6
Nasarɛt ya nib ŋa teke' Yesu ki jin'
(Matie 13:53-58; Luk 4:16-30)
*Yesu siere' niʼsaan ki liɛbe' uʼdu ni nɛ uʼpanpaankaab paan' uʼbo. *Saba ya daali nɛ u kɔn' biʼtaanl ya duku ni, ki wɔknh binib Uwien ya gbɛr. Nì cuo' linigol là cenge uʼbó nnɔ miyɔkm cɛɛn, nɛ bi niireh tɔb ki teh: «U laa' nɛn kɛ lɛ saan-i? U laa' la miɛ ya yɛnfuom-i? U teh miyɔkm ya bont tà nɔ, u teh mila ki teh tù? Kanpinta ŋa ñí-ii? Mari ya bijɛ ŋa ñí-ii? Saak nin Yosɛ nin Sud nin Simɔn ya ninjɛ ŋa ñí-ii? Uʼninsiɛb ŋa te niɛ saan-ii?» Nnɔ nɛ biʼyɛnm ŋa ŋmaake' uʼbo nɛ ba teke' uʼgbɛr. Nɛ u tɔke' bɛ ki ye: «*Uwien ya ñɔbonsɔknl kɛ ñɔbonsɔknl ya du ni yaab nin uʼdensɛn yaab nin uʼdencɛnl yaab baba nɛ ŋa boh wɔ.» U taa' uʼnuɔ ki paan' biwiɛnb biba bo nɛ bi faake' baba ŋa ñí la, wa ji fre ki tien' yɔkm ya bontɔnn niʼsaan. Ba teke' wɔ ki jin' ma nnɔ nɛ nì cuo' wɔ miyɔkm cɛɛn.
Yesu sɔn' uʼpanpaankaab piik nin bile
(Matie 10:5-15; Luk 9:1-6)
U siere' niʼsaan nɛ ki cuonh itengbaan ni ki wɔknh binib tigbɛmɔnmɔnt. U yin' uʼpanpaankaab piik nin bile nɛ ki sɔn' bɛ bilele, ki de' bɛ mituɔm bɛ ń li ŋuɔh isɛnpol binib saan. Nɛ ki tɔke' bɛ ki ye: «Ni joh la, ni la tuke jier, ki la tuke kɔl, ki la cùɔn like, ki la tuke niba nin nitɔnn, ní li tuke ugbien baba, kí cɛke itacaan, ki la tuke liɛr ile mɔ. 10 Ni tì baa' nà kɛ saan bi teke' nɛ iden yà ni la, ni la lèbre den kí tì baa' lidaali là ni li siere niʼsaan. 11 Nà saan ya nib ŋa teke' nɛ ki yìe' niʼgbɛr la, ní siere nɛ̀ kí kpakpaare niʼtàan ya tɛngunku* kí wiɛ nɛ̀. Nɛn nɛ li yé niʼsaan ya nib bo kudìɛku.»
12 Nɛ uʼpanpaankaab bure' ki tì kpaandeh tigbɛmɔnmɔnt ki teh: «Lèbre mɛn niʼtetem.» 13 Nɛ ki ŋuɔh isɛnpol ì yɛbe binib saan ki taah mikpɔm ki faanh biwiɛnb bi yɛbe, nɛ bi faakreh.
San wà siih binib Uwien ya ñunm ya kuum
(Matie 14:1-12; Luk 9:7-9)
14 Tɔ, *Yesu ya yel kpienh niʼkɛ saan haali ubɛr Herod mɔnɔn tì cii', kimɛ bi lienh *Yesu bo ki teh San wà là siih binib Uwien ya ñunm nnɔ nɛ mɛkre' bitɛnkpiib ni. Nɛn nɛ cère' u ŋmɔbe mituɔm ki teh miyɔkm ya bont. 15 Bitɔb lienh ki teh u yé Eli nɛ. Bitɔb mɔ teh u yé *Uwien ya ñɔbonsɔknl tɛn biñɔbonsɔkntɔb bà là te uyo bo nnɔ nɛ. 16 Herod cii' *Yesu ya gbɛr ma nnɔ nɛ ki ye: «N là cère' bi tùkre' San wà ya yul nnɔ wɔn nɛ mɛkre' bitɛnkpiib ni.»
17 Nà cère' Herod len' nnɔ si: wɔn nin uʼyul nɛ là cère' uʼsojambɛ cuo' San ki lòle' wɔ tikudɔkr ki pɛkn', uʼpo Herodiyad bo. Kimɛ Herodiyad là yé Herod ya ninjɛ Filip ya po nɛ, nɛ u taa' wɔ ki kuɔn'. 18 Tɔ, San tɔke' Herod ki ye wa ŋmɔbe sɛn wɔ ń taa uʼninjɛ ya po. 19 Nɛn bo nɛ Herodiyad là nɛn San ki yíe wɔ ń ku wɔ, ka ń fre, 20 kimɛ Herod là boh San nɛ, ki bɛn ki ye u yé unimɔ̀n nɛ, ki yé Uwien ya nil, nɛ ka sɛ̀ uʼbo. Herod là cengeh San ya gbɛr la, wa ji tì bɛn u maaleh ki teh bà, ama u nín yíe wɔ ń li tuu ki cengeh uʼbó nɛ.
21 Ama lidaali liba Herodiyad laa' u li dule nà bo. Herod maa' uwien wà nnɔ gɔbre' ki baa', nɛ u tien' tijier tù yɛbe, ki yin' binikpɛkpiɛkb nin uʼsojaciɛnb nin Galile ya tinfɛnm ya ciɛnb bɛ ń baa kí lá ji. 22 Bi te ki jinh ma nnɔ nɛ Herodiyad ya bisɛ baa' ki lá ŋɔn' kiciɛk biʼkɛ ya nun bó. Ubɛr Herod nin bà kɛ jinh uʼsaan tijier nnɔ ya yɛnm sɔnge' uʼbo. Nɛ u tɔke' ujɛfaan nnɔ ki ye: «Miɛ nni a yíe nà, ń de ŋɛ.» 23 Nɛ ki pole' ki ye: «A miɛ' nni nà kɛ la, n li de ŋɛ nɛ̀ nɛ; haali nì yé nʼbɛl ya gbiirm bolm mile mɔnɔn la, n li tuo.»
24 Nɛ ujɛfaan nnɔ ñɛn' ki tì niire' uʼnaa ki ye: «Nʼnaa, n li tɔke wɔ kí ye wɔ ń de nni ba?» Nɛ u tɔke' uʼbisɛ ki ye: «Tɔke kí ye a yíe San wà siih binib Uwien ya ñunm nnɔ ya yul nɛ.»
25 Nɛ u pɔk ki liɛbe' ki kɔn' i ya tàan bo ubɛr Herod saan, ki tɔke' wɔ ki ye: «N yíe itàan yiɛ bo á tùkre San wà siih binib Uwien ya ñunm nnɔ ya yul nɛ kí kpìen kikɛnsɛnk ni kí de nni.» 26 U len' nnɔ ma nnɔ, nɛ nì saa' ubɛr Herod ya yɛnm ki gbien'. Ama u pole' bicɛnb ya nun bó ma nnɔ nɛn nɛ cère' wa yìe'. 27 Nɛn saan nɛ u sɔn' soja uba i ya tàan bo wɔ ń jo kí tì gɛ kí tùkre San ya yul ní. Nɛ soja nnɔ jon' lipɛkl ni ki tì cuo' San ki tùkre' liyul, 28 ki kpìen' kikɛnsɛnk ni, ki lá de' ujɛfaan nnɔ. Nɛ uʼmɔ taa' ki tì de' uʼnaa. 29 San ya panpaankaab cii' nì te nnɔ, nɛ ki baa' ki lá yuure' uʼgbɛnɛnt, ki tì sube'.
Yesu jin' linigociɛnl liba
(Matie 14:13-21; Luk 9:10-17; San 6:1-14)
30 Tɔ, *Yesu ya tondb liɛbe' ki taan' uʼsaan, nɛ ki tɔke' wɔ bi tien' nà kɛ nin bi wɔkn' binib nà kɛ. 31 Binib mɔ te niʼsaan ki yɛbe, biba joh, bitɔb liɛbeh. Nɛn bo nɛ wɔn nin uʼpanpaankaab ŋa laa' fɛnm mɔnɔn bɛ ń ji jier. Nɛ u tɔke' bɛ ki ye: «Cère mɛn tí bure nib ŋa te nà saan kí tì ń li te tiʼba kí fuore waamu.» 32 Nɛn saan nɛ bi kɔn' buñɛrbu ki bure' biʼbaba nib ŋa te nà bó.
33 Ama binib laa' bi cubn' nà bó, bà yɛbe bɛnde' bɛ nɛ ki ñɛn' idu kɛ ni, ki sɛn' ki kpiɛ' ki baa' niʼsaan nin bɛ. 34 *Yesu baa' ki ñɛn' buñɛrbu ni uyo wà nnɔ nɛ ki laa' linigociɛnl liba. Nɛ ki muɔ' bɛ micɛcɛkm cɛɛn, kimɛ bi te tɛn ipe yà ŋa ŋmɔbe wà kpaah yɛ̀ nɛ. Nɛn bo nɛ u cin' ki tɔkeh bɛ tigbɛr tù yɛbe. 35 Uwien benh wù ń kɔ ma nnɔ nɛ uʼpanpaankaab baa' ki lá tɔke' wɔ ki ye: «Ti te ñiɛn ŋa te nà saan nɛ, nɛ uwien mɔ benh wù ń kɔ ma nɔ, 36 cère binib biɛ nɔ ń jo mudufifiirmu nin itengbaan yà kɔkuɔ niɛ saan nɔ ni kí tì dɛ niba kí ji.» 37 Nɛ u tɔke' bɛ ki ye: «Ninbi bugbɛn de bɛ mɛn bɛ ń ji.» Nɛ bi niire' wɔ ki ye: «A yíe tí ñɛn iwentun kobiile ya tuonl ya paaku nɛ kí dɛ kpɔnɔ kí lá de bɛ, bɛ ń ŋmɔn-ii?» 38 Nɛ u niire' bɛ ki ye: «Ni ŋmɔbe kpɔnɔ uŋɛ? Jo mɛn kí liike.» Nɛ bi bure' ki tì liike', ki liɛbe' ní ki lá tɔke' wɔ ki ye: «Ti ŋmɔbe kpɔnɔ uŋun nin ijɛn ile nɛ.»
39 Nɛ u tɔke' uʼpanpaakaab ki ye bɛ ń cère binib nnɔ kɛ ń kɛ̀le timɔsɔngt bo icɛk icɛk. 40 Nɛ bi kɛ̀kɛ̀le' icɛk icɛk binib piŋunŋun nin binib kokobk. 41 Nɛn saan nɛ u yuure' kpɔnɔ uŋun nin ijɛn ile nnɔ, ki yaare' ki liike' paaki, nɛ ki faare' Uwien, ki kɔkuɔ', ki taa' ki de' uʼpanpaankaab bɛ ń gbiire binib nnɔ kɛ. Bi gbiire' ijɛn ile nnɔ mɔ ki tí taa' ki de' biʼkɛ. 42 Biʼkɛ ŋmɔn' ki gbo', 43 nɛ bi tantaan' kpɔnɔjenjent nin tijɛnjenjent tà sìen' nnɔ, ki gbien' ikpɛncub piik nin ile. 44 Binib bà jin' tijier nnɔ bijɛb là te itur iŋun nɛ.
Yesu cuonh miñunm bo
(Matie 14:22-33; San 6:15-21)
45 I ya tàan bo nɛ *Yesu wɔbn' uʼpanpaankaab ki ye bɛ ń liɛbe kí kɔ buñɛrbu nnɔ kí liere wɔ usɛn kí puore miñunciɛnm ya gbaatɔl kí jo Bɛtsayida ya du ni ŋɔ wɔn bugbɛn ń cɛ̀be linigol nnɔ lɛ̀ ń kun. 46 U cɛ̀be' linigol nnɔ ma nnɔ nɛ ki don' lijuɔl bo wɔ ń tì kàare.
47 Uʼpanpaankaab joh ma nnɔ nì tì biire' ki laa' buñɛrbu nnɔ te miñunm ya siik ni nɛ; nɛ *Yesu te liwɛl bo uʼbaba. 48 U laa' kutafaaku tobreh bɛ, nì faa biʼbo ki gbien' ba ji li fre kí kùre. Ukuojɛmuɔyo nɛ u cuonh miñunm bo ki joh biʼsaan ki tì nɛkn' bɛ ki benh wɔ ń gɛ̀bre. 49-50 Bi laa' unil cuonh miñunm bo ma nnɔ bi maaleh ki teh nì yé ufɛnfɛnd nɛ. Bujɛwaanbu cuo' bɛ ki gbien' nɛ bi wuure'.
Nɛ u tɔke' bɛ i ya tàan bo ki ye: «Cuo mɛn niʼba, Min *Yesu nɛ, la sɛn mɛn jɛwaanbu.» 51 Nɛ ki kɔn' biʼsaan buñɛrbu ni. U kɔn' buñɛrbu ni nɛ kutafaaku nnɔ go. Nɛ nì bɛke' bɛ cɛɛn. 52 Biʼyɛnm là libe' ma nnɔ nɛ cère' ba bɛnde' u taa' kpɔnɔ ki tien' miyɔkm ya bonn nà nnɔ ya tingi.
Yesu cère' biwiɛnb faake' Genesarɛt ya tinfɛnm ni
(Matie 14:34-36)
53 Yesu nin uʼpanpaankaab tì baa' miñunciɛnm ya gbaatɔl, Genesarɛt ya tinfɛnm ni, ki ñɛn' buñɛrbu ni, nɛ ki lòle' bù. 54 Bi ñɛn' buñɛrbu ni uyo nnɔ nɛ binib bɛnde' *Yesu i ya tàan bo. 55 Nɛ ki tiinh ki joh mitinfɛnm nnɔ ni niʼkɛ saan, ki tukeh biwiɛnb inagɛn bo. Bi cii' u te nà saan la, nɛ bi taah bɛ ki joh uʼsaan. 56 U jon' iducɛnciɛn ni bii itengbaan ni la, bi taah biwiɛnb nɛ ki lá siendeh binib taakeh nà saan, ki gbáanh wɔ ki teh wɔ ń cère biwiɛnb ń mɛ uʼliɛrku ya ñɔgbɛn baba. Bà kɛ mɛ' uʼliɛrku ya ñɔgbɛn nnɔ kɛ faake' nɛ.
* 6:11 Sufmbɛ bo kí kpakpaare itàan ya tɛngunku ya tingi si: nà kɛ ji tu unil la, nì yé uʼyaar nɛ, na ji yé uba yaar.