NINA PAPI
KO RUT
Na Vuresi Makaliana Na Omea Ara Marea Tana Papi Iani
Iani e kesa na turupatu dou sosongo rago tana rongona Ko Rut, aia kesa na daki ni Moab. Maia e mauri kesa tana tagu seko sosongo i tana ara laba danga na vailabu vaga ara marea tana papi ara soaginia Na Tinoni Pede. Ko Rut e taugâ kesa na mane ni Israel. Mi kalina na mane ia e mate tania, maia ko Rut e sauvulagia nina vainorugi laka kolua ko Naomi na tarungana, ma nina galuve loki vania niqira God igira na Israel. Mi muri, maia e taugatugua i laoqira nogo na puku i konina na savana ida. Mi laona nina taugatugua, maia ko Rut e gini lia na tinakavena a David niqira taovia loki tsapakae bâ igira na Israel.
Igira na turupatu ara maregira i laona na papi Na Tinoni Pede ara sauvulagia na omea seko loki God e tamia kara laba vanigira nina tinoni vivili kalina igira ara piloligi tania. Ma nina papi Ko Rut e sauvulagia nina vangalaka loki God e tusuvania kesa na daki ni veratavosi, aia e norukakaia niqira God igira na Israel, me vaga ia maia e gini sangasage i laona nina tinoni nogo God.
Na Omea Ara Totu Tana Papi Iani
Ko Naomi e visutugua i Betlehem kolua ko Rut 1:1-22
Ko Rut e aqo tana nina uta a Boas 2:1–3:18
A Boas e taugâ ko Rut 4:1-22
1
A Elimelek ma Nina Tamadale Ara Tu Vano i Moab
1-2 I sau oka nogo, tana tagu kalina igira na Israel ara tau vati tamanina kesa niqira taovia tsapakae, e liu kesa na uvirau seko i veraqira. Me kesa na mane a Elimelek na soana, aia na duli konina a Eprat, e mauri i Betlehem tana Juda, maia e aligiri kolua na tauna ko Naomi ma ka daleqira, kaira nogo a Malon ma Kilion, mara tu ba totu oka tetelo tana butona kao ni Moab. Mi kalina ara tu totu i tana, ma Elimelek e mate. Maia ko Naomi e totu segenina kolukaira ruka na dalena mane. Mi kaira na baka mane ara ka taugakaira ruka na baka daki ni Moab, kaira nogo ko Orpa ma ko Rut. Mi tana gana ngongo sangavulu na ngalitupa i muri mara ka mate goto kaira a Malon ma Kilion. Ma ko Naomi e totu segenina saikesa, me tagara goto sa savana se sa dalena.
Ko Naomi e Visutugua i Betlehem Ma Ko Rut e Dulikolua
Mi kalina ko Naomi e totu moa i Moab, maia e rongomia laka na Taovia e vangalaka vanigira tugua nina tinoni, me naua ke gini dato dou niqira omea tsukatsuka sui. Maia e onioni na mololeana i Moab kolukaira na tarungana na vano tana Juda. Mi sautu maia ko Naomi e tsarivanikaira na tarungana, “E dou kamu ka visu i ka veramui segeni kagamu, ma kamu ka ba totu kolukaira ka tinamui. Ma na Taovia ke dou vanikagamu vaga nogo amu ka dou vaniau inau me vanitugira goto tugira ara tu mate nogo tanigita. Ma na Taovia ke naua me ke lakagana vanikagamu na taugatugua ma na tamani ka valemui segeni.”
Mi tana, ma ko Naomi e domikaira me vailivukaira. Mi kaira ara ka tuturiga na ngangai, 10 mara ka tsarivania ko Naomi, “!Tagara! Ami ka ngaoa nomoa kami ka tsarimurimu igoe tsau i koniqira nimu tinoni.”
11 Ma Naomi e tsarivanikaira, “Dalequ kagamu, kamu ka visu nomoa. ?Rongona gua ti amu ka ngaoa na tsarimuriqu inau? ?Egua amu ka pada laka sauba kau tamani dalequ mane tugua ma kamu ka taugâ? 12 Kamu ka visu moa i ka veramui, rongona inau au kavekave sosongo nogo me tau ulagaqu na taugatugua. Me atsa moa ti au padâ laka e tuguau na taugatugua, ma kau tauga ke bongi ma kau tamanikaira ruka na dalequ mane, 13 ?me laka sauba nomoa tangomana kamu ka pipitukaira, ma kamu ka tau goto lave ka savamui poi tsau kalina kara ka loki kaira? Tagara, dalequ, i kagamu amu ka dona nogo laka e tau tangomana ke vaga. Na Taovia e piloligi taniau inau, maia nogo na rongona ti au gini padasavi sosongo tana ka rongomui kagamu.”
14 Mara ka tuturiga tugua na ngangai. Maia ko Orpa e tû me domia na tarungana, me vailivua me aligiri na visutugua i verana. Maia ko Rut e sove saikesa na mololeana ko Naomi. 15 Maia ko Naomi e tsarivania ko Rut, “Ko Rut igoe, ko reia ko Orpa na logamu e visu nogo i verana i koniqira na kamana segeni ma nina god. Ko bâ mo ko visu kolua.”
16 Maia ko Rut e tsarivania ko Naomi, “Ko laka na raivisuaqu i vera. Mo ko tamivaniau moa ma kau tsarimurimu. Iava moa ko vano igoe, i tana inau goto kau vano; miava moa ko mauri igoe, inau goto sauba kau mauri. Nimu tinoni igoe kara lia goto niqu tinoni, ma nimu God igoe ke lia goto niqu God inau. 17 Iava moa ko mate igoe, i tana inau goto kau mate, mi tana nogo sauba kara qiluau. !Au vatsa i matana nimu God igoe, laka e utu goto ke kesa na omea tangomana ke votaau tanigo igoe! Na mate moa ti sauba ke votakaita.”
18 Mi kalina ko Naomi e reia laka ko Rut e padakuti matena na tsarimurina, maia ko Naomi e tau goto tsaria sa omea.
19 Mara ka dulivano poi ara ka ba tsau i Betlehem. Mi kalina ara ka ba tsau i vera, ma na vera popono ara gini mage sosongo, migira sui na daki i laona na vera ia ara qenâ mara tsaria, “?Laka ko Naomi manana nogoria ngana?”
20 Me tsaria ko Naomi, “Kamu laka na soaginiaqu ko Naomi. Kamu soaginiau ko Mara,* rongona na God Susuliga Sosongo e naua te e gini melu sosongo na mauriqu. 21 Eo, kalina inau au mololea ieni na vano i Moab, au tamani danga sosongo niqu omea, mi kalina ia, ma na Taovia e adivisumaiau lê tagara sa niqu omea. ?Vaga ia, ma na rongona gua ti amu soaginiau ko Naomi, kalina na Taovia Susuliga Sosongo e kedeau me molovaniau na rota vaga ia?”
22 Aia nogo e vaga na visumaiana ko Naomi talu i Moab kolua ko Rut na tarungana, aia na daki ni Moab. Mi tana tagu ara ka mailaba i Betlehem, aia tsotsodo nogo na tagu e ganoga na barli mara tuturiga na pipitsu.
* 1:20 1:20 Tana goko Hibru na soa ko Naomi e vaga moa ‘pui sosongo,’ ma na soa Mara e vaga moa ‘vavai’. 1:22 1:22 “na barli” Aia na piuna kesa na omea tsukatsuka vaga na raisi ara dona tinoni na ganiana.