11
Ino Angnguruwa Tuntulantam
Iyawa angnguruddam, antuweno pattalanggaddantam si meyakkuruwino innanamantam annino panguruwantam si gakkuruwa aneno ammetam maita. Kakunneno tolayira siꞌina gafu sino angngurudda, antuweno nanggammani Dios sikwara.
Gafu kappay sino angnguruddam, ammutam si naparatu ammin gafu pelang sino pannakadamaneno sinapiti Dios. Antuweno ammutam si ammina maita, naggabwat ammin sino ammena maita.
Dandammantami Abel siꞌin. Gafu sino angngurungnga, nalawarino newaꞌlaꞌna ki Dios amma sino newaꞌlatino kolaꞌnga a i Cain. Gafu kappay sinaya angngurungnga, nebilangi Dios si naggaddangnga tolay, e ino pangammuwantam, inanggammanneno newaꞌlaꞌna. Antu gafuna, massiki natayi Abel, oddu kepayino itulduna sikwatam gafu sino angngurungnga.
I Enoc kappay siꞌin, gafu sino angngurungnga, ammena natay, nu amme lud inappa i Dios a mesapat sikwana a aggabiyag. Antu gafuna, massiki inintufuꞌda sito lubag, ammera nasumpalan se anen ki Dios. Aneno nepeturakki Dios mappeafu ki Enoc a sapitanna si maanggammi Dios sikwana liyena inappa. Ammena dama si anggammanni Diosino massiki sanna a tolay nu awana angngurungnga sikwana. Se ino manggamma umaraꞌni ki Dios, kuruwanna nad si gakkuruwa ana i Dios anna kuruwanna naggappay si nalawarino ilabuꞌna sikwara a manggamma mangammu sikwana.
Massiki i Noe kappay siꞌin, gafu sino angngurungnga, kinurungngeno sinapiti Dios sikwana mappeafu sino kattalatalawa makwa so maddagguna aw. Massiki awana initana si kunnenoy, kinurungnga kepay, e nangwa si dokalla pattakayan takesi antuneno kesalakanda a taabbalay. Gafu sinaya angngurungnga, nebilangi Dios si naggaddangnga tolay, udde ino bafulundera a ammera nangurug, nepaitana si narakkattino inangwara.
Tata kappayi Abraham a gafu sino angngurungnga, inangwaneno sinapiti Dios sikwana a anawanneno lubbunna ta umang si korwana lubagga ipaillalupatti Dios sikwana. E ginikkaꞌmantura Abraham, massiki ammera inammuweno iraꞌbunda. Gafu kappay sino angngurungnga, inanusanna a nabbalay si tolda a kunnangke mangili sinaya lubagga nekariyi Dios sikwana. Kakunna kappayino abbingnga a i Isaac, mampesino afuna a i Jacob, nabbalayira kappay si tolda, massiki nekariyi Dios si illalupattandeno lubag. 10 Inanusani Abrahamino kunnenoya agyananna, se innanamanna si makiigyanna sino lubbuna inangwa i Dios sey langit awana pakkiyaranna.
11 Gafu sino angngurungnga, neyaꞌda i Dios sikwaneno pannakadama a mabbing, massiki lakayin anna lupatta bakattinni Sara a atawana, se kinurungnga si matalakki Dios a mangwa sino nekarina.* 12 Antu gafuna, massiki ammenan nad makaabbingi Abraham se lakayin, inodduweno gakagakanera. Ammena mabilangino kaodduweno gakagakanera, se kunnangke kaodduweno bitunira sey langit onnu ino kaodduweno adat sino dappiꞌna bebay.
13 Amminirenaya tolay, nanguruwira kepay ki Dios makkiyad sino natayanda. Massiki ammera inappa sino kabiyaddeno nekariyi Dios sikwara, kunnangke aggadipatandeno meyaꞌdana sikwara, e maanggammira. Aggaammunda si bakkan yawa lubaggino gakkuruwa lubbunda, nu bakkanna mangiliyera lubbelang sitaw. 14 Ino tolayira a kunnenoyino dandammanda, ipakaammura si aneno angganda a umangngan, a antuweno gakkuruwa lubbunda. 15 Bakkannino lubbuna inanawandeno dandammanda, se nu kunna naddinoy, damara nadda muli sinay. 16 Udde bakkanna antuwenayino aggadandammanda, nu ammera lud aggadandammannino kalawarana lubbuna ana sey langit. Gafu se kunnenoy, ammena maatallani Dios sino pingngananda sikwana si Diosda. E ammutam si gakkuruwenay, se aneno nedadanna a lubbunda sey langit.
17-18 Dandammantamino angnguruwa nepaita i Abraham sin nanalodawani Dios sikwana. Gafu sino angngurungnga, nedadanna a papatayanino tata ke a abbingnga a i Isaac a mewaꞌlaꞌna ki Dios, massiki nekariyi Dios si i Isaacino paggabwatanino gakagakanera. 19 Se ino nakammi Abraham, aneno pannakadama i Dios a mappaangngangoli ki Isaac nu matay. E kunnangke gakkuruwa nepangngangolina, se nu amme inallangngani Diosi Abraham sin pamapatayanna nad sikwana, neyakkurungnga nadda pinapatay.
20 I Isaac kappay, kinurungnga si akwani Diosino nekarina, e gafu sinaya angngurungnga, sinapiꞌna sino anaꞌngera a da Jacob anni Esau si duffunanira i Dios naso maddagguna aw.
21 Kunna kappayi Jacob, nepaita si kunnenoy kappayino angngurungnga, se sin araꞌniyenna matay, sinapiꞌna sino adwera a afuna a abbingi Jose si nalawarino iyaꞌda i Dios sikwara. E nadduꞌmug sino tokunna a naddayaw ki Dios.
22 I Jose kappay, gafu sino angngurungnga, sin liyena kepaya matay, sinapiꞌna si madatangngeno umanawanino bafulunnera a gakagaka i Israel sey Egipto, e netunna si iyangkalinda naddino tulangngera nu umanawira takesi itananda sino lubbuna umangnganda.
23 Ino mapparanakira i Moises, ana kappayino angngurudda, e antuweno ammera nattalawa amme manuntul sino lintiyino ari sey Egipto a papatayanda naddino kaluꞌbita lalaki, e wasin neyanaki Moises, netawura si talluwa dakkag, se naitara si kaanggammino kaluꞌbit.
24 Ana kappayino angnguruwi Moises sin dokallin, se ammena anggamma nebilang si abbingino nanifi sikwana a ino bafaya abbingi Faraon a ari sey Egipto. 25 Ino nalawad sino nakamma, mesapat sino tolayira i Dios, massiki madidyatanira, amma sino makilanggak sino balayino ariya ammena mangurug, se ammuna si malana mattaꞌluwat inaya langgak. 26 Se ino dinandamma, nalawarino madidyatan anna maayoyungan gafu se innanamanneno piniliyi Dios a matturay so maddagguna aw amma sino appanna amminino kinabaꞌnangngino Egiptowera, se kunnangke aggadipatanneno ipalabuti Dios sikwana sey langit.
27 Gafu kappay sino angnguruwi Moises, inanaw sey Egipto, udde bakkanna gafu se mattalaw sino bungutino ari. Massiki madyatan, ammena nakkafuyino angngurungnga, se kunnangke aggitanna i Dios a ammena maita. 28 Gafu se kinurungngeno sinapiti Dios sikwana, netulduna sino bafulunnera a gakagaka i Israelino akwanda nad sino fiyesta a ngananda si Laꞌwutan. Sinapiꞌna sikwara si mamartiyera nad si karnero ta iwarsireno adana sino idangngeno kayatanino bafalerera, takesi nanu gumamwangino anghela mamapatay sino pappalunguwera a abbing sey Egipto, laꞌwutannaneno bafalayira a nawarsiyan si ada takesi awana matay sikwara a gakagaka i Israel.
29 Gafu sino angnguruwino gakagakera i Israel, dinammandeno bebaya mingngan si Nalibaga a kunnangke nallakarira si namma a lubag. Udde wasin kinakkapanino Egiptowera a dumaddag sikwara a naddammang, nalimattira ammin.
30 Gafu kappay sino angngurudda ki Dios, naduduwino ataꞌnanga tupinga nelebad sino lubbuna Jerico sin nasinduwerana nalallebad si pituwa aw. 31 Sinaya lubbun, agyanino bafaya mingngan si Rahab a milallaku sino kinabafena. Udde gafu sino angngurungnga ki Dios, nepadiloꞌneno dinundunira i Josue a mallakkap sino lubbunna anna dinuffunannera. Antu gafuna, ammena nesapat sino pamapatayanda sino kalubbunannera a ammena manggamma mangurug ki Dios.
32 Dagganangku kepenaddino mistoriya mappeafu sino angnguruwino gagginafutamira siꞌin. Udde ammek mabalin yo turakku nu itulduk amminino mappeafu sikwara Gideon, Barac, Samson, Jefte, David, Samuel, andino gumalabbunira. 33 Odduweno inangwara gafu sino angngurudda ki Dios. Nangaffutino korwan sikwara sino nakiyubattanda si korwana lulubbun. Ino korwanira pay, natturayira si naggaddang, e inappareno nekariyi Dios. Ino kappay korwanira, nepisandeno wangitino layonira takesi ammerera ansan. 34 Ino korwanira, ammera nalussuk massiki netakkuddera sino natuyagga afuy. Ino korwanira pay, nalliꞌwera sino mamapatayira nad sikwara. Nakafuyino korwanira, udde nepattuyaggira i Dios. Ino korwanira kappay, naturirira a inang nakiyubat, e nepabbukaldeno sindaluwera a naggabwat si korwana lubbuna nakiyubat sikwara. 35 Agyangkappayino bafabbayira a nepangngangoliyi Diosino abbindera.
Udde agyangkappayino korwanira a nadyatan kiyad si natayira, se inammera a sinalekkuranino angngurudda ta mawayanira nad. Se ino innanamanda, ino kalalawarana biyag sey langit nu mangngangoliyera sinay. 36 Ino korwanira kappay, nelopalopeꞌdera e siniwaꞌwattandera. Ino kappay korwanira, kinawarandera e binaluddera. 37 Ana kappayino ilapalappaddera kiyad si natayira. Ino kappay korwanira, ginaꞌbundeno baggira si ragadi, e ino korwanira, pinapaterera si saset. Nepaanoreno korwanira sino lubbunda e pinadyatandera, antuweno kakallakkirangke. Nabbarawasiyera si gaddangnga galding anna karnero, 38 e nalalitira pelang sino kalolowat anna sino kakuluran, a nagyan si agweb anna si abbuꞌna lubag. Udde ino kakuruwanna, ammena meannungino kasittolerera a mebulun sikwara.
39 Amminirenaya tolay, dinayawira i Dios gafu sino angngurudda, udde ammena neyakkurug sino tiyemporeno nekarina. 40 Se aneno kura nalawara dinandamma a ammena meyakkuruwino nekarina sikwara makkiyad si mesapatetam takesi magagarindanetama mappa sino kalawarana nekarina.
* 11:11 11:11 Ino tata kappaya anggamma sapitan sino damiꞌna Griego: I Sara kappaya atawa i Abraham, lupat anna bakattin, udde gafu sino angngurungnga, neyaꞌda i Diosino pannakadama a mabussit, se kinurungnga si matalakki Dios a mangwa sino nekarina. 11:17-18 11:17, 18 Agyanino korwanira a abbinda Abraham, udde mebilangi Isaac si tatatata ke a abbing, se antu pelangino neyanak si keyakkuruwanino nekariyi Dios. Itannu kappay sino Rom. 9:7-9.