6
Yesu ‑yö 'wun 'ö ‑gban ꞊glooyi ‑bha ‑a ‑blɛɛ
(Matiö 12.1-8; Maakö 2.23-28)
꞊Glooyi do 'ka Yesu waa‑ ö ‑bha ꞊guë' ‑nu ‑wo ‑kë bɔ ꞊dhia 'blee‑ 'wo ꞊bluu'‑ kë ‑na ‑a 'ka ‑a ‑bhlö ‑nu 'gü. 'Ö‑ ‑bha ꞊guë' ‑nu ‑wo ꞊bluu'‑ ‑kpa 'bhaa ‑nu bho 'wo‑ ꞊sii si wo kwɛɛ 'ö 'wo‑ ga ‑nu ‑bhö. Falizi ‑mɛ 'bhaa ‑nu ‑wo ‑kë mü, 'wo‑ pö ‑an ‑dhë: «‑Më ‑kë 'ö pë kwaa‑ tɔng ‑ya pö kö ꞊kun 'kwa‑ ‑kë ꞊glooyi 'ka 'ö 'ka‑ ‑kë ‑ɛ?»
'Ö Yesu ‑ya ‑daa ‑kë ‑an ‑gɔ 'ö‑ pö: «Pë 'ö ꞊bɛɛn' ‑sü 'ka ‑Zlan ‑bha 'sëëdhɛ 'gü ꞊nɛɛ, yi do 'ka Davidö waa‑ ö bha mɛ ‑nu din ‑yö ‑an ‑kun bhë kaa‑ pö ꞊a?
‑Ya ‑pö yi bhë ‑a 'ka ‑yö ‑dho 'yö ‑da ‑Zlan ‑gɔ kɔɔ, 'yö ꞊bluu'‑ 'wo‑ ‑ya ‑Zlan ‑bha 'ka bhë 'ö slabhomɛ ꞊va ‑ya nu ‑a ‑dhë 'yö‑ ‑bhö 'yö‑ 'bhaa nu ö bha mɛ ‑nu ‑dhë, 'kɛɛ kö kwa ‑bha tɔng ‑ya ‑pö sla‑ ‑bho ‑Zlan ‑dhë ‑mɛ ‑nu ‑de 'sloo ꞊nɛ 'wo dho ꞊bluu'‑ bhë ‑a ‑bhö. ꞊Ya kë 'dhö kö pë ma ꞊guë' ‑nu ‑wa ‑kë bhë, 'yaa 'wun yaa ꞊va 'kpaan 'ka.»
'Ö Yesu ‑ya pö 'zü ꞊nɛɛ: «Ma Mɛgbö, 'a tɔɔ ꞊glooyi ‑de gia‑ bhë ‑a ‑gɔmɛ.»
Mɛ‑ ‑gbiö ‑yö ga ‑a ‑bha
(Matiö 12.9-14; Maakö 3.1-6)
꞊Glooyi do 'bhaa 'ka Yesu ‑yö ‑da Zuifö ‑nu ‑bha ‑bhɔkuëkɔ do 'gü, 'ö yö ‑an ꞊daan' ‑sü ‑bha. Gɔɔn‑ do ‑yö ‑kë mü, 'ö‑ ꞊kwɛɛ‑ 'gü ‑gbiö ‑yö ga ‑a ‑bha. Tɔnggɔmɛ ‑nu waa‑ Falizi ‑mɛ ‑nu 'yan ‑yö ‑kë Yesu ‑bha, kë ꞊nɛ ‑yö ‑dho mɛ ‑dhɛ bo ꞊glooyi 'ka kö ‑waan ‑a dɔ, bhii pë 'wo ‑kë ‑a ꞊mɛɛ' ꞊dhia 'ö tɔɔ 'wun 'wo dho ‑a dɔ ‑a ‑bha ꞊nɛ ꞊ya 'wun yaa kë. ꞊Dhɛ ‑kë ꞊nɛ Yesu ‑yö ‑an ‑bha ‑zotadhe ‑dɔ bhë, 'yö‑ pö mɛ 'yö‑ ‑gbiö ‑yö ga ‑a ‑bha bhë ‑a ‑dhë: «‑Bhö ꞊luu'‑ 'ü dɔ ü ‑gɛan mɛ 'plɛ 'dhiö zö!»
Mɛ 'ö bhë 'yö ꞊luu 'yö dɔ ö ‑gɛan mü. ꞊Dhɛ ꞊ya kë 'dhö, 'ö Yesu ‑ya pö ‑an ‑dhë: «A ‑dho ka ꞊dhɛɛ' kpɔ: ‑Më 'ö kwa ‑bha tɔng ‑ya pö 'kwa‑ kë ꞊ɛ? ‑Wo 'wun ‑së kë ꞊glooyi 'ka i 'iin ‑wo 'wun yaa kë e? ‑Wo mɛ dha ꞊i 'iin ‑wo mɛ 'gü ꞊siö'‑ e?»
10 ꞊Dhɛ 'yö ‑an 'plɛ ‑ta ‑ga, 'yö‑ pö mɛ 'ö bhë ‑a ‑dhë: «‑Bhö ü ‑gbiö 'po!»
'Yö ö ‑gbiö ‑po 'ö‑ ‑gbiö ‑yö to mü 'ö bo. 11 'Ö 'wun ‑yö ‑na mɛ ‑nu 'wo ‑kë mü ‑an ‑zuë 'sönggö ‑sönggö, 'wo yö pë 'wo dho ‑a kë Yesu 'ka ‑a ꞊blɛɛ' ‑sü ‑bha wo 'ko ‑nu ‑dhë.
Yesu ‑bha ö bha bɔmɛ ‑nu 'gɔɔ‑ do ö ga ꞊plɛ 'sü ‑sü
(Matiö 10.1-4; Maakö 3.13-19)
12 'Töng 'ö 'dhö bhë ‑a 'ka, Yesu ‑yö ‑dho ‑tɔn tuö kö ‑yaan ꞊bhɛa'‑; 'ö gbeng ‑yi do sü 'ö ꞊bhɛa ‑a 'ka ‑Zlan ‑dhë. 13 ꞊Dhɛ 'ö‑ ‑dhɛ ꞊ya 'po, 'yö ö bha ꞊guë' ‑nu ꞊dhɔɔ ‑kë, 'yö ‑an 'gɔɔ‑ do ö ga ꞊plɛ sü ‑an 'gü; 'yö ‑an 'tɔ kpɔ bɔmɛ ‑nu 'ka. 14 Mɛ 'wo 'dhö bhë ‑an 'tɔ 'ö ꞊nɛ: Simɔ 'yö‑ 'tɔ kpɔ Piɛɛ 'ka waa‑ ö dheglu Andre, Zakö, Zan, Filipö, Baatelemi, 15 Matiö, Toma, Zakö Alefe gbö, Simɔ 'wo‑ 'tɔ kpɔ 'yënngsiömɛ 'ka ö ‑bha 'sɛgɔ ‑wun 'gü. 16 Zakö gbö Zudë waa‑ Zuda Ikaliɔtö 'yö dho zlöö 'yö ‑kë Yesu 'dhɔɔdɔmɛ 'ka.
Yesu ‑bha mɛ ‑nu ꞊daan' ‑sü waa‑ ‑a ‑bha 'yuamɛ ꞊plëëzë ‑dhɛ bo ‑sü
(Matiö 4.23-25)
17 Yesu waa‑ mɛ ‑nu 'wo bhë ‑wo ‑go ‑tɔn tuö 'wo dho 'wo ꞊gbaannu ‑dhɛ 'kpɛkpɛ ‑dhɛ do ‑bha. ‑A ‑bha ꞊guë' ‑nu ‑gbaa ꞊va ‑wo ‑kë mü. 'Go mü 'zü 'ö mɛ ‑gbaa ꞊va 'wo go Zude ‑sɛ ‑nu, Zeluzalɛmë plöö ‑dhɛ ‑nu 'iin pödhɛ ‑nu 'wo ‑an ‑zütodhɛ ‑nu 'gü ‑nu, Tii ‑dhɛ waa‑ Sidɔn ‑dhɛ ‑nu 'wo 'yoo 'kpong 'dhiö, 18 ‑wo ‑nu ‑a 'piö mü kö 'waan‑ wo 'to 'to ‑a ‑wo ‑bha, 'iin kö ‑yö ‑an ‑bha 'yua ‑nu bho ‑an 'gü. 'Ö mɛ ‑nu 'ö ‑zuu yaa ꞊ya ‑an 'tu bɔ bhë 'yö ‑an ‑dhɛ bo 'pö. 19 Mɛ 'plɛ ‑wa këdhɛ ‑mɛɛ kö 'waan‑ 'pa ‑a 'ka, bhii 'ö tɔɔ ꞊ya kë 'dhö 'piigbeedhɛ ‑yö ‑go ‑a 'gü, 'yö ‑an 'plɛ ‑dhɛ bo.
Yesu ‑yö mɛ ‑daan ‑tɔn do tuö
(Matiö 5.1-12)
20 ꞊Dhɛ Yesu ꞊ya ö bha ꞊guë' ‑nu ‑ga, 'ö‑ pö ‑an ‑dhë: «꞊Zuögludhi ‑yö kë mɛ ‑nu 'ka 'yenazë ka ‑gɔ, bhii 'ö tɔɔ ‑Zlan ‑bha ‑gludëdhɛ ‑yö ‑dho kë ka ‑bha 'ka.
21 ꞊Zuögludhi ‑yö kë mɛ ‑nu 'ö din 'dho ka kë ‑na bhë ka ‑gɔ, bhii 'ö tɔɔ ‑bhöpë ‑nu ‑dho kë ka ‑gɔ ꞊va.
꞊Zuögludhi ‑yö kë mɛ ‑nu 'ka 'gbo bɔ ‑na bhë ka ‑gɔ, bhii 'ö tɔɔ ka ‑dho 'yee to 'dhiö ꞊zian'.
22 ꞊Zuögludhi ‑yö kë ka ‑gɔ, 'kö ‑kë ꞊nɛ mɛ ‑nu ‑wo ‑ya ka ‑san 'ka, 'ö 'wo ‑kan ka ‑bha, 'iin 'wo 'si ‑nu bho ka ‑gɔ, 'ö 'wo ka bho yunng, ma 'a Mɛgbö 'ka n 'tɔ ‑wun 'gü 'dhee!
23 ‑Ka ꞊zuögludhi kë yi 'ö pë ‑nu 'wo bhë 'wo dho kaa ka 'ka ‑a 'ka; ‑ka ‑lö ꞊zuögludhi 'ka, bhii 'ö tɔɔ ka 'kian ꞊va ‑yö ‑ya ‑sü 'ka ka ‑gɔ dhang‑ 'gü. ‑Kɔ do 'ö bhë ‑a 'ka, 'ö ‑an 'bhɛma ‑nu ‑wa ꞊kaa' ‑Zlan ‑wodhiölomɛ ‑nu 'ka 'pö 'dhiö ‑be.
24 'Kɛɛ 'yena ‑wun ‑yö ‑dho kë ꞊bhɔɔmɛ ‑nu ka 'ka, bhii 'ö tɔɔ 'ka ka ‑bha 'wun ‑së ‑nu 'plɛ yö 'saadhö.
25 'Yena ‑wun ‑dho kë pëyagɔmɛ ‑nu ka 'ka, bhii 'ö tɔɔ din ‑yö ‑dho ka kë! 'Yena ‑wun ‑yö ‑dho kë mɛ ‑nu 'ka 'yee 'to ‑na ka 'ka, bhii 'ö tɔɔ ka ‑dho kë ꞊zuö' 'klobhɔdhe waa‑ 'gbo bɔ ‑sü ‑an 'gü!
26 'Yena ‑wun ‑yö ‑dho kë mɛ ‑nu 'ö mɛ 'plɛ 'dho 'wun ‑së ꞊blɛɛ' ‑na ka ‑gɔ bhë ka 'ka, bhii 'ö tɔɔ ‑kɔ do 'ö bhë ‑a 'ka 'ö ‑an 'bhɛma ‑nu ‑wa ꞊kaa' ‑Zlan ‑wodhiölomɛ ꞊suazë ‑nu ‑gɔ!
(Matiö 5.38-48; 7.12a)
27 'Kɛɛ mɛ ‑nu 'ka ka 'to 'to ‑na n ‑ma ꞊nɛ, a‑ ‑pö ka ‑dhë: ‑Ka ka yaagümɛ ‑nu ‑dhɔ kë, 'ka 'wun ‑së kë mɛ ‑nu 'wo ka ‑san zë ‑na bhë ‑an ‑dhë. 28 ‑Ka 'dhuë‑ 'kpɔ mɛ ‑nu 'wo 'wun 'kpöü ‑ya ‑na ka ‑bha bhë ‑an ‑bha, 'ka ꞊bhɛa'‑ mɛ ‑nu 'wo 'wun 'gbee‑ wɔ ‑na ka ‑ta bhë ‑an ‑wun 'gü. 29 ꞊Ya kë ꞊nɛ mɛ ꞊ya ü 'to ‑ma, ‑bhö ‑a kë ꞊plɛ ‑naa ‑zɔn ‑a ‑dhë, 'iin mɛ ꞊ya ü bha gblang 'sü, ‑bhö ü ꞊kwaa' ‑a ‑zü ‑yö ü bha ‑dasɔ 'sü 'pö. 30 Mɛ ꞊ya pë ‑dhɛ ü ‑gɔ, ‑bhö ‑a nu ‑a ‑dhë, 'ö ꞊ya kë ꞊nɛ mɛ ꞊ya pë 'sü ü ‑gɔ, kö ꞊kun 'ü‑ ‑dhɛ ‑a ‑gɔ gbɔ. 31 Pë 'ka‑ 'piö kö mɛ ‑ya kë ka ‑dhë bhë, ‑kaa kë 'pö ‑an ‑dhë.
32 ꞊Ya kë ꞊nɛ 'ka‑ ‑dhɔ kë mɛ 'ö ka ‑dhɔ ‑kë ‑a 'ka, ‑a ꞊truën ‑dho kë ka ‑gɔ ‑më 'ka ɛ? 'Kɛɛ kö 'wunyaakëmɛ ‑nu ‑wa ‑dhɔ ‑kë mɛ ‑nu 'wo ‑an ‑dhɔ ‑kë ‑an 'ka ꞊nɛ ‑kɔ do bhë ‑a 'dhö 'pö. 33 'Ö ꞊ya kë ꞊nɛ 'ka 'wun ‑së kë mɛ 'ö 'wun ‑së ‑kë ka ‑dhë ‑a ‑dhë, ‑a ꞊truën ‑dho kë ka ‑gɔ ‑më 'ka ɛ? 'Kɛɛ kö 'wunyaakëmɛ ‑nu ‑wa ‑kë ꞊nɛ ‑kɔ do bhë ‑a 'dhö! 34 'Ö ꞊ya kë ꞊nɛ 'ka 'pë dɔ mɛ 'ka‑ ꞊dɔa' ꞊nɛ, ‑yö ‑dho ka ‑bha 'pë bho ‑a ‑bha, ‑a ꞊truën ‑dho kë ka ‑gɔ ‑më 'ka ɛ? 'Wunyaakëmɛ ‑nu ‑wo 'pë ‑dɔ wo 'ko ‑nu ‑bha. ‑Yö ‑kë 'dhö kö 'pë ‑nu 'wo‑ dɔ wo 'ko ‑nu ‑bha bhë, ‑waan ‑a ‑yɛ 'zü kë wo 'ko ‑nu ‑dhë! 35 ‑Abi'! Ka ‑bha 'ka, ‑kaa ‑dhɔ kë ka yaagümɛ ‑nu 'ka, 'ka 'wunsë kë ‑an ‑dhë. 'Go mü 'ka pë ‑nu nu ‑an ‑dhë, kö ꞊kun 'ka ka ‑zo ‑kë ‑a ‑yɛ 'zü 'piö. ꞊Ya kë 'dhö ka ‑dho ka 'kian ꞊va yö, 'ö 'ka dho kë ‑Zlan 'ö ‑ziö pë 'plɛ ‑ta bhë ‑a ‑bha 'në ‑nu 'ka, bhii ‑a këwun ꞊yö ‑së mɛ ‑nu 'waa mɛ ‑ya 'ti kë waa‑ 'gluyaamɛ ‑nu ‑an 'ka. 36 Ka 'pö, ‑ka pa mɛ ‑nu 'yena yö ‑sü 'ka ꞊nɛ ‑kɔ 'ö ka Dë ‑Zlan 'dho pa ‑sü 'ka mɛ ‑nu 'yena yö ‑sü 'ka bhë ‑a 'dhö!
(Matiö 7.1-5)
37 Kö ꞊kun 'ka za dɔ mɛ gbɛ ‑bha, ‑yö ‑kë 'dhö kö ꞊kun 'ö ‑Zlan ‑dho za dɔ ka ‑bha. Kö ꞊kun 'ka za ‑lo mɛ gbɛ tuö, ‑yö ‑kë 'dhö kö ꞊kun 'ö ‑Zlan dho za ‑lo ka tuö. ‑Ka ziö mɛ ‑nu ‑bha 'wun ꞊zaa' ‑sü ‑nu ‑ta, ꞊ya kë 'dhö, ‑Zlan dho ziö ka ‑bha 'wun ꞊zaa' ‑sü ‑nu ‑ta 'pö. 38 ‑Ka pë nu mɛ ‑nu ‑dhë, ꞊ya kë 'dhö ‑Zlan ‑yö ‑dho pë nu ka ‑dhë 'pö; ‑yö ‑dho pë dan papasü 'ö‑ ‑lo ka ‑bha gblang 'yuö‑ 'gü, bhii 'ö tɔɔ ‑yö ‑dho ö bha gbaɔ dan 'yö‑ nu ka ‑dhë ꞊nɛ ‑kɔ 'ka‑ nuë ka 'ko ‑nu ‑dhë bhë ‑a 'dhö.»
39 'Ö Yesu ‑yö 'wun ꞊zuan' do ‑zɔn ‑an ‑dhë 'zü 'ö‑ pö: «꞊Ya kë ꞊nɛ 'yënngtiimɛ ‑nu ꞊wa 'dhiö ‑sü wo 'ko 'ka, ‑dhɛ 'wo‑ ‑bha ꞊plɛ wo 'ka 'dho ‑püö ‑glu 'kpa 'dhi do 'gü a? 40 ꞊Guë' gbɛ 'yaa ꞊va yaa zië ö ‑gɔmɛ ‑ta, 'kɛɛ ꞊guë' mɛ 'ö ꞊ya pë dɔ ꞊duö ‑së 'ka, ‑yö ‑dho kë ꞊nɛ ö ‑gɔmɛ 'dhö.
41 ‑Më 'yö‑ ‑kë 'ö ꞊blëë' 'yö ü dheglu 'yënngdhö bhë 'ü‑ ‑ga, 'kɛɛ kö ü ‑bha 'lü ‑gba ‑yö ü 'yënngdhö ꞊e? 42 Ü ‑dho ‑a pö ‑kɔklë ü dheglu ‑dhë: ‹N dheglu, dɔ! 'A ꞊blëë' bho ü 'yënngdhö›, kö bhi ‑de 'pö ü ‑bha 'lü ‑gba ‑yö ü 'yënngdhö ꞊e? Mɛ 'yan ‑ta ‑wun kë ‑mɛ, ‑bhö ü ‑bha 'lü ‑gba 'yö ü 'yënngdhö bhë ‑a bho mü ꞊kun kö 'ü ‑dhɛ yö ‑së 'ka 'üën‑ ꞊tun ü dheglu ‑bha ꞊blëë' bho ‑a 'yënngdhö ‑süë.
(Matiö 7.16-20; 12.33-35)
43 'Lü ‑së 'yaa bha ö bhɛ yaa 'ka 'iin 'lü yaa ‑de 'pö 'yaa bha ö bhɛ ‑së 'ka. 44 'Lü 'ö ‑dhö ‑wa ‑dɔ ö bhɛ ‑bha. 'Waa figö bhɛ bho 'ginng ‑kpɔɔ 'gü 'iin 'waa lɛzɛn ‑kpa bho dankpɔɔ 'gü. 45 ‑Kɔ do bhë ‑a 'ka 'ö mɛ këwunsëëzë ‑yö ö ‑bha pë ‑së sü ö ꞊zuö' 'gü, 'ö mɛ këwunyaazë ‑de 'pö 'yö ö bha 'wun yaa sü ö ꞊zuö' 'gü, bhii 'wun 'yö mɛ ꞊zuö' pa, ö 'dhi ‑ya ꞊blɛɛ.»
'Wun 'ö ‑gban 'kɔ ꞊plɛ ‑bha
(Matiö 7.24-27)
46 'Ö‑ pö: «‑Më 'ö ‑kë 'ka n ‑dhɛ ka Dëmɛ, 'ö pë 'a‑ pö ka ‑dhë 'kaa‑ kë ꞊ɛ? 47 A ‑dho mɛ 'yö n ‑wo ma 'yö‑ kun ‑së 'ka, ‑a ‑bhɔa ‑zɔn ka ‑dhë: 48 ‑Yö ‑bhɔ mɛ 'ö dho ö bha 'kɔ dɔ ꞊dhia, 'yö 'sɛ pɔn ꞊gbiin, 'yö dho 'ö yöë ‑guö ‑bha ‑a zü ꞊luu'‑ ‑sü 'ka ‑a ‑bha. 'Kö ‑kë ꞊nɛ 'yiga ‑nu ‑wo ‑pa, 'wo ‑ma 'kɔ 'dhö bhë ‑a ‑bha, ‑dɔ gɛnngdhö ‑sü ‑ya ‑gɔ, bhii 'ö tɔɔ 'kɔ bhë ‑yö ‑dɔ ‑së 'ka. 49 'Kɛɛ mɛ 'yö ö 'to to n ‑wo ‑bha 'ö yaa‑ 'kun, ‑yö ‑bhɔ mɛ 'ö dho ö bha 'kɔ dɔ ꞊dhia, 'yö‑ zü ‑gban 'sɛ ‑ta dhuö ‑dhɛ gia‑ ‑bha 'ö 'yaa 'sɛidhö ‑a ‑bha. ꞊Dhɛ 'ö 'yiga ‑nu ꞊wa pa, 'ö 'yi ‑nu ‑wo ‑ma ‑a ‑bha 'ö to mü 'ö ‑lo; 'yö‑ 'plɛ ‑yö ꞊wüü 'töüdhö.»