25
Yɛlɛ na pe daga mbe tara ti yaga
ti wogo
(Dete 15.1-11)
1 Yawe Yɛnŋɛlɛ làa para Moyisi wi ni wa Sinayi yanwiga ki na ma yo
2 wigi sɛnrɛ nda ti yo Izirayɛli woolo pe kan fɔ:
«Na yaga ka sa ye wa tara nda mi yaa kan ye yeri ti ni, ye yaa kaa ti yari tila wogo wagati wa ni Yawe Yɛnŋɛlɛ li mɛgɛ ni.
3 Yɛgɛlɛ kɔgɔlɔni ni, ye yaa la ye kɛɛrɛ yariluguro ti nuru, mbaa ye ɛrɛzɛn tiire njere ti yaanla, mbaa ti pire ti coo.
4 Ɛɛn fɔ, yɛlɛ kɔlɔshyɛn wolo lo yaa pye tara ti wogoyɛlɛ mbe tɛgɛ li yɛ Yawe Yɛnŋɛlɛ li kan. Tara ti yaa wogo ki yɛlɛ li ni fuun li ni. Ye se ka yariluguro lugu wa ye kɛɛrɛ ti ni, ye se si ka ye ɛrɛzɛn tiire njere ti yaanla.
5 Yɛlɛ na lì toro li yarilire ti kɔnŋgɔlɔ, nda ka fi ti yɛ wa ye kɛɛrɛ ti ni mbe sɛ, ye se kari kɔn. Ɛrɛzɛn tiire njere nda ye sila yaanla, tiga pire nda sɛ mbe yanlaga, ye se kari cɔ; katugu ki yɛlɛ li ni fuun li yaa pye tara ti wogoyɛlɛ.
6 Ye yaa tara ti yaga ti wogo yɛlɛ na ni, yarilire lara nda ka sɛ wa ye kɛɛrɛ ti ni, to ti yaa pye ye yaakara, yoro naa ye kulonambala, naa ye kulojaala, naa ye tunmbyeele mbele pe yɛn na tunŋgo piin sara na konaa nambanmbala mbele pe yɛn ma cɛn wa ye ni pe ni.
7 Ki yarilire lara nuŋgba to ti yaa pye ye yaayoro ti yaakara fun, konaa ye tara woŋgaala pe yaakara.
Yɛlɛ na pe yinri zhubile li sɛnrɛ
8 «Ye yaa wogoyɛgɛlɛ ke kɔlɔshyɛn jiri, ko yɛn yɛgɛlɛ kɔlɔshyɛn tɛgɛsaga kɔlɔshyɛn, ke ni fuun ke yaa sa pye yɛlɛ nafa shyɛn ma yiri kɔlɔjɛrɛ.
9 Ki yɛlɛ nafa shyɛn ma yiri kɔlɔjɛrɛ wolo li yeŋge kɔlɔshyɛn wogo, ki pilige kɛ wogo ki na, ko ŋga ki yɛn kapere ti kala yagawa japilige, ye yaa mbaanra win wa tara ti lagapyew mberi magala li gbɔgɔ.
10 Ki pyelɔmɔ pi na ma, ye yaa ki yo mbege naga fɔ yɛlɛ nafa shyɛn ma yiri kɛ wolo lì tɛgɛ li yɛ Yɛnŋɛlɛ kan; mbege yari fun leele pe ni fuun pe kan tara ti lagapyew fɔ pe mbe ya wɔ kulowo pi ni. Ki yɛlɛ ye yaa lali yinri zhubile. Ki yɛlɛ liga gbɔn, lere ŋa fuun pàa wi kɛɛ yaara shɔ wi yeri, ti yaa sɔngɔrɔ ki fɔ wi na; lere ŋa fuun pàa lɔ kulo, wi yaa sɔngɔrɔ wa wi sege ki ni.
11 Yɛlɛ nafa shyɛn ma yiri kɛ wolo pyew li yaa pye zhubile yɛlɛ ye kan. Ye se ka yariluguro lugu wa ye kɛɛrɛ ti ni; yarilire lara nda ka sɛ wa ye kɛɛrɛ ti ni ye se kari pire ti kɔn. Ɛrɛzɛn tiire njere nda ti sila yaanla, tiga pire nda sɛ mbe yanlaga, ye se kari cɔ;
12 katugu ki yɛlɛ lo li yɛn zhubile yɛlɛ le; ye daga mbaa li jate fɔ li yɛn ma tɛgɛ li yɛ Yɛnŋɛlɛ kan. Ɛɛn fɔ, yariluguro nda ka fi ti yɛ wa ye kɛɛrɛ ti ni, ye yaa la to kaa.
13 «Zhubile yɛlɛ liga gbɔn, lere ŋa fuun pàa wi kɛɛ yaara shɔ wi yeri, ti yaa sɔngɔrɔ wi na.
14 Ye ni, na wa kaa jaa mbe tara laga ka pɛrɛ nakoma mbe ka lɔ wi sefɔ wa yeri, wa ka ka wa li.
15 Na yaga laga ka lɔ nakoma mbe pɛrɛ ye sefɔ wa yeri, yɛgɛlɛ ŋgele kè toro ma taga zhubile yɛlɛ li na, ye yaa ke jate, mbe laga ki sɔnŋgɔ ki kɔn mbe yala yarilire kɔnyɛgɛlɛ ŋgele ke yɛn na paan ke ni, sanni zhubile yɛlɛ li sa gbɔn.
16 Yɛgɛlɛ ŋgele kè koro, na kaga lɛgɛ, laga ki sɔnŋgɔ ki yaa gbɔgɔ mbe yala ke ni; yɛgɛlɛ ŋgele kè koro, na kaga kologo, laga ki sɔnŋgɔ ki yaa tirige mbe yala ke ni; katugu laga ki yaa pɛrɛ ma yeri mbe yala yarilire kɔnyɛgɛlɛ ke yɔn ko ni.
17 Ye ni, wa kpɛ ka kaa lewee yɛnlɛ wa dufile. Ɛɛn fɔ, ye daga mbaa fyɛ ye Yɛnŋɛlɛ li yɛgɛ; katugu muwi mi yɛn Yawe Yɛnŋɛlɛ, ye Yɛnŋɛlɛ le.
18 Yaa tanri na ŋgasegele ke na, yanla kakɔnndɛgɛŋgɛlɛ ke yigi yaa tanri yaa yala ke ni. Pa kona ye yaa cɛn wa tara ti ni yɛyinŋge na pɔw.
19 Tara ti yarilire ti yaa la yɔngɔ ye kan jɛŋgɛ, ye yaa la nii la tinni, mbe cɛn wa tara ti ni yɛyinŋge na pɔw.
20 «Kana ye yaa ye yɛɛ yewe mbe yo fɔ: Yiŋgi we yaa la kaa yɛlɛ kɔlɔshyɛn wolo lo ni, naa kì kaa pye we se yariluguro lugu, we se si yarilire kɔn we?
21 Ye wele, mi ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ, mi yaa duwaw ye na yɛlɛ kɔgɔlɔni wolo li ni, mbe ti ye yarilire ti yɔn jɛŋgɛ ti yɛlɛ taanri woro bɔ.
22 «Yɛlɛ kɔlɔtaanri wolo li ni, ye yaa yariluguro lugu wa ye kɛɛrɛ ti ni; ɛɛn fɔ, ki yɛlɛ li ni, yarilire lɛrɛ to ye yaa la kaa fɔ sa gbɔn yɛlɛ kɔlɔjɛrɛ wolo li yarilire ti na. Sanni ki yarilire fɔnndɔ ti sa gbɔn, yarilire lɛrɛ to ye yaa la kaa.
Yaara nda pè jori ma pɛrɛ
ti go shɔgɔ kala
23 «Yaga ka tara ta pɛrɛ ti koro ŋa wìri lɔ wi kan suyi, katugu tara ti yɛn mi ŋa Yawe Yɛnŋɛlɛ na woro. Ye yɛn nambanmbala, ma pye cɛnfɛnnɛ laga na yeri.
24 Ki kala na, wa tara nda fuun mi yaa kan ye yeri ti ni, ye yaa ŋgasegele tɛgɛtɛgɛ, ŋgele ke yaa ti leele pe ya paa tara nda ti yɛn pe woro ti go shoo.
25 «Na fyɔnwɔ ka to ma sefɔ wa na, a wùu tara laga ka pɛrɛ, wi go lere ŋa wì yɔngɔ wi ni, wa ka pye wa, ŋa ki kologo yɛn wi yeri wigi go shɔ, ki lerefɔ wi daga mbege go shɔ.
26 Na tara ti go shɔfɔ woro lere ŋa yeri, na wo jate wiga yaraga ta mbe ya mboo tara laga ki go shɔ wi yɛ,
27 laga ki pɛrɛŋgɔlɔ, yɛgɛlɛ ŋgele kè toro wi yaa ke jiri. Yɛgɛlɛ ŋgele kè koro fɔ sa gbɔn zhubile yɛlɛ li na, wi yaa ke penjara yɔn ki jate mbege sara ŋa wìla laga ki lɔ wi yeri. Pa kona wi laga ki yaa sɔngɔrɔ mbe pye wi wogo naa.
28 Ɛɛn fɔ, na wii yaraga ta mbe laga ki go shɔ, pa tara laga ki yaa koro ŋa wìla ki lɔ wi kɛɛ na fɔ sa gbɔn zhubile yɛlɛ li na. Ki wagati wiga ka gbɔn, tara laga ki yaa sɔngɔrɔ mbe pye ti fɔ koŋgbanŋa wi wogo.
29 «Ca ŋga malaga sigembogo yɛn maga maga, na lere wa ka ki go ka pɛrɛ, kologo ŋga ki yɛn wi yeri wigi go shɔ ki yaa pye yɛlɛ nuŋgba poni fogo ni; mbege lɛ le ki pɛrɛpilige ki na fɔ sa gbɔn ki yelapanna.
30 Ki go na pee ya mbege go shɔ yɛlɛ nuŋgba fogo ni, ki yaa koro ki lɔfɔ wo naa wi setirige piile pe kan suyi. Ali na zhubile yɛlɛ liga gbɔn, pe se kaga sɔngɔrɔ ki pɛrɛfɔ wi na.
31 Ɛɛn fɔ, cara nda malaga sigembogo woro mari maga, yinrɛ ti yɛn na jate paa kɛɛrɛ nda ti yɛn wa tara ti ni ti yɛn. Pe mbe ya mbe to go shɔ sanga pyew. Zhubile yɛlɛ liga si gbɔn, ti yaa sɔngɔrɔ ti fɛnnɛ pe na.
32 «Levi setirige piile pe cara to na, yinrɛ nda ti yɛn wa ti ni, ki kologo yɛn pe yeri paa ti go shoo sanga pyew.
33 Na lere wa ka Levi setirige pyɔ wa go lɔ, zhubile yɛlɛ liga gbɔn, go ki lɔfɔ wi yaa yiri wa ki ni mbege kan gofɔ wi yeri; katugu Levi setirige piile pe yinrɛ nda wa pe cara ti ni to ti yɛn pe kɔrɔgɔ wa Izirayɛli woolo sanmbala pe sɔgɔwɔ.
34 Lara nda ti yɛn ma Levi setirige piile pe cara ti maga, tii daga mbe pɛrɛ, katugu tì kan Levi setirige piile pe yeri mbe pye pe woro sanga pyew.
Fɔgɔ taga kala fyɔnwɔ fɔ na
35 «Na fyɔnwɔ ka to ye sefɛnnɛ wa na, na wi kɛɛ kiga koro waga ye sɔgɔwɔ, ye daga mboo saga, jaŋgo wi ya wi cɛn wa ye ni paa nambannjɛɛn yɛn nakoma nambanndorowo yɛn.
36 Yaga kaa tɔnli jaa wi go na, si ka logo tɔnli pee. Ye daga mbege naga wi na wa ye tangalɔmɔ pi ni fɔ ye yɛn na fyɛ mi ŋa ye Yɛnŋɛlɛ na yɛgɛ; jaŋgo ye sefɔ wi ya wi cɛn wa ye ni.
37 Na yaga wi jin penjara ni, yaga kaa tɔnli jaa ti go na, na yaga suu jin yarilire ni, yaga kaa tɔnli jaa wa ti go na.
38 Muwi mi yɛn Yawe Yɛnŋɛlɛ, ye Yɛnŋɛlɛ na lì ye yirige wa Ezhipiti tara mbe Kana tara ti kan ye yeri, jaŋgo mbe pye ye Yɛnŋɛlɛ.
Izirayɛli woo si daga
mbe koro kulowo ni
39 «Na fyɔnwɔ ka to ma sefɔ wa na mbe ti wuu yɛɛ pɛrɛ ma yeri mbaa tunŋgo piin, maga ka kulowo tunndo kan wi yeri.
40 Ɛɛn fɔ, ye daga mboo yigi paa ye tunmbyee yɛn, ŋa wi maa tunŋgo piin sara na, nakoma paa ye nambannjɛɛn yɛn. Wi yaa la tunŋgo piin ma kan fɔ sa gbɔn zhubile yɛlɛ li na.
41 Na liga gbɔn, pa wi yaa wɔ wa ma yeri wo naa wi piile pe ni, mbe sɔngɔrɔ wa wi go woolo pe kɔrɔgɔ, mbe sa cɛn tara nda wi tɛlɛye pàa ta kɔrɔgɔ ti na.
42 Katugu Izirayɛli woolo pe yɛn na tunmbyeele, poro mbele mì yirige wa Ezhipiti tara ti ni we. Ki kala na, paga kaa pe pɛrɛ paa yɛgɛ ŋga na pe maa kulolo pe pɛrɛ.
43 Yaga kaa kaŋgbanga piin pe na. Ɛɛn fɔ, yege naga wa ye tangalɔmɔ pi ni fɔ mi ŋa ye Yɛnŋɛlɛ ye yɛn nala gbogo.
44 «Kulolo kala ka pye ye na, tara nda woolo pe yɛn ma ye maga, yaa ye kulonambala naa ye kulojaala pe loo wa pe yeri.
45 Ye mbe ya mbaa nambanmbala mbele pè pan ma cɛn ye sɔgɔwɔ pele loo ye kulolo fun, mbaa pe sege woolo mbele pè se wa ye tara pele loo kulolo. Ye mbe ya mbaa pe loo kulolo pe pye ye woolo.
46 Puŋgo na, ye mbe ya mbe pe yaga ye pinambiile pe kan kɔrɔgɔ. Pe yaa pye ye kulolo fɔ sanga pyew. Ɛɛn fɔ, ye sefɛnnɛ Izirayɛli woolo sanmbala poro na, wa kpɛ ka ka kaŋgbanga taga wa na ye ni.
47 «Nambannjɛɛnlɛ mbele pe yɛn wa ye ni nakoma mbele pè pan ma cɛn mbe wagati jɛnri pye wa ye ni, na wa ka pye penjagbɔrɔ fɔ, fyɔnwɔ mbe si to ma sefɔ Izirayɛli woo wa na, wuu yɛɛ pɛrɛ ki nambanŋa wi yeri, nakoma ki nambanŋa wi go lere wa yeri,
48 wi yɛɛ pɛrɛŋgɔlɔ, ki kologo mbe ya kan wi yeri poo go shɔ. Wi nɔsepyɔ lenaŋa mbe ya mboo go shɔ.
49 Na wi nɔsepyɔ lenaŋa woro wa, wi tojɛɛ mbe ya mboo go shɔ, nakoma wi tojɛɛ wo pinambyɔ, nakoma wi go lere ŋa wì yɔngɔ wi ni wo wa. Wo jate wiga ka yaraga ta, wi mbe ya mboo yɛɛ go shɔ.
50 Pa kona, wi yaa yɛgɛlɛ ke jate wo naa ŋa wùu lɔ wi ni, mbege lɛ yɛlɛ na wìla wi yɛɛ pɛrɛ li na fɔ sa gbɔn zhubile yɛlɛ na laa paan li na. Wi yaa wi go shɔgɔ sɔnŋgɔ ki kɔn mbe yala yɛgɛlɛ yɔn ŋga kì koro ko ni; ki penjara ti yaa jate mbe yala tunmbyee wi pilige nuŋgba sara wi ni.
51 Yɛgɛlɛ yɔn ŋga kì koro zhubile yɛlɛ lii gbɔn, na kaga lɛgɛ, pa kona, penjara nda wi lɔfɔ wìla kan maa lɔ, wi yaa ti lɛgɛrɛ sɔngɔrɔ wi lɔfɔ wi na.
52 Yɛgɛlɛ ŋgele kè koro fɔ sa gbɔn zhubile yɛlɛ li na, na kiga pye kee lɛgɛ, wi yaa ke jate mboo go shɔgɔ penjara ti sɔngɔrɔ wi lɔfɔ wi na mbe yala yɔn ŋga kì koro ko ni.
53 Mboo ta wa wi tafɔ wi yeri, wi daga mbaa jate paa tunmbyee ŋa pe ma lɛ yɛlɛ nuŋgba tunŋgo na wa yɛn. Yaga ka ti wi tafɔ wila kaŋgbanga piin wi na.
54 Na ye sefɔ pe suu go shɔ ki yɛgɛ ŋga ko ka na, pa kona zhubile yɛlɛ liga gbɔn, wo naa wi piile pe ni pe yaa wɔ wa wi tafɔ wi yeri.
55 Katugu yoro Izirayɛli woolo ye yɛn na tunmbyeele, mà jɛn muwi mì ye yirige wa Ezhipiti tara; muwi mi yɛn Yawe Yɛnŋɛlɛ, ye Yɛnŋɛlɛ le.