Ino Nalawara Damaga Neturakki Mateo
Ino Mappeafu Sitawa Leburu
Ino Nalawara Damaga Neturakki Mateo, ipakaammuna si i Jesusino Kristo a piniliyi Dios a matturay anna mangisalak sino Judyuwera, e kunna kappay amminino tolayira a mangurug sikwana. Ino kaodduwanira a nanurakkani Mateo, Judyuwera, antu gafuna, itaꞌdangngangke si ino nekariyi Dios sino tolena a Judyu sino Dadana Tulag, neyakkuruwira gafu ki Jesus.
Ipaita yawa turak si i Jesusino kapatiyana mesturuwa dinunduni Dios, antu gafuna, aneno kalintiyanna a mituldu sino anggamma sapitannino lintiyi Dios anna manuldu mappeafu sino patturayanna. Ino kaodduwana netulduna a neturak sitaw, naurnusira a metuntul sino angganda a sapitan. Kunnayawino limera a naurnusanna: 1) ino netulduwi Jesus sin nagyananna sino kulura mappeafu sino kabibiyag, tarabafu, kalintiyan, anna labuꞌneno mesapatira sino patturayani Dios (kapitulu 5-7); 2) ino netuni Jesus sino karadwera a adalanna sin nanundunanna sikwara a umang mibanyag (kapitulu 10); 3) ino ampariyira mappeafu sino patturayani Dios (kapitulu 13); 4) ino netulduwi Jesus sino adalannera mappeafu sino aggangwara andino kalintiyanda (kapitulu 18); anna 5) ino netulduwi Jesus mappeafu sino makwa sino maddagguna aw andino gumamwanganino patturayani Dios (kapitulu 24-25).
Odduweno tulduwa sito leburu pelangino neturakkanda, kunnangke ino nannodoyuwanino nalaingira a mituldu sino anggamma sapitannino bitunira sey Betlehem, ino nallakarani Pedro sino utunna danum, ino nappabattunoyani Jesus sino adwera a lappat, ino nangappani Jesus sino pappagara sino buwit sino wangiꞌna lamis, andino ampariyira mappeafu sino mattarabafuwera sino kaubasan, ino adwera a abbing, ino kasarneno abbingnga ari, andino tafuluwera a bafalatang.
Ino Baggaꞌna Yaw
Ino neturakkanino gagginafuwera i Jesus annino neyanakanna 1:1–2:23
Ino nanulduwani Juan a Gumabawtisar 3:1-12
Ino nappabawtisarani Jesus annino nanalodawani Ofagga nanutunggung sikwana 3:13–4:11
Ino nanulduwani Jesus sey Galilea 4:12–18:35
Ino inangwa i Jesus nangiyafu sey Galilea kiyad sey Jerusalem 19:1–20:34
Ino kauddiyana awira i Jesus annino natayanna 21:1–27:66
Ino nangngangoliyani Jesus annino nappaddanna 28:1-20
1
Ino Gagginafuwera I Jesus
(Luc. 3:23-38)
Antuyawino neturakkanneno gagginafuwera i Jesu Kristo a gaka i Ari David a gaka kappayi Abraham. I Abrahamino ama i Isaac a ama i Jacob a ama payi Juda andino kakkolaꞌngera. I Judeno amara Fares anni Zara, e i Tamarino inara. I Faresino ama i Esrom a ama i Aram. I Aramino ama i Aminadab a ama i Naason a ama i Salmon. I Salmonino ama i Boaz, e i Rahabino inana. I Boazino ama i Obed, e i Ruth ino inana. I Obedino ama i Jesse, e i Jesse ino ama i Ari David.
I David ino ama i Solomon, e ino inana, atawa i Urias a inatawa i David. I Solomonino ama i Roboam a ama i Abias a ama payi Asa. I Aseno ama i Josafat a ama i Joram a ama i Ozias. I Oziasino ama i Joatam a ama i Acaz a ama payi Ezekias. 10 I Ezekiasino ama i Manases a ama i Amon a ama payi Josias. 11 I Josiasino ama i Jeconias andino kakkolaꞌngera sin neyangnganino Judyuwera sey Babilonia ta mearipannira.
12 Wasin nasinduweno inanawanino Judyuwera sino lubbunda, neyanaki Salatiel a i Jeconiasino amana. I Salatielino ama i Zorobabel. 13 I Zorobabelino ama i Abiud a ama i Eliakim a ama payi Azor. 14 I Azorino ama i Sadoc a ama i Akim a ama payi Eliud. 15 I Eliud ino ama i Eleazar a ama i Matan a ama payi Jacob. 16 I Jacob ino ama i Jose, e i Jose ino atawa i Maria a ina i Jesus a maingnganan si Kristo.
17 Kunnantu, karaꞌappatira a gagginafuwi Jesu Kristo mangiyafu ki Abraham makkiyad ki Ari David. Karaꞌappatira kappay mangiyafu ki Ari David makkiyad sino inanawanino Judyuwera sino lubbunda ta mearipannira sey Babilonia. Karaꞌappatira kappay mangiyafu sino inanawanda sino lubbunda makkiyad sino neyanakanino maingnganan si Kristo.
Ino Neyanakani Jesu Kristo
(Luc. 2:1-7)
18 Antuyawino istoriyeno neyanakani Jesu Kristo. Neturatuwi Maria a inana a meatawa ki Jose, udde sin liyera a matawa, naammuwan si mabussitin gafu sino pannakadameno Espirituwi Dios. 19 I Jose a mangatawana sikwana, minakkurug sino lintiyi Moises, udde ammena anggamma meyatatalli Maria. Antuweno dinandamma si ikatwena a awana makaammu.*
20 Wasin aggadandammannenay, agyanino angheli Afu Dios a nappadda sikwana si tenap, e nassapit si, “Jose a gaka i David, ammeka mattalawa mangatawa ki Maria, se ino nabussitanna, naggabwat sino pannakadameno Espirituwi Dios. 21 Lalakineno iyanaꞌnga, e ingnganannuna si Jesus, se antuneno misalak sino tolenera sino liwaꞌda.”
22 Nakwa ammin yaw takesi meyakkuruwino nepasapiti Afu Dios sino tata a gumalabbunna a kunna si, 23 “Mabussiꞌneno tata a balatanga ammena kepay nasengged, e miyanaꞌnga si lalakiya maingnganan si Emmanuel,” anggamma sapitan, ana i Dios sikwatam.
24 Wasin nafati Jose, kinurungngeno sinapitino anghel e inatawana i Maria, 25 udde ammena dinuruwi Maria kiyad si ammena neyanakino abbingnga. E wasin neyanak, nginani Jose si Jesus.
* 1:19 1:19 Ino gagangena Judyu, nu wara netulaga mangatawa si balatang, nebilangin si atawana. Nu wara nakwa e dinandamma si ammena ituluy, maawag si aꞌdanneno balatang si papela mangipakaammu si ikatwena. Maawaggappay si wara adwa a tistigu. 1:23 1:23 Isaias 7:14