Koyro Kaatatuwaa Mas'aafaa
Geluwaa
Kaatatuwaa Mas'aafaa koyro shaakuu, Sammeela mas'aafatuwaa laa"atuwaan doometteedda, Israa'eeliyaa biittaa kaatetuwaa taarikiyaappe atteeddawaa kaalliide odee. Mas'aafaa heezzu waanna waanna kifiletuwaan shaakki s'eellanaw danddayeetto.
1. Solomone bare aawuwaa Daawita sa'aan Israa'eelanne Yihudaa kaatiyaa gidiyaawaanne Aa aawuwaa Daawita hayk'uwaabaa odee.
2. K'ay ha mas'aafay Solomone kawutetsaa ek'uwaanne I ootseedda kiitaa odiyaa taarikiiyaa. I ootseedda oosotuwaappe odanaw doonaa kumiyaawe Yerusaalamen gimbbetteedda Geeshsha Golliyaa.
3. Israa'eelii huup'issanne gedissa kawutetsaa geetettiide laa"u kesiide shaaketteeddawaanne he shaaketteedda kawutetsatuwaa Kiristtoos yelettanaappe kase, udduppuntso s'eetu laytsay gakkanaw dumma dumma mooddeedda kaatetuwaa taarikiyaa odee.
Ha laa"u mas'aafatuwan asaa kaaletsiyaa kaatii lo"anne iitanne geetettiide pirddettiyaawe, S'oossaw I ammanettiyaawaa keenaana. Hewaadankka k'ay he biittay dic'c'iyaa dichchaynne demmiyaa injjii he kaaletsiyaa kaatii S'oossaw ammanetteedawaa keenaana. Hara baggana k'ay allaga s'oossatoo goynneeddawenne azazettenan is's'eeddawe kaaletsiyaawanttakka kaalliyaa asaakka bashshaw afeedda. Huup'issa bagga kawutetsaa kaatetuu ubbaykka paac'iyaan kunddeeddino. Shin Yihudaa kaatetuwaa taarikii iitatuuwaakka lo"otuwaakka odee.
Kaatetuu mas'aafan koyro kifiliyaan daro eretteeddawanttu, S'oossaa doonaa gidiide timbbitiyaa k'aalaa odeeddanne Asay eek'aw goynnenna malanne S'oossaw azazettenan is's'enna mala, minisiide erisseedda timbbitiyaa odiyaa mino asatuwaa. Unttunttuppekka eretaa dariyaawe Eelaasa. Eelaasi Ba'aala k'eesetuwaana naasetteedda taarikiikka he sa'aan odetteedda (Shemppuwaa 18 s'eella).
Shemppatuwaa Ubbatoo Imetteedda K'antsa K'ofatuwaa
Daawitaa Wodiyaa Wurssetsaa 1:1—2:12
Solomone Kaatiyaa Gidussaa 2:13-46
Solomona Kawutetsaa 3:1—11:43
Koyro Laytsatuwaa 3:1—4:34
Geeshsha Golliyaa Oosuwaa 5:1—8:66
Wurssetsaa Laytsatuwaa 9:1—11:43
Shaaketteedda Kawutetsaa 12:1—22:53
Pudehaa Yaratuwaa Makkalaa 12:1—14:20
Yihudaanne Israa'eeliyaa Kaatetuwaa 14:21—16:34
Nabiyaa Eelaassa 17:1—19:21
Israa'eeliyaa Kaatiyaa Akaaba 20:1—22:40
Yihudaa Kaatiyaa Iyoosaafas'anne Israa'eeliyaa Kaatiyaa Akaaziyaassa 22:41-53
Daawite Wodiyaa Wurssetsaa
1
(1:1—2:12)
Kaatii Daawite C'imeedda
1 Kaatii Daawite c'imiide wodiyaa loytsi sugeedda. Yaateeddawoo k'oomatuu mayuwaa Aa bolla kuurinakka Aa ho"ennan is's'eedda.
2 Hewaa diraw, Aa oosanchchatuu Aa, «Kaatiyaa matan de'ana malanne Aa naagana mala, itti wodoro naatto nuuni new koyana; nu godaa kaatiyaa ho'etsanaw iza Aa miyiyaan gisanaw danddayaw» yaageeddino.
3 Unttunttu Israa'eeliyaa biittan ubbaan koyiide Abishaago geetettiyaa itti malaa lo"o wodoratto Shuneema geetettiyaa katamaappe demmiidde izo kaatiyaw aheeddino.
4 He gellayatta loytsa malaa lo"o na'aa. Iza kaatiyaa naagaaddunne aw ootsaaddu; shin kaatii izina gisuwaan gaketti erenna.
Adooniyaas Kaatetanaw Koyeedda
5 Haggiitti na'ay Adooniyaas, «Taani kaatetanaw koyaad» yaagi denddiide paraa gaaretuwaanne paratuwaa bare sintsan wos's'iyaa ishatamu asaana giigisseedda.
6 Aa aawuu aban geliide, «Ayaw hawaa ootsay?» giide ubbakka Aa oochchi erenna. Adooniyaasikka k'ay malaa loytsi lo"o asaa; I Abeselooma kaalliide yeletteedda.
7 Adooniyaas S'aruuyi na'aa Yoo'aabanne k'eesiyaa Abiyaataara ha yewuwaa zoretaa besseedda; unttunttu Aa maaddanaw mayyeeddino.
8 Shin k'eesiyaa S'aadook'e, Yoodaahe na'ay Banaayi, timbbitiyaa odiyaa Naataani, Shim"i, Ree'inne Daawita naagiyaawanttu Adooniyaasana baawa.
9 Itti gallassi Adooniyaas Eniroogeela katamaa matan Zoheleeta Zaallaa geetettiyaa sa'aan dorssatuwaa, mehetuwaanne bolttiboltta maratuwaa yarshsheedda. Kaatiyaa naanaa bare ishatuwaa ubbaanne kaatiyaw ootsiyaa Yihudaa asatuwaa ubbaa bare yarshshiyaa sa'aa s'eeseedda;
10 shin timbbitiyaa odiyaa Naataana, Banaaya, kaatiyaa naagiyaawanttanne bare ishaa Solomona s'eesibeenna.
Solomone Kaateteedda
11 Hewaappe guyyiyaan, Naataani Solomone daayo Berssaabeeho hawaadan yaagiide oochcheedda; «Nu goday Daawite erennan de'ishshin, Haggiitti na'ay Adooniyaas kaateteeddawaa neeni sisabeykkiiyye?
12 Yaatooppe, ha"i neeni ne shemppuwaanne ne na'aa Solomone shemppuwaa waataade ashshanintto neena taani ane zoray.
13 Kaatiyaa Daawitakko gelaade hawaadan yaaga; ‹Ta godaw kaatiyaw, taw ne k'oomatiw, «Tuma, taappe guyyiyaan ne na'ay Solomone kaatetana; ta kawutetsaa araatan I uttanawaa» yaagaade c'aak'k'abeykkii? Yaatina, Adooniyaas ayaw kaateteedee?› yaaga.
14 Neeni kaatiyaanna haasayaadde yaan de'ishshin taani gelaade, ne haasayaa mayzzaade haasayana» yaageedda.
15 Berssaaba c'imeedda kaatiyaa haasayissanaw I de'iyaa ilppinniyaa gelaaddu; Shuneema katamaappe yeedda Abishaaga kaatiyaa naaganaw.
16 Berssaaba kaatiyaa sintsan kundda guufannaaddu.
Kaatii, «Ayaa koyaadii?» yaagiide oochcheedda.
17 Iza, «Ta godaw, taw ne k'oomatiw, ‹Taappe guyyiyaan ne na'ay Solomone kaatetana; ta kawutetsaa araatankka I uttanawaa› gaade Med'inaa Godaan, ne S'oossan, neeni c'aak'k'aadda.
18 Shin ha"i Adooniyaas kaateteedda; neeni ta goday kaatii hewaa erakka.
19 I loytsi daro mehetuwaa, bolttiboltta maratuwaanne dorssatuwaa Yarshshiidde kaatiyaa naanaa ubbaa, k'eesiyaa Abiyaataaranne ola gadaawaa Yoo'aaba s'eeseedda; shin ne k'oomaa Solomona s'eesibeenna.
20 Ta godaw kaatiyaw, ta godaappe kaatiyaappe guyyiyaan ooni ne kawutetsaa araatan uttanentto eranaw Israa'eeliyaa asaa ubbaa ayfii neena s'eelli utteedda.
21 Hewe d'ayooppe, ta goday kaatii hayk'k'iidde bare mayzzan gaketiyaa wode, taaninne ta na'ay Solomone dabaa ootseedda asaadan payddettana» yaagaaddu.
22 Berssaaba biro kaatiyaanna haasayishin, timbbitiyaa odiyaa Naataani kaatiyaa golliyaa gakkeedda.
23 Kaatiyaw, «Timbbitiyaa odiyaa Naataani yeedda» yaagiide odeeddino. Yaatina, Naataani kaatiyaa sintsa aad'd'iide, bare deemuwaa sa'aa gatsiide goynneedda.
24 Hewaappe guyyiyaan Naataani, «Ta godaw kaatiyaw, neeppe guyyiyaan Adooniyaas kaatetanaadaaninne ne kawutetsaa araatan uttanaadan odaaddiiyye?
25 Hachche I duge biide loytsi daro mehetuwaa, bolttiboltta maratuwaanne dorssatuwaa yarshshiidde kaatiyaa naanaa ubbaa, olaa gadaawatuwaanne k'eesiyaa Abiyaataara s'eeseedda. Unttunttu ha"i aanana miiddinne ushiidde, ‹Kaatii Adooniyaas med'inaw de'o!› yaagi de'iino.
26 Shin taana ne k'oomaa, k'eesiyaa Sadook'a, Yoodaahe na'aa Banaayanne ne k'oomaa Solomona s'eesibeenna.
27 Hawe ta godaa kaatiyaappe guyyiyaan Aa kawutetsaa araatan ooni uttanentto bare k'oomatuwaa erissennan de'iidde ta goday kaatii ootseeddabeeyye?» yaageedda.
28 Kaatii Daawite, «Berssaabeeho taw s'eesite» yaageedda; kaatii de'iyaa sa'aa gelaade Aa sintsan ek'k'aaddu.
29 He wode kaatii iziw hawaadan yaagiide c'aak'k'eedda; «Taana meto ubbaappe ashsheeda Med'inaa Goday ero!
30 Med'inaa Godaan, Israa'eeliyaa S'oossan taani new c'aak'k'eedda c'aak'uwaa tumu hachche polana; taappe guyyiyaan ne na'ay Solomone kaatetana; ta kawutetsaa araatan, ta sa'aan I uttanawaa» yaageedda.
31 Berssaaba bare deemuwaa sa'aa gatsaade kaatiyaa sintsan wutushaade kaatiyaa, «Ta goday, Kaatii Daawite med'inaw de'o!» yaagaaddu.
32 Hewaappe guyyiyaan Kaatii Daawite, «Taw k'eesiyaa Saadook'a, timbbitiyaa odiyaa Naataananne Yoodaahe na'aa Banaaya s'eesiide gelissite» yaageedda. Unttunttu geliide, kaatiyaa sintsa aad'd'eedino.
33 I unttuntta, «Ta k'oomatuwaa hinttenana akki biide, ta na'aa Solomona taani toggiyaa bak'uluwaa togissiide, duge Giyoone pulttiyaa afite.
34 K'eesiyaa Saadook'inne timbbitiyaa odiyaa Naataani Aa okkiide Israa'eeliyaa asaa bollan kawutsino. Hewaappe guyyiyaan malakataa punniide, hinttenttu k'aalaa d'ok'k'u ootsiide, ‹Kaatii Solomone med'inaw de'o!› yaagite.
35 Hewaappe guyyiyaan hinttenttu Aa gedeniide aanana pude biite; I yiide ta kawutetsaa araatan uttiide, ta sa'aan kaatetto. Taani Israa'eelanne Yihudaa mooddiyaawaa udaade Aa suntsaad» yaageedda.
36 Yoodaahe na'aa Banaayi kaatiyaw zaariide, «Amen"i! Med'inaa Goday, ta godaa kaatiyaa S'oossaykka hewaa go!
37 Med'inaa Goday ta godaana kaatiyaanna gideeddawaadan Solomonenakka gido; yaatina, Aa kawutetsaa araataa ta godaa Kaatiyaa Daawita kawutetsaa araataappekka aatsiide gitayo» yaageedda.
38 Hewaa diraw, k'eesiyaa Saadook'e, timbbitiyaa odiyaa Naataani, Yoodaahe na'ay Banaayinne kaatiyaa naagiyaawanttu Solomona Kaatii Daawite toggiyaa bak'uluwaa togissiide, Giyoone afeedino.
39 K'eesiyaa Saadook'e S'oossaa Dunkkaaniyaappe zayitiyaa kac'iyaan tigi akkiide, Solomona okkiide kaateyeedda. Hewaappe guyyiyaan unttunttu uluduuddiyaa punnina, Asay ubbay bare k'aalaa d'ok'k'u ootsiide, «Kaatiyaa Solomone med'inaw de'o!» yaageedda.
40 Asay ubbaykka Aa kaalliide pude beedda; unttunttu suusulliyaa punni punniide kaa'iidde loytsi nashetteeddino. He hombboc'etsan biittay k'aas's'eedda.
41 Adooniyaasinne aanana de'iyaa imatsatuu baalaa mi wurssiidde hawaa siseeddino. Uluduuddiyaa punuwaa sisiide Yoo'aabe, «Ha kataman kooshumiyaa walassay ubbay aybabee?» yaagiide oochcheedda.
42 I biro haasayishin k'eesiyaa Abiyaataara na'ay Yoonataani gakki wod'd'eedda. Adooniyaas, «Ane haa gela. Ne mala lo"o Asay lo"o oduwaa ahennaan aggena» yaageedda.
43 Yoonataani, «tuytti, taani lo"o oduwaa ahabeyikke! Nu goday Kaatii Daawite Solomona kaateyeedda.
44 Aa gedenana mala kaatii k'eesiyaa Saadook'a, timbbitiyaa odiyaa Naataana, Yoodaahe na'aa Banaayanne kaatiyaa naagiyaawantta aanana yeddeedda; unttunttu kaatii toggiyaa bak'uluwaa Aa togisseeddino.
45 K'eesiyaa Saadook'inne timbbitiyaa odiyaa Naataani, Giyoone Shaafaan Aa okkiide kaateyeeddino; hewaappekka unttunttu hombboc'iidde pude beeddino; hewoo katamaykka kooshummee. Ha"i hinttenttu sisiyaa walassay hewaa.
46 Hewaa bollakka Solomone kawutetsaa araatan utteedda.
47 K'ay kaatiyaa oosanchchatuukka nu godaa Kaatiyaa Daawita, ‹Ne S'oossay Solomona waariyaa newaappekka aatsi waareyo! Aa kawutetsaa araataa newaappekka aatsi gitayo!› yaagiide anjjeeddino. Kaatii bare arssaan de'iidde hokkiide S'oossaw goynniidde,
48 ‹Ta kawutetsaa araatan uttiide ta sa'aan kaatetiyaawaa taana hachche ta ayfiyaan besseedda Med'inaa Goday Israa'eeliyaa S'oossay galatetto!› yaageedda» yaageedda.
49 Hewaa sisiide, Adooniyaas imatsatuu ubbay dagammi denddiide, laaletteeddino.
50 Adooniyaas Solomonaw yayyi biide, yarshshiyaa sa'aa kac'etuwaa oyk'k'eedda.
51 Asay Solomona, «Adooniyaas Kaatiyaa Solomonaw yayyiide, yarshshiyaa sa'aa kac'etuwaa oyk'k'iide, Kaatii Solomone taana bare k'oomaa mashshaan wod'enaadan taw hachche c'aak'k'o yaagee» yaagiide odeeddino.
52 Solomone zaariide, «I bare hanuwaa loytsanawaa gidooppe, haray attina Aa huup'iyaappe itti binnaanaynne boshetenna; shin aan iitatetsay beettintto, I hayk'k'ana» yaageedda.
53 Hewaappe guyyiyaan Kaatii Solomone asaa kiittina, unttunttu yarshshuwaa yarshshiyaa sa'aappe duge Aa wotseeddino. Adooniyaas yiide, Solomonaw goynneedda; yaatina, Solomone Aa, «Ne soo ba» yaageedda.