Baluwa jha
Yakobu
Ulongolelo
Kitabo cha Yakobu kikajhandikwe na mundo jwakemitwa Yakobu. Pange jwenio Yakobu ndi jwakibha unung'una mundo Yecho na jwakibha kilongoche jwakalongolile kwa lilongo lya bhando lilinnyeketii Kilichitu na pakate jwa ilongoche ya udamo ghola ghukalongolile kwa lilongo lya bhando lilinnyeketii Kilichitu lya ku Yeluchelamo, Akatenga 15:13. Ntenga Pauli hele ankemita, “Luheke,” lwa lilongo lya bhando lilinnyeketii Kilichitu mukitabo cha Akagalatiya 2:9. Bhumamanye mambu gha Bibuliya bhajhekete kubhehe kitabo cha Yakobu kikajhandikwe kabula jha chaka cha makome nhwano pabhelwika njwe Yecho Kilichitu. Yene Yakobu akibha kilongoche jwa lilongo lya bhando lilinnyeketii Kilichitu lilikibha kwenio ku Yeluchalemo na pange akajhandike kitabo chenje patamita ku muche gwenio.
Yakobu akijhandika kitabo chenje na kukipeleka kwa, “Makabila ghala kome na mabhele ghighapechengine munnema ghoha,” mu chula jha 1:1. Mabholo ghighabhii mukitabo cha Yakobu ghamaha kwa bhando bhoha bhibhahobholela Kilichitu, nambo malobhe gha “Makabila kome na mabhele,” ghitenda kubhehe pange Yakobu akibha abhajhandikila baluwa jhenje kwa bhala ndo bhibhahobholela Kilichitu bhubhabhii lihembuko lya Akayahude. Nhwalo kitabo chenje kikapahi chahikilila malongo twe ghangalandana ghighachoma, kitabo chenje kilenganikiya ilebhe twe ghangalandana. Yakobu ipala kulangii ujhelanicho chiubhii pakate jha kihobholelo na itendwa. Kihobholelo cha chakaka nakibhonekana mu itendwa 2:17. Helahela ipwata panane jha kulangii kwapala hake bhando bhubhabhii akalohi kuliku akahocho, 2:1-14, na kutulobholee tulingukiya pakate jha ghala ghutulongela 3:1-12.
Ghughabhii mu kitabo
Yakobu abhajhambucha akachomajhi bhake, mu chula jha 1:1.
Peniya abhakangamalicha mwojho bhando bhubhanhobholela Kilichitu bhahimbilile pubhapeta mu malagho, mu chula jha 1:2-27.
Paligha ichimulila chiipalwa kulangii kihobholelo kwa ndela jha itendwa, mu chula jha 2:1-26.
Yene Yakobu ichimulila malobhe chighahoto kubhehe na likakala, mu chula jha 3: 1-12.
Peniya Yakobu ilangii malango gha Chapanga chighajhepine na malango gha bhando bha nnema, mu chula jha 3:13-4:10.
Yene Yakobu ipwata kwa bhando bhibhachoma bhakoto kubhehe bhando bhakuloka, mu chula jha 4: 11-5: 6.
Yakobu ijhomolela kitabo chake kwa kulaghalikii malobhe gha pamonga, mu chula jha 5:7-20.
1
Ninyambucha
1 Ne Yakobu, natumiche jwa Chapanga na jwa Bhambo Yecho Kilichitu.
Ninyambucha mangota, bhumii makabila kome na mabhele ghighajhenii mu nnema ghoha.
Kihobholelo na Malango
2 Makalongo bhango, pimukongana na majhighanikilo gha kila namuna nhwanganila hake,
3 mmanye kubhehe kujhighanikilwa kwa kihobholelo chino kumpe uhotolo gwa kuhimbilila.
4 Mmanye kubhehe kuhimbilila kwino nakunkangamalicha ade kupehekela, kupala nkomale na ntimile pangapokewa na kilebhe chochoha.
5 Nambo anda mundo jhumo pakate jhino apongokilwe malango ghukumanya, bhahe, ipalwa annyopa Chapanga nampela kwa umbone nhwalo Chapanga ndi jwabhapela bhoha kwa umahele na kwa umbone.
6 Nambo ipalwa ajhopa kwa kihobholelo changapwelela. Nhwalo mundo jwabhii na mbwelelo abhehe ngita lituhe lya umbwane lilipogwite nu upepo na kutagwa kongo na oko.
7 Nhwalo mundo jwawachii ilebhe na jwangakitamo na matyangilo ghake, angawachii jhe napata kilebhe kubhoke kwa Bhambo.
8 Mundo jwabhii na ndela ibhele upapalakana mundela yenio yoha.
Nhocho na kubhehe na ilebhe mbwe
9 Anda nnongo jwabhii nhocho ipalwa ahangana nhwalo Chapanga anyinwile,
10 na jwabhii na ilebhe mbwe ahangana pahuluchwa. Nhwalo jhuna ilebhe nahobhelela ngita lilobha lya kwanyahe.
11 Nhwalo lyobha pilipita na kubhehe ngilii ujhomecha imelite, na malobha ghake uponekee pahe na kuhalala kwake koha unhobhelela. Ndi chiibhile kwa jwabhii na ilebhe mbwe nakomelekewa mu mahengo ghake.
Kupemwa na kujhighanikilwa
12 Mbaha mundo jhola jwahimbilila pajhighanikilwa, nhwalo anda ahimbilile ade kupehekela, napelwa ndweko jha ughome gwalaghii Chapanga kwapela bhibhampala.
13 Anda mundo ajhighanikilwe, angalonge jhe, “Anyigha Chapanga.” Nhwalo Chapanga ahoto jhe kujhighanikilwa na uhakaho, annyigha jhe mundo jhojhoha.
14 Nambo kila mundo ujhighanikilwe pautilwa na kujhonjeka mitama yake yanganandela.
15 Kabhele tama jhene mboho anda ikomile ileta uhakaho na uhakaho anda ukomii uleta kuwegha.
16 Makalongo bhango bhinimpala, bhangankolowa jhe!
17 Kila kitohe chambone na kila hupo yoha itimile ibhoka kunane kwa Chapanga, ibhoka kwa Tate jwapangine mule imulika kuhumii kunane kwa Chapanga, jwangabadilika hilu kughalambuka ghalambuka ngita nhwile.
18 Kwa kupala kwake ngatupapita kwa uhyono kwa ndela jha lilobhe lyake lya chakaka, kupala tubhehe bhakutumbuu pakate ya ihumbe yoha yapangine.
Kujhoha na kuhenga
19 Makalongo bhango bhunimpala, nkomboka kilebhe chenje: Kila mundo abhaha na kipyao cha kujhoha nambo angabhehe jhe na kipyao cha kulonge amu angabhehe jhe na kipyao cha kuyoma.
20 Nhwalo lilaka lya mundo lihoto jhe kuhenga ghamaha ghapala Chapanga.
21 Yene, maghataghii kutale uhakaho ghoha na ghanganandela ghighabhii ghamahele hake, mupokele kwa kunyenyekeya lilobhe lyamichite umiojho jhino, lihoto kughombola uhuke gwino.
22 Mangakikoloya jhe mabhene kwa kulijhokanikii tugha lilobhe lyake nambo mipalwa kulikamuu na kulihenge lihengo.
23 Nhwalo anda mundo jhojhoha jwajhokanikii lilobhe nambo alihenge jhe lihengo, jwenio anda mundo jwakilolekeya chula jhake mu lindala.
24 Anda ajhomwii kukilolekeya jwenio ubhoka, na ajhewite chula jhake chiibhile.
25 Nambo mundo jwalolekeya kwa miho mabhele mihilo jhitimile jhijhabheka bhando changatabha, na ajhendelee kuhenga gheniya na chi kwa kujhokanikiya tugha na palonge alibhilila, nambo kwa kughahenge lihengo, mundo jwenio napata mota mu kila kilebhe chahenga.
26 Mundo anda akibhona ndi jwa dine kone aluhibhiijhe lulime lwake dine jhake akikolowa jwenio, itangatii jhe kilebhe chochoha.
27 Dine jhibhii jhamaha jhanga malemwa palonge jha Chapanga Tate ndi jhenje: Kwatangatii akakebha na akanawela mu malola ghabhe, kukilonda mabhene muluku lwa nnema ghongo.