12
Peñeandu fariseo reta güi
Jare jeta yae vae oñemboatɨ Jesús oia pe, jare oñomoañaaña. Jayave Jesús jei jemimboe reta pe rani:
—Peñeandu fariseo reta güi. Echa jae reta oporombotavɨ vae reta co. Jare tavɨ ipuere oñemoai levadura rami —jei—. Oime yave mbae oyeasoi vae, oyeechaucañotai co. Jae ramiño vi oime yave mbae oñemi vae, oyecuaañotai co —jei—. Jae rambue pɨtumimbi pe pere vae oñeenduta tembipe pe, jare pero japɨpe pe pere vɨari vae jeracuata opaete vae oendu vaera —jei—.
Pequɨye Tumpa güi
Jare che jae peve, cherɨvɨ reta, agüɨye pequɨye oporoyuca vae reta güi. Echa oporoyuca güire, mbaeti ye mbae icavi mbae vae ipuere oyapo peve —jei—. Erei tamombeu peve quia icavi co pequɨye vaera chugüi vae. Pequɨye Tumpa güi. Echa jae güɨnoi mbaepuere oporoyuca vaera jare oporomondo vaera cañɨtei pe. Añete che jae peve, pequɨye chugüi —jei—.
Peicuaa co quirai omaemee vae reta omee cinco güɨra-raɨ mbovɨ yae corepoti re. Erei Tumpa mbaeti iñacañɨ metei yepe güɨra-raɨ güi —jei—. Tumpa oicuaa mbovɨ pea penoi peaca re. Jae rambue agüɨye pequɨye. Echa Tumpa peraɨu yae jeta güɨra-raɨ güi —jei—.
Iru vae reta jovaque chemboete vae
Jae ramiño vi che jae peve cuae: Oime yave quia iru vae reta jovaque chemboete vae, che cuimbaera ayeapo vae amboeteucata araɨgua Tumpa pe oyeócuai vae reta jovaque —jei—. Erei oime yave quia iru vae reta jovaque checuacu vae, che vi aicuacuta araɨgua Tumpa pe oyeócuai vae reta jovaque —jei—.
10 Jare oime yave quia jei icavi mbae vae che cuimbaera ayeapo vae cotɨ vae, Tumpa iñɨrota chupe jese. Erei oime yave quia jei icavi mbae vae Espíritu Santo cotɨ vae, Tumpa ngaraa iñɨro chupe jese —jei Jesús chupe reta—.
11 Jare iru vae reta pereraja yave pemoeterenga vaera tupao reta pe jare mburuvicha reta pe jare iru vae reta mbaepuere güɨnoi vae pe, agüɨye peñemambeco mbae pereta chupe reta vae re —jei—. 12 Echa Espíritu Santo oicuaucata peve jocuae ora pe etei mbae pere vaera —jei.
Cuimbae oicocatu vae mbaeti iyaracuaa vae
13 Jayave metei cuimbae jeta yae vae ipɨte pe oi vae jei Jesús pe:
—Oporomboe vae, ere cherɨqueɨ pe omboyao vaera cheve oreru oeya vae.
14 Jayave Jesús jei chupe:
—Cuimbae, che mbaeti co aporojaa jocuae nunga mbae re. Ngaraa amboyao peve nderu oeya vae —jei.
15 Jayave Jesús jei opaete vae pe:
—Peñeandu agüɨye vaera peipota iru vae reta imbaembae. Echa mbaetita yaico cavi jeta mbaembae ñanoi vae jeco peguaño —jei.
16 Jayave jei ye chupe reta omojaanga reve:
—Metei cuimbae oicocatu vae iyavati oñemee cavi. 17 Jare cuimbae jei iyeupe ipɨa pe: ¿Mbae ra ayapota? Mbaeti ma cheavati jendara —jei, jei—. 18 Jayave jei ye iyeupe ipɨa pe: Aicuaa ma. Amboaita cheavatío reta jare ayapota cheavatío retara tuicha yae vae, jare joco pe añovatuta opaete cheavati jare opaete aarɨvota vae —jei, jei—. 19 Jayave che jaeta cherecove pe corai: Cherecove, jeta yae ma mbaarɨvo reñovatu. Oupitɨta jeta año pegua. Eputuu, ecaru, ecau, jare eyerovia. Corai jaeta —jei, jei—. 20 Erei Tumpa jei jocuae cuimbae pe: Nde co jae mbaeti iyaracuaa vae. Echa cuae pɨtu aequita nderecove ndegüi. Jare jayave ¿quia ra güɨnoita opaete jocuae mbaembae reñovatu ndeyeupeguara vae? —jei, jei.
21 Jayave Jesús jei chupe reta:
—Oime yave quia jeta mbaembae oñovatu iyeupeguara vae, mbaeti yave oicocatu Tumpa cotɨ, oyeapota chupe jocuae cuimbae oicocatu vae pe oyeapo rami —jei.
Agüɨye peñemambeco mbaembae re
22 Jayave Jesús jei ye jemimboe reta pe:
—Jae rambue che jae peve, agüɨye peñemambeco perembiura re. Jae ramiño vi agüɨye peñemambeco peremimondera re —jei—. 23 Ngaraa pepuere peico cavi jecuaeño peñemambeco yave perembiura re, jare perete mbaeti oipota jeta temimonde ipora vae —jei—. 24 Peñemongueta güɨra reta re. Echa jae reta mbaeti omaetɨ jare mbaeti vi ombaarɨvo. Mbaeti vi güɨnoi avatío oñovatu vaera iyavati. Erei Tumpa omongaru reta. Jare Tumpa peraɨu yae güɨra reta güi —jei—. 25 Güɨramoi peñemambeco peipota tei pepucu rambue. Erei ngaraa etei pepuere peñembocuacuaa pepucu yae vaera peñemambeco jese rambue —jei Jesús chupe reta—. 26 Mbaeti etei mbae pepuere peyapo cuae re. Erei cuae mbaeti co yavai Tumpa pe. Jae rambue agüɨye peñemambeco iru mbaembae re —jei—. 27 Peñemongueta mbaepotɨ reta re, quirai ocuacuaa reta. Mbaeti oparavɨquɨ reta. Mbaeti omaepova reta. Erei che jae peve, mbaepotɨ reta ipora yae Salomón jemimonde ipora yae vae güi. 28 Tumpa omopora yae ñana, yepe tei metei ara ñana oi co pe jare pɨareve pe ócai. Jae rambue Tumpa omeeta co peve peremimondera. Michi co peporogüɨrovia —jei—. 29 Agüɨye peñemambeco perembiura re, jare agüɨye peñemambeco iru mbaembae re —jei—. 30 Echa opaete ɨvɨ pegua reta oñemambeco cuae mbaembae re. Jare peRu oicuaa icavi co penoi vaera cuae mbaembae —jei—. 31 Erei icavi co peipota yae vaera Tumpa iporoocuaia, jare Tumpa omeeta peve opaete cuae mbaembae —jei—.
Mbaembae ara pegua
32 Agüɨye pequɨye, yepe tei pe reta mbovɨ yae co. Echa Tumpa jemimbota co pe reta peico vaera iporoocuaia pe —jei—. 33 Pemee corepoti re pembaembae, jare pemee corepoti mbaembae oata chupe vae reta pe. Corai peyapo yave, penoita mbaembae ara pegua. Jae co peaporoca ara pe penoita vae rami. Jocuae nunga aporoca ngaraa etei indechi jare jocuae mbaembae icavi vae peaporoca ara pegua pe penoi vae ngaraa ocañɨ. Echa imonda vae ngaraa oya jese jare cupii reta ngaraa güɨrocomegua —jei—. 34 Echa peñovatu yave mbaembae icavi vae peyeupeguara ɨvɨ pe, jecuaeño peñemonguetata ɨvɨ pegua re. Erei peñovatu yave mbaembae icavi vae peyeupeguara ara pe, jecuaeño peñemonguetata ara pegua re —jei—.
Tembiócuai jecuaeño oaro vae
35-36 Ñamojaanga peré tembiócuai reta. Tembiócuai reta iya ojo omenda vaera yave, tembiócuai reta oaro ñogüɨnoi iya ou ye rupi. Oñemocatɨro reta jare jecuaeño jendɨ imechero reta. Jare iya ou ye ovae yave ombopu onque, jupivei jembiócuai reta oipea onque iya ipuere vaera oique jo pe —jei—. 37 Tembiócuai reta jecuaeño oaro ñogüɨnoi yave iya ou ye ovae yave, oyerovia retata. Añete che jae peve, iya omboyecuacuata toalla pe, jare jeita jembiócuai reta pe oguapɨ vaera mesa pe, jare iya etei omongaruta jembiócuai reta —jei Jesús—. 38 Güɨramoi iya ou yeta ovae pɨtu ma yave ani pɨare mbɨte rupi. Erei jae oecha yave jembiócuai reta oaro ñogüɨnoi, jae reta oyeroviata co —jei—. 39 Aipota peicuaa vaera cuae: Metei o iya oicuaa yave mbae ora pe outa ovae imonda vae oñomi vaera mbaembae, oñemocatɨrota tei jare ngaraa tei omaeño imonda vae re güɨraja vaera imbaembae —jei—. 40 Jae ramiño vi pe reta peñemocatɨro. Echa che cuimbaera ayeapo vae ayu yeta avae mbaeti peñemongueta pei jese yave —jei chupe reta.
Tembiócuai icavi mbae vae
41 Jayave Pedro jei Jesús pe:
—CheYa, cuae rere ma remojaanga reve. ¿Oreveguaraño pa co cuae? ani ¿opaete vae peguara pa? —jei.
42 Jayave ñandeYa jei:
—Metei tembiócuai iyaracuaa vae oyapo iya jei chupe oyapo vaera vae. Jare iya omee chupe oico vaera iru jembiócuai reta juvichara, jare omee vaera chupe reta jembiura ara ñavo —jei—. 43 Iya ou ye ovae yave jo pe, oecha yave jocuae jembiócuai oyapo oi iparavɨquɨ, jocuae jembiócuai oyeroviata co —jei chupe reta—. 44 Añete che jae peve, iya omeeta chupe oñangareco vaera opaete imbaembae re —jei Jesús—. 45 Erei güɨramoi tembiócuai jei iyeupe ipɨa pe: Cheya ngaraa ou ye raivi. Jare omboɨpɨ oinupa iru tembiócuai reta - cuimbae reta jare cuñatai reta - jare ocaru jare ocau jare osavaɨpo —jei—. 46 Jayave metei ara iya ou yeta ovae jembiócuai mbaeti oaro oi yave. Jayave iya oiporarauca yaeta chupe jare omondota oico vaera iya iporoócuai mbaeti oyapo vae reta ndive —jei—. 47 Iya oiporarauca yaeta. Echa tembiócuai oicuaa tei iya iporoócuai, erei mbaeti oyapo —jei chupe reta—. 48 Erei oime yave tembiócuai mbaeti oicuaa iya iporoócuai vae, yepe tei oiporarata co mbaeti oyapo iya iporoócuai rambue, erei iya ngaraa oiporarauca yae chupe. Echa iya oicuauca yave jembiócuai pe iporoócuai, icavi co jembiócuai oyapo vaera oicuaagüe rupi —jei—.
Ayu oñemboyao vaera oyougüi ɨvɨ pegua reta
49 Che ayu cuae ɨvɨ pe tata amoendɨ vaera, jare chequɨreɨ yae opa cheparavɨquɨ ayapo —jei—. 50 Che aiporara yaeta co jare yavai yaeta cheve opa oyeapo regua —jei—. 51 ¿Peñemongueta pa che ayu amee vaera mbɨacatu ɨvɨ pegua reta pe? Che jae peve, mbaeti co. Che ayu oñemboyao vaera oyougüi ɨvɨ pegua reta —jei chupe reta—. 52 Echa añave güive yogüɨreco yave cinco metei o pe, oñemboyaota co oyougüi. Mboapɨ oyovaichota mócoi ndive, jare mócoi oyovaichota mboapɨ ndive —jei—. 53 Tu oyovaichota taɨ ndive, jare taɨ oyovaichota tu ndive. Ichɨ oyovaichota imembɨ cuña ndive, jare imembɨ cuña oyovaichota ichɨ ndive. Cuña imendɨ oyovaichota cuña ndive, jare cuña imembɨtatɨ oyovaichota cuña ndive —jei.
Mbaeti etei peicuaa mbae añave oyeapo oi vae
54 Jare Jesús jei ye yatɨ vae reta pe:
—Peecha yave amapɨtu oyeapo oi cuaraɨ oiquea cotɨ, jupivei pere: Oquɨta co. Jare jocorai oyeapo —jei—. 55 Jae ramiño vi ɨvɨtu guasu ou yave, pere: Aracuta co. Jare jocorai oyeapo —jei—. 56 Pe reta co jae oporombotavɨ vae reta. Echa ara jare ɨvɨ re pemae yave, peicuaa mbae oyeapota vae. Erei mbaeti etei peicuaa mbae añave oyeapo oi vae —jei chupe reta—.
Eñemoicavi nderovaicho ndive
57 ¿Maera pa peateɨ peicuaa mbae jupi peyapo vaera vae? —jei—. 58 Reo yave oipota oñeapo nderé mbae re vae ndive ɨvɨraiya oia cotɨ, tape rupi peo rambueve eñemoicavi jae ndive, agüɨye vaera jae oñeapo nderé ɨvɨraiya pe. Echa ɨvɨraiya nemondota tembipɨɨrɨru iñangarecoa pe, jare tembipɨɨrɨru iñangarecoa neñonota tembipɨɨrɨru pe —jei—. 59 Che jae ndeve, ngaraa etei ree tembipɨɨrɨru güi ndei opaete ndepía remboepɨ mbove —jei.