Malobhe gha Mbone ngita chighajhandikwe na
Maluku
Ulongolelo
Malobhe gha Mbone ngita chighajhandikwe na Maluku ndi chimo cha itabho ncheche ya Lilaghano liyono ghighachimulila ughome gwa Yecho Kilichitu. Kila chimo cha itabo yenio ikemwa “Injili.” Lilobhe lyenio mana jhake “Lilobhe lya Mbone.” Itabo henge ikajhandikwe na Matei na Maluku na Luka na Yohane pajhomwika Yecho. Malobhe gha Mbone ngita Chighajhandikwe na Maluku chenie kitabo kijhipe kulenganicha na henge ncheche. Helahela bhando bhalongela kitabo chenje kikalongolile kujhandikwa kuliku henge, kikajhandikwe chaka cha makome chita na nhwano ade makome chaba pabhelwikwa Yecho Kilichitu. Bhubhachomite bhakilichitu lende likajhandikwe ku muche gwa ku Roma kwa kupala kwalekela mwojho Akakilichitu bhubhakibha kwenio.
Jwenio Maluku amanyikana ngita Yohane Maluku, akibha atyangita pamonga na Napauli na Banaba, ajhakukana kulongohana nabho mu mwanja gwa kutangacha Malobhe gha Chapanga Mahengo, 13:13. Peniya Maluku ajhakulongohana kabhele na Banaba, Mahengo, 15:37-39. Maluku akamanyikine nkoche mundo Petile 1 Petile 5:13. Nambo Maluku akibha kangombo jwandina, Yecho patumbwila lihengo lyake, bhubhachoma twe bha majhandiko gha Chapanga bhihobholela Maluku akajhandike malobhe ghalongela Petile, na peniya pughatumbwile Malobhe ngita chighajhandikwe na Maluku. Nkate mwa Malobhe ghanga, Maluku akachanii kubhehe mmolwa jwa Yecho, na mabholo gha Yecho kwa machiko gha kujhomolela.
Ghughabhii mukitabo
Maluku apiya ulongolelo gwa kitabo chake, mu chula jha 1:1-13.
Maluku alongela mahengo gha Yecho pakibha ku Galilaya, mu chula jha 1:14-8:21.
Peniya alongela mwanja gwa Yecho ku Yeluchalemo, mu chula, 8:22-10:52.
Maluku ajhomolela kwa kujhandika muda gwa Yecho ku Yeluchalemu, pamonga na kuwegha na kuyoka kwake, mu chula jha 11:1-16:8.
1
Yohane Mbatichajhe atangachi bhando panane jha Yecho Kilichitu
Matei 3:1-12; Luka 3:1-18; Yohane 1:19-28
1 Ghangano ndi Malobhe gha Mbone gha Yecho Kilichitu, Mwana jwa Chapanga.
2 Ikatumbwii ngita chikajhandikwe mukitabo cha nnondole jwa Chapanga Isaya, dolokeya,
“Chapanga akalongii, ‘Nanintuma jumbe gwango
atengeneche ndela jhino.’
3 Mundo ilalama kanonoho kunjenga, alongila,
‘Ntengeneche ndela jha Bhambo,
nnyocha ndela jhake!’ ”
4 Yohane Mbatichajhe ajhakujhenda kunjenga, atangachila bhando na kwabaticha. Abhalobholila bhando, “Muuleke uhakaho na kubatichwa. Chapanga nanekekeya uhakaho gwino.”
5 Bhando bhamahele kuhumii ku kilambo chaku Yudeya na muche gwa ku Yeluchalemo bhakajhahwii kwa Yohane kunyokanikiya na kulonge uhakaho ghubhatehila na jwenio Yohane ajhakwabaticha mulukemba lwa ku Yolodane.
6 Yohane ahwalita magwanda ghighatenganichwe kwa mangoma gha kinyama jwakemitwa ngamiya na luhunga lwa limbendela mukibhuno chake. Na kulye madidima na bhuche.
7 Yohane akatangachii bhando, “Jwahika ngohengohe payeto jhango, jhuna likakala kumbeta nenga, nitope ndeka kujhinama na kubhopo lughojhe lwa maghubache ghake.
8 Nenga nibaticha kwa mache, nambo jwenio jwahika chabaticha kwa Uhuke gwa Chapanga.”
Ubaticho gwa Yecho na kujhighanikiwa
Matei 3:13-4:11; Luka 3:21-22
9 Machiko gheniya Yecho akahikite kubhoke ku Nachalete ku kilambo cha ku Galilaya, na kubatichwa na Yohane mulukemba lwa ku Yolodane.
10 Papa tugha Yecho papitita umache, ajhakulibhona lihunde lidindwike, Uhuke gwa Chapanga ujhakuhuluka ngita ngunda.
11 Na lilobhe lya Chapanga kuhumii kunane kwa Chapanga, “Lilongila mwenga ndi ma Mwanango jhunimpahile, anganichwe na mwenga.”
12 Papalapala, Uhuke gwa Chapanga ujhakunongocha kujhenda kunjenga.
13 Akatamite kwenio machiko makome ncheche, ajhakujhighanikilwa na Limbembela akibha na inyama ya kumanyahe, nambo akatumiche bha kunane kwa Chapanga bhajhakuntangatila.
Yecho abhakema bhapyeya homba ncheche bhankengame
Matei 4:12-22; Luka 4:14-15; 5:1-11
14 Yohane patabhitwa mukipungo, Yecho ajhakujhenda ku Galilaya, na kwatangachila bhando Malobhe gha Mbone gha Chapanga.
15 Akalongii, “Machiko gwa Unahota gwa Chapanga ghahikite. Muuleke uhakaho gwino na kuhenga ghambone na kughahobholela Malobhe gha Mbone!”
16 Yecho patyangita umbwane jha ku Galilaya, ajhakwabhona akalongo bhabhele bhapyeya homba Simone na nnongo mundo Anduleya, bhapyehita homba kwa lwaho.
17 Yecho ajhakwalobholela, “Ungengame nenga nanimmola kwapyeha bhando ngita hele chimupyeya homba.”
18 Papalapala bhajhakuleka lwaho lwabhe na kunkengama.
19 Yecho Pahikita palonge, ajhakwabhona Yakobu na Yohane nnongo mundo Zebedayo, bheniya bhakibha nkate jha mungalabha jhabhe bhalenganikila lwaho lwabhe.
20 Yecho ajhakwakema, na bhene bhajhakunneka tate gwabhe Zebedayo bhibhahenga mahengo mwenio mungalabha, na kunkengama.
Yecho inamicha mundo jhuna nchuka
Luka 4:31-37
21 Yecho na bhabholwa bhake bhakahikite pabomane jha ku Kapelenaumo, likibha Lichiko lya Kupomolela, ajhakujhingii munyumba jha kukonganikii Akayahude na kutumbuu kubhola Malobhe gha Mbone.
22 Bhando bhoha bhubhanyokanikiya bhakahechwike chabholita, nhwalo abholita ndeka ngita chibhabholita bhabhola bhabhe bha Malaghalikilo, nambo abholita ngita jhuna ukindendeke.
23 Papalapala, mundo jhumo ajhakujhingii nkate munyumba jha kukonganikii Akayahude achikii nchuka, ajhakutumbuu kulalama.
24 “Alongila mmii na nike na twenga, mwenga Yecho bhuku Nachalete? Bho, uhikite kutukoma? Nimanyite mwenga maghane. Mwenga manyahinyahi kuhumii kwa Chapanga.”
25 Yecho ajhakuupwatalila nchuka alongila, “Tama nuu! Mummoke mundo jhonjo!”
26 Nchuka ajhakunyuanyua kwa makakala na kulela kanonoho, na kubhoka.
27 Bhando bhoha bhakakangiche, bhajhakukonyana, “Ghanga mambu ghane kabhele? Bho, mabholo mayono? Mundo hojho ukindendeke gwa kuipwatalila michuka na kunnyeketela!”
28 Bhahe, Malobhe gha Yecho ghajhakuchobhela kajhombe ku kilambo cha ku Galilaya.
Yecho ilamicha bhando bhamahele
Matei 8:14-17; Luka 4:38-41
29 Yecho na bhabholwa bhake, pubhapitita munyumba jha kukonganikii Akayaude, bhajhakujhenda kajha kwa Simone na Anduleya. Yakobu na Yohane bhakalongohine nabho.
30 Bhahe, nkohano mundo Simone, akibha agholwike pakindanda, atenda kulwalwa. Papalapala Yecho pahikita bhajhakunnobholela ulwalo gwa majhe.
31 Papa Yecho ajhakujhenda kwa majhe jhola, ajhakukamuu lubhoko na kunyinua. Ulwalo ghola ajhakulama, na jwenio ajhakutumbuu kwatelekela.
32 Palitipika lyobha kimihe, bhando bhajhakwaleta bhoha bhibhalwalwa na bhibhachikile na michuka kwa Yecho.
33 Bhando bhamahele bha kubomane bhakakonganike palonge jha lubhanja lwa nyumba.
34 Yecho akalamiche bhando bhamahele na bhibhakibha na ulwalo ghoghoha, kabhele ajhakubhapiya bhibhakibha na michuka jhamahena, akabhapekii jhe pwache jha kulonge nhwalo bhakaumanyite jwenio ndi ghane.
Yecho abhatangachii bhando ku Galilaya
Luka 4:42-44
35 Pantondogholo, kabula jha kuchegha, Yecho ajhakujhenda pakiyepela ajhakutumbu kunyopa Chapanga.
36 Simone na ajhake bhakajhahwii kumpalaha Yecho.
37 Pubhammonita, bhakannobholile, “Kila mundo impalaha mwenga.”
38 Yecho abhalobholile, “Tujhende muchenda henge kutangacha Malobhe gha Chapanga, mana hikite kuhenga lihengo lyenio.”
39 Bhahe, ajhakujhenda kubomane jha ku Galilaya atangicha malobhe gha Chapanga munyumba jha kukonganikii Akayahude kongo abhengita nchuka.
Yecho anamicha mundo jhuna Malohe
Matei 8:1-4; Luka 5:12-16
40 Lichiko limo mundo jhumo jwakwete malohe akahikite kwa Yecho, ajhakutama makilikite, kumpembelekeya, “Anda mipala, unyelebhula nenga!”
41 Yecho ajhakummone kiya, ajhakuhatambuu lubhoko lwake, ajhakunkamula na kunongelela, “Nipala! Nnyelebhuke!”
42 Papalapala malohe ajhakulama mundo jhola.
43 Bhahe, Yecho ajhakunnobholela, ajhende na kongo ankanikihe,
44 Dolokeya, “Nkotoka kunobhole mundo jhojhoha, nambo nnyende mukakilangiye kwa mupiya litambiko jwa Chapanga, na mpeleke litambiko lino kwa nhwalo gwa kujhelebhuka kwino ngita chalaghalikie Mucha nhwalo gwa kwalangii bhando bhoha nnamite.”
45 Nambo mundo jhola ajhakujhenda na kutumbuu kutangacha malobhe kila chehemo, na kulonge mambu twe, na Yecho akibha pakiyepela. Akibha panja, bhando bhakannyendelile kuhumii kila kimbokotole.