Baluwa jha Pauli kwa
Akagalatiya
Ulongolelo
Baluwa kwa bhando bha ku Galatiya jhijhandikwe na ntenga Pauli, mu chula jha 1:1. Na ikajhandikwe na Pauli kwa makunde gha bhando bhibhannyeketii Kilichitu bhibhabhii ku Galatiya pakate jha chaka cha makome ncheche na nane ade makome nhwano na chaba pabhelwikwa njwe Yecho Kilichitu. Pange Akagalatiya bhatamita kubomane jha ku Galatiya jhibhii chehemo jha ulongoche gwa Kiloma. Bhando bhubhachomite bhakwetejhe uchakaka panane jha chehemo jha Pauli kojhe pajhandikila baluwa jhenje, pange akibha ku muche gwa ku Epecho amu ku Kolintu.
Pauli akajhandikile baluwa jhenje kwa bhando bhoha bhibhannyeketii Kilichitu kwa Akayahude na bhangebhehe Akayahude na makunde gha bhando ghighannyeketii Kilichitu gha kwenio ku Galatiya. Chakaka baluwa jhenje akajhandike kughakana mabholo ghuwange ghighalongela bhando bhibhannyeketii Kilichitu bhaghakengame kwa Akayahude kubhoka mulilaghano lya Makacho, akachokolikii hake achwa kujhingii jando. Pakate jha bhando bhibhannyeketii Kilichitu pakibha na likunde limo lilikemitwa Akayuda, bhando bhamba bhachokolikiya bhando bha ilambo henge bhajhingile jando. Helahela bhando bheniya bhakonyita machwale twe panane jha ukindendeke gwa Pauli. Pauli akengilila utenga gwake kwa kulonge luhomo lwake lumo, mu chula jha 1:11-2:14, na alikengilila Lilobhe lya Mbone kwa kulonge kubhehe bhando bhahoto kukombolelwa kwa kuhobholela Yecho Kilichitu kanjika, mu chula jha 2:16. Lijhambu uletwa na umbone ghulangiwa na Chapanga na chi kuhenga mundo.
Ghughabhii mukitabo
Pauli itumbuu baluwa jhake kwa kwajhambucha makunde gha bhando bhibhannyeketii Kilichitu bha Ku Galatiya, mu chula jha 1: 1-5.
Pauli ichimulila malobhe ghake jwenio chakibha kwenio kunyuma na kone akengilila kupala kwake kubhola na kulangiya kubhehe akajhighite kutama kwa kukengama lilaghalikilo, nambo lijhambu lijhakulepelela, mu chula jha 1:6-2: 21.
Pauli ichimulila hake chikihengwa na lilaghaliho na umbone gwa Chapanga mu ughombokeko, mu chula jha 3-4.
Pauli apiya machimulilo ghange gha kulangiya chibhapalwa kutama bhando bhibhannyeketii Kilichitu, mu chula jha 5-6:10.
Pauli ikutila mu baluwa jhake kwa kwajhambucha bhando na kwalobholela bhakomboke kubhehe kughalambulwa na Chapanga na kutendwa ihumbe inhyono ndi kilebhe chamaha hake kuliku lilaghalikilo lya panja anda hela kujhingii jando, mu chula jha 6:11-18.
1
1 Nenga Napauli, ngemitwe jhe hilu ndumitwe jhe na mundo kubhehe natenga, nambo ngemitwe na kutumwa na Yecho Kilichitu na Chapanga Tate gwito jwakayokiche Yecho Kilichitu kuhumii mu kuwegha,
2 nenga na akalongo bhoha bhibhabhii pamonga na nenga tunyandikila mangota makunde gha bhando ghighannyeketii Kilichitu gha ku Galatiya.
3 Ninyope umbone na uteeke kuhumii kwa Chapanga Tate gwito na Bhambo Yecho Kilichitu.
4 Yecho Kilichitu akajheketile kuwe jwenio kwa nhwalo jha uhakaho gwito twenga ngita chapalita Chapanga Tate gwito, atukombole kuhumii mu nnema ghongo gwanganandela gwa ngohe.
5 Chapanga abhii na ung'alicho machiko ghoha ghangapeta! Amina.
Libhii Lilobhe lya Mbone limo tugha
6 Nikangacha munneka Chapanga kajhombekajhombe, jwahaghuline mangota kwa umbone gwa Kilichitu, na nkengime lilobhe lenge lilibhonekana ngita Lilobhe lya Mbone.
7 Chakaka libhii jhe Lilobhe lenge lya Mbone. Nongi yenio, nhwalo bhabhii bhando bhibhamubhoghana, na bhapala kulighalambula Lilobhe lya Mbone lya Kilichitu.
8 Nambo anda mundo pakate jhito amu ntumiche jwa kunane kwa Chapanga, natangachila lilobhe lenge lya mbone chi ngita lituntangachii twenga, bhahe, jwenio abhaha na likoto!
9 Ngita chinongolile kulonge, na ngohe nibhujhii kabhele kulonge, anda mundo jhojhoha anobholile Lilobhe lya Mbone lenge na chi lela lipokile, jwenio abhaha na likoto lya Chapanga!
10 Bho, nipala kunhalalicha ghane? Bho, nipala kunhalalicha mundo amu Chapanga? Anda ngandenda yenio, ngangundike ng'o nenga kubhehe natumiche jwa Kilichitu.
Pauli chakemitwa na Chapanga
11 Makalongo bhango, mbala umanye kubhehe Lilobhe lya Mbone lindangicha lela lihumii jhe kwa bhando.
12 Hilu nenga mbokii jhe kuhumii kwa mundo jhojhoha amu nikabholitwe jhe na mundo. Nambo Yecho Kilichitu jwenio ndi jwayekulile gheniya.
13 Mangota mukajhohine punikibha makacho pungamwila dine jhango jha Kiyahude, na chinang'ahita makunde gha bhando bhibhanyeketii Kilichitu nambata kwakomelekeya njwe.
14 Chakaka, nenga nikachochite hake mu dine jha Kiyahude kuliku Akayahude twe bhitulenganii yaka nhwalo ng'aghita hake kughakamula mabholo ghala gha akanahota bhito.
15 Nambo Chapanga, kwa umbone gwake akahagwii nakubhelukwa jhe, angemite niunhengele mahengo.
16 Pala tugha payekulila Mwana mundo nkate jhango, ndangache Lilobhe lya Mbone kwa bhando bha ilambo henge, nikabhutwiki jhe kunkonya mundo jhojhoha.
17 Helahela nikajhawii ndeka ku Yeluchalemo kwa bhala bhibhakalongalile kubhehe akatenga, nikatumbwii kujhenda ku Alabiya, peniya nyakukelebhuka kabhele ku Damasiko.
18 Puipetita yaka itato nyakuhobhoka ku Yeluchalemo kukongana na Petile, nyakutama nako kwa machiko kome na nhwano.
19 Nambo nikakonganike jhe na ntenga jhonge jhojhoha nga Yakobu, unung'una mundo Bhambo Yecho.
20 Chenje chinijhandika ndi chakaka, Chapanga amanye, nilonge uwange jhe.
21 Bhahe, machiko gha palongolo nyakujhenda ku kilambo chuku Siliya na ku Kilikiya.
22 Machiko gheniya, namwete bhanamona jhe makunde gha bhando ghighanyeketii Kilichitu gha ku kilambo chuku Yudeya kola.
23 Chibhakimanyite bheniya ndi chela chikilongelwa na bhando: “Mundo jhola jwatung'ahita makacho, ngohe atangachii bhando Lilobhe lya Mbone lelela lela lya kuhobholela Kilichitu lyapata kulikomelekeya!”
24 Yene, bhajhakunnomba Chapanga kwa nhwalo jha nenga.