhi märramdhi miyalkkum ŋanya Ruthnhany. Ga ŋuli ŋayi dhu nhuŋu ŋunhi yothuny gäma ḏirramuny, ŋunha ga rom waŋa, ŋayiny dhu ŋunhiyiny wäŋa bäyimbuynydja nhokuŋ dhu balayi bili yan roŋiyirr nhanukalaŋuwal Ruthgal ŋurruŋuwal dhuway’mirriŋuwal.”
6 Bala ŋayiny ŋunhi ḏirramuny bitjarra waŋan gam’, “Manymak, ŋuli ŋayi ga bitjandhiny rom waŋa, ŋarrany dhu yakan märram wuŋiḻi’yun ŋunhiyiny wäŋa! Ŋunhiny balaŋ goḏu-marimirriyaŋun dhuwanna wäŋa yirralka, ŋunhi ŋarra ga dhiyaŋun bala dhuwal ŋayatham. Ga ŋunhi balaŋ ŋarra bäyimdja, ŋayiny balaŋ dhuwal wäŋany bukmakkun, Ruthu ga nhanukalaŋaw djamarrkuḻiw ga wiripuny nhanŋu bukmak gurruṯumirr mala, walalaŋgun balaŋ dhuwandja wäŋany. Gatjuy nhen bäyim wuŋiḻiyurr nhepin, bili ŋarrakuny dhuwali gumurr-ḏälthinan rom.”
7 Ga balanyamirriy waluy gan rom ŋorran, dhuwalatjarr bala buku-djuḻmaranhaminyawurr, ŋunhi gan maŋutji-lakaranhamirr rom ŋorran, ŋayi dhu ŋaraka-ḏälkum ga djugu’ rom, romgurr yan. Ga bitjanan walal ŋuli ŋunhi djämany gam’, waŋgany dhu yolŋuy ŋuli yupmaranha waŋgany nhanŋuwuy ŋayi ḻuku-puy dhapa’thuŋ bala ŋuli gurrupanan yan wiripuŋuw yolŋuw.
8 Bala dhäŋur yoranhaŋurnydja, ŋunhi ŋayi ŋunhiyi ŋurruŋur ḏirramu galkipuy gurruṯumirr djägamirr maṉḏaŋ Ruthgu ga Nayawmiw bilin nhakun yoraŋalnha nhanŋu Bawatjkuny ŋunhi ŋayin dhu bäyim ga märram ŋunhiyiny wäŋa ŋaraka maṉḏaŋguny Ruthguny ga Nayawmiwnydja, bala beŋuryiny ŋayiny ŋuriŋiyiny ḏirramuy yupmaraŋala nhanŋuwuy ŋayi ḻukupuynydja bala yan gurrupar nhanukal Bawatjkala.
9 Bala yan ŋayi Bawatjtja waŋanan ŋurikiwurruŋguny buŋgawawnydja mala wäŋa-ŋunhiŋuwuywuny ŋurru-ḏawalaŋuw mala bitjarra gam’, “Nhuma dhuwalawurr marŋutji-marŋgimirr ŋunhi gäthuraŋuwnydja waluy, ŋunhi nhäŋal ga ŋäkul nhä maḻŋ’thurr dhiyaŋ bala waluy, bala yan ŋarra dhuwal bäyimnha märraŋala ŋunhany ŋunhi Nayawmiwnydja wäŋa, ŋunhi ŋayi gan Yilimilakthu ŋayathaŋal ga nhanukal märrmay’ ḏirramuy gäthu’mirriŋuy maṉḏa yäkuy Djiliyunthu ga Mälunthu.
10 Ga wiripuny nhuma bukmak yan marŋgi, ŋunhi ŋarra yoraŋal märranharaw miyalkkunharaw nhanŋu Ruthgu ŋunhi ŋayi buku-gurthapuy miyalk nhanŋu Mälungu, ŋunhi ŋayi barrkupuy miyalk wäŋa-Mawapbuy. Ga dhiyaŋiyiny dhu ŋunhi romdhu roŋanmaraman wäŋany balayin walalaŋgalnha gurruṯumirriwal ŋayi dhu ga dhärran ŋunhilin bili walalaŋgalnha yäkuŋur ḻikanŋur bundurrŋur. Ga yäkuny ŋanya dhu ga guyaŋan yan bitjana bili dhiyalnydja yindiŋur wäŋaŋur.
11 Ga walalnydja ŋunhi ŋurru-ḏawalaŋuny mala ga wiripuwurrnydja buŋgawa mala bitjarra waŋan gam’, “Napurr dhuwal maŋutji, buthuru ga ŋayaŋu marŋgin dhiyakiyiny mala bumakku. Ga dhuwal napurr ga buku-mirriyaman märr ŋayi dhu Garrayyu gurrupan nhuŋu miyalknha dharrwa djämarrkuḻi, bitjarr bili nhakun ŋayi nhanŋu miyalkku maṉḏaŋ yäkuw Liyawgu ga Ratjulwu ŋunhi maṉḏa miyalk gan nhinan nhanŋu Djaykupgu. Ga ḻukunydjayyirr nhe dhu ŋunhiliny bäpurruŋur malaŋur Yiparathŋurnydja ga ŋunhalnydja wäŋaŋur Bithiliyamdja nhe dhu mirithirra ŋurruwuŋmirra yolŋu.
12 Ga mala-bunhawuynydja nhuŋu djamarrkuḻiny dhiyakuŋdhi yuṯawuŋuny miyakkuŋ, walal dhu mirithirra yäku-ḏumurryirra nhakun ŋunhiwurrnha gurruṯumirr mala nhanŋun Beritjkun, ŋunhi ŋayin waŋganydja gäthumirriŋu nhanŋu Djudawnha; ga ŋayiny ŋunhi mala-ŋurrkanhayŋu nhanŋun Bawatjkun ga wiripuwurruŋ mala Wäŋa-Biliyampuywun malaŋuw.
13 Bala maṉḏa märraŋanhaminan Bawatjtja ga Ruthdja nhanŋun miyalk. Ga ŋayiny Garrayyuny maṉḏaŋ gurrupar ḏirramun yothu.
14 Ga bäy ŋayi yothu dhawal-guyaŋan, bala ŋayiny ŋunhi miyalktja Ruthdja waŋan nhanukal Nayawmiwalnydja bitjarra, “Garray marrkapmirr, gäthurnydja ŋayi dhuwal Garrayyu gurrupar nhuŋu gaminyarr’mirriŋunhan, djägamirrinhan nhuŋu.
15 Ga ŋali ga dhuwal buku-mirriyamany, märr ŋayi dhu dhuwal yothuny ḏirramuny ŋurruŋuyirra ga yäku-dumurruyirra bukmakŋura yan dhiyal wäŋaŋur ŋarakaŋur Yitjuralnydja. Yuwalknha yan ŋali ga dhuwal buku-mirriyamany yuwalknha yan, ŋayi dhu ŋunhi yäku-ḏumurruyirrnydja! “Ŋali ga dhuwal buku-mirriyamany, märr nhanŋuny dhu yäku Garraywuny yindithirra mirithirra dhiyal wäŋaŋur Yitjuralnydja buku-ḻiwmaraman. Ga nhokal gaminyarr’mirriŋuynydja dhu nhuna mirithirra ŋoy-djulŋithinyamaram, ga djägan yan ŋayi dhu ga nhuŋu ga bäy nhe worruŋuthirr, bili ŋayiny dhuwali wakumirriŋu nhokalaŋuwnha gäthumirriŋuw. Ga ŋayiny ga ŋunhiyiny nhuŋuny gäthumirriŋu mirithirra warray ga märr-ŋamathirr nhuŋu, ŋunhi ga bulun djuḻkmaraman märr-ŋamathinyawuy ŋurikiwurruŋguŋuny ŋunhi 7-guŋuny nhokalaŋawuŋ wakumirriŋuwuŋ mala.
16 Bala ŋayiny Nayawminy gan märr-ŋamathinan nhanŋu yothuwnydja ḏirramuwnydja ga djägany gan nhanŋu latju’kuŋala.
17 Ga walalnydja ŋunhi wäŋa-ŋunhiŋuwuyyuny mala miyalkurruwurruy ŋanya ŋunhi ḏirramunhany yäku-lakaraŋal Wäbitnha. Yurr walalnydja ŋanya gan lakaraŋal bitjarr, ‘Nayawmiw ḏirramu’. Ga ŋunhi ŋayi Wäbit ŋutharnydja ga ŋayiny muka yothuny maḻŋ’maraŋal ḏirramuny, bala yan yäku-lakaraŋalnydja ŋanya Djetji, ŋunhi yalalaŋumirrnydja ŋayin ŋunhi bäpamirriŋu nhanŋuny Geŋ-Daybitkuny.
18-22 Ga dhuwanna ŋunhi nhanŋu yarraṯany Daybitkuny mala-ŋurrkanhanyŋuny mala. Djetji, Wäbit, Bawatj, Djalmun, Natjun, Yaminidab, Räm, Yitjurun ga Beritj.