27
Paul Bidbom Kabbala Bu Rawinj Kore Kunredkimuk Rome
Acts 27:1-8
Wanjh Porcius Festus nganmarneyimeng ngadberre bu ngarrirawinj kore kunred Rome kore kubolkkimuk kabolkngeyyo Italy. Nungka bikurrmeng Paul bu birridjarrkraworrinj birribuyika bininj nawu birriyingkihdukkayindi. Dja bimarnbom nakudji djamun nawu ngeyyoy Julius bu bennahnani. Julias nungka nawu nabalkimukni djamun dja bimarnedurrkmirri Caesar. Ngad wanjh ngarribidburrinj manbu kabbala kumdolkkang kore kunred bolkngeyyoy Adramyttium. Manbu birriyingkihmarnbom ba bu kadjalwohrengehre kubolkwern kore kurraladihdirrid kore kubolkkimuk bolkngeyyoy Asia mankebkahkale birridjalley. Dja mak nabadbuyika bininj kumbidbom ngarridjarrkwam kabbala, nawu ngeyyoy Aristarchus nawu kumdolkkang kore kunred Thessalonica kore kubolkkimuk bolkngeyyoy Macedonia. Wanjh ngarribolkbawong bu ngarriwam kabbala.
Ngad ngarridjalkakwam kabbala dja bu malamalaywihni ngarribalbebmi darnkih kore kabolkngeyyo Sidon. Bu kunmekbe ngarribolkmey wanjh Julius nawu djamun, bikongibom Paul dja bimunkeweng Paul bu bennang nawu birridabbolkni kumekbe kunred kore birribidyikarrmi. Wanjh ngarriyawoyhbidburrinj kabbala dja ngarriburrkyameng. Wanjh manbu kunmayorrk ngandjirrkkani ngadberre warrekah, wanjh kunmekbekenh kunu ngarriborledminguneng manu manyunkurr bolkngeyyoy Cyprus.
Wanjh ngarribalhdjalrey kore kurrula kuboburldjarn dja kumbolkyoy darnkih bolkngeyyoy Cilicia dja mak Pamphylia. Kaluk ngarrimbebmeng kore kunred bolkngeyyoy Myra, kore kubolkkimuk ngarre Lycia wanjh birrikolurrinj. Bu kumekbe ngarribolkmey wanjh ngarribawong kabbala manbu ngarrimrey. Wanjh nawu Julius wam manbuyika kabbala ngalkeng wanjh nganbidbuyhkeng ngadberre. Manekke kabbala kumdolkkang kore kunred Alexandriabeh, manbu ngandjalkanwi kore Italy.
Wanjh ngarribolkbawong kore Myra dja ngarrihrey yeleyeledj bu kunkodjkewernni, wanjh ngarribebmeng darnkih kore kunred bolkngeyyoy Cnidus. Wanjh ngad yimankek ngarridjareni ngarrirawinj djurrmud, dja mayorrkwarreni bu nganmirrkdahmi, wanjh kunu ngarriwakbom kore manyunkurrbuyika manbu bolkngeyyoy Crete, darnkih kore kunred bolkngeyyoy Salome. Wanjh ngarridjalkebkalekadjungi kunrayek dorrengh kumekbe kore Crete, wanjh ngarribalbebmeng kore kumkebkaleyoy bolkngeyyoy Fair Havens, darnkih kore kunred bolkngeyyoy Lasea.
Paul Madjamku Benbengdayhkeng Bu Minj Birrirawinj
Acts 27:9-12
9-10 Bu ngad yeledj ngarrihdjalrey munguyh, wanjh kunukka bolkyimerrangeni bu korroko nawu Jews birrikarrmi mulil manbu God benmarnebengmidjdangenikenh.* Wanjh manbu kunngol kodjngolwarreminj bu kunmayorrk. Wanjh Paul benbengdayhkeng bininj nawu kabbala nahnani, dja mak nabadbuyika nawu nuyeni kabbala, dja nawu Julius, wanjh benmarneyimeng, “Ngurrina, ngaye ngahburrbun bu ngad karridjalle bolkkime, wanjh wardi karribalanhmang nawu yehyeng rowk kahdahkendi kore kabbala, bu kabbala dorrengh kayibme, dja ngad mak bininj karringakmerren.”
11 Wanjh Julius minj biwokbekkayi Paul, dja nungka benbenewokmenkadjungi nawu kabbala nuyeni dja mak nawu kabbala kanemkarrmi. 12 Kaluk kumekbe minj kubolkmak bu kabbala karrangen bu yekke yimerrangeni dja yakmeni, wanjh birriwern bininj birridjareminj birribolkbawoyi dja birrirayinj bu birriburrkyameninj kore kurrula. Dja bedda birriyingkihbolkburrbuni bu birribolkmayi kore kunred bolkngeyyoy Phoenix kore manekke manyunkurr manbu Crete ngarre. Wanjh kumekbe kunred kubolkmakni bu kabbala karrangen bu yekke kayimerran, dja minj kunmayorrkkimuk kabun manbu kabbala bu kahdi kumekbe darnkih kuwarddekebkale.
Bu Kunmayorrkkimuk Benbuni
Acts 27:13-20
13 Wanjh kumekbeni bu bolkyimi manbu kunmayorrk kumhmayorrkbuni bu walakkih kore walembeh, wanjh bedda birriyimeng, “Mah, kamak karrire.” Wanjh bedda birridurrkmey wirlmurrng nawu kabbala bihrayekwoni, wanjh birriwam birrikebkalekadjungi kore manyunkurr ngarre Crete. 14 Wanjh kundjalburrikudji kunmayorrkkimuk kumbebmeng bedberre kore manberrkbeh manbu djalmayorrkraworrinj kakbibeh dja koyekbeh. 15 Bu ngad minj ngarrikebborledkemeninj manbu kabbala bu mayorrkmirrkmayinj, dja ngarridjalbawong kunmayorrk kandjaldjirrkkani ngadberre wernkih duninj.
16 Wanjh kunmayorrk kandjaldjirrkkang ngadberre wanjh ngarribebmeng manyunkurryahwurd manbu bolkngeyyoy Cauda, wanjh ngarriborledminguneng manekke manyunkurr ba bu kunmayorrk minj nganwernhbuyi ngadberre. Ngad ngarrikebbongkani kabbala manyahwurd, wanjh ngarridurrkmey ngarribarnnameng kore kabbala mankimuk manbu ngarrihrey. Bu kuhni ngarridjalwernhdurrkmirranginj kunkimuk duninjh. 17 Wanjh ngarridjarrkngorrkdukkang kunyarlwi manbu mankimuk kabbala kore kanjdji dja kaddum bu ngarringorrkrayekwong. Dja nawu birridurrkmirri kabbala birrimarneyimerrinj, “Wardi kunubewu kunmayorrk kandjirrkkan kore adjbud manbu kurrula bawong.” Wanjh kumekbekenh kunu ngarriyerrkkeng nawu karrurru dja ngarridjalbawong ngalengman kunmayorrk ngandjirrkkani. 18 Wanjh kunmayorrkkimuk ngandjalwernhbuni ngadberre kunkimuk bu munguyh, kaluk kunkodjkebuyikani birriweyi birridjuhdjuhkeyi yikahwi nawu dahkehdakehndi kore kabbala.
19 Wanjh munguyh kunmayorrk ngandjaldjirrkkani ngadberre bu kunkodjke danjbik yimerranj. Wanjh birridjalweyi nawu yehyeng rowk manbu mandulmuk nawu kabbala ngarreni. 20 Wanjh manbu kunmayorrk ngandjalkani bu kunkodjkewern. Bu minj ngad ngarridungnayi dja mak minj ngarrinayi kinhkinh dja kunkodjngolwernni. Bu ngarriyimeng wanjh bonj, ngarridjaldowerren rowk.
Wanjh Paul Benkangemarnbom Kore Kabbala
Acts 27:21-26
21 Bu kunmekbe bolkyibolkyimi ngad minj ngarringuyi manme. Wanjh Paul wokdanginj benmarneyimeng, “Nawu ngudda binihbininj, kandibekka bu ngaye marneyime ngudberre. Ngudda minj ngaye kandibekkayi bu marneyimeng kerrngehkenhni ngudberre kore Crete bu karrihdi, dja wanjh bolkkime ngurrina baleh yimerranj kadberre. 22 Dja med, bolkkime yuwn bu ngurrikangewarre. Dja ngaye ngaburrbun bu mahni kabbala kaluk kayibme, dja bonj, ngad nawu bininj minj karridowen. 23 Ngaye mak ngaburrbun bu kuhni woybukkih duninjh. Nawu ngaye wanjh God nuye bininj, dja mak ngamarnedurrkmirri. Wanjh kukakni, God nuye angel kumwam danginj dja nganmarneyimeng, 24 ‘Paul, yuwn bu yikele. God kadjare ke bu yire yirri kumirrk nuye Caesar. Dja yina, God ngunwong nanihnjanu bininj nawu ngurridjarrkdahkendi mahni kabbala dja nungka wanjh kabenkongibun.’ 25 Kuninjkunu angel nganmarneyimeng. Dja ngurridjalnjilngmaknin. Bu ngaye ngawoybukwon God bu kadjalkurduyime mandjad kore nganmarneyimeng. 26 Wanjh kaluk karrirorredong manyunkurr.” Kuhni bu Paul benmarneyimeng.
Yikahwi Bininj Birridjareni Yimankek Birrikelerlobmerrinj
Acts 27:27-32
27 Manu kunmayorrk munguyh ngandjaldjirrkkang bu djandi bokenhni kore manbu kuboburlhdjan kurrula ngarre kadjalngeyyo “Kurrula manbu Adriatic”. Kaluk bu kukakburrkburlhdjan bininj nawu birridurrkmirri kore kabbala bedda birriyimi yimankek birribebmi manberrk ngarre. 28 Wanjh birridedjingmey birriborohrokmi kore kuburrkkah, dja birrinang thirty seven metres kore kanjdji kukku, dja kundedjumbung bolkyimi birribalderrehmeng birriyawoyhborohrokmi dja birrinang bu twenty seven metres. 29 Wanjh bedda yimankek birriyimi kab birriwarddedoyi kunwardde, wanjh kunu birrikoluyhweng kunkarrngbakmeng wirlmurrng nawu kabbala kahdenghke. Wanjh kunu birridangeni yiwarrudj kumbarrhbuyikenh.
30 Wanjh yikahwi bininj nawu birridurrkmirri kore kabbala yimankek birridjorlkmeninj. Bedda birrikoluyhweng birridjuhkeng manbu kabbala manyahwurd, dja birrikurreni bu yimankek birrikoluyhweyi wirlmurrng kore kumirrk ngarre kabbala nawu kahdenghkekenh. 31 Wanjh Paul benmarneyimeng Julias dja birribuyika nawu djamun nuye, wanjh yimeng, “Bu nanihnjanu bininj minj kabirridi kore kabbala, wanjh kunu ngudda ngurridjarrkdowerren rowk.” 32 Wanjh nawu djamun birriyarldadjkeng manbu kabbala manyahwurd ngarre, dja birridjalbawong baldjalwam.
Bininj nawu Birridahkendi Kabbala Wanjh Birringuneng Manme.
Acts 27:33-38
33 Wanjh bu darnkih barrhbuni, Paul benmarneyimeng, “Ngudda munguyh ngurridjalnjilngwarreni bu djandi bokenhni, dja minj njale mak ngurringuyi. 34 Ngaye wanjh marneyime ngudberre mandjad, ngurringu manme bolkkime ba bu ngurrimurrngrayekmen. Dja minj nangale nakudji kawohdowen kore ngurrihni.” 35 Bu Paul yimeng bedberre, wanjh nungka lodmey buriddi karrmikarrmi, dja bimanjbom God kore kumirrk bedberre, wanjh lodbakkeng, nguneng. 36 Bu bedda birrinang kumekbe kurduyimeng, wanjh birridjalwernjilngmakminj, dja birringuneng manme bedmanwali. 37 Wanjh maninjmanu manbu kabbala kore ngarridi nawu bininj 276 bu ngarrirohrokmerrinj.
38 Bu bedda birriworrkminj rowk bu manme birringuneng, wanjh bedda birridelengweyi manmim manbu wheat, dja mak birridjuhkeng nadjalwern kore kabbala dahkehdahkendi ba birrimarnbom kabbala bu wobmeninj wurd.
Manbu Kabbala Bakkabakmerrinj
Acts 27:39-44
39 Kaluk bu kumbarrhbuni bedda birribolknang manbu manberrk, dja minj birribolkburrknayi. Dja birrikebkaleburrknang kore adjbud ngalengngarre kumhyoy, wanjh bedda birridjareni kabbala birribidbuyhkemeninj kumekbe kukayalanj. 40 Wanjh bedda birriyarldadjkeng bu birridjalbawong nawu wirlmurrng, dja mak birriyerrkkeng kunyarl manbu kabbala birrikanemkarrmikenh. Wanjh bedda birriwayhkeng bu birridjabnameng nawu karrurru nawu kumirrk dingihdi, wanjh bendjalkani kore adjbud kumhyoy. 41 Wanjh birribalhdjalburrirlobmeng birridoy kunkulk kandji kabbala kore kumhyawbukni birribukdoy. Wanjh kore kukeb ngarre kabbala wanjh kebdoy kunkulk wanjh minj mak yawoyhrokayi. Dja manu kurrula bard kumbuni bu dedjbakbakkeng manbu kabbala.
42 Wanjh nawu djamun birrikarremarnbom bu bindibuyi nawu bininj bindikani, ba minj birringamkayi bu birridjorlkmeninj birrirawinj. 43-44 Dja nawu Julius, nawu benmarnewohrnani djamun, minj djareniwirrinj Paul bu dowimeninj, wanjh nungka benngurdkeng nawu djamun nuye yimankek bindibuyi bininj nawu bindikani. Wanjh Julius benmarneyimeng, “Bu nangale bininj kaburrbun bu kangamkan, wanjh ngudda werrk ngurridjuhmen, dja ngurribebbehngamngamka ngurriberrkmang kore adjbud. Dja nawu ngudda ngurribuyika, wanjh ngurridjuhmen dja kundulk manbu kabbalabeh, ngurridulkkarrkarrmen ba bu ngurringamkan minj ngurriyibme.” Wanjh kunmekbe bedda birridjalkurduyimi rowk, dja birriberrkmey bu kamak rowk.
* 27:9-10 Nawu birriwokdi Hebrew birriyimi, “Yom Kippur”. Birrikarrmi mahni mulil bu dird October karredjingmang. Yikahwi wanjh kunmayorrkkimuk bebmi bu kumekbe bolkyimi.