John
1
Jesus Christ Nawu Kangeyyo “Kunwok” Yimerranj Bininj Duninjh
John 1:1-18
1-2 Bu kerrngehkenh duninjh minj bolkmarnbuyindangimeninj, wanjh nakudji nawu ngeyyoy Kunwok djalyingkihdi bu kerrngehkenhni. Bu nungka wanjh God benedjarrkdi dja mak nahni nawu Kunwok nungka wanjh God duninjh. Nungka munguyh benedjalyingkihdi God bu kerrngehkenh duninjh.
Wanjh nungan marnbom yehyeng rowk kore God djareminj. Minj nangale mak nabuyika marnbuyi. Dja nungka nadjalkudjiwi namekbe nawu Kunwok bimarnemarnbom rowk. Nungka nadjalkudjiwi nawu karrmi kundarrkid kore nungandeleng bu kandarrkidwong ngad bininj rowk kadberre. Kore nungka nuye kundarrkid wanjh ngad kanmarnebolkwolkan nawu karriwarlahkenh bininj rowk. Kaluk nungka nawu Kunwok wanjh munguyh kandjalmarnebolkwolkan kadberre yiman kunak rerrih kore kubolkmunun karridi. Wanjh manbu kunkak minj kabirlirrombun nuye kore kahbolkwolkan kadberre munguyh.
6-7 Kaluk God bimmunkeweng nabadbuyika bininj nawu kangeyyo John. God bimunkeweng kore nungka benmarnemulewani kunwoybuk manbu kabolkwolkayindan kadberre, ba bu bininj nawu birriwokbekkani John birriwoybukwoyi kore Jesus nawu yiman kayime Kunwok nuye God. Minj nungan John kanmarnebolkwolkayinj, dja nungka kumdjalwam bu mulewam kunwoybuk dorrengh nawu kahbolkwolkankenh.
Wanjh namekbe nungka nadjalkudjiwi nawu kanmarnebolkwolkan kadberre rowk kaluk nungka kumwam kondah kurorre. 10-11 Kaluk nawu Kunwok nungka kumwam yonginj kore nungka naweleng bolkmarnbom kondanjkunu kurorre kore God nungan djareminj. Dja bonj, bininj nawu birrikang kondanjkunu kurorre minj birriwernhkukburrknayinj bu nungka kumwam.
Nungka nawu benyikang nawu bininj nuye birriredboni nawu Jews, dja bedda minj birrimarnedjareniwirrinj. 12 Dja yikahwi bininj birrikimey nawu bedda wanjh birringeyburrbom dja birriwoybukwong kore nungka. Wanjh nungka kunu benmarnekarremarnbom birrimekbe bininj bu birriyimerranj bebeywurd nuye God. 13 Bininj nawarlahkenh kayawbornan nawern wurdyaw kore kadjare, dja minj bedda bindimarnbuyi bininj bu birriyimerrangimeninj bebeywurd nuye God. Dja ngaleng minj bininj birrimarnburrimeninj bedmandeleng bu birriyimerrangimeninj God nuye bebeywurd. Dja minj nangale mak bininj benmarnbuyi nuye wurdwurd bu birriyimerrangimeninj bebeywurd nuye God. God nawu nadjalkudji nungan benmarnbom nawu bininj bu birriyimerranj bebeywurd nuye.
14 Namekbe nawu kangeyyo Kunwok, nungka wanjh djalyimerranj bininj duninjh, nawu kumwam karridjarrkni kore kunbolk kadberre. Kaluk nungka nawu munguyh kanwernhkongibun dja mak nungka kanmarneyime kunwoybukkenh nawu ngad kadberre. Ngad nawu karrinang bu nungka wanjh beywurd nadjalkudji nuye God nawu kornkumo, dja kakarrme nuye nadjalmakkaykenh duninjh.
15 Nawu John benhmarnemulewani birriwern bininj kore kunwoybuk namekbekenh nawu beywurd nuye God. Nungka wokkidarrarrhmi bu benhmarneyimi, “Nanihnjanu wanjh bininj ngaye yingkihmarnemulewani ngudberre. Ngaye marneyimeng ngudberre bu nungka kamhre yerre kumunke ngardduk. Kaluk nungka wanjh nadjalwernhkukenh duninjh nawu ngardduk. Nungka nadjalwernhyungkini, dja ngaye yerre ngarranginj.”
16 Dja namekbe nawu ngeyyoy Kunwok, nungka wanjh kukbarlmiyindi kunwern kunmakmak dja mak munguyh kandjalkongibun. Dja kunmekbekenh nungka wanjh kandjalwonowon kunmakmak munguyh munguyh kadberre. 17 Kunkareni wanjh God biwong Moses manbu mankarre nuye. Dja bu bolkkime God kanwon nawu Jesus Christ nawu kandjalwernhkongibun bulkkidj dja kanbukkabukkan kadberre bu djal kunwoybuk rowk nuye nawu God. 18 Nungka wanjh nadjalkudji birrarrkidnang God. Minj nangale bininj birrarrkidnayi God. Dja Jesus Christ, namekbe wanjh God duninjh rerrih, nungka wanjh nadjalkudji beywurd nuye Ngabbard God, dja kahdi kore kukange nuye. Wanjh nungka kankukbukkang kadberre nawu Ngabbard God.
John Nawu Benkukdjuhkeyi Bininj Bihmulewam Jesus Bu Yerre Kamre
John 1:19-28
(Matthew 3:1-12; Mark 1:2-8; Luke 3:15-17)
19 Kaluk nawu Priests dja mak nawu Levites birriwam kore Jerusalembeh dja birrimarnebebmeng John. Nawu birriwohrnani Jews bininj bindimunkeweng bedda kore John birridjawayi bu nangale nungka. 20 Kuhni John yimeng, minj warlkkarrimeninj bu benhmarnemulewarreni djal woybukkih duninjh djalmulewarreni bedberre, “Ngaye kunu minj Christ.” 21 Wanjh kuhni birridjawam, birrimarneyimeng, “Dja kaluk baleh, yiddok ngudda kunu Elijah?” Nungka benmarneyimeng, “Ngaye ngawid.” Wanjh birriyimeng, “Yiddok ngudda nawu namekbe nabuyika prophet nawu Moses biyolyolmeng?”* Dja nungka benwokmey, yimeng, “Burrkyak.” 22 Kalukburrk birrimarneyimeng, “Ngudda nangale? Kanmarnemulewarremen ngadberre ba ngarridurndeng ngarrbenmarneyime nawu kandimunkeweng bu nguddahkah.” 23 Wanjh John benwokmey, yimeng kore nawu prophet Isaiah biyingkihmulewani, yimeng,
 
“Ngaye nawu ngahkayhme kore kubolkdarleh, kore ngayime, ‘Ngurriyingkihbolhmarnbu mandjad nuye nawu Kawohrnan Rowk!’ [Isaiah 40:3]
Kuhni ngakurduyime yiman bu yimeng Isaiah nawu prophet bu korroko biwokyolyolmeng nuye God.”
 
24 Kaluk yikahwi birribuyika birrihdi nawu Pharisees bindimunkeweng, dja birridjawani John. 25 Wanjh birrimekbe birriyawoyhdjawam, birriyimeng, “Ngayh, bu ngudda minj nawu Christ, dja mak ngudda minj nawu Elijah, dja mak ngudda minj namekbe nawu Prophet, dja njalekenh ngudda yibenkukdjuhke bininj?” 26 John yimeng, “Ngaye ngabenkukdjuhke bininj kore kukku, dja kumekbe ngurridjarrkdi nakudji nawu ngudda minj ngurrikukburrbun. 27 Dja nungka nawu yerre kamhre. Minj ngaye ngamak bu yimankek ngawohdengeyerrke nuye nawu karrengedjongbuyindi.”
28 Kuhni rowk kurduhkurduyimerrangeni kore kabolkngeyyo Bethany kaluk kore borledmikenh mankabo Jordan kore John benhkukdjuhkeyi.
Jesus Yiman Kayime Lamb Nawu Godbeh
John 1:29-34
29 Kunbarnangarrabuyika John binang Jesus kumhrey kore nungka, wanjh John yimeng, “Ngurrina! Nahni nawu bininj wanjh mayh lamb nawu God bimunkeweng! Nungka wanjh kanmarnebularrbun kunwarre rowk kadberre ngad karriwarlahkenh bininj rowk. 30 Nahni wanjh namekbe nanu nawu ngahmulewani bu ngayimeng, ‘Nakudji bininj nawu kamhre yerre ngardduk wanjh nanu kawernhkuken duninjh dja nganyurrhke. Dja nungka wanjh yingkihyingkihni bu ngaye ngayakni.’ 31 Ngaye minj ngayeman ngakukburrbuyinj. Dja ngaye wanjh ngamwam kukdjuhkeyi ngudberre kore kukku ba bu ngudda bininj nawu Israel ngunkebmawahmeng, wanjh ngurrikukburrbun nungka nawu nangale.”
32 Dja warridj John mulehmulewani yimeng, “Ngaye nganang Namalngmakkaykenh kumkoluy kaddum heavenbeh kore nungka, yiman kayime doddorok kamkolung, dja wanjh benedjarrkdi munguyh. 33 Ngaye minj ngabangmekukburrbuyinj namekbe bininj. Dja God nawu nganmunkeweng bu ngabendjuhkeyi kukku dorrengh, korroko yimeng ngardduk, ‘Yinan Namalngmakkaykenh kamkolung dja kayerrkan kore bininj. Namekbe nanu wanjh nungka kabenkukdjuhke Namalngmakkaykenh dorrengh.’ 34 Dja woybukkih ngaye nganang kumekbe kurduyimerranj rowk. Kumekbekenh kunu wanjh marneyime ngudberre woybukkih bu nahni bininj wanjh nawu Beywurd nuye God.”
Jesus Benkayhmeng Yikahwi Bininj Bu Birrimunkekadjuy.
John 1:35-51
35 Kunbarnangarrabuyika John birridjarrkdi bininj nuye bokenh nawu benbenehbukkabukkani. 36 Jesus rengehrey wanjh John biwernhnang duninjh dja yimeng, “Ngurrina! Nanihnjanu bininj nawu God bimmunkeweng. Nungka wanjh yiman kayime Lamb nuye God.” 37 Bu nawu John nuyeni bininj bokenh benebekkang kuhni John yimeng, wanjh bedda benemunkebom nawu Jesus. 38 Wanjh Jesus borledmeng, benbenenang benehmunkekadjungi wanjh benbenedjawam, “Njale ngunehyawan?” Wanjh bedda benewokmey beneyimeng, “Rabbi, baleh ngudda yihreddi?” Kuhni kunwok “Rabbi” kayime “Nawu kanbukkabukkan”. 39 Wanjh benbenemarneyimeng, “Ngunemray dja ngunenan.” Wanjh birridjarrkwam benenang kore Jesus yongohyoy. Kunu wanjh kumdungbidbom kaddumkah. Dja birridjarrkdi kumekbe bu kunbarnangarrakuyeng.
40 Nakudji nawu kumekbe benebokenh benebekkang bu John yimeng wanjh benemunkekadjuy Jesus, nanu Andrew nawu Simon Peter benedanginj. 41 Kundjalburrikudji rerrih Andrew wam, bingalkeng nawu benedanginj ngeyyoy Simon, wanjh bimarneyimeng, “Ngad ngarringalkeng nawu Messiah.” Kuhni kunngey kayime “nawu Christ”. 42 Wanjh Andrew bimey Simon, bikang kore Jesus. Wanjh Jesus biwernhnang Simon dja bimarneyimeng, “Ngudda nawu Simon, beywurd nuye John. Kaluk ngaye ngeykurrme ngudda Cephas.” Kunmekbe kunngey bokenh Simon dja Cephas kamenyime, “Kunwardde.”.
43 Wanjh kunbarnangarrabuyika Jesus djareminj bu rawinj kore kubolkkimuk Galilee. Nungka kunyungki wam binang Philip, bimarneyimeng, “Ngaye kanmunkekadju.” 44 Philip nakka wanjh nakang kunred kabolkngeyyo Bethsaida. Kumekbe nawu birriredboni warridj nawu Andrew dja Peter. 45 Philip biyikang dja bimarneyimeng Nathanael, “Yiburrbun kore Moses bimbom kore mankarre bu biyingkihmulewani nahni nakudji bininj, dja mak prophets warridj birriyingkihmulewani kore birribimbuni. Namekbe wanjh ngad ngarringalkeng, dja nakka wanjh Jesus nawu Nazarethbeh, nawu beywurd nuye Joseph.” 46 Wanjh Nathanael yimeng, “Njale namak kambebme Nazarethbeh?” Wanjh Philip nunganwali biyawoyhmarneyimeng, “Yimdjallay dja yinan.”
47 Bu Jesus binang Nathanael kumhbebmi darnkih kore nungka, wanjh Jesus benmarneyimeng, “Ngurrina! Nahni nawu bininj kamhre, woybukkih bu nungka nawu Israel bikebmawahmeng. Nungka munguyh kahmulewan kunwoybuk dja minj kakurren.” 48 Nathanael wanjh bibekkang dja bimarneyimeng Jesus, “Balehbeh ngudda kanburrbun ngaye?” Wanjh Jesus biwokmey, yimeng, “Bu ngudda yidjaldjurlewani kore manmarnawarn, ngaye wanjh nang ngudda. Wanjh yerreh kunu Philip balwam ngunmey.” 49 Wanjh Nathanael kangebarrhmeng dja bimarneyimeng Jesus, “Rabbi, ngudda nawu Beywurd nuye God, dja warridj ngudda king kadberre nawu Israel kankebmawahmeng!” 50 Wanjh Jesus bimarneyimeng, “Yiddok kuhni kanwoybukwon bu kunmekbekenh kunu ngaye marneyimeng bu ngaye nang yihdjaldjurlewani kore manmarnawarn? Kaluk ngurrinan kundjalwernhkimuk duninjh.” 51 Dja mak Jesus yimeng bedberre, “Woybukkih djalwoybukkih duninjh marneyime ngudberre. Kaluk ngurrinan heaven kamarrhmire dja God nuye angels kabirribidburren dja kabirrimkolurren kore ngaye nawu Bininj Duninjh.”
* 1:21 Deuteronomy 18:15, 18; Malachi 4:5-6 1:42 Nahni danjbik kunngey, Peter, Simon dja Cephas, wanjh nakka karohrok kamenyime “Kunwardde”.