3
Tɑfiiti yǝlɑɑ nɑ Sɑyuli nyǝ́mɑ pɑ yoou tɑɑŋɑ sɔsɔm kɛ́, nɑ Tɑfiiti nɑ ɩ nyǝ́mɑ pɑ toŋ sɔɔsǝɣɩ nɑ Sɑyuli yǝlɑɑ toŋ nɑ́ɑ́ sǝkɩ.
Tɑfiiti piyɑ nsi ɩ lʋlɑ Hepǝlɔŋ tɔ
(Kʋtɔɔsʋtʋ I 3:1-4)
Piyɑ mpɑ Tɑfiiti ɑlɑɑ lʋlɑ-ɩ Hepǝlɔŋ tɑɑ tɔ pɑ hǝlɑ ntɔ, pɑ yɑɑ kɑncɑɑlɑɣɑ nyǝŋ sɩ Amǝnɔŋ ɩ too kɛlɛ Tɑfiiti ɑlʋ Sisilee nyǝŋ wei pɑ yɑɑ sɩ Ahinowɑm tɔ. Nɑɑlɛ nyǝŋ sɩ Kiliyɑpɩ, ɩ́lɛ́ ɩ too kɛlɛ Kɑmɛɛlɩ tʋ Nɑpɑɑlɩ leelu Apikɑɑlɩ. Tooso nyǝŋ sɩ Apǝsɑlɔm, ɩ́lɛ́ ɩ too kɛlɛ Kesuli wulɑʋ Tɑlǝmɑyi pɛɛlɔ Mɑɑkɑ. Liɣiti nyǝŋ sɩ Atoniyɑ, ɩ́lɛ́ ɩ too kɛlɛ Hɑkiti. Kɑkpɑsɩ nyǝŋ sɩ Sefɑtiyɑ, ɩ́lɛ́ ɩ too kɛlɛ Apitɑlɩ. Nɑɑtoso nyǝŋ sɩ Ɩtǝleyɑm, ɩ́lɛ́ ɩ too kɛlɛ Ɩkǝlɑ. Ɩ piyɑ nsi ɩ lʋlɑ Hepǝlɔŋ tɔɣɔlɛ.
Pǝ yoosɑ Apǝnɛɛ nɑ Ɩsǝpɑɑlɩ
Tɑfiiti yǝlɑɑ nɑ Sɑyuli nyǝ́mɑ pɑ yoou tɑɑ kɛ́ Apǝnɛɛ nɑ́ tɑɣɑnɑ ɩ tǝɣɩ teu kɛ Sɑyuli tǝyɑɣɑ tɑɑ nɑ ɩ́ nyɔɔ toŋ. Ḿpʋ́ɣʋ́ kʋyɑkʋ nɑkʋlɩ Ɩsǝpɑɑlɩ kɑlǝnɑ Apǝnɛɛ sɩ: Pepe tɔɔ kɛ́ n sʋʋnɑ Ayɑ pɛɛlɔ Lisipɑ wei mɑ cɑɑ Sɑyuli kɑ kpɑɣɑɑ tɔ?
Tǝnɑɣɑlɛ pɑ́ɑ́nɑ́ kpɑ Apǝnɛɛ kɛ sɔsɔm nɑ ɩ́ tɔ sɩ: Mɑ tɑ kɛ mǝnɑɑfiki tʋ sɩ mɑ lɩɩkɩ Sɑyuli yǝlɑɑ wɑɑlɩ se. Mɑ tɔŋnɑ kʋpɑntʋ lɑpʋ kɛ nyɑ́ cɑɑ Sɑyuli nyǝ́mɑ nɑ ɩ tɑɑpɑlɑɑ. Mɑ tɑ tʋ-ŋ Tɑfiiti niŋ tɑɑ. Ɩlɛnɑ sɑŋɑ ń kɑlǝɣǝnɑ-m sɩ mɑ lɑpɑ ɩsɑɣɑtʋ kɛ ɑlʋ tɔm tɑɑ. 9-10 Mɑ tuukinɑ Ɩsɔ sɩ ɩsɩɩ mɑ lɑpɑ teitei ɩsɩɩ Tɑcɑɑ kɑ heeluɣu Tɑfiiti nɑ tuunɑʋ sɩ ɩ kɑ́ cɛlɛ-ɩ Sɑyuli kɑwulɑɣɑ nɑ ɩ́ kpɑ-ɩ Ɩsɛɣɛlɩ nɑ Yutɑ pǝ wulɑʋ kɛ pǝ kpɑɣɑʋ Tɑŋ nɑ pǝ́ sɩɩnɑ Pɛɛsepɑ tɔ. Ye pǝ tɑɣɑ mpʋ Ɩsɔ ɩ́ kʋ-m.
11 Ɩsǝpɑɑlɩ tɑ cɔ Apǝnɛɛ kɛ pɑɑ tɔmʋɣʋ kʋlʋmʋɣʋ. Mpi tɔ, ɩ nyɑŋɑɣɑnɑ-ɩ kɛ́.
Apǝnɛɛ tǝŋʋɣʋ kɛ Tɑfiiti
12 Ḿpʋ́ɣʋ́ Apǝnɛɛ tilɑɑ nɑ pɑ heeli Tɑfiiti sɩ: Nyɑ́ niŋ tɑɑ kɛ́ pǝ tʋ tɛtʋ. Mpʋ tɔ, tǝ́ pɛɛlɩ nɔɣɔ. Mɑɑ sǝnɑ-ŋ nɑ tǝ́ kɛɛsɩ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ tǝnɑ ɩsɛ nɑ nyɑ́ tɔɔ. 13 Mpʋɣʋlɛ Tɑfiiti sɩ: Pǝ wɛ teu, mɑ nɑ-ŋ tɩɩ pɛɛlɩ nɔɣɔ yɑɑ. Amɑ kʋlʋmtʋ kɛ́ sɩ ye n tɑ kɔnɑ mɑ ɑlʋ Mikɑɑlɩ n kɑɑ keesi mɑ ɩsǝlɛ tɑɑ kɛ́. 14 Ɩlɛnɑ Tɑfiiti tili nɑ pɑ́ heeli Ɩsǝpɑɑlɩ sɩ ɩ́ cɛlɛ-ɩ ɩ ɑlʋ Mikɑɑlɩ wei ɩ tɔɔ ɩ suu Filiisi nyǝ́mɑ hǝnnɔɔsɩ nɩɩnʋwɑ (100) tɔ. 15 Ntɛnɑ Ɩsǝpɑɑlɩ tili nɑ pɑ́ mʋ ɑlʋ kɛ ɩ pɑɑlʋ Lɑyisi pǝyɑlʋ Pɑtiyɛɛlɩ kiŋ. 16 Nɑ ɩ pɑɑlʋ tǝŋǝɣɩ ɩ ɑlʋ wɑɑlɩ nɑ wulɑ, hɑlǝnɑ timpi pɑ yɑɑ sɩ Pɑhulim tɔ. Kɛlɛnɑ Apǝnɛɛ tɔɣɔnɩ-ɩ sɩ: Polo ń mǝlɩ. Ɩ́lɛnɑ ɩ́ mǝlɩ.
17 Mpʋɣʋlɛ Apǝnɛɛ nɑ Ɩsɛɣɛlɩ nyʋɣʋ nyǝ́mɑ pɑ cɑɣɑɑ nɑ ɩ́ tɔ-wɛ sɩ: Hɑtoo lɔŋ Tɑfiiti kɛ ɩ́ cɑɑkɑɣɑ sɩ ɩ́ kpɑ mǝ wulɑʋ, 18 pǝ tɑlɑ ɩ kpɑʋ ntɛ́. Mpi tɔ, Tɑcɑɑ yɔɣɔtɑɑ sɩ: Mɑ tǝmlɛ tʋ Tɑfiiti niŋ kɛ mɑɑ fitinɑ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ kɛ pɑ kolontunɑɑ nɑ Filiisi nyǝ́mɑ niŋ tɑɑ.
19 Ɩlɛnɑ Apǝnɛɛ heeli-tǝɣɩ Pɛncɑmɛɛ nyǝ́mɑ nɑ ɩ́ tɛlǝsɩ Tɑfiiti kɛ nti nti Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ nɑ Pɛncɑmɛɛ kpekǝle tǝnɑ pɑ cɑɣɑɑ nɑ pɑ́ mɑɣɑsɩ tɔ. 20 Apǝnɛɛ tɑlɑ Tɑfiiti tɛ tɔ nɑ yǝlɑɑ hiu kɛ ɩ wɑɑlɩ kɛ́, nɑ ɩ́lɛ́ ɩ́ lɑ-wɛɣɛ mʋʋllɛ kɛ teu. 21 Mpʋɣʋlɛ Apǝnɛɛ tɔmɑ Tɑfiiti sɩ: Hɑɩ, tɑ cɑɑ, mɑɑ polo nɑ mɑ́ kpeɣeli Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ tǝnɑ nɑ mɑ́ kɔnɑ nɑ nyɑ́ nɑ-wɛ ɩ́ pɛɛlɩ nɔɣɔ, ɩlɛnɑ ń tɔɣɔ kɑwulɑɣɑ kɛ tɛtʋ tǝnɑ tɔɔ ɩsɩɩ n cɑɑkɩ tɔ.
Ɩlɛnɑ Tɑfiiti cɛ Apǝnɛɛ nɑ ɩ kpeenɑ lɑŋhʋlʋmlɛ.
Sowɑpɩ kʋwɑ Apǝnɛɛ
22 Ḿpʋ́ɣʋ́ Sowɑpɩ nɑ Tɑfiiti yoolɑɑ pɑ lɩɩnɑ kʋlɩɩʋ nɑ pɑ́ kuuwɑ kolontunɑɑ wontu kɛ sɔsɔm. Ɩlɛ pɑ tɑ mɑɣɑnɑ Apǝnɛɛ kɛ Hepǝlɔŋ. Tɑfiiti tɛmɑ-ɩ yeluɣu nɑ ɩ́ tɛɛnɑ lɑŋhʋlʋmlɛ. 23 Sowɑpɩ nɑ yoolɑɑ pɑ tɑlɑɑ, ɩlɛnɑ pɑ tɑɣɑsɩ-ɩ sɩ: Apǝnɛɛ kɔmɑ wulɑʋ kiŋ nɑ wulɑʋ yele-ɩ nɑ ɩ́ kpenɑ lɑŋhʋlʋmlɛ. 24 Kɛlɛnɑ Sowɑpɩ polo wulɑʋ kiŋ nɑ ɩ́ pɔɔsǝɣɩ-ɩ sɩ: Tɑ cɑɑ, Apǝnɛɛ kɔmɑ nyɑ́ kiŋ nɑ ń yele-ɩ nɑ ɩ́ kpe yɑɑ? 25 Anɩ n nyǝ́mɑ ɩ tɔɔ, ɩ kɔmɑ-ŋ feŋuɣu kɛ́ sɩ ɩ nyǝŋ nyɑ́ lɑɣɑtʋ nɑ pǝ tǝnɑ mpi n lɑkɩ tɔ.
26 Sowɑpɩ lɩɩ Tɑfiiti tɛ, ɩlɛnɑ ɩ́ tili Apǝnɛɛ wɑɑlɩ kɛ kpɑkpɑɑ nɑ pɑ́ hiki-ɩ Silɑ lɔkɔ kiŋ nɑ pɑ́ mǝŋnɑ-ɩ, Tɑfiiti nɑ́ tɑ́ nyɩ pǝ tɑɑ pʋlʋ. 27 Apǝnɛɛ tɑlɑɑ ɩlɛnɑ Sowɑpɩ hɔmɩ-ɩ nɑ ɩ́ lɩɩnɑ kpeeŋɑ ɩsɩɩ ɩ wɛlǝtǝɣɩ-ɩ tɔm, nɑ ɩ́ sɔ ɩ lotu tɑɑ kɛ́ sǝyɑɣɑ nɑ ɩ́ sɩ. Ɩ lɛɛtɑ-ɩ kʋɣʋ mpi ɩ kɑ kʋ ɩ neu Asɑyɛɛlɩ tɔɣɔlɛ.
28 Tɑfiiti nɩɩ-tɩ ɩlɛnɑ ɩ́ tɔ sɩ: Tɑcɑɑ nyǝ́mɑ sɩ Nɛɛ pǝyɑlʋ Apǝnɛɛ sǝm tɔm fɛɩ mɑ́ nɑ mɑ kɑwulɑɣɑ tɑ́ tɔɔ tɔtɔ. 29 Ɩ sǝm tɔm ɩ́ wɛɛ Sowɑpɩ nɑ ɩ cɑɑ tǝyɑɣɑ nyǝ́mɑ pɑ tɔm. Pǝ tɔɔ tɔ Sowɑpɩ lʋlʋɣʋ tɑɑ kɑɑ lɑŋ cɑsɑɣɑ tʋ, yɑɑ tɔnʋɣʋ tɔɔ ɑsilimɑ kʋtɔŋ tʋ, yɑɑ ɩcɑm, yɑɑ wei ɩ sǝpǝnɑ lɑɣɑtɛ tɔ, yɑɑ nyɔɣɔtʋ.
30 Apǝnɛɛ kɑ kʋwɑ Sowɑpɩ nɑ Apǝsɑyi pɑ neu Asɑyɛɛlɩ kɛ Kɑpɑwɔŋ kɛ yoou tɑɑ tɔɣɔ pɛlɛ pɑ lɛɛtɑ-ɩ.
31 Tǝnɑɣɑlɛ Tɑfiiti tɔmɑ Sowɑpɩ nɑ ɩ wɑɑlɩ yǝlɑɑ tǝnɑ sɩ: Ɩ́ cǝlɩ mǝ wontu nɑ lɑŋwɑkǝllɛ nɑ ɩ́ suu fɔlǝtɔnɑɑ tɑkɑ nɑ ɩ wii Apǝnɛɛ sǝm.
Pɑ pukɑɣɑnɑ-ɩ pim, ɩlɛnɑ Tɑfiiti tǝŋ nɑ ɩ́ polo pǝlɑɑʋ tɔɔ. 32 Pɑ pimɑ Apǝnɛɛ kɛ Hepǝlɔŋ, ɩlɛnɑ wulɑʋ Tɑfiiti tʋlɩ nɔɣɔ nɑ ɩ́ wii ɩ pǝlɑɑʋ tɔɔ tǝkpoo, nɑ yǝlɑɑ tǝnɑ wii mpʋ tɔtɔ. 33 Mpʋɣʋlɛ wulɑʋ tɑsɑ-ɩ wulɑ sɩ:
Apǝnɛɛ n sǝpɑ mpʋ ɩsɩɩ kʋmɛlɛŋ suwe?
34 Anɩ pɑ tɑ hɔkɔ nyɑ́ niŋ kɛ ŋmɩɩsɩ.
Pǝyele pɑ tɑ hɔkɔ nyɑ́ nɔɔhɛɛ kɛ ɑlukpɑlɑ.
Pǝ́cɔ́ n hotɑɑ ɩsɩɩ ɩsɑɣɑʋ.
Mpʋ́ɣʋ́ yǝlɑɑ tǝnɑ tɑsɑ-ɩ wulɑ 35 nɑ pɑ́ ponɑ Tɑfiiti kɛ tɔɣɔnɑɣɑ kɛ ilim tɑɑ. Tǝnɑɣɑlɛ Tɑfiiti tuuwɑ sɩ: Ye mɑ tǝŋɑ pʋlʋ nɑ ilim tɑ tʋtɑ Ɩsɔ ɩ́ kʋ-m.
36 Yǝlɑɑ nɩɩ wulɑʋ kʋlɑpʋtʋ ntɩ ɩlɛnɑ pɑ lɑŋɑ hɛɛnɑ-tɩ. 37 Ɩlɛnɑ Ɩsɛɣɛlɩ yǝlɑɑ cɛkǝnɑ kʋyɑkʋ ŋkʋ sɩ pǝ tɑɣɑ wulɑʋ yelinɑ nɑ pɑ́ kʋ́ Apǝnɛɛ. 38 Mpʋɣʋlɛ Tɑfiiti heelɑ yǝlɑɑ sɩ: Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ yoolɑɑ wulɑʋ sɔsɔ hotinɑ sɑŋɑ ɩsǝntɔ. 39 Pɑɑ nɑ Ɩsɔ lǝsɑ-m sɩ mɑ́ lɑ wulɑʋ tɔ, mɑ kɛ́ ɩcɑm kɛ́, nɑ Seluyɑ pǝyɑlɑɑ mpɛ pɑ kǝlɑ ɩsɑɣɑtʋ. Ɩsɔ ɩ́ fɛlɩ-wɛ nɑ pǝ́ kɛɛsǝnɑ pɑ ɩsɑɣɑtʋ.