19
Jesús jare Zaqueo
Jare Jesús uique Jericó pe jare oo ye joco güi. Jare ico joco pe penti cuimbae Zaqueo jee vae. Jae co mburuvicha peguarã ocovara vae reta itenondegua jare jae co icocatu vae. Jare Zaqueo uipota tẽi uecha Jesús. Ẽrei ipuere'ã uecha. Echa'ã jeta vae ñugüɨnoi Jesús uasa vae rupi, jare Zaqueo ipucu'ã co. Jáeramo Zaqueo osi oo penti ɨvɨra sicómoro jee vae tape jembeɨ pe oĩ vae pe, jare uyupi jese uecha vaerã Jesús. Echa'ã Jesús uasata oĩ jocoropi. Jare Jesús oo uvãe yave ɨvɨra oĩ vae pe, jovaɨva umae jare uecha Zaqueo. Jayave jei chupe:
—Egüeyɨ, Zaqueo. Echa'ã añave aipota apou ndepɨ —jei.
Jayave Zaqueo ugüeyɨ voi, jare güɨraa Jesús jenta pe uyerovia reve. Jare opaete ĩru vae reta cua uecha yave, iñeenguru reve jei reta:
—Jae oo opou penti cuimbae iyoa vae pe.
Ẽrei Zaqueo uyemboɨ yandeYa jovai jare jei chupe:
—Mase, cheYa, ameeta chembaembae mbɨte rupi iparavete vae reta pe. Jare ime yave quía güi apɨ̃ro mbae chugüi vae, irundɨ ye ambɨjecoviata chupe —jei.
Jayave Jesús jei chupe:
—Cua ara yembɨasa ou cua tenta pegua reta pe. Echa'ã nde vi co jae Abraham iñemoñaa reta pegua —jei—. 10 Echa'ã che cuimbaerã ayeyapo vae ayu aeca vaerã jare ambɨasa vaerã ucañɨ Tumpa güi vae reta —jei.
Diez corepoti jare uyeyocui vae reta
(Mt 25.14-30)
11 Jare Jesús ndive ñugüɨnoi vae reta cua uyandu ma yave, Jesús imiari ye chupe reta umɨjaanga reve. Echa'ã oo ma uvãe coiño Jerusalén güi, jare jae ndive ñugüɨnoi vae reta ipɨa pe uyemɨngueta tẽi ɨmambae ete co uyecuaata Tumpa iporoyocuia. 12 Jáeramo Jesús jei chupe reta:
—Penti mburuvicha oota iɨvɨ güi ambɨe ɨvɨ mbɨrɨ oĩ vae pe uyeyapo vaerã iɨvɨ pegua reta juvicha guasurã. Jare taɨcue rupi ou yeta —jei—. 13 Jare ndei oo mbove, ueni diez jembiocui reta jare umee penti penti pe corepoti jepɨ ete vae, jare jei chupe reta: ‘Piporu cua corepoti ayu ye regua’ —jei, jei—. 14 Ẽrei mburuvicha jentaɨgua reta umɨtarẽɨ mburuvicha, jare mburuvicha oo ma yave ambɨe ɨvɨ pe, jae reta omondo jei vaerã: ‘Nduipota'ã jocua cuimbae ico vaerã oreruvicha guasurã’ —jei reta, jei—.
15 Ẽrei mburuvicha uyeyapo jentaɨgua reta juvicha guasurã. Jayave ou ye uvãe iɨvɨ pe jare ueni jembiocui corepoti umee chupe vae reta uyembatɨ vaerã, jae uicuaa vaerã mbovɨ ra penti penti umɨngana —jei—. 16 Penti jembiocui jei chupe: ‘Patrón, amɨmbaravɨquɨ corepoti nemee cheve vae, jare añave anoi diez corepoti’ —jei, jei—. 17 Jayave ipatrón jei jocua jembiocui pe: ‘Icavi ndiyapo. Nde co jae cherembiocui icavi vae. Cua amee ndeve vae mbovɨño. Ẽrei nemɨmbaravɨquɨ cavi. Jáeramo che toroñono diez tenta guasu pegua reta juvicharã’ —jei, jei—. 18 Jayave ĩru jembiocui jei chupe: ‘Patrón, amɨmbaravɨquɨ corepoti nemee cheve vae, jare añave anoi pandepo corepoti’ —jei, jei—. 19 Jayave ipatrón jei jocua jembiocui pe: ‘Icavi ndiyapo. Che toroñono pandepo tenta guasu pegua reta juvicharã’ —jei, jei—. 20 Jayave ĩru jembiocui jei chupe: ‘Mase, patrón, co oĩ corepoti nemee cheve vae. Ayapɨcua añuvatu ndeve’ —jei, jei—. 21 ‘Echa'ã aquɨye ndegüi ndepɨapochɨ ramo. Nde nepɨ̃ro mbaembae ĩru vae reta güi jare ndeavɨro ĩru vae reta oñotɨ vae’ —jei, jei—. 22 Jayave ipatrón jei jocua jembiocui pe: ‘Nde ndere vae rupi etei che nuãata co. Nde co jae cherembiocui icavi mbae vae. Ndicuaa chepɨapochɨ co jare quirãi apɨ̃ro mbaembae ĩru vae reta güi jare quirãi aavɨro ĩru vae reta oñotɨ vae’ —jei, jei—. 23 ‘¿Maera pa nderaa'ã checorepoti banco pe? Echa'ã jucuarãi ndiyapo yave, ayu ye yave nemeeta tẽi co cheve corepoti amee ndeve vae jare mbovɨ ye banco pegua reta umɨĩruta tẽi jae ndive vae’ —jei, jei—. 24 Jayave ipatrón jei ĩru jembiocui joco pe ñugüɨnoi vae reta pe: ‘Pepɨ̃ro chugüi jocua corepoti jare pemee jocua diez corepoti güɨnoi vae pe’ —jei, jei—. 25 Ẽrei jae reta jei ipatrón pe: ‘Patrón, jae güɨnoi ma diez corepoti.’ 26 ‘Añete co’ —jei ipatrón chupe reta, jei—. ‘Ẽrei che jae peve, güɨnoi vae pe uñemɨĩruta, jare mbaetɨ güɨnoi vae güi mbovɨ ete güɨnoi vae uyeequita’ —jei, jei—. 27 ‘Ẽrei peru cua pe jocua cherovaicho reta. Jae reta uipota'ã che aico vaerã juvicha guasurã. Piyuca cherovaque’ —jei, jei.
Jesús oo Jerusalén pe
(Mt 21.1-11; Mr 11.1-11; Jn 12.12-19)
28 Jare Jesús cua jei ma chupe reta yave, uguata ye ĩru vae reta jenonde oo Jerusalén cotɨ. 29 Jare yugüɨraa uvãe coiño tenta guasu-raɨ reta Betfagé jare Betania güi. Joco pe oĩ ɨvɨtu guasu Olivos. Jayave Jesús oyocui mocui jemimboe reta.
30 —Pecua pea tenta guasu-raɨ yanderovai oĩ vae pe —jei chupe reta—. Peo pevãe rupive, pevãeta penti mburica taɨrusu vae uñeñapɨ̃ti oĩ. Ndei ave etei quía opo jese. Piyora jare peru —jei—. 31 Jare ime yave quía jei peve vae: ‘¿Maera pa piyora?’ pere chupe cuarãi: ‘YandeYa uipota uiporu’ —pere, jei.
32 Jayave Jesús omondo vae reta yugüɨraa, jare uvãe mburica taɨrusu vae Jesús umɨmbeu chupe reta rami. 33 Jare oyora ñugüɨnoi yave, mburica iya reta upɨrandu chupe reta:
—¿Maera pa piyora peĩ mburica?
34 —YandeYa uipota uiporu —jei reta.
35 Jayave güeru reta mburica taɨrusu vae Jesús oĩ vae pe. Jayave Jesús jemimboe reta oñono iyasoya mburica icupe re, jare Jesús opo jese. 36 Jare Jesús oo rambueve Jerusalén cotɨ, joco pe ñugüɨnoi vae reta uipɨso iyasoya tape rupi mburica jenonde.
37 Jare umbɨpɨ reta ugüeyɨ ɨvɨtu guasu Olivos güi. Coiño ma yugüeru Jerusalén güi. Jayave opaete Jesús jemimboe reta umbɨpɨ uyerovia. Umbɨadora reta Tumpa iñeeãta reve opaete mɨacañɨ uecha Jesús uyapo vae reta re. 38 Jare jei reta:
—Tuyembɨadoraca yandeRuvicha Guasurã yandeYa jee re ou vae. Mbɨacatu toĩ ara pe. Ara pegua reta tumbɨadora Tumpa —jei reta.
39 Jare amocue fariseo reta jeta vae ipɨte pe ñugüɨnoi vae jei Jesús pe:
—Oporomboe vae, iñeengata nderemimboe reta pe.
40 Ẽrei Jesús jei chupe reta:
—Che jae peve, cua reta quĩi yave, jupivoiño ita reta uyemɨnguetata iñeeãta reve —jei.
41 Jare Jesús coiño ma Jerusalén güi ou uvãe yave, umae Jerusalén re jare umbɨpɨ uyao. 42 Jare jei:
—Ndicuaa'ã quirãi ra ndepuere nenoi mbɨacatu. Cua ara reta pe ndicuaata tẽi co. Ẽrei añave ndarau ndicuaa —jei—. 43 Outa ma uvãe nderovaicho reta nequẽse vaerã jare ndarau umaeño ndepɨte pe yugüɨreco vae reta re oẽ vaerã ndegüi —jei—. 44 Jare jae reta opata nembusururu jare uyucata opaete ndepɨte pe yugüɨreco vae reta. Ndarau ueya reta penti ita ĩru ita iárambo, ndicuaa'ã Tumpa umeeta tẽi mbɨacatu ndeve ramo —jei.
Jesús Tumpa jo pe uyapo vae
(Mt 21.12-17; Mr 11.15-19; Jn 2.13-22)
45 Jayave Jesús uique Tumpa jo pe, jare umbɨpɨ omoẽ joco güi umaemee vae reta jare mbae ogua vae reta. 46 Jare jei chupe reta:
—Tumpa iñee pe uyecuatía oĩ cuarãi: ‘Chero co jae piyerure cheve pɨpe vae.’ Jucuarãi uyecuatía oĩ. Ẽrei pe reta piyapo ma imonda vae reta iñemia rami —jei.
47 Jayave Jesús oporomboe Tumpa jo pe opa ara rupi. Ẽrei sacerdote reta itenondegua reta jare mboroyocui re oporomboe vae reta jare tenta guasu pegua reta itenondegua reta ueca quirãi ipuere uyucaca vaerã Jesús. 48 Ẽrei uicuaa'ã reta quirãita ra uyucaca. Echa'ã opaete tenta guasu pegua reta uipota ete uyapɨsaca Jesús re.