EGETABU GIA
ESITERI
Ogochaakera
Egetabu eke gia Esiteri nigo kogotoorokia omogano buna eamate eyemo y’Abayahudi yatoretigwe korwa ase ogosirigwa ime y’ense ya Babuloni. Amang’ana aya nigo akoregete ase eburi ya Susa chingaki chiria oborwoti bw’Abayemi konya bwarandire gochia moocha goika ense ya Misiri. Abanto bake b’egesaku ki’Abaisraeli bagatigara ase ense ya Babuloni ekero abande bairanete gochia Yerusalemu ase omwaka 539. Abanto aba batigarete bakanyora emechando emenge korwa ase abanto ba Babuloni abwo barenge abanyene ense eyio. Abayahudi abwo batigarete Babuloni nigo barendete amachiiko a sobo Yerusalemu ayio atarenge kobwatana n’abanto bande, na eyio akagera bakangwa mono.
Esiteri nigo arenge omoiseke omoyahudi oyio orenge enting’ana ya Abayemi. Ere amo na Moredekai oyio omorendete buna ise bakamanya emeroberio ya robeirie bobisi yogosiria egesaku kia Bayahudi. Amani oyio orenge omoteneneri omonene bw’omorwoti Ahawesero agatwara amang’ana na moredekai ayio atarenge maya ayio akonyete Moredekai na Esiteri koroberia bagakonya Abayahudi abwo konya baroberigwe gosirigwa. Ekerenga ekenene kia egetabu eke gia Esiteri nokoorokia omochakano boigo na obobisi bw’omoyega omonene bw’engencho mono ase Abayahudi oyio ogokoreka magega ye pasaka okorokwa Purimu.
Okobagwa kw’egetabu eke
Esiteri okoba eting’ana 1:1—2:23
Emeroberio ya Hamani y’ogoita Abayahudi 3:1—5:14
Hamani ogoitwa 6:1—7:10
Abayahudi bakobua ababisa babo 8:1—10:3
Vasti enting’ana okwanga koigwera Ahaswero omorwoti
Ⅰ +Amang’ana aya naro akoregete ase amatuko ’Ahaswero, oyio ogamberete chingongo rigana erimo, na emerongo ebere, na isano na ibere (127), gochaakera India goikera Ethiopia. Ⅱ Ase amatuko aria, ekero Ahaswero omorwoti arenge goikaransa ase ekerogo kiaye ki’oborwoti aaria ase eburi ya Susa, amang’ana aya naro arenge gokoreka.
Ⅲ Ase omwaka o gatato bw’okogamba kwaye agakora omoyega omonene ase abanene bonsi amo nabatang’ani abarenge ase obogambi bwaye. Akarangeria abatang’ani b’abasikari b’Abaayemi, na ab’Abamedia, na abanene amo nabagaambi be chingongo chiaye. Ⅳ Ase engaki entambe y’emetienyi etano nomo (6), omorwoti akaba okworokia abanto abwo obonda na obonene bw’oborwoti bwaye, obwo bw’ogosika okonene.
Ⅴ Amatuko ayio kaerire, akaroisia omoyega omonene ase abanto bonsi, abanene na abake, abarenge agwo Susa, omochie omonene. Omoyega oyio okabeera ase eraaro y’egeticha yagiteire, yarenge ase enyomba y’omorwoti, na okagenderera ase amatuko atano na abere. Ⅵ Aase agwo nigo achabeire nobwari obonge: ebitambaa ebirabu na ebiare buru, bionsi biaroisirie korwa ase egatani. Ebitambaa ebio nigo biasungeire ne chingori chindabu ne chimonyinga, chiaroisirie korwa ase egatani engiya. Chingori echio nigo chiasoirie ase chibonyi chi’echifeta chiarenge ase chisiiro chi’amagena amarabu akomeka‐meka ye rigori rinene. Ebiikaransero biaroisirie korwa ase chitaabu ne chifeta nigo biabekire inse aase atichire n’amagena akomeka‐meka e rigori rinene, amarabu na amabariri, na ayare buna obonyansi na amamwamu. Ⅶ Ebinyugwa bikabekwa ase ebikoombe biaroisirie korwa ase chitaabu; kera egekoombe nigo kiaroisetigwe k’obwaye getagwekaini ekende. Edivai ekonyugwa ase enyomba y’omorwoti ekarentwa ase obonge. Ⅷ Omoroberio okabekwa buna ebinyugwa ebio biarenge konyugwa; monto onde tarenge kobetererigwa, ekiagera omorwoti nigo achigete abasomba baye, abatenenerete enyomba yaye, ng’a batige kera omonto anywe ebinyugwa buna aganetie.
Ⅸ Ase engaki eyio eyio, Vasti eting’ana, moka omorwoti, nere agakorera abakungu omoyega agwo ase enyomba y’omorwoti Ahaswero.
Ⅹ Ase rituko ria gatano na kabere ri’omoyega oyio, omorwoti kanyure edivai akaba nomosasoko ase enkoro yaye. Ase ayio akarangeria Mehumani na Bisita, Haribona na Bigita, Abagita na Setari, na Karikasi, abakoreri baye batano na babere abagombaetigwe, abwo barenge komokorera ere ase enyomba yaye, Ⅺ akabachika barente Vasti eting’ana achiche ase obosio bwaye obegete egutwa y’oborwoti. Vasti nigo arenge omokungu omonyakieni mono; ase igo omorwoti akagania amoorokie ase abanto bonsi na ase abanene barenge agwo, erinde bamorore. Ⅻ Abasomba baria b’omorwoti bakairera Vasti amang’ana ayio, korende ere akaanga koigwera ogochika kw’omorwoti. Ayio akagera omorwoti akaba nendamwamu enene mono yarenge gwoka ime yaye buna omorero.
ⅩⅢ Nigo yarenge engencho y’omorwoti arigie ogosemigwa korwa ase abanto abang’aini bamanyete amachiiko, naende bamanyete kogamba ebiina. Ase ayio akarangeria abanto abasemia, baria bamanyete ebimanyererio bie chingaki. ⅩⅣ Abanto anarete koboria botambe nabwo aba: Karisena na Setari, Adimata na Tarisisi, Meresi na Marisena, na Memukani. Aba batano na babere nigo barenge abagaambi korwa ase ense y’Ayemi, na eya Media, naende nabwo barenge nebirogo ebinene ase obogambi bwaye. ⅩⅤ Omorwoti agateebia abanto baria, “Inche omorwoti Ahaswero natoma abasomba baria baane, nabachika barente Vasti eting’ana ase ’nde, korende ere bwanga koigwera ogochika okwo. Inee! Ngento ki agwenerete akorerwe kobwatekana nogochika?”
ⅩⅥ Erio Memukani agateebia omorwoti na abanene bonsi, “Vasti eting’ana tari ng’a nomorwoti bweka amocheire, korende omocheire abanene bonsi, na abanto bonsi bare ase chingongo chionsi echio aye omorwoti Ahaswero okogambera. ⅩⅦ Ogokora oko eting’ana yakorire goise komanyekana ase abakungu bonsi, nigo koragere abakungu bande bachaye abasacha babo, bateebe: Omorwoti Ahaswero nachika abasomba baye barente Vasti eting’ana asare, korende Vasti akaanga, tacha ase omorwoti. ⅩⅧ Rituko ria reero ritaraera, abakungu b’abanene bonsi b’Abaayemi na ab’Abamedia mbabe bakoigwa aya eting’ana yakorire, na igo bagochia koyateebia abanene bonsi ase obogambi, na ogochaayana okonene nigo kogochia koba amo nokoengererania okonene. ⅩⅨ Aye omorwoti koranche orue ogochika kw’oborwoti ng’a Vasti tabaisa kororekana ogocha ase obosio bwao nonya ndinde rionsi, aye omorwoti Ahaswero. Orike ogochika okwo ase amachiiko ’Abaayemi na ay’Abamedia ariikire, erinde ayio tanyara koonchorwa. Aye omorwoti ochore omokungu omoao obwenerete kobua Vasti, omoe obonene obwo bw’oborwoti. ⅩⅩ Ekero amang’ana ’ogochika okwo kw’omorwoti arararigwe ase oborwoti obo obonene, abakungu bonsi, abanene na abake, mbabe bagosika abasacha babo.”
ⅩⅪ Ogosemia okwo kwa Memukani gokagokia omorwoti amo nabanene bonsi, na omorwoti agakora buna Memukani ateebete. ⅩⅫ Erio agatoma amarube gochia ase chingongo chionsi chi’obogambi bwaye. Amarube ayio akarikwa ase kera orogongo ase okorikwa kw’engencho y’amariko abo, ase kera egesaku ase omonwa obo, goteeba ng’a kera omosacha abe okogamba ase enka yaye, naende abe ogokwana nabaanto baye ase omonwa bw’egesaku kiaye.
+ Ⅰ:Ⅰ Ezra 4:6