Yesu ya tondb ya tùon
Nà wɔngeh kugbɔnku kuu te ma bo
Bi yih wà kɛle' kugbɔnku kuu nnɔ Luk nɛ. Kugbɔnku bugbɛn yé tigbɛmɔnmɔnt tà u kɛle' tù nnɔ ya tutukl nɛ. Kù tɔkeh Yesu ya tondb là kpaande' uʼgbɛmɔnmɔnt uŋɛndun ni ma bo nɛ. Bi cin' ki kpaande' tù Yerusalɛm ni nɛ, ki tuɔn' mitinfɛnm mà guɔn' Yerusalɛm nnɔ, ki ŋmɔŋmɔbe ki tì baa' idu yà kɛ guɔn' Mediterane ya ñunciɛnm nnɔ.
Kugbɔnku kuu cin' nin Yesu ya dùom paaki bó Uwien saan ya gbɛr nɛ (1:9). U cère' Mifuoñaanm jiire' ní uʼtondb bo ki toreh bɛ biʼtùon ni (2:1-12).
Kí cin iyul 2 kí tì baa iyul 12, bi lienh Yesu ya tond Piɛr bo nɛ nì yɛbe. Binib bà là kpiɛ' ki teke' Yesu ki jin' nnɔ kɛ là yé Sufmbɛ nɛ. Sufmbɛ ya ciɛnb là jɛ̀nde' biʼmɔ tɛn bi là jɛ̀nde' Yesu ma bo nɛ. Nin bi jɛ̀ndeh bɛ ma kɛ nnɔ Mifuoñaanm dienh bɛ lifɛ̀l nɛ bi tɔkeh binib Yesu ya gbɛmɔnmɔnt, ki teh miyɔkm ya bont (3-8).
Kí cin iyul 13 kí tì baa kuʼbiɛn, bi ji lienh Pɔl bo nɛ nì yɛbe. Bi lienh Pɔl concuon' ma bo ki tɔke' binib Uwien ya gbɛr nɛ. Pɔl mɔ là yé Suf nɛ, ki yé Farisiɛnmbɛ ya cɛkl ya uba, ki yé unil wà jɛ̀ndeh Kristo ya taanl yaab cɛɛn.
Lidaali liba nɛ u lá joh Damas ya du bó wɔ ń tí ń tì jɛ̀nde bà mɔ teke' Yesu ki jin' niʼbó nnɔ. Nɛ Yesu tì jiɛ' wɔ usɛn ki cère' u tien' uʼyɔ. U ya Pɔl nɛ ji cère' Yesu ya gbɛmɔnmɔnt yɛre' Mediterane ya ñunciɛnm ya tinfɛnm ni, ki ŋmɔŋmɔbe ki tì baa' uduciɛn Erom ni.
1
Yesu pùon' ki ye u li de uʼtondb Mifuoñaanm
1 Nʼjɔ Teofil, nʼgbɔnkpiɛku ni, n tɔke' ŋɛ *Yesu cin' ki tien' nà nin u wɔkn' nà,
2 ki tì baa' lidaali là Uwien taa' wɔ ki don' paaki bó nnɔ. Kí yaan Uwien ń taa wɔ kí dùo paaki bó nnɔ *Mifuoñaanm cère' u wɔkn' binib bà u gɛ̀nde' bɛ ki tien' uʼtondb nnɔ bi li kpe isɛn yà.
3 U kpo' ki mɛkre' bitɛnkpiib ni ma nnɔ, u cère' bɛn nɛ laa' wɔ mibolm mà yɛbe, ki tì baa' iwien pinan, ŋɔ wɔ ń wuɔn bɛ kí ye u mɔnbe ki fuobe. U cère' bi laa' wɔ, nɛ u tɔke' bɛ Uwien ya bɛl ya gbɛr.
4 Lidaali liba wɔn nin bɛn jinh tijier, nɛ u tɔke' bɛ ki ye: «Ni la jɛnde Yerusalɛm ni, ama ní li te len, kí tì baa lidaali là nʼBaa Uwien li de nɛ u là pùon' ki ye u li de nɛ nà nnɔ. Ni cii' lipuonl nnɔ min saan nɛ.
5 Ni là cii' n ye: San là taa' miñunm nɛ ki sìi' binib Uwien ya ñunm, ama ninbi wɔn, nì sìen' iwenkàankɛ nɛ, n li cère *Mifuoñaanm nɛ ń jiire ní niʼbo.»
Uwien cère' Yesu don' paaki bó
6 *Yesu ya tondb taan' uʼsaan nɛ ki niire' wɔ ki ye: «Yonbdaan, nɛn mɛn la, fɛnfɛnnɔ nɛ a li fie tinbi Israyɛl yaab ya bɛl, kí jiin kí de tɛ-ɛɛ?»
7 Nɛ *Yesu jiin' bɛ ki ye: «Lidaali là nin uyo wà tibont nnɔ li tien nnɔ ŋa yé niʼgbɛr, Baa Uwien nɛ sien' niʼkɛ u yíe ma bo.
8 Ama uyo wà *Mifuoñaanm li jiire ní niʼbo nnɔ, ni li lɛ mituɔm, kí li yé nʼmɔ̀nkunb Yerusalɛm ni nin Sude ya tinfɛnm kɛ ni nin Samari ya tinfɛnm kɛ ni nin utingbɛn kɛ bo.»
9 U len' nnɔ ma nnɔ nɛ Uwien cère' u doh paaki bó biʼnun ni. Nɛ kutɛwɔlgbɔnku kuba baa' ki lèkn' uʼbo, ba ji laa' wɔ.
10 U doh uyo wà nnɔ nɛ bi juore' ki se ki likeh paaki bó. Bi se ki likeh ma nnɔ nɛ ki laa' i ya tàan bo bijɛb bile se biʼsaan, ki guo tikpɛlcɛpient,
11 ki niire' bɛ ki ye: «Galile yaabɛ, bɛ tien' ni se ki likeh paaki nɔ? Uwien nɛ ñɛn' *Yesu wuɔ niʼsaan ki don' paaki. U li baa ní tɛn ni laa' u doh ma bo nɔ nɛ.»
Yesu ya tondb nin binitɔb taan' bɛ ń kàare
12 Tɔ, *Yesu ya tondb siere' lijuɔl là bi yih lɛ̀ Olifi ya siin ya juɔl nnɔ bo ki liɛbe' Yerusalɛm ni. Lijuɔl nnɔ ŋa fɔke nin Yerusalɛm. Nì lii te kɔnsini uba nɛ.
13 Bi tì baa' Yerusalɛm ni ma nnɔ nɛ ki kɔn' bi tì ń taakeh ki te paaki ya duku kùa ni nnɔ. Piɛr nin San nin Saak nin Andre nin Filip nin Toma nin Batelemi nin Matie nin Alfe ya bijɛ Saak nin Simɔn wà ya nun mɔ́n uʼdu bo ya gbɛr nin Saak ya bijɛ Sudas nɛ kɔn' ki te kuduku nnɔ ni.
14 Bipiib biba mɔ là te biʼni, bi ya uba si: *Yesu ya naa Mari nin *Yesu ya ninjiɛb. Biʼkɛ kpaan' buñɔbu, nɛ ki tuu ki taakeh ki kàareh.
Bi gɛ̀nde' Matiyas ki lère' Sudas ya lènl
15 I ya dɛn nɛ binib bà teke' *Yesu ki jin' nnɔ taan' litaanl. Bi là li baa binib kobk nin pile. Nɛ Piɛr fii' ki sere' biʼsiik ni, ki tɔke' bɛ ki ye:
16 «Nʼyaabɛ, nì kpɛ *Mifuoñaanm là cère' *Dafid len' Sudas ya gbɛr tà, bi kɛle' tù *Uwien ya gbɔnku ni nnɔ ń tien nɛ. Wɔn Sudas nɛ là le ki wɔngeh binib bà cuo' *Yesu nnɔ usɛn.
17 Sudas là yé tinbi *Yesu ya tondb ya uba nɛ. *Yesu là gɛ̀nde' uʼmɔ ki de' wɔ ti sɔnh lituonl là nɔ nɛ.»
18 (Sudas tien' nibonn nà bre, nɛ bi pɛ̀n' wɔ ilike, u taa' ki dɛ' kitink kiba; nɛ ki lu' kiʼbo libenlibl uʼpuoku kpiɛre', nɛ uʼniɛr kɛ ñɛn'.
19 *Yerusalɛm ya nib kɛ cii' tigbɛr nnɔ. Nɛn bo nɛ bi yin' kitink nnɔ biʼlenm ni ki ye: «Akaldama» Niʼtingi si: Misɛ̀m ya tink.)
20 Piɛr tí len' ki ye: «Nì kɛle' iyuon ya gbɔnku kùa te *Uwien ya gbɔnku ni nnɔ ni ki ye:
‹Uʼden ń tien kulɛngbonku, ŋɔ nil la ji ń li kɔ yì.›
Nì tí kɛle' ki ye:
‹Unitɔ ń lère uʼlènl.›
21 Binib te ki tɔke' nin tɛ uyo wà kɛ Yonbdaan *Yesu là te nin tɛ ti joh niʼkɛ saan nnɔ,
22 ki cin' uyo wà San là siih binib Uwien ya ñunm ki tì baa' lidaali là Uwien ñɛn' wɔ tiʼbùol ki cère' u don' paaki nnɔ. Nì kpɛ bɛn ya uba nɛ ń kpɔbn tiʼbó, kí li yé umɔ̀nkunl Yonbdaan ya mɛkrm bo.»
23 Nɛn saan nɛ bi gɛ̀nde' bijɛb bile. Bi yih uba Yosɛf, ki baanh wɔ Basabas, ki liɛbe' ki baanh wɔ Yustus mɔ, ki yih utɔ Matiyas.
24 Nɛ bi kàare' ki ye: «Yonbdaan, sin nɛ bɛn binib kɛ ya fɛ̀l ni te ma bo. Binib bile biɛ ni, wuɔn tɛ a gɛ̀nde' wà,
25 ŋɔ wɔ ń lère Sudas ya lènl aʼtondb ya tuonl ni, kimɛ Sudas dàan' lɛ̀ nɛ ki jon' u kpɛ wɔn li te nà saan».
26 Bi kàare' Yonbdaan ki gben', nɛ ki fùore' imúɔn bɛ ń liike bi li gɛ̀nde wà. Nɛn nɛ wuɔn' bɛ ki ye bi li gɛ̀nde Matiyas nɛ. Nɛ bi taa' wɔ ki kpɔbn' *Yesu ya tondb piik nin uba nnɔ bó.