Phawuloosi
Roome Asaw
Xaafeedda Kiitaa
Geluwaa
Yesuusi kiitteedda Phawuloosi Roome asaw xaafeedda kiitay, Phawuloosi Roomen de7iyaa woosa golliyaa xomoosanaw qoppeedda diraw, I baanaassi unttunttu giigiide naaganaadan oothanaassa. Phawuloosa qofay Roomen de7iyaa ammaniyaawanttunna guutha wodiyaa ootheeddawaappe guyyiyan, unttunttu maaddina Isippeene baanaassa. Kiristtinnaa ammanuwaabaa bare ereeddawaanne hewaa qassi ammaniyaa asay oosuwan peeshshana hanotaa qonccissiide xaafeedda. Phawuloosa qofay kumentha hanotaan beettiyaawe ha kiitaana.
Phawuloosi Roomen de7iyaa ammaniyaawanttussi sarotaa aathowaappenne unttunttoo woossanawaakka hidootaa immowaappe guyyiyaan, kiitaassi giddo qofay “Mishiraachchuwaa qaalay Xoossay asaa xillissiyaawe, koyruwaappe wurssethaa gakkanaw ammanuwaana gidiyaawaa odee” (1:17)
Hewaappe guyyiyan Phawuloosi ha qofaa aassiide xaafee. Ayihudatuwaa gidinakka Ayihuda gidenna asaa gidinakka ubbay nagaraw moodettiyaawantta gidiyaa diraw, unttunttu Xoossaanna sigettanaw koshshee. Asay Xoossaanna sigettanaw danddayiyaawe Yesuusi Kiristtoosan ammaniyaawaana. Xoossaanna medhdhiyaa ooratha ittippetethaa ayfi ooratha de7uwaa gidiyaawaa Phawuloosi aassiide odeedda. Ammaniyaa asay Xoossaanna saro de7ee. Qassi Xoossaa Ayyaanaa bagganna nagaraanne hayquwaa wolqqaappe bilettee. Phawuloosi Xoossaa qofaynne ammaniyaa asaa de7uwaa giddon oothiyaa Xoossaa Ayyaanaa wolqqaa qofay ayentto odee (5-8). Hewaappe kaalliide qassi Phawuloosi, “Xoossay asaa naanaassi qoppeedda qofaa giddon Ayihudatuunne Ayihuda gidenna asatuu waaniide ittippe waaxettanaw danddayanawantteeshsha?” yaagiyaa ooshaa zaaranaw baaxetiidde de7ee.
Qassikka Phawuloosi, Ayihudatuu Yesuusa akkennaan aggeeddawe Xoossaa qofaa gidiyaawaa odee. Ayissi gooppe, hawaa mala hanotaan asaa zerethay ubbay Xoossay Yesuusa bagganna qonccisseedda aadho keekatethaan ittippetethaa oothanaassa. Gidoshshin, Ayihudatuu Yesuusa akkanaw wodii yaanawaa Phawuloosi ammanee. Wurssethaan Phawuloosi Kiristtinnaa de7uwaa waaniide de7anaw bessintto odee. Xoossaassi oothanabaa, ammaniyaa asatuu barenttu gadiyaassinne barenttu giddon ittu ittuwaassi siiquwaaninne maataan oothanabaanne qofaa gaasuwan denddiyaa ooshatuwaabaa qonccissiide odee.
Shemppatuwaa Ubbatuwassi Imetteedda Qantha Qofatuwaa
Roome kiitaa huuphe qofaa geluwaa (1:1-17)
Atotethay asaw koshshiyaawaa gidiyaawaa (1:18-3:20)
Xoossaa ashshuwaa ogiyaa (3:21-4:25)
Yesuusan beettiyaa oratha de7uwaa (5:1-8:39)
Isra7eeliyaa asaw de7iyaa Xoossaa qofaa (9:1-11:36)
Kiristtinnaassi bessiyaa oosuwaa (12:1-15:13)
Wursethaa qofaanne sarotaa (15:14-16:27)
1
Bare mishiraachchuwaa qaalaa odanaw Xoossay dooriide xeeseedda Kiristtoosa Yesuusa qoomay, Yesuusi Kiristtoosi kiitteedda Phawuloosi, taani ha dabidaabbiyaa xaafay.
Xoossay daro wodeppe kase bare nabatuwaa bagganna mishiraachchuwaa qaalaa immana yaageeddawe Xoossaa Geeshsha Maxaafatuwan xaafetteedda; he mishiraachchuwaa qaalay asa gidiide Daawite zariyaappe yeletteedda Xoossaa Na7aa, nu Godaa Yesuusi Kiristtoosabaa. Qassi I bare Geeshsha Ayyaanaan * hayquwaappe denddeeddawaan, Xoossaa Na7aa gidiyaawaa wolqqaama wolqqaan besseedda. Ayihuda gidenna asay ubbay ammananaadaaninne azazettanaadan, nuuni unttuntta kaalethana mala, Xoossay Kiristtoosa sunthaa diraw, Kiristtoosa bagganna aadho keekatethaanne Yesuusi kiitteeddawantta gidiyaa maataa nuussi immeedda. Yesuusi Kiristtoosawaa gidanaadan, Xoossay xeeseedda hinttenttukka hewanttu giddon de7iita.
Xoossay siiqiyaawanttoonne geeshshabaa oothanaw xeeseedda Roome gadiyan de7iyaa ubbatoo Xoossaa nu Aawuwaappenne Godaa Yesuusi Kiristtoosappe aadho keekatethaynne sarotethay hinttenttoo gido.
Galataa Woosaa
Kasetaade taani hinttenttu ammanuu sa7aa ubbaan sisetteedda diraw, Yesuusi Kiristtoosa bagganna hinttenttoo taani Xoossaa galatay. 9-10 Ayissi gooppe, taani ubba wode ta woosaan hinttentta hassayissiyaawoo, Xoossay, taani A Na7aa mishiraachchuwaa qaalaa odiyaawaan ta ayyaanan aw oothiyaawe markka. Xoossay, bare sheniyaan, taani ha77i hinttenttukko baanaw ta ogiyaa miikkoyanaadaan, ubba wode woossay. 11 Ayissi gooppe, taani hinttentta minissanaw, hinttenttunna ittippe Ayyaanaa imotaa shaakkana mala, hinttentta be7anaw laamotay. 12 Taani giyaawe, hinttenttukka takka itti wode minettana. Hinttenttu ta ammanuwan, qassi taanikka hintte ammanuwan minettana.
13 Taanaadan ammaniyaawanttoo, taani ubba wode hinttenttukko baanaw qoppaaddi. Shin taana diggiyaabay de7iyaawaa hintte eranaw bessee; taani haray atto Ayihuda gidenna hara asaappekka ayfiyaa demmeeddawaadan, hinttenttuppekka ayfiyaa demmanaw koyyay. 14 Taani asaa ubbaw, Giriike asawunne tamaaribeenna asaw qassi aadho eranchchatoonne eeyatoo qanxxana acuu de7ee.
15 Hewaa diraw, taw danddayetteedda keenaan Roomen de7iyaa hinttenttussikka mishiraachchuwaa qaalaa odanaw amottay.
Mishiraachchuwaa Qaalay Xoossaa Wolqqaa
16 Mishiraachchuwaa qaalay taana yeellayenna; I ammaniyaa ubbaa, kasetiide Ayihuda asaa qassi Ayihuda gidenna asaa ashshanaw Xoossaappe yiyaa wolqqaa. 17 Ayissi gooppe, Xoossaa Maxaafay, “Xilluu Xoossaan ammanettiide de7ana” yaagiyaawaadan, Xoossay asaa koyroppe wurssethaa gakkanaw, ammanuwan xillissiyaawaa mishiraachchuwaa qaalay qonccissee. +
Asaa Iita Oosuwaa
18 Tumatethay erettanawaa barenttu iita hanotaan diggiyaa nagaraa oosuwaa ubbaa bollaninne asaa iita oosuwaa ubbaa bollan, Xoossaa hanqquu saluwaappe wodhdhiide qonccana. 19 Unttunttu Xoossaabaa erana danddayiyaawe unttunttoo qonccee; ayissi gooppe, Xoossay unttunttoo qonccisseedda. 20 Beettenna A hanotay, hewekka A medhinaa wolqqaynne A Xoossatethay ittippe Xoossay ha alamiyaa medhdheeddawaappe doommiide, unttunttoo qoncciide beetteedda; unttunttu hewaa Xoossay medhdheeddabaappe be7anaw danddayiyaa diraw, unttunttoo gaasoyiyaabay baawa.
21 Ayissi gooppe, unttunttu Xoossaa erooppekka, aw bessiyaa bonchchuwaa immibeykkino; qassi A galatikkino. Shin unttunttu allaalle kessennabaa qooppiino; qassi unttunttu akeekenna wozanay dhumeedda. 22 Unttunttu barentta aadhdheedda eranchcha giino; shin unttunttu eeya. 23 Unttunttu hayqqenna Xoossaassi goyinniyaawaa ixxiide, hayqqiyaa asaa medhetaa, kafatuwaa medhetaa, do7atuwaa medhetaanne tiraan gooshettiyaawanttu medhetaa medhetteeddawanttussi goyinneeddino. +
24 Hewaa diraw, unttunttu ittu ittuwaanna pokkobaa oothana mala, Xoossay unttunttu wozanay amottiyaa tunabaa oothanaadan unttuntta aggeedda. 25 Ayissi gooppe, unttunttu Xoossaa tumatethaa wordduwan laammeeddino; qassi medhdheedda Xoossaa aggiide, I medheeddabaw goyinneeddinonne ootheeddino. Xoossay medhinaw galatetteeddawaa. Amen77i.
26 Hewaa diraw, Xoossay unttunttu pokkobaa amottana mala, unttuntta aggeedda; haray atto unttunttu maccawanttu barenttoo bessiyaawaa aggiide, bessennawaa haneeddino. 27 Hawaadankka, attuma asay qassi barenttoo bessiyaawaadan maccawanttunna gakettiyaawaa aggiide, ittu ittuwaanna gakettanaw koyyeeddino; attuma asay ittu ittuwaanna pokkobaa oothiide, barenttu ootheedda balaan barenttoo bessiyaa pirddaa akkeeddino.
28 Unttunttu Xoossaa eranaw dosennaan ixxeeddawaa keenaa Xoossay unttunttu bessennawaa oothana mala, unttunttoo pathenna qofaa immeedda. 29 Unttunttun tunatethay, iitatethay, yoratethaynne iita hanotay kumeedda; qassi unttunttun qanaatii, shemppuwaa wodhiyaa qofay, palumay, cimmussaynne iita qofay kumeedda; qassi unttunttu soqiyaawantta, 30 zigiriyaawantta, Xoossaa ixxiyaawantta, boriyaawantta, otorettiyaawantta, ceeqettiyaawantta, iitabaa oothanaw koyyiyaawanttanne barenttu aawoonne aattiw azazettennawantta, 31 qofay baynnawantta, ammanuu baynnawantta, haranttoo qarettennawanttanne maarennawantta. 32 Unttunttu hawanttu malaa oothiyaawanttussi hayquu bessee giyaa Xoossaa higgiyaa eriidde, hawantta oothiino; hewaa xalalaa gidennaan, hawantta oothiyaawanttakka oothite giide minissiino.
* 1:4 bare Geeshsha Ayyaanan: woy “Aani de7iyaa Geeshsha Ayyaanaa” + 1:17 Ibr 2:4 + 1:23 Zar 4:16-18