5
Yesuusi Deriyaa Bollan Gidiide Tamaarisseedda Timirttiyaa
(5:1—7:29)
Yesuusi c'ora asaa be'iide, pude deriyaa kesiide utteedda. Aa kaalliyaawanttu aakko shiik'eeddino. Unttuntta hawaadan yaagi tamaarissuwaa doommeedda.
Tumu Anjjuwaa Akkiyaa Asatuwaa
(Luk'. 6:20-23)
«Barenttu ayaanaa de'uwaan,
hiyyeesaa gideeddawaa eriyaawanttu anjjetteeddawantta;
ayaw gooppe, saluwaa kawutetsay unttunttussa.
Kayyottiyaawanttu anjjetteeddawantta;
ayaw gooppe, S'oossay unttuntta minisana.+
Ashikke gideeddawanttu anjjetteeddawantta;
ayaw gooppe,
unttunttu sa'aa laattana.+
S'illotetsaa koshattiyaawanttunne saamettiyaawanttu,*
anjjetteeddawantta;
ayaw gooppe, S'oossay unttuntta kalissana.
Maariyaawanttu anjjetteeddawantta;
ayaw gooppe,
S'oossay unttuntta maarana.
Wozanaa geeshshatuu anjjetteeddawantta;
ayaw gooppe,
unttunttu S'oossaa be'ana.
Asaa sigetsiyaawanttu anjjetteeddawantta;
ayaw gooppe, S'oossay unttuntta,
bare naanaa giide s'eesana.
10 S'illotetsaa diraw,
yederssettiyaawanttu anjjetteeddawantta;
ayaw gooppe, saluwaa kawutetsay unttunttussa.
11 «Hintte taana kaalliyaa diraw, Asay hinttena boriyaa wodenne waayissiyaa wode, k'ay hintte bolla iitabaa ubbaa wordduwaan haasayiyaa wode, hintte anjjetteeddawantta. 12 Hinttew saluwaan wolk'k'aama woytay de'iyaa diraw, nashettite; hashshu giite; ayaw gooppe, Asay hintteppe kase de'eedda nabatuwaa hewaadan yedersseeddino.
Mas'iniyaanne Poo'uwaa Leemisuwaa
(Mar. 9:50; Luk'. 14:34-35)
13 «Asaa ubbaw hintte mas'ine mala; shin mas'inii mal"ana d'ayooppe, zaariide Aa wooti mal"etsanee? Kare olina, Asay Aa yed'd'i hamettanaappe attin, sintsaw ayinne maaddenna.
14 «Ha alamew hintte poo'o; deriyaa huup'iyaan kees'etteedda katamay geemmana danddayenna. 15 S'omppiyaa s'omppiide, soyin de'iyaa asaa ubbaw poo'ana mala, d'ok'k'iyaa saan wotseeppe attin, kammiyaa miishshaa giddon k'um"i wotsiyaa Asay ooninne baawa. 16 Hewaadankka, Asay hintte ootsiyaa lo"o oosuwaa be'iide, saluwaan de'iyaa hintte Aawuwaa bonchchana mala, hintte poo'uu asaa sintsaan poo'o.
Muse Higgiyaabaa
17 «Taani Muse higgiyaanne nabatuu tamaarissiyaawaa d'ayissanaw yeeddawaa hinttew malatoppo; taani polanaw yeeddawaappe attin, d'ayissanaw yabeykke. 18 Ayaw gooppe, taani hinttew tumuwaa oday; saluunne sa'ay aad'd'ana gakkanaw, k'ay ubbabaykka polettana gakkanaw,§ higgiyaappe itti c'achchaykka woy k'eeri pidoliikka aad'd'enna. 19 Hewaa diraw, ha azazuwaa ubbaappe guus's'iyaa itti azazuwaa mentsiyaa uray ooninne, k'ay haratuukka barewaadan hananaadan tamaarissiyaa uray ooninne, saluwaa kawutetsaan ubbaappe guutsa gidana; shin azazuwaa ootsiyaawenne haranttukka ootsanaadan tamaarissiyaawe ooninne saluwaa kawutetsaan d'ok'k'a gidana. 20 Ayaw gooppe, hintte s'illotetsay Muse higgiyaa tamaarissiyaawanttu s'illotetsaappenne Parisaawatuwaa s'illotetsaappe darana d'ayooppe, saluwaa kawutetsaa hintte mule gelennawaa taani oday.
21 «Beni asaw, ‹Asaa wod'oppa; asaa wod'eedda ooninne pirddettana› geeddawaa siseeddita.+ 22 Shin taani hinttew oday; bare ishaa hank'k'ettiyaa ubbay pirddettana; bare ishaa boriyaa ubbay shangguwaa pirddaw shiik'ana; k'ay bare ishaa, ‹D'ullowe› giyaa ubbay Gaannamiyaa tamaa pirddaw shiik'ana. 23 Hewaa diraw, neeni yarshshiyaasaan yarshshishshin, ne ishaa naak'k'eeddabay new hewaan hassayettooppe, 24 ne yarshshuwaa hewaan aggaade ba; kasetaade ne ishaanna sigetta digga; hewaappe kaala yaade, ne yarshshuwaa yarshsha.
25 «Neena mootiyaawaanna wodii de'ishshin elle aanana sigetta digga; hewe d'ayooppe, I neena daannaa sintsa aatsana; k'ay daannay neena polisew aatsi immina, polisii neena k'asho gollen yeggana. 26 Taani new tumuwaa oday; neeni itti santtimii attenaan, ne maggac'c'uwaa wurssaade c'iggana gakkanaw, mulekka k'asho golleppe kesakka.
Woshummaabaw Imetto Timirttiyaa
27 « ‹Woshummoppa› geeddawaa siseeddita.+ 28 Shin taani hinttew yaagay; ‹Mac'c'awuno s'eelliide amottiyaa ubbay, bare wozanaa giddon he wode iinanna woshummeedda.› 29 Ne ushechcha ayfii neena nagaraa oosisooppe, neeppe wooc'aade olaa agga; ayaw gooppe, ne bollay mulekka Gaannamiyaa tamaan olettiyaawaappe, aappe ittuu pac'c'intto new lo"a.+ 30 K'ay ne ushechcha kushii neena nagaraa oosisooppe, neeppe k'ans's'aade olaa agga; ayaw gooppe, ne bollay mulekka Gaannamiyaa tamaan olettiyaawaappe, aappe ittuu pac'c'intto new lo"a.
Machchiyaa Yeddennaadan Imetto Timirttiyaa
(Mat. 19:9; Mar. 10:11-12; Luk'. 16:18)
31 « ‹K'ay bare machchatto yeddiyaa ooninne izo yeddiyaa paramaa immo› geetetteedda.+ 32 Shin taani hinttew yaagay; ‹Bare machchata woshummennaan de'ishshin yeddiyaa ooninne izo woshumma kessee; k'ay asinay yeddeedda mishiratto akkiyaawe ooninne woshummee.›+
C'aak'k'ennaadaan Imetto Timirttiyaa
33 «K'ay beni asaw, ‹Wordduwaan c'aak'k'oppa; shin ne Godaw c'aak'k'eeddawaa pola› geeddawaa siseeddita.+ 34 Shin taani hinttew yaagay; ‹Ubbakka c'aak'k'oppite›; saluu S'oossaa kawutetsaa oydiyaa gidiyaa diraw, ‹Saluwaan c'aak'k'oppite› 35 k'ay sa'ay Aa gedii yed'd'iyaa sa'aa gidiyaa diraw, ‹Sa'aan c'aak'k'oppite›; k'aykka, Yerusaalame wolk'k'aama kaatiyaa katamaa gidiyaa diraw, ‹Yerusaalamenikka c'aak'k'oppite.›+ 36 Neeni itti binnanaakka bootsa woy karetsa kessanaw danddayenna diraw, ‹Ne huup'iyankka c'aak'k'oppa.› 37 Shin hintte, ‹Ee› woy, ‹Gidenna› giite; hawanttuppe haray Sees'aanaappe yee.
Iitaa Iitan Zaarennaadan Imetto Timirttiyaa
(Luk'. 6:29-30)
38 « ‹Ayifiyaa diraw ayifiyaa; achchaa diraw achchaa› geeddawaa siseeddita.+ 39 Shin taani hinttew yaagay; ‹Hinttew iitabaa ootsiyaa uraw iitan zaaroppite; ooninne ne ushechcha bagga shayiyaa bak'k'ooppe, ne haddirssa bagga shayiyaakka Aa bessa; 40 ne shaamic'c'iyaa akkanaw itti uray neena mootooppe, he uraw ne kootiyaakka gujja imma. 41 Ooninne neena itti saatiyaa ogiyaa barenanna baanaadan wolk'k'antsooppe, aanana laa"u saatiyaa ogiyaa ba. 42 Neena woossiyaa uraw imma; k'ay neeppe tal"ana koyyiyaa urawukka diggoppa.›
Morkkiyaa Siik'ana Mala Imetto Timirttiyaa
(Luk'. 6:27-36)
43 « ‹Ne laggetsatuwaa siik'a; ne morkkiyaa morkka› geeddawaa siseeddita.+ 44-45 Shin taani hinttew yaagay; saluwaan de'iyaa hintte Aawoo naanaa gidana mala, hintte morkkatuwaa siik'ite; hinttena shek'k'iyaawantta anjjite; hinttena is's'iyaawanttoo lo"obaa ootsite; hinttena yederssiyaawanttoo, S'oossaa woossite; ayaw gooppe, iita asawukka lo"o asawukka S'oossay bare aawaa awas's'issee; k'ay s'illatookka nagaranchchatookka bare iraa bukissee. 46 Hintte hinttena siik'iyaawanttu s'alalaa siik'ooppe, hinttew ay woytay de'ii? Haray atto, nagaranchchatuukka hewaadan ootsiino. 47 Hintte hinttenttu ishatuwaa s'alalaa sarotooppe, haratuu ootsiyaawaappe aad'd'iyaabaa ayaa ootseeditee? Haray atto, Ayihude gidenna asaykka hewaadan ootsee. 48 Hewaa diraw, saluwaan de'iyaa hintte Aawuu polo gidowaadan, hinttekka polo gidite.+
+ 5:4 Isa. 61:2 + 5:5 Maz. 37:11 * 5:6 Hawaa biletsay S'oossaw eeno giyaawantta woy lo"obaa woy tumobaa ootsiyaawantta guussaa. 5:10 Saluwaa kawutetsay unttunttussa: Guussay he asatuu saluwaa kawutetsaa laattanaw danddayiyaawantta gidiyaawaa bessee. 5:17 Muse higgiyaanne nabatuu tamaarissiyaawaa: Guussay Ayihudiyaa Geeshsha Mas'aafaa; hewenneekka Ec'a C'aak'uwaa. § 5:18 Ubbabaykka polettana gakkanaw: Guussay k'aalay tamaarissiyaa ubbay tumatetsaan k'onc'c'ana gakkanaw. + 5:21 Kes. 20:13; Zar. 5:17 + 5:27 Kes. 20:14; Zar. 5:18 + 5:29 Mat. 18:9; Mar. 9:47 + 5:31 Zar. 24:1-4; Mat. 19:7; Mar. 10:4 + 5:32 Mat. 19:9; Mar. 10:11-12; Luk'. 16:18; 1 K'or. 7:10-11 + 5:33 Wog. 19:12; Pay. 30:2; Zar. 23:21 + 5:35 Isa. 66:1; Maz. 48:2 + 5:38 Kes. 21:24; Wog. 24:20; Zar. 19:21 + 5:43 Kes. 19:18 + 5:48 Kes. 19:2; Zar. 18:13