5
Yesu ayigiriza ku mugazi
(Luka 6.20-23)
Iri Yesu akabona ngiisi kwaꞌbandu bingi bagweti bagamúshololokera, anazamuukira ku mugazi. Neꞌri akabwatala, abigirizibwa baage banamúyijira. Anatondeera ukubayigiriza kwokuno:
«Bahiriirwi, ábali mu yimenya kwo bali bakeni ku byoꞌmutima!
Boohe, bo beene ubwami bwa mwiꞌgulu.
Bahiriirwi, ábagweti bagajengeerwa!
Boohe, Rurema agabaholeeza.
Bahiriirwi, ábali batuudu!
Boohe, bagahaabwa ikihugo.
Bahiriirwi, ábali noꞌmwena neꞌnyoota ku bikwaniini imbere lya Rurema!
Boohe, Rurema agaki bayigusa.
Bahiriirwi, ábagweti bagakejererana!
Boohe, Rurema agabakejeerera.
Bahiriirwi, ábali noꞌmutima úguyeruusiri!
Boohe, bagaabona Rurema.
Bahiriirwi, ábagweti baganywaniisania!
Boohe, Rurema agababwira kwo bali baana baage.
10 Bahiriirwi, ábagweti bagalibuzibwa, mbu bwo bali mu gira íbikwaniini!
Boohe, ubwami bwa mwiꞌgulu, buli bweꞌmwabo.
11 «Mwehe muhiriirwi, ku kyanya abandu bagakizi mùdeta buligo hiꞌgulu lyani, banabe bagweti bagamùlibuza. Ee! Ikyanya bagamùbeeshera ku magambo ga kwingi-kwingi, 12 mukizi shambaala! Munakizi shagaluka. Mukuba, mugaaba mukoli bikiirwi imbembo mbamu mwiꞌgulu. Kiri naꞌbaleevi ábakatanga imbere liinyu, kwokwo kwaꞌbandu bâli kizi balibuza.»
Umuunyu noꞌmulengeerwe
(Mariko 9.50; Luka 14.34-35)
13 «Mwe mulyagagi muunyu mu kihugo. Haliko, iri umuunyu gwangaba keera gwaginiinuka, ndaabyo kandi íbyangaki shubi gununiisa. Umuunyu mwene yugwo, ndaakiko kamaro ko guki hiiti. Si gukola gwa kuyonerwa imbuga, abandu banakizi gufina kwo.
14 «Mwe mulyagagi mulengeerwe mu kihugo. Ikyanya bali mu yubaka akaaya kwiꞌrango, katangabishama! 15 Batanali mu yasa itara, mbu banalitumbikire kweꞌkitiri. Si bali mu libiika ku kiterekero, lyo likizi molekera booshi ábali mu nyumba.
16 «Kwokwo, na niinyu, mukizi ba mulengeerwe mu bandu. Imikolezi yinyu miija, ikizi bamoleka mwo, halinde lyo bagibona, banakizi huuza Yisho úli mwiꞌgulu.»
Amigirizo hiꞌgulu lyeꞌmaaja za Musa
17 «Mutakizi tona kwo nꞌgayija mbu lyo njaaza Imaaja za Musa, kandi iri íbikayandikwa naꞌbaleevi, nanga! Ukuyija kwani, kutali mbu lyo mbihongola, haliko hiꞌgulu lyoꞌkubikwiza. 18 Namùbwira ukuli, kweꞌkyanya igulu neꞌkihugo bikiri ho, ndaahyo hifwabe higuma hya mu yizo Maaja íhigahodoka, kiri neꞌhilabike hyazo, byoshi íbiziri mwo, bítazi koleka.
19 «Yizo Maaja, iri umundu angagayiriza uluniini lwazo, anayigirize abandi kwo nabo balugayirize, yehe agaharuurwa kwo ye muniini mu bwami bwa mwiꞌgulu. Haliko, iri angakizi zisimbaha, anayigirize abandi kwo nabo bazisimbahe, yeki agaharuurwa kwo ye mukulu mu bwami bwa mwiꞌgulu.
20 «Namùbwiraga, kwo ngiisi byo mugweti mugaagira, iri bitangakwanana imbere lya Rurema ukuhima ibya Bafarisaayo, neꞌbya bigiriza beꞌmaaja, mutâye yingire mu bwami bwa mwiꞌgulu, kiri neꞌhiniini!»
Yesu ayigiriza hiꞌgulu lyoꞌbute
(Luka 12.57-59)
21 «Mukayuvwa kwo bashokuluza ba keera bakabwirwa kwokuno: “Utakizi yitana”.* Neꞌri umundu angaba keera ayita uwabo, akwiriiri ahanwe. 22 Haliko, niehe namùbwiraga, kweꞌri umundu angagwatwa noꞌbute hiꞌgulu lya mwene wabo, akwiriiri atwirwe ulubaaja. Neꞌri angaduka mwene wabo kwo ali kafwa-busha, akwiriiri akozibwe naꞌbakulu beꞌkihugo. Neꞌri angaduka mwene wabo kwo ali muhwija, akwiriiri alashwe mu muliro gweꞌnakwere!
23 «Ku yukwo, iri wangaba ugweti ugatanga ituulo ha katanda, unakengeere kwo uhubiiri mwene winyu, 24 utee lisiga imbere lyako, ugendi yuvwanwa noꞌlya mwene winyu. Ha nyuma, ukabuli yiji litanga.
25 «Umulezi wawe, ikyanya aki gweti agakutwala iwa kutwirwa ulubaaja, bwangaba bwija uyami nywana mwe naye. Buzira kwokwo, hali ikyanya angakubiika imbere lyoꞌmutwi weꞌmaaja. Naye anakubiike kwoꞌmupolesi, gira akufunde mu nyumba yeꞌmbohe. 26 Nakubwiraga ukuli, kwo utagashaaga mwo, útazi liha ulufwaranga luzinda lwoꞌmwenda gwawe!»
Yesu ayigiriza hiꞌgulu lyoꞌbusambani
27 «Mukayuvwa mu maaja kwo mutakizi sambana. 28 Haliko, niehe namùbwiraga, kweꞌri mundu angaloleekeza umukazi mu kumúyifwija, agaaba keera amúshuleha mu mutima gwage.
29 «Isu lyawe lyeꞌlulyo, iri lyangakuhubiisa, ulijobole, unalikabulire! Bwangabiiri bwija, kiguma kya mu birumbu byawe kiteereke, haꞌmagala gaawe gooshi gangalashirwi i nakwere.
30 «Noꞌkuboko kwawe kweꞌlulyo, iri kwangakuhubiisa, ukutole, unakukabulire! Bwangabiiri bwija, kiguma kya mu birumbu byawe kiteereke, haꞌmagala gaawe gooshi gangalashirwi i nakwere.»
Yesu alahira kwo tutakizi yimula umukazi
(Mataayo 19.9; Mariko 10.11-12; Luka 16.18)
31 «Mukayuvwa mu maaja kweꞌri umundu angalooza ukuyimula mukaage, amúheereze amaruba goꞌkumúlahira. 32 Haliko, niehe namùbwiraga kweꞌri umundu angayimula mukaage, atanamúgwata ku bushule, agaaba amúgira abe musambani. Neꞌri umundu angayanga umukazi keera úkayimulwa na yiba, iri naye asambana.»
Yesu ayigiriza kwo tutakizi biika indahiro
33 «Mukayuvwa kwo bashokuluza ba keera bakabwirwa kweꞌkyanya mugabiika indahiro imbere lya Nahano, mutagire mbu mushubi giyita! Si ngiisi byo mukamúlagaania, mukizi bigira.
34 «Haliko, niehe namùbwiraga kwo hatagire indahiro yoshi yo mugabiika, kuba kwiꞌgulu, bwo kyo kitumbi kya Rurema, 35 kandi iri kuba ku kihugo, bwo kyo Rurema ali mu laaviza kwo, kandi iri kuba ku kaaya keꞌYerusaleemu, bwo ko kaaya koꞌMwami Mukulu. 36 Mutanakizi biika indahiro yoꞌkusinguliisa amatwe giinyu. Si mutashobwiri ukuhindula kiri neꞌhidende hyoꞌmushaku gwinyu hibe hivwi, kandi iri hibe hiiru. 37 Iri mwangayemeera igambo, muliyemeere naaho. Neꞌri mwangalinana, mulinane naaho. Ngiisi byo mwangayushuulaga ku yibyo, iri bilyosiri imwoꞌlya mubi Shetaani.»
Yesu ayigiriza kwo tutakizi yihoola
(Luka 6.29-30)
38 «Mukayuvwa mu maaja na kwo bikadetwa: “Isu kwiꞌsu, neꞌliino ku liino.§
39 «Haliko, niehe namùbwiraga, kwo iri mwangagwana umundu mubi, mutamúhange. Uyo mubi, iri angakumota mwiꞌtama lyeꞌlulyo, umúhindulire neꞌlindi. 40 Neꞌri angakulega, mbu lyo akuyabiira isimiisi yawe, umúleke ayabiire niꞌkooti. 41 Neꞌri angakuhambaaza kwo ubetule umuteekerwa gwage halinde ku kilomeetere kiguma, unaguhise ku bibiri. 42 Neꞌri angakuhuuna ikindu, uyami múheereza kyo. Neꞌri angalooza kwo umúkaabe, utamúlahirire.»
Yesu ayigiriza kwo tukizi kunda abagoma
(Luka 6.27-28, 32-36)
43 «Mukayuvwa mu maaja kwo bikadetwa: “Ukizi kunda umutuulani wawe.* Si abagoma boohe, mukizi bashomba.” 44 Haliko, niehe namùbwiraga, kwo mukizi kunda kiri naꞌbagoma biinyu. Ikyanya bagamùlibuza, mukizi bahuunira imwa Rurema. 45 Kwokwo, lyo mugaaba muli baana ba Rurema úli mwiꞌgulu. Ee! Yehe, agweti agatwisa izuuba ku bandu biija, kiri na ku bandu babi kwakundi. Anagweti aganiesa invula ku bakwaniini, kiri na ku batakwaniini!
46 «Aaho! Iri mwangakizi kundaga ábamùkuuziri naaho, mugalonga mbembo nyiki? Si kiri naꞌbabuguza nabo, bagweti bagakunda ábabakuuziri! 47 Neꞌri mwangalamusa beene winyu naaho, mugaaba mwagira biki ukuhima abandi? Si kiri naꞌbapagaani nabo, bali mu lamusa beene wabo, ti: “Musingo!” 48 Kwokwo, mukizi ba mutungiini, nga kwo Yisho úli mwiꞌgulu, naye atungiini.»
* 5:21 5.21 Kulyoka 20.13. 5:27 5.27 Kulyoka 20.14. 5:31 5.31 Bukengeeze 24.1. § 5:38 5.38 Kulyoka 21.24; Balaawi 24.20; Bukengeeze 19.21. * 5:43 5.43 Balaawi 19.18.