19
Kha gumgi gu mbigi, mbe Babiron ŋgu bakɨme za mbatɨgi ne nzuav ndikndigi.
Mba bigi za hegim, gu nta zumbugum, gu khɨkhɨm mbe mbararagim, ana gumgi gu mbigi vhɨrve Hevenan kav kaai fara muuŋgi. Mbe kaav, khaŋ nzuai,
 
“Nza Fhe Bakɨme zɨ ndiv vun kuamkuarga!
Nza Fhe Bakɨme, ana nduara taagia nza ndigi!
Ana guigira zɨ bakɨme kav, ana guigira ŋkasŋka bakɨme ki. a
+Fhe Bakɨme za kha gumgi gu mbigi mbui tɨvi garav, nta nzuav mbe nzuai.
Ana nza nzuav nzuai ne guigi guarara, ne guigira za nzerigi.
Kha ruarir gumgi gu mbigi wari kɨɨv, wari ndi tɨva mbatɨga mbui mbik, ana za kha nuianan ki gumgi gu mbigi, ana won ruarir gumgi gu mbigi wari kɨɨv, wari ndi tɨvar panan za kha gumgi gu mbigir farfagi.
Maaŋ muuŋgiap, Fhe Bakɨme ne nzuav, ana tɨva mbatɨga ŋgarkarav, ana muuŋgi.
Mba mbik, ana Fhe Bakɨmen gumgi gu mbigi shogim, mbe vhɨzgi, ne nzuav simtɨk ki.
Maaŋ muuŋgiap, Fhe Bakɨme nen simtɨga ŋgarkarav, ana muuŋgi.”
 
+Mbe wom kaav, khaŋ nzuai, “Nza Fhe Bakɨme zɨ ndiv vun kuamkuarga! Mba ŋgu bakɨme shigi vhava thuur, ana vun ndav, zazera mbara muuŋgiap ndai!” +Mba phɨk phuni fethɨgi gumgir pani gum mba fethɨgi ŋamki bigi, mbe thɨvi phɨra fav, Fhe Bakɨme rotu mbui. Ana won ŋgui vhɨrve gari mpirmpirɨga perav ki. Mbe ana rotu mbuav khaŋ nzuai,
 
“Ne guigi guarara!
Nza Fhe Bakɨme zɨ ndiv vun kuamkuarga!”
 
+Gu mbara mbararagim, Fhe Bakɨmen ŋgui vhɨrve gari guman pan pigi mpirmpirɨgar han guma mbe kamthooŋ kaav, khaŋ nzuai, “Nde Fhe Bakɨmen ŋaara gumgi, nde Fhe Bakɨmen rɨvav, ana piin ki ntɨɨri ma, nde mba zɨri ki fhuv gumgi gum, zɨri ki gumgi, nde zam Fhe Bakɨme zɨ ndiv vun kuamkuari!”
Sipsiva Ŋguk muuaŋ rɨgim, shama bakɨme khavgi.
+Gu mbara mbararagim, khɨkhɨm mbe gumgi gu mbigi vhɨrve wari fugap kaav, nzuai fara muuŋgi. Mba khɨkhɨm mbɨ bakɨme fombai khɨkhɨm fara muuŋgi. Ana vhɨra buip phɨrerav guigira khɨkhɨm bakɨme hi fara muuŋgi. Mbe kaav, khaŋ nzuai,
 
“Nza Fhe Bakɨme zɨ ndiv vun kuamkuarga.
Ana Guma Bakɨme ma!
Ana za kha ŋkasŋkagi ki Fhe Bakɨme ma!
Ana ŋgui vhɨrve gari guman pan ma.
+Nza ntigem nzan ndavi guigira nzerav, nza guigira anan ndikndigɨp, ana zɨ ndiv vun kuamkuarga.
Ne khaŋ muuŋgi, Sipsiva Ŋguk muun rɨgɨrga tuk ntige hɨgi, anan muuŋ wo bevahegap, mbur ki. b
+Fhe Bakɨme rinenan muuŋgi shaa hura vhuuŋra mba mbiga nɨɨŋgi.
Mba shaa, ana nzaŋnzaŋ anan ki fhu, ana vhɨra guigira ŋgara garav vhekvhegi.”
 
Mba rinenan muuŋgi shaar hurar vhuuŋra, ana Fhe Bakɨmen gumgi gu mbigi mbui tɨvir vhuuiŋ ga nzuai.
+Mba enser khaŋ na nzuai, “Ndu khaŋ muuŋgi kameŋ khergiri, ‘Mba Fhe Bakɨme kamgi gumgi gu mbigi, mbe mba Sipsiva Ŋguk muun rɨgɨr zav mbuim, mbe ana shama bakɨmen zi, mbe ndikndigɨri.’ ” Ana wom khaŋ na nzuai, “Kha kameŋ, ne guigira Fhe Bakɨmen kama guareŋ ma.” 10  +Gu mbara wo thɨpanani phɨrgiap, mba enser nɨman fav, gu ana rotur muun za mbui. Ana mbara khaŋ na nzuai, “Ndu maaŋ muuŋ thari! Gu ndu phorgap guigira Zisas khothɨgi gumgi gu mbigi, gu vhɨra nde phorga Fhe Bakɨmen ŋgari guma mbe ma. Nde Zisas nzuai buni guari, nde guigira nta khothɨgi ntɨɨri ma. Nde Fhe Bakɨmera rotur muuŋri. Nza kaŋgi, Zisas nzuai buni guari, ntara gumgi ndavi vheri khavav, ŋkasŋka mbe nɨɨŋgim, mbe Fhe Bakɨme buni bun nzuai.” c
Zon guma mbe garim, ana hoza hura perigi.
11  +Gu Heven garim, ana fhogim, hos hura mbe ki. Mba hosa perigi guma, ana zɨ khare, mba “Guigira Fhe Bakɨme Vuzvuga Zɨn Vov, Ana Ŋaara Mbui Guma” ma. Ana mba gumgi gu mbigi muuŋgi tɨvi mbatɨgi ga nzuav mbe nzuav, ana won pana gumgi phorga shogav, ana tɨvir vhuuiŋra zɨn vov, mba tɨvaniaŋ mbui. 12  +Anan rɨmani vhava za fara muuŋgi. Ana ŋgui vhɨrve gari guman pan fi khorshɨgi vhɨrver fegi. Mbe zɨ mben ana kharɨga khergi. Mba zɨ, ana nduara mba zɨ kaŋgi. Harigi gumgi mba zɨ kaŋgi fhuvara. 13  +Ana mba sharigi shaa mpeeŋmpeeŋ, vɨzɨn nduara ana muuŋgi. Mbe kha zɨn anan kaai, “Fhe Bakɨmen Kameŋ.” 14  +Mba Hevenan ntari ga mbui gɨɨtɨvi, hozi huri ga piigiap, ana zɨn vui. Mbe nzaŋnzaŋ ki fhu rinenan muuŋgi shagi huri vhuuiŋ guarira shargi. 15  +Mbe nɨman fharigi guma, guigira bɨrgi ntari ga mbui kos ana kamthoon hɨgim, ana ana ŋgɨɨav, mbe nɨman fharigi. Ana mba ntari ga mbui kozan, ana kha nuianan ki ŋgui bakɨvir ki gumgi gu mbigi mbevarga. Ana ainan muuŋgi mpiiŋsɨga suirav, za kha nuianan ki gumgi gu mbigi ganɨv, mben kora muuŋgirga fhu. Ana mba wainan vhɨgi, ana kɨman muuŋgi teŋk bakɨmen nta thiphogɨp, nta mbɨkmbɨgɨp, wainan muuŋgirga. Ne khaŋ muuŋgi, mba wain, ana guigira za kha ŋkasŋkagi ki Fhe Bakɨmen ndav shirɨ bakɨ guara panpana vhui. 16  +Ana sharigi shaa mpeeŋ gum anan ruun, mbe khaŋ muuŋgi zɨ khergi,
 
“ZA ŊKASŊKA KI ŊGUI VHƗRVE GARI GUMAN PAN GUM ZA KHA GUMGI BAKƗVI GARI GUMA BAKƗME” ma.
 
17  +Gu mbaram enser mbe garim, ana ran tɨ thɨgi. Ana kama bakɨmen khɨrɨv, mba buiva shɨgap, ga rui korgir kaav, khaŋ mbe nzuai, “Nde zɨv, Fhe Bakɨme shama bakɨme suaŋv khaŋ phogar vhuigɨ. 18 Nde zɨv, kha ŋgui vhɨrve gari gumgir panin ŋkuuar mbɨv, mba ntari ga mbui gɨɨtɨvi gari gumgir panin, mba hozir ŋkuuar mbɨv, mbe piga ruigi gumgir ŋkuua, nde vhɨra ntan mbɨrga. Nde vhɨra za mba gumgir ŋkuuar sɨgi tonin mbɨrga. Mba gumgi, mbe bɨkbɨɨgi gumgi gum, mbe fhura ŋaara khɨna mbui gumgi, mba zɨri ki fhuv gumgi gum zɨri ki gumgi, nde za mben sɨgi tonin mbɨrga.”
19  +Gu mbara mba ruaŋruaŋgi sɨga garav, mba ŋgui vhɨrve gari gumgir pani garav, mben ntari ga mbui gɨɨtɨvi garim, mbe zav phoga vhuigi. Mbe mba hos ga perigi guma gum ana ntari ga mbui gumgi phorgɨv shogɨr za mbui. 20  +Mba hos ga perigi guma, ana mba ruaŋruaŋgi sɨk gum anan guiguigi kamthooŋ guma, ana mani suirap, mani kegi. Mba Fhe Bakɨmen kamthooŋ guman wo shɨkshɨgi guma, ana fhum kha gumgi gu mbigi nɨman mbe guiguigap, mirikori ga muuŋgi. Ana mba ruaŋruaŋgi sɨga nɨman, ana mirikori vhɨrve ga muuŋgi. Ana maaŋ mbuav, mba ruaŋruaŋgi sɨgar tum ndigi gumgi gu mbigi guiguigim, mbe ana tuma kargi bigɨna rotu mbui. Mba ruaŋruaŋgi sɨk gum mba guiguigi kamthooŋ guma, mani ŋamra kim, mbe mani ndi, mba sarfa kɨman vhav mbɨ fara muuŋgiap givigi mbok bakɨme, mbe mani ndi ana khɨngim, mani shiav ki. 21  +Mba hos ga perigi guma, ana mba won kamthoon ŋgɨɨgi kozan, ana manin ntari ga mbui gɨɨtɨvi, ana mbe shogim, mbe vhɨzgi. Ana mbe shogim, mbe vhɨzgim, mba korgi hegap, mben ŋkuua mbegap mben ndavi guigira givigi.
a 19:1 Zon kha gap ana Grikin kaman ana khergi. Kha ves gum ves 3 gum 4, gum ves 6 vhɨra, ana kha kameŋ khergi. “Nza Fhe Bakɨme zɨ ndiv vun kuamkuarga.” Mbe Hibruin kaman ne khergi. Mba Hibruin kameŋ khaŋ nzuai, “Hareruia.” + 19:2 Lo 32.43; 2 Kin 9.7; VB 6.10; 15.3; 16.7; 18.20 + 19:3 Ais 34.10; VB 14.11; 18.9; 18.18 + 19:4 Neh 8.6; VB 4.2-6; 4.10; 5.14 + 19:5 Sng 22.23; 115.13; 134.1; 135.1; VB 11.18; 20.12 + 19:6 Sng 93.1; 97.1; 99.1; Ese 1.24; VB 11.15-17; 14.2; 15.3; 21.2 + 19:7 Mt 22.2; 25.10; Ef 5.32; VB 21.2; 21.9 b 19:7 Mba muun rɨgɨr za mbui sipsivar ŋguk, ana Kraisra. Mba Krais rɨgɨr zav mbui mbik, ana Kraisan sios ma. Krais taagip zɨv, won sios ndirga, ne khaŋ muuŋgi, mani wani ga rɨgi. Ana mba siosan vhen ki gumgi gu mbigi, ana mbe ndigip, won ŋgun vhuun ŋgɨgɨrga. Mbe zazera nzerara Krais phorgɨv kɨv, zazera mbara muuŋgip kɨrga. + 19:8 Sng 45.13-14; Ais 61.10; Ese 16.10 + 19:9 Mt 22.2-3; Ru 14.15-16; VB 21.5 + 19:10 FG 10.25-26; 1 Zo 5.10; VB 22.6-9 c 19:10 Kham, mbe Grikar kaman suaŋgi kameŋ tuituigiap hɨgi fhuvara. Mbe gumgi mbari mba kameŋ dorgap, khaŋ nzuai, “Gu vhɨra ndu won fegi gu ŋgugir kov, gu nde phorga ŋgari guma mbe ma. Nde mba guigira Zisas khothɨgap, ana zɨ bun nzuai ntɨɨri ma. Nde Fhe Bakɨmera rotur muuŋri. Nza kaŋgi, Fhe Bakɨme Ŋina Ŋaara, ana Fhe Bakɨme bunin vhuuiŋ bun nzuai. Ana gumgir kurkurigim, mbe Zisas zɨ bun nzuai.” + 19:11 Sng 96.13; Ais 11.4; Ese 1.1; VB 1.5; 3.14; 6.2; 15.5 + 19:12 Dan 10.6; VB 1.14; 2.17-18; 19.16 + 19:13 Ais 63.1-3; Zo 1.1; 1.14; 1 Zo 5.7-8 + 19:14 Mt 28.3; VB 4.4; 7.9 + 19:15 Sng 2.9; Ais 63.3; Jol 3.13; 2 Te 2.8; VB 1.16; 2.27; 4.8; 12.5; 14.19-20 + 19:16 1 T 6.15; VB 17.14; 19.12 + 19:17 Ese 39.17-20 + 19:19 Sng 2.2; VB 16.16; 17.13-14 + 19:20 Ais 30.33; Dan 7.11; VB 13.1-18; 14.10; 16.13-14; 20.10; 20.15 + 19:21 VB 17.16; 19.15-18