3
A Sabbath healing—the rejection
Καὶ εἰσῆλθεν πάλιν εἰς τὴν συναγωγήν, καὶ ἦν ἐκεῖ ἄνθρωπος ἐξηραμμένην ἔχων τὴν χεῖρα. Καὶ παρετήρουν αὐτόν, εἰ τοῖς σάββασιν θεραπεύσει αὐτόν, ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ. Καὶ λέγει τῷ ἀνθρώπῳ τῷ ἐξηραμμένην ἔχοντι τὴν χεῖρα,* «Ἔγειραι εἰς τὸ μέσον Καὶ λέγει αὐτοῖς· «Ἔξεστιν τοῖς σάββασιν ἀγαθοποιῆσαι κακοποιῆσαι, ψυχὴν σῶσαι ἀποκτεῖναι§ Οἱ δὲ ἐσιώπων. Καὶ περιβλεψάμενος αὐτοὺς μετ᾿ ὀργῆς, συλλυπούμενος ἐπὶ τῇ πωρώσει τῆς καρδίας αὐτῶν, λέγει τῷ ἀνθρώπῳ, «Ἔκτεινον τὴν χεῖρά σου* Καὶ ἐξέτεινεν, καὶ ἀποκατεστάθη χεὶρ αὐτοῦ ὑγιὴς ὡς ἄλλη. Καὶ ἐξελθόντες οἱ Φαρισαῖοι εὐθέως§ μετὰ τῶν Ἡρῳδιανῶν συμβούλιον ἐποίουν* κατ᾿ αὐτοῦ, ὅπως αὐτὸν ἀπολέσωσιν.
Healings by the Sea
Καὶ Ἰησοῦς ἀνεχώρησεν μετὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ πρὸς τὴν θάλασσαν· καὶ πολὺ πλῆθος ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας ἠκολούθησεν αὐτῷ§καὶ ἀπὸ τῆς Ἰουδαίας καὶ ἀπὸ Ἱεροσολύμων καὶ ἀπὸ τῆς Ἰδουμαίας καὶ πέραν τοῦ Ἰορδάνου, καὶ οἱ* περὶ Τύρον καὶ Σιδῶνα. Πλῆθος πολύ, ἀκούσαντες ὅσα ἐποίει, ἦλθον πρὸς αὐτόν. Καὶ εἶπεν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ ἵνα πλοιάριον προσκαρτερῇ αὐτῷ, διὰ τὸν ὄχλον, ἵνα μὴ θλίβωσιν αὐτόν. 10 Πολλοὺς γὰρ ἐθεράπευσεν, ὥστε ἐπιπίπτειν αὐτῷ ἵνα αὐτοῦ ἅψωνται, ὅσοι εἶχον μάστιγας. 11 Καὶ τὰ πνεύματα τὰ ἀκάθαρταὅταν αὐτὸν ἐθεώρει, προσέπιπτεν§ αὐτῷ καὶ ἔκραζεν,* λέγοντα ὅτι «Σὺ εἶ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ 12 Καὶ πολλὰ ἐπετίμα αὐτοῖς ἵνα μὴ φανερὸν αὐτὸν ποιήσωσιν.
The Twelve Chosen
13 Καὶ ἀναβαίνει εἰς τὸ ὄρος καὶ προσκαλεῖται οὓς ἤθελεν αὐτός, καὶ ἀπῆλθον πρὸς αὐτόν. 14 Καὶ ἐποίησεν δώδεκα,§ ἵνα ὦσιν μετ᾿ αὐτοῦ καὶ ἵνα ἀποστέλλῃ αὐτοὺς κηρύσσειν 15 καὶ ἔχειν ἐξουσίαν θεραπεύειν τὰς νόσους καὶ* ἐκβάλλειν τὰ δαιμόνια. 16 Καὶ ἐπέθηκεν τῷ Σίμωνι ὄνομα Πέτρον, 17 καὶ Ἰάκωβον τὸν τοῦ Ζεβεδαίου καὶ Ἰωάννην τὸν ἀδελφὸν τοῦ Ἰακώβου (καὶ ἐπέθηκεν αὐτοῖς ὀνόματα§Βοανεργές,›* ἐστινΥἱοὶ βροντῆς›)· 18 καὶ Ἀνδρέαν καὶ Φίλιππον καὶ Βαρθολομαῖον καὶ Ματθαῖον καὶ Θωμᾶν καὶ Ἰάκωβον τὸν τοῦ Ἀλφαίου καὶ Θαδδαῖον καὶ Σίμωνα τὸν Κανανίτην· 19 καὶ Ἰούδαν Ἰσκαριώτην,§ ὃς καὶ παρέδωκεν αὐτόν.
20 Καὶ ἔρχονται* εἰς οἶκον· καὶ συνέρχεται πάλιν ὄχλος, ὥστε μὴ δύνασθαι αὐτοὺς μηδὲ ἄρτον φαγεῖν. 21 Καὶ ἀκούσαντες οἱ παρ᾿ αὐτοῦ ἐξῆλθον κρατῆσαι αὐτόν, ἔλεγον γὰρ ὅτι «Ἐξέστη
Scribes blaspheme the Holy Spirit
22 Καὶ οἱ γραμματεῖς οἱ ἀπὸ Ἱεροσολύμων καταβάντες ἔλεγον ὅτι «Βεελζεβοὺλ ἔχεικαὶ ὅτι «Ἐν τῷ ἄρχοντι τῶν δαιμονίων ἐκβάλλει τὰ δαιμόνια 23 Καὶ προσκαλεσάμενος αὐτοὺς ἐν παραβολαῖς ἔλεγεν αὐτοῖς· «Πῶς δύναται Σατανᾶς Σατανᾶν ἐκβάλλειν; 24 Καὶ ἐὰν βασιλεία ἐφ᾿ ἑαυτὴν μερισθῇ, οὐ δύναται σταθῆναι βασιλεία ἐκείνη. 25 Καὶ ἐὰν οἰκία ἐφ᾿ ἑαυτὴν μερισθῇ, οὐ δύναται§ σταθῆναι οἰκία ἐκείνη.* 26 Καὶ εἰ Σατανᾶς ἀνέστη ἐφ᾿ ἑαυτὸν καὶ μεμέρισται, οὐ δύναται σταθῆναι, ἀλλὰ τέλος ἔχει. 27 Οὐδεὶς δύναται§ τὰ σκεύη τοῦ ἰσχυροῦ, εἰσελθὼν εἰς τὴν οἰκίαν* αὐτοῦ, διαρπάσαι, ἐὰν μὴ πρῶτον τὸν ἰσχυρὸν δήσῃκαὶ τότε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ διαρπάσῃ.
28 »Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι πάντα ἀφεθήσεται τὰ ἁμαρτήματα τοῖς υἱοῖς τῶν ἀνθρώπων, καὶ§ βλασφημίαι ὅσας* ἂν βλασφημήσωσιν· 29 ὃς δ᾿ ἂν βλασφημήσῃ εἰς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον οὐκ ἔχει ἄφεσιν εἰς τὸν αἰῶνα, ἀλλ᾿ ἔνοχός ἐστιν αἰωνίου κρίσεως»§ 30 ὅτι ἔλεγον, «Πνεῦμα ἀκάθαρτον ἔχει
Jesus goes on the offensive
New relationships
31 Ἔρχονται οὖν* οἱ ἀδελφοὶ καὶ μήτηρ αὐτοῦ, καὶ ἔξω ἑστῶτες ἀπέστειλαν πρὸς αὐτόν, φωνοῦντες§ αὐτόν. 32 Καὶ ἐκάθητο ὄχλος περὶ αὐτόν·* εἶπον δὲ αὐτῷ, «Ἰδού, μήτηρ σου καὶ οἱ ἀδελφοί σου καὶ αἱ ἀδελφαί σου ἔξω ζητοῦσίν σε 33 Καὶ ἀπεκρίθη αὐτοῖς λέγων,§ «Τίς ἐστιν μήτηρ μου * οἱ ἀδελφοί μου 34 Καὶ περιβλεψάμενος κύκλῳ τοὺς περὶ αὐτὸν καθημένους λέγει· «Ἰδοὺ§ μήτηρ μου καὶ οἱ ἀδελφοί μου. 35 Ὃς γὰρ* ἂν ποιήσῃ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, οὗτος ἀδελφός μου καὶ ἀδελφή μου καὶ μήτηρ μού ἐστιν
* 3:3 εξηραμμενην εχοντι την χειρα f35 A (94.4%) HF,RP,CP,TR,OC ¦ 1 εχων 34 (3.1%) ¦ 1 εχοντα 34 (0.5%) ¦ ~ 2341 D (0.3%) ¦ ~ 3421 (0.2%) ¦ ~ 342 ξηραν B (0.4%) ¦ ~ 3 ξηραν 42 ℵC (0.3%) NU ¦ ξηραν 234 (0.3%) ¦ two other variations W (0.2%) ¦ long omission (0.2%) 3:3 εγειραι f35 [60%] HF,RP,CP,TR ¦ εγειρε ℵA,B,C,D,W [40%] OC,NU 3:4 αγαθοποιησαι f35 A,B,C [99.5%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ αγαθον ποιησαι ℵ(D)W,NU § 3:4 αποκτειναι rell ¦ απολεσαι W [10%] * 3:5 σου f35 ℵA,C,D,W [85%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ — B [15%] NU 3:5 αποκατεσταθη f35 D [65%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ απεκατεσταθη ℵA,B(C)W [35%] NU 3:5 υγιης ως η αλλη f35 [95%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ — ℵA,B,C(D)W [5%] NU § 3:6 ευθεως f35 A [98%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ ευθυς ℵB,C [1%] NU ¦ — D,W [1%] * 3:6 εποιουν f35 A (92.7%) HF,RP,CP,TR,OC ¦ εποιησαν ℵC (5.1%) ¦ ποιουντες D (0.1%) ¦ εποιουντο W (0.6%) ¦ εδιδουν B (1.3%) NU ¦ two other variants (0.2%) 3:7 ανεχωρησεν μετα των μαθητων αυτου f35 A,W [97%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ ~ 23451 ℵB,C,D [3%] NU 3:7 ηκολουθησεν f35 A,B (46.1%) CP[NU] ¦ ηκολουθησαν (ℵC) (52.5%) HF,RP,TR,OC ¦ ηκολουθουν (0.5%) ¦ — D,W (0.5%) ¦ ηκολουθη (0.2%) ¦ long omission (0.2%) § 3:7 αυτω f35 A (98.6%) HF,RP,CP,TR,OC ¦ — ℵB,C(D,W) (1%) NU ¦ two other variants (0.2%) ¦ long omission (0.2%) * 3:8 οι f35 A,D [99%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ — (ℵ)B,C,W [1%] NU 3:8 ακουσαντες f35 A,C,D [97%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ ακουοντες ℵB(W) [3%] NU 3:11 εθεωρει f35 A [95%] HF,RP,CP,TR ¦ εθεωρουν ℵB,C,D [5%] OC,NU ¦ ιδον W § 3:11 προσεπιπτεν f35 [70%] HF,RP,CP,TR ¦ προσεπιπτον ℵA,C,D,W [30%] OC,NU ¦ προσεπιπταν B * 3:11 εκραζεν f35 [70%] HF,RP,CP,TR ¦ εκραζον ℵA,B,C,D,W [29%] OC,NU ¦ three other variants [1%] 3:11 λεγοντα f35 A,B,C [99%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ λεγοντες ℵD,W [1%] NU 3:12 φανερον αυτον f35 A [96%] HF,RP,CP,OC ¦ ~ 21 ℵB,C,D,W [4%] TR,NU § 3:14 δωδεκα f35 A(D) (98%) HF,RP,CP,TR,OC ¦ 1 ους και αποστολους ωνομασεν ℵB(C)(W) (1.8%) [NU] ¦ long omissions (0.2%) * 3:15 θεραπευειν τας νοσους και f35 A,D,W [99%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ — ℵB,C [1%] NU 3:16 και f35 A,D (98.8%) HF,RP,CP,TR,OC ¦ 1 εποιησεν τους δωδεκα 1 ℵB,C (0.5%) [NU] ¦ πρωτον σιμωνα (0.5%) ¦ W is wild 3:16 τω σιμωνι ονομα f35 A(D) [98.5%] HF,RP,CP,TR ¦ ~ 312 ℵB,C(W) [1%] OC,NU ¦ ονοματα τω σιμωνι [0.5%] § 3:17 ονοματα f35 ℵA,C [99.5%] HF,RP,CP,TR,OC[NU] ¦ ονομα B,D [0.5%] ¦ W is wild * 3:17 βοανεργες f35 [95%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ βοανηργες ℵA,B,C [5%] NU ¦ βοανεργης D ¦ βοανανηργε W 3:18 ματθαιον f35 ℵA,C [99.5%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ μαθθαιον B,D,NU ¦ μαθθεος W 3:18 κανανιτην f35 (A) [99%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ καναναιον ℵB,C,D [1%] NU ¦ κανανεος W § 3:19 ισκαριωτην f35 A(W) (98.8%) HF,RP,CP,TR,OC ¦ ισκαριωθ ℵB,C (0.9%) NU ¦ σκαριωθ D ¦ — (0.2%) * 3:20 ερχονται f35 A,C [99.5%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ ερχεται ℵB,W [0.5%] NU ¦ εισερχονται D 3:20 παλιν f35 ℵC,W (92.4%) HF,RP,CP,TR,OC ¦ 1 ο A,B,D (7.5%) [NU] 3:20 μηδε f35 A,B,W [30%] OC,NU ¦ μητε ℵC,D [70%] HF,RP,CP,TR § 3:25 δυναται f35 A,D,W [99%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ δυνησεται ℵB,C [1%] NU * 3:25 σταθηναι η οικια εκεινη f35 A [96.5%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ στηναι 234 [2%] ¦ 1 W ¦ ~ 2341 ℵ,C [0.5%] NU ¦ ~ 234 στηναι B [1%] ¦ ~ 234 εσταναι D 3:26 και μεμερισται f35 A [99%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ 2 D ¦ 1 εμερισθη B [0.5%] NU ¦ ~ εμερισθη 1 ℵ,C ¦ εμερισθη W 3:26 σταθηναι f35 A [98.5%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ 1 η βασιλεα αυτου D,W [0.5%] ¦ στηναι ℵ,B,C [1%] NU § 3:27 ουδεις δυναται f35 A,D,W [97%] HF,RP,CP,OC ¦ αλλ 12 [2%] ¦ ~ αλλ ου 21 ℵB,C [0.5%] NU ¦ ~ ου 21 TR ¦ two other variants * 3:27 τα σκευη του ισχυρου εισελθων εις την οικιαν f35 A,D(W) [99%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ ~ 67834512 B,C [1%] NU ¦ ~ 56783412 ℵ 3:27 διαρπαση f35 A,W [60%] HF,RP,CP ¦ διαρπασει ℵB,C [40%] TR,OC,NU ¦ διαρπαζει D 3:28 τα αμαρτηματα τοις υιοις των ανθρωπων f35 (W) [96%] HF,RP,CP,TR ¦ ~ 345612 ℵA,B,C,D [3%] OC,NU ¦ three other variants [1%] § 3:28 και f35 D [90%] HF,RP,CP,TR ¦ 1 αι ℵA,B,C,W [10%] OC,NU * 3:28 οσας f35 A,C [95%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ οσα ℵB,D [5%] NU ¦ — W 3:28 αν f35 ℵA,D [97%] HF,RP,CP,TR ¦ εαν B,C [3%] OC,NU ¦ — W 3:29 αλλ rell ¦ αλλα ℵA,D,W [1%] NU § 3:29 κρισεως f35 A (97.3%) HF,RP,CP,TR,OC ¦ αμαρτηματος ℵB (0.7%) NU ¦ αμαρτιας CvD,W (0.6%) ¦ κολασεως (1%) ¦ three other variants (0.4%) * 3:31 ερχονται ουν f35 A [97%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ ερχεται και ℵD,W [1.5%] NU ¦ ~ και 1 B,C [1.5%] ¦ two other variants 3:31 οι αδελφοι και η μητηρ αυτου f35 (81.4%) HF,RP,CP,TR ¦ 1263456 A (13.5%) ¦ ~ 456312 (1.5%) ¦ ~ 453126 (0.7%) ¦ ~ 4563126 ℵB,C,D(W) (2.8%) OC,NU ¦ three other variants (0.2%) 3:31 εστωτες f35 A,D,W [98.5%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ στηκοντες B,C [0.5%] NU ¦ εστηκοτες [1%] ¦ σταντες ℵ § 3:31 φωνουντες f35 D (96.9%) HF,RP,CP,TR,OC ¦ καλουντες ℵB,C,W (1.7%) NU ¦ ζητουντες A ¦ — (1.4%) * 3:32 οχλος περι αυτον f35 [85%] HF,RP,CP,TR ¦ ~ 231 A,B,C,W [15%] OC,NU ¦ ~ προς 31 ℵ ¦ προς τον οχλον D 3:32 ειπον δε f35 A [97%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ ειποντων 2 [1%] ¦ και λεγουσιν ℵB,C,D,W [2%] NU 3:32 και αι αδελφαι σου f35 A,D (70.9%) HF,RP,CP[NU] ¦ — ℵB,C,W (28.9%) TR,OC ¦ long omissions (0.1%) (A not very difficult case of homoioteleuton.) § 3:33 απεκριθη αυτοις λεγων f35 A,D [97%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ 12 και λεγει [2%] ¦ αποκριθεις 2 λεγει ℵB(C) [1%] NU ¦ αποκριθεις και ειπεν 2 W * 3:33 η f35 A(D) [60%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ και ℵB,C(W) [40%] NU 3:33 μου f35 ℵA,C,W [99.8%] HF,RP,CP,TR,OC[NU] ¦ — B,D 3:34 κυκλω τους περι αυτον f35 A [97%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ ~ 2134 [2%] ¦ ~ 2341 ℵB,C [1%] NU ¦ ~ 21 D ¦ 1 αυτου 2 (W) § 3:34 ιδου f35 A,D [50%] ¦ ιδε B,C [50%] HF,RP,CP,TR,OC,NU ¦ ειδε ℵW * 3:35 ος γαρ f35 ℵA,C,D (99.4%) HF,RP,CP,TR,OC[NU] ¦ 1 B (0.3%) ¦ ~ και 1 W ¦ four other variants (0.2%) 3:35 μου f35 C [90%] HF,RP,CP,TR,OC ¦ — ℵA,B,D,W [10%] NU 3:35 μου f35 [35%] ¦ — ℵA,B,C,D,W [65%] HF,RP,CP,TR,OC,NU