27
Bi taa' Pɔl ki bure' Erom ya du bó
Tɔ, bi tɔke' ki ye ti li jo Itali bó ma nnɔ, nɛ bi taa' Pɔl nin lipɛkl ya nitɔb ki de' Sojambɛ kobk ya ciɛn uba bi yih wɔ Juliyus. U te sojacɛkl là ni nnɔ ya yel si «Ubɛrciɛn ya Sojambɛ nɛ.» Buñɛrciɛnbu buba là te ki yé Adramiti ya du ya ñɛrbu, ki joh Asi ya tinfɛnm bó, nɛ ti kɔn' bù ki bure'. Tinbi nin ujɛ uba nɛ là tɔke bi yih wɔ Aristak. U yé Maseduɔnn ya tinfɛnm ya nil nɛ, ki kɔ Tesalonik ya du ni. Kutaaku faa' nɛ ti baa' Sidɔn ni. Sojambɛ ya ciɛn Juliyus ŋuuke Pɔl nin tinimɔ̀nt ma nnɔ nɛ ki cɛ̀be' wɔ, wɔ ń jo uʼjɔtieb saan bɛ ń tì teke wɔ kucɛ̀nku. Ti siere' niʼsaan ki joh, kutafaaku tobreh tɛ ma nnɔ, nɛ ti likn' Ciip ya dekl ki nuɔn lɛ̀, ki tì puore' miñunciɛnm mà nuɔn Silisi nin Panfili ya tinfɛnm nnɔ, nɛ ki tì baa' Lisi ya tinfɛnm ya du uba ni bi yih wù Mira. Nɛn saan nɛ Sojambɛ ya ciɛn nnɔ laa' Alɛksandri ya du ya ñɛrciɛnbu buba, bù joh Itali ya du bó, nɛ u cère' ti kɔn' bun.
Ti là tien' iwenkàankɛ nɛ ki jɛ̀njɛ̀ndeh ki tì nɛkn' Kinid ya du. Tiʼñɛrbu là joh sosuo nɛ, kimɛ kutafaaku là tobreh tɛ nɛ, nɛ ti wiɛ' ti bi cuube nà bó nnɔ, ki cubn' Salomone ki tì linde' Krɛt ya dekl, ki nuɔn lɛ̀. Ti kpàakeh miñunciɛnm nnɔ nin ijɛnd nɛ, ki ŋmɔŋmɔbe ki tì baa' libùol liba saan bi yih lɛ̀ «ñɛrsienbòmɔnmɔnl», niʼsaan ŋa fɔke nin Lase ya du.
Ti wuɔke' usɛn ni nɛ *Sufmbɛ ya ñɔlòle ya yo tì gɛ̀bre'. U ya yo gɛ̀bre' la, uñɛrkure ji ŋmɔbe kinunbɔnk nɛ. Nɛn bo nɛ Pɔl gbiere' bɛ ki ye: 10 «Nʼjɔtiebɛ, n likeh ma nɔ, ti biɛ ki joh nin buñɛrbu buu la, kinunbɔnk li tu tɛ, nɛ na yé buñɛrbu baba nɛ li saa ituk ń ñɛnde, tinbi binib mɔnɔn te len.» 11 Ama Sojambɛ ya ciɛn nnɔ du uñɛrdaan nin uñɛrkurl bo ki cɛn' Pɔl len' nà nnɔ. 12 Nɛ ñɛrsienbùol nnɔ mɔ ŋa mɔn nil ń li te niʼsaan tiwɔrciɛnt ya yo ma nnɔ, bà yɛbe ye nì mɔn bɛ ń bure nɛ, nì tuo' la, bɛ ń baa Krɛt ya ñɛrsienbùol bi yih niʼsaan Feniks. Ñɛrsienbùol nnɔ ŋmɔbe kɔkɔbùon ile nɛ. Liba te nintuɔli bó ugɛn bó, litɔl te nintuɔli bó ujie bó. Bi yíe tiwɔrciɛnt nnɔ ya yo kí lɛ bi te nɛn saan nɛ.
Kutafaabiiku fii' miñunciɛnm bo
13 Kutafaaku kuba ñɛn' ugɛn bó ní, ka faa nɛ bi ye bi bi maale' nà nnɔ li tuo, nɛ ki lore' buñɛrciɛnbu nnɔ ki bure', ki kpàakeh Krɛt ya dekl. 14 Ama bi bure' ma, na taande' nɛ kutafaabiiku kuba fii' lidekl nnɔ bó ní ki yile' biʼbo bi yih kù «Lɛnpuoli ya jie bó ya tafaaku». 15 Kutafaaku nnɔ yile' buñɛrbu nnɔ bo ma nnɔ bua ji li fre kí tuobe kù. Kù pe' tɛ ki cɔn', nɛ ti cère' buñɛrbu nnɔ paan' kuʼbo. 16 Ti jojoh ki tì likn' lidekl liba, bi yih lɛ̀ Koda, nɛ ki ñikn' ki yuure' tiʼñɛrciɛnbu dìɛh buñɛrwawaabu bùa nnɔ 17 ki kpìen' buciɛnbu ni. Nɛ biñɛrkurb taa' iŋmi ki lòle' ki pɔ̀npɔ̀n' ki cuo' buciɛnbu nnɔ ya tingi. Bi là fɛnge nba la, buñɛrbu nnɔ li tì yèke litɛngbil là bi yih lɛ̀ Sirt * nnɔ nɛ. Nɛn bo nɛ bi taa' nà co buñɛrciɛnbu bù la joh tontonm nnɔ ki jɔn' buʼbo ki cùun' miñunm ni, ki cère' bù paan' kutafaaku bo. 18 Kutaaku tí faa' ki laa' kutafaaku biɛ ki joh ki faa, ki jèngeh buñɛrciɛnbu, nɛ bi ñɛn' ituk iba ki wiɛ' miñunm ni. 19 Wienta daali nɛ biñɛrkurb ñɛn' buñɛrciɛnbu bugbɛn ya wɛnt tuba mɔ ki wiɛ' miñunm ni. 20 Ti tien' idɛn yà yɛbe ka laa' wien, ka laa' ŋmaabii mɔ. Kutafaaku nnɔ lì biɛ ki faa nɛ. Ta ji daan ki ye ti li ŋmɛre.
21 Tɔ, nì wuɔke' binib bà te buñɛrciɛnbu ni nnɔ ŋa jin' niba. Nɛn saan nɛ Pɔl fii' ki sere' biʼnun bó ki tɔke' bɛ ki ye: «Nʼjɔtiebɛ, ni bi là tuo' nʼñɔbu bó, ka siere' Krɛt ya dekl ni la, kinunbɔnk kiɛ ŋa bi li tu tɛ, tibont mɔ ŋa bi li ñɛnde. 22 Fɛnfɛnnɔ wuɔ n gbáanh nɛ nɛ, cuo mɛn niʼba kimɛ niʼni uba ŋa ń kpo, buñɛrbu baba nɛ li saa. 23 N yé Uwien ya nil nɛ, nɛ ki pukeh wɔ. Kuñɔnku kuu nɔ u sɔn' uʼtond uba nʼsaan, 24 u lá tɔke' nni ki ye: ‹Pɔl, la sɛn jɛwaanbu. A lì li sere ubɛrciɛn Sesa ya nun bó nɛ. Uwien li juoke ŋɛ kí cère binib bà kɛ te nin ŋɛ buñɛrciɛnbu ni nnɔ ń ŋmɛre.› 25 Nɛn bo, nʼjɔtiebɛ, cuo mɛn niʼba. N teke' Uwien ki jin' ki du ki ye u li tien u tɔke' nni nà nnɔ. 26 Ama kutafaaku li tuke tɛ kí tì gbèn lidekl liba.»
27 Tɔ, piik nin ñɔnkunan sɔ, kutafaaku tuke tɛ ti te Adriyatik ya ñunciɛnm bo. Nì tì tuo kuyɔku nɛ biñɛrkurb maale' ki ye ti nɛkn' liwɛl liba nɛ. 28 Bi yíe bɛ ń bikn kí liike miñunm nnɔ ñɔ ki kpɛ ma bo, nɛ ki taa' uŋmi ki lòle' likuluɔnl liba ki wiɛ' miñunm ni ki bikn' ki laa' nì kpɛ mɛta pita nin ulole nɛ. Ti jɛnde' ki pukn', nɛ bi tí bikn' ki laa' mɛta pile nin uniin. 29 Bi fɛnge nba la, buñɛrciɛnbu nnɔ la tì yèke itɛn nɛ. Nɛn bo nɛ bi lòle' ikuluɔn inan ki jɔn' buñɛrbu nnɔ ya puoli ki cuo' bù ki sien', ki tureh kutaaku ń faa kí tu bɛ. 30 Biñɛrkurb nnɔ nuunh bɛ ń lɔkre kí ñɛ buñɛrciɛnbu nnɔ ni ma nnɔ nɛ ki jiin' buñɛrwawaabu nnɔ ki pùkn' miñunm bo, ki nɛn' ki ye bi joh bɛ ń tì lòle ikuluɔn nɛ kí jɔn buñɛrciɛnbu nnɔ ya nun bó. 31 Nɛ Pɔl tɔke' sojambɛ nin biʼciɛn ki ye: «Binib biɛ ñɛn' buñɛrbu buu ni la, na ń ŋmɛre» 32 Nɛn saan nɛ sojambɛ cere' iŋmi yà lùo buñɛrwawaabu nnɔ, ki cère' bù bure'.
33 Nì wendeh pìpì nɛ Pɔl gbáan' biʼkɛ bɛ ń ñikn kí ji tijier, nɛ ki ye: «Dinnɔ wuɔ nɔ nì tien' iwien piik nin inan sɔ, ni te iyɛnbɛn ni ka jinh niba. 34 Nɛn bo ñikn mɛn kí ji tijier, kimɛ nì li tore nɛ ní ŋmɛre. Niʼni uba mɔnɔn ya yul ŋa ń gàare» 35 Pɔl len' ki gben', nɛ ki taa' kpɔnɔ, ki faare' Uwien biʼkɛ ya nun bó, ki kuɔ' ki cin' ki ŋmɔnh. 36 Nɛn saan nɛ biʼkɛ cuo' biʼba ki mɔ jin' tijier. 37 Ti là te binib kobiile nin pilole nin biluob nɛ buñɛrciɛnbu nnɔ ni. 38 Biʼkɛ jin' ki gbo', nɛ ki ñɛn' tijier tà te buñɛrbu ni nnɔ ki wiɛ' miñunm ni ŋɔ bù ń yuɔke.
39 Uwien puɔ' uyo wà nnɔ, biñɛrkurb ŋa bɛnde' bi te nà saan, ama bi laa' lijaal liba miñunciɛnm ya gbaal. Nɛ bi ye nì tuo' la, bi li cère buñɛrciɛnbu nnɔ ń tì ñɛ nɛn saan nɛ. 40 Nɛ ki cere' ikuluɔn nnɔ ya ŋmi, ki cère' ì juore' miñunm ni. Nɛ ki lore' tiñɛkurlɛnbɛnt ya ŋmi, ki taa' kukpɛlciɛku kuba ki jɔn' buñɛrbu ya nun bó paaki, ki cère' kutafaaku tureh bɛ ki cuube miñunm nnɔ ya gbaal. 41 Bi tì lɛke' litɛngbil liba bo miñunm linde' lɛ̀. Buñɛrbu don' liʼbo, nɛ liñɛryul bubn', bua ji li fre kí jo. Nɛ iñungbegbel fih ki yèkreh ufaa bo ki wieleh buñɛrbu nnɔ ya juul bó.
42 Sojambɛ nnɔ maale' ki ye bi li ku lipɛkl ya nib nnɔ nɛ ŋɔ uba la wo kí ñɛ kí sɛn kí ŋmɛre. 43 Ama sojambɛ ya ciɛn nnɔ yíe wɔ ń ŋmiɛn Pɔl, nɛ ka tuo' bɛ ń tien bi maale' nà nnɔ, nɛ ki ye bà freh ki woh nnɔ ń kpiɛ kí maabe kí lu miñunm ni, kí wo kí puore. 44 Bà sìen' nnɔ mɔ ń cuo idɔyɛk bii iñɛryɔyɔl kí puore. Bi tien' nnɔ nɛ biʼkɛ puore' caabu.
* 27:17 Litɛngbil là bi yih lɛ̀ Sirt nnɔ te Libi ya ñunciɛnm ni nɛ, ka fɔke nin ñungbaal.