Yesuusi Kiitteeddawanttu Oosuwaa
Geluwaa
Yesuusi kiitteeddawanttu oosuwaa geetettiyaa mas'aafay, Luuk'aasa mishiraachchuwaa kaalliide s'aafetteedda mas'aafaa. Aw de'iyaa huup'e k'ofay koyro Yesuusa kaalleedda asatuu Geeshsha Ayyaanaan kaalesettiide, aabaa odiyaa mishiraachchuwaa k'aalaa «Yerusaalamen, Yihudaa gadiyaa ubbaan, Sammaariyaan, sa'aa gas'aa gakkanaw» mishiraachchuwaa k'aalaa wooti gadiyaa ubbaa gatseeddentto odanaassa (Kit. 1:8). Mas'aafay Kiristtinnaa ammanuu Ayihuda asatuwaa giddon doomettiide, kumentsaa alamiyaan de'iyaa asaa ubbaa ammanuwaa gidana gakkanaw waan aakkeeddentto odiyaa taarikiyaa. S'aafii, ammaniyaa asatuu Roomaa kawutetsaa olanaw garssanna mak'k'ettiyaa asaa gidennawaanne Kiristtinnaa ammanuu Ayihudatuwaa ammanuwaa kumentsaa ootsiyaawaa gidiyaawaa erissanaw darssi daaburiide ootseedda.
Yesuusi Kiitteeddawanttu Oosuu Yesuusabaa odiyaa mishiraachchuwaa k'aalay gakkiyaa sa'ay wodiyaan wodiyaan aakki aakki biyaawaanne woosa gollii ek'k'eeddawaa k'onc'c'issiyaawaa heezzu huup'e saan shaakkanaw danddayettee:
1. Kiristtinnaa ammanuu Yesuusi saluwaa pude bi simmina doometteeddabaa;
2. Israa'eeliyaa gadiyaa ubbaa gakkeeddabaanne;
3. Roome gujjiide Meeditiraaniyaa Abbaa yuushshuwaan de'iyaa gadiyaan aakkeeddawaa odee.
Yesuusi Kiitteeddawanttu Oosuwaa mas'aafan daroppe erettowe Geeshsha Ayaanaa oosuwaa gidishin, P'ens's'ek'ostte gallassi Yerusaalamen de'iyaa ammaniyaawanttu bolla wolk'k'aappe I wod'd'eeddawaa, hawaadankka mas'aafaa giddon odetteedda oosatuwaa ubbaan beetteeddawaadan, Geeshsha Ayyaanay woosa golliyaanne woosa golliyaa kaaletsiyaawantta kaaletseeddawaanne miniseeddawaa gujjiide odee. Beni wode oosettiyaa Kiristtinnaa kiitay dumma dumma odeedda k'aalaa giddoppe mas'i kessina, k'antsaan shiik'eedda. Yesuusi Kiitteeddawanttu Oosuwaa giddon poletteedda kiitatuukka he oosuu ammaniyaa asaa de'uwaaninne ammaniyaawanttu ittippetetsaan de'iyaa wolk'k'ay ay keenaa darentto odee.
Shemppatuwaa Ubbatoo Imetteedda K'antsa K'ofatuwaa
Markkatetsaw giiguwaa 1:1-26
Wurssetsaan Yesuusi immeedda azazuwaanne hidootaa 1:1-14
Yihudaa kotaa geleeddawaa 1:15-26
Yerusaalamen oosetteedda markkatetsaa 2:1—8:3
Yihudaaninne Sammaariyaan oosetteedda markkatetsaa 8:4—12:25
P'awuloosi kiitetteedda oosuwaabaa 13:1—28:31
P'awuloosi kiitetteedda oosoo koyro hametaa 13:1—14:28
Yerusaalame shiik'uwaa 15:1-35
P'awuloosi kiitetteedda oosoo laa'entso hametaa 15:36—18:22
P'awuloosi kiitetteedda oosoo heezzentso hametaa 18:23—21:16
Yerusaalamen, k'eesariyaaninne Roomen haneedda P'awuloosa k'ashuwaa 21:17—28:31
1
1-2 Toofiloosaa,+ Yesuusi saluwaa beedda gallassay gakkanaw, ootsanawunne tamaarissanaw doommeeddawaa ubbabaa taani ta koyro mas'aafaan* s'aafaad. Saluwaa baanaappe kase I bare dooriide kiitteeddawantta Geeshsha Ayyaanaan azazeedda. I bare kiitteeddawanttoo oytamu gallassaa beettiiddinne k'ay S'oossaa kawutetsaabaa unttunttoo odiidde, bare waayiyaappe guyyiyaan, hayk'uwaappe denddeeddawaa sid'e baynnaan loytsi ammantsiide, barena unttuntta besseedda. Unttunttunna ittippe de'iidde, unttuntta hawaadan yaagiide azazeedda; «Yerusaalameppe kesoppite; shin hinttenttu Taappe siseedda Ta Aabbu hinttenttoo immana giide hidooteeddawaa naagite.+ Ayaw gooppe, Yohaannisi haatsaan s'ammak'eedda; shin guutsa wodiyaappe guyyiyaan, Geeshsha Ayyaanaan hinttenttu s'ammak'ettanita» yaageedda.
Yesuusi Saluwaa Beedda
(Mar. 16:19-20; Luk'. 24:50-53)
Yesuusi kiitteeddawanttu Yesuusanna gaketteedda wode Aa, «Godaw, ha wodiyaan Israa'eelatoo kawutetsaa zaaranii?» yaagiide oochcheeddino.
Yesuusi unttuntta, «Ta Aabbu bare godatetsaan keereedda agenaanne wodiyaa hinttenttu eranaassa gidenna. Shin Geeshsha Ayyaanay hinttenttu bolla wod'd'iyaa wode, wolk'k'aa hinttenttu akkanita; yaatiide Yerusaalameninne Yihudaa gadiyaa ubbaan, Sammaariyaaninne gadiyaa gas'aa ubbaa gakkanaw Taw markkattiyaawantta gidanita» yaageedda.
Hewaa geeddawaappe guyyiyaan, unttunttu s'eellishshin, d'ok'k'u d'ok'k'u giidde, saluwaa biina, unttunttu ayfiyaappe shaarii Aa gentseedda.
10 Yesuusi bollaw denddiyaa wode, unttunttu saluwaa c'addi s'eellishshin, bootsa mayuwaa mayyeedda laa"u asatuu ellekka unttunttu matan ek'k'iide, 11 «Galiilaa asatoo, saluwaa s'eelliidde, hinttenttu ayaw ek'k'eedditee? Ha hinttenttuppe saluwaa beedda Yesuusi saluwaa biyaawaa hinttenttu be'eeddawaadankka, simmiide yaanawaa» yaageeddino.
Yihudaa Kotaa Maatiyaasi Dooretteedda
(Mat. 27:3-10)
12 Hewaappe guyyiyaan, Yesuusi kiitteeddawanttu Debre Zayite geetettiyaa Wogaraa mitsaa deriyaappe Yerusaalame simmeeddino. Wogaraa mitsaa derii Yerusaalameppe itti kiilo mitiriyaa keena. 13 Yesuusi kiitteeddawanttu Yerusaalame geliide, barenttu de'iyaa sa'aa d'ok'k'aa pude keseeddino; yaa keseeddawanttu suntsay P'es'iroosa, Yohaannisa, Yaak'ooba, Inddiraasa, Pilip'p'oosa, Toomaasa, Barttalamoosa, Maatoossa, Ilppiyoosa na'aa Yaak'ooba, bare gadiyaw seelettiyaa Simoonanne Yaak'ooba na'aa Yihudaa. 14 Hawanttu ubbatuu mac'c'awanttunna, Yesuusa daayi Mayraaminnanne Yesuusa ishatuwaanna ubbay itti wozanaa gidiide, ubbaa wode ittippetetsaan woossaw shiik'iino.
15 He wode, P'es'iroosi s'eetanne laatama gidiyaa ammaniyaa asaa shiik'uwaan ittippe de'iyaa bare ishatuwaa giddon denddi ek'k'iide, hawaadan yaageedda; 16 «Taanaadan ammaniyaawanttoo, Yesuusa oyk'k'eeddawantta kaaletseedda Yihudaabaa Geeshsha Ayyaanay kase Daawite doonaan odeedda S'oossaa mas'aafaa k'aalay polettanaw bessee. 17 Ayaw gooppe, Yihudaa Ask'k'orootu nuunanna de'ee; k'ay nuunanna ittuwaa gidi paydettiide oosuwaa baggay de'ana mala dooretteedda» yaageedda.
18 Yihudaa Ask'k'orootu bare iita oosuwaan demmeedda miishshaan gadiyaa shammeedda; sintsaw guufanniide kunddina, Aa uluu gidduwaappe daaketteedda; Aa marac'c'ii ubbaykka karew p'uls's'etti kesi aggeedda. 19 Yihudaa bolla haneeddawaa Yerusaalamen de'iyaa Asay ubbay siseedda; hewaa diraw, he gadiyaa barenttu k'aalaan Akelddaamaa giide suntseeddino; hewaa biletsay suutsaa gadiyaa giyaawaa.
20 P'es'iroosi odiidde, Ayaw gooppe, Mazimuriyaa Mas'aafaan,+
Aa gollii mela atto;
ooninne hewaan de'oppo
k'ay
Aa suntsatetsaakka haray akko
geetettiide s'aafetteedda. 21-22 Hewaa diraw, itti Asay Godaa Yesuusa dendduwaa markkattanaw, nuunanna gakettanaw bessee; Yohaannisi s'ammak'eedda wodiyaappe doommiide, Yesuusi nuuppe saluwaa beedda wodii gakkanaw, Godaa Yesuusi nuunanna hametteedda wodiyaa ubbaan I nuunanna de'iyaawanttuppe ittuwaa gidi suntsettanaw bessee.
23 Hewaappe guyye ammaniyaa Asay dooroo Yoss's'oosa giyaa Barssaabaa geetettiyaa Yooseefonne Maatiyaasa laa"uwaa esseeddino. 24-25 Hewaappe guyyiyaan, S'oossaa woossiidde, «Ubbaa wozanaa eriyaa Godaw, Yihudaa Ask'k'orootu baresaa baanaw yeggiide beedda oosuwaanne Yesuusi kiitteedda oosuwaa hadaraa akkanaadan, ha laa"u asatuwaappe ittuwaa neeni dooreeddawaa nuuna bessa» yaageeddino. 26 Unttunttun saamaa yeggeeddino; saamay Maatiyaasa bollan wod'd'ina, Maatiyaasi Yesuusi kiitteedda tammanne itti kiitettawanttunna paydetteedda.
+ 1:1-2 Luk'. 1:1-4 * 1:1-2 Ta koyro mas'aafaan: Luuk'aasa Mishiraachchuwaa Mas'aafaa. + 1:4 Luk'. 24:49 1:13 Bare gadiyaw seelettiyaa: Ha suntsay kaallappe Roome asaana ek'ettiide oletteedda Ayihude asaw imetteeddawaa. + 1:20 Maz. 69:25; 109:8