Baluwa jha
Akaebulaniya
Ulongolelo
Kitabo cha Akaebulaniya ndi baluwa jhitupela mwojho na jhilangii namuna Yecho pakamilicha malobhe gha ulondole ghighabhii mu lilaghano lya makacho. Ikajhandikwe ngita matangacho. Nkate jha baluwa jhenje ghabhii majhandiko makome chitine kuhumii mu lilaghano lya makacho ghakajhandikwe kabhele mukitabo cha Akabulaniya ilangii hotu namuna Yecho palenganikiya malobhe gha ulondole na kuhenga mahengo gha Upiya litambiko Nkolo gwa Akayahude. Kwa nhwalo ghongo, kitabo chenje chapata kwaleke mwojho lilongo lya bhando bhibhanyeketii Kilichitu bha Akayahude. Kitabo cha Akaebulaniya ilangii namuna Yecho pakamilicha lilaghalikilo ikoto kwachokolekeya Akapiya matambiko bhakoto kupiya kabhele litambiko. Yecho akibha litambiko lilibhohita uhakaho ghoha, litambiko lende ikapihitwe mala jhimo na itamikii machiko ghoha ghangapeta. Lilongo lya bhando lilinnyeketii Kilichitu bha deleno na bhene helahela bhalekwe mwojho mukitabo chenje cha Akabulaniya bhajhendelele kunkengama Yecho Kilichitu, jwenio ndi jwatutenda tunhobholele Chapanga na hele tujhendelele kunhobholela jwenio, mu chula jha 12:2.
Abhii jhe mundo jhojhoha jwamanya ndi ghane jwajhandike kitabo cha Akaebulaniya, nambo bhibhachomite mambu gha lilobhe lya mbone bhakajhighite kulonge jhumo pakate jha bhatato pange akajhandike ntenga Pauli amu Luka amu Banaba. Peniya abhii jhe mundo kipinde ghane kijhandikwe kitabo chenje, nambo bhamahele bhihobhole kijhandikwe kabula jha chaka cha makome chaba pabhabhelwike njwe Yecho Kilichitu. Muche gwa ku Yeluchalemo ukahangabhinwe muchaka cha makome chaba pabhelwikwa njwe Kilichitu, nambo jwajhandike baluwa jhenje ichimulila muche gwa ku Yeluchalemo ukibha gwamela gwangahangabhanwa. Kitabo chenje cha Akaebulaniya kikajhandikwe ku muche gwa Loma mu chula jha 13:24, na pange kikabhagwinye mu malongo gha bhando bhibhanyeketii Kilichitu ghange.
Ghughabhii mukitabo
Jwajhandika baluwa jhenje innangii Yecho Kilichitu kubhehe nkolo kuliku milondole na bhahenga mahengo bha kunane kwa Chapanga, mu chula jha 1:1-4:13.
Kabhele ajhendelela kulangii Yecho ndi nkolo kuliku milondole bhibhahenga lihengo mu Nyumba jha Chapanga ku Yeluchalemo, mu chula jha 4:14-7:28.
Kabhele ilangii lihengo lya Yecho ndi likolongwa kuliku majheketelano ghighatendike na Chapanga pabhapila bhando bhake lilaghalikilo kupete Mucha, mu chula jha 8:1-10:31.
Pajhomolila kulangii unkolo gwa Yecho kwa kila ndela na jwanjandika ibhoha malaghilo ghange kwa itendwa, mu chula jha 10: 32-13:17.
Jwajhandika ijhomolela baluwa jhake kwa kuleke mwojho na kujhambucha, mu chula jha 13:18-25.
1
Lilobhe lya Chapanga kupete Mwana gwake
Makcho, Chapanga akalongii na akahoko bhito mala twe na kwa ndela twe kupete milondole bhake, nambo machiko ghanga gha kupehekeya ghano, alonge na twenga kwa ndela jha Mwana gwake. Kupete jwenio Kilichitu, Chapanga ngapangine kunane na nnema na ngahagwila kupala ilebhe yoha ibhehe yakwe. Jwenio ndi lung'alo lwa ung'alicho gwa Chapanga, na nnandanikiho telatela na Chapanga, aukamwii pamonga nnema kwa lilobhe lyake lilibhii na makakala. Pajhomolila kujhelebhula uhakaho, atamite kunane kwa Chapanga, lubhoko lwalelo lwa Ukolo kwenio kunane.
Ukolongwa gwa Mwana gwa Chapanga
Mwana ndi nkolongwa kuliku akatumiche bha kunane kwa Chapanga, ngita hela liina lyatinitwe na Chapanga ndi likolongwa kupeta maina ghabhe. Nhwalo Chapanga akannobholii jhe hilu jhumo jwa akatumiche bhake,
“Mwenga ndi ma Mwanango,
ne deleno nonge kubhehe ndi Tate gwino.”
 
Kabhele Chapanga alongii jhe kwa ntumiche jwa kunane jhojhoha,
“Ne pamba namma Tate mundo,
na jwenio namma ma Mwanango.”
Nambo Chapanga pantumita Mwana mundo, jwalongolile kubhelukwa pannema, akalongii, “Akatumiche bhoha bha Chapanga bhannyinamile.”
Kwa akatumiche bha kunane kwa Chapanga ngalongila,
“Chapanga akatehi akatumiche bhake kubhehe upepo,
na akatumiche bhake akabhatehi kubhehe ndetelekena ya mwotu.”
 
Nambo kwa Mwana mundo: Chapanga ngalongila, “Unahota gwino nkolongwa, mwe ma Chapanga
utamikii machiko ghoha ghangapeta!
Mwe ndi bhilongocha bhando changalola kumiho.
Mwe mighapala ghighanhalalii Chapanga na mighachimwa ghanganandela.
Yene ndi nhwalo Chapanga, jwabhii Chapanga gwino, ngahagwila,
antehi nchoche kuhangana,
kuliku chabhatendi bhajhino.”
 
10 Na kabhele Chapanga ngalongila:
“Bhambo, mwenga peniya mukatumbwile kupangana nnema,
kwa mabhoko ghino mukapangine kunane.
11 Yene naipeta, nambo mwe nauhighilika machiko ghoha ghangapeta,
yoha naitundangalila ngita ngobho.
12 Naibhilingwabhilingwa ngita ngholole,
na yenio naighalambulwa ngita ngobho.
Nambo mwe ndi nauhughilika hele machiko ghoha ghangapeta,
na ughome gwino naupehekejhe.”
 
13 Chapanga akannongali ng'o hilu jhumo jwa ntumiche jwake:
“Ntame lubhoko lwango lwalelo,
ade nabheke akamakoko bhino,
pahe jha magholo ghino.”
14 Ngohe akahenga mahengo bha kunane kwa Chapanga ndi kina ghane? Bheniya ndi uhuke ihengela Chapanga na bhatumitwe na jwenio kwatangatii bhando bhala bhibhapa kupoke ughombokoka.