11
Ana di God tongwa main di tongwa
(Mat 6:9-15; 7:7-11)
1 Ena kaun ta Yesu ai baan ta ana di God tongwa. Te piserungure gawliman ta ure ka iru di tongwa, “Singabo, ana di God tenga iwe. Yon ka nil si gawlima kobe tongwa mere, i para iru nil si na to.”
2 Dungure Yesu iru di gawlima kobe tongwa, “Ana dinanga ena iru do,
‘Na Abe i kaanin wi yebe namua.
I kenin ere ke milanga kaun unama di pirebinwa.
3 Kemina komina kuunin biinangwa mere na to.
4 Ibal kobe kal digan ere na tongware, pirin paangwa gule ere tobinga mere, kal digan ere taalime erebingire, pirin paangwa i gule ere na to.
Kunibe kura taalime terabina di erebinga, i na awli suna pikio.’ ”
5-6 Dire ainere iru di tongwa, “Yal ta i suna milungwa gilaa wen ye nenga ogu i ta pi gala di ala ere iru di tenanga, ‘Yalkuno, na enan ta kol baan ta nala dire u na milebinga gul u bawa dimiawa. Dimba na komina ta wen ta, ta dikimia, i komina birete sutakobe na tengire, eme maan i terabina.’
7 Iru di ala eranba yalini ala mile ka iru dinangwa, ‘Na kaya ul paya, i ere po. Na kol kaya yaalere, na wanan abilan kobe bole bol taran mina paibina, na kwi milabinga komina kan dinga i terabinba.’
8 Yalini ale mile iru dinamba, i kal eranga mere ka pore ere i terala piro. Yalini i ye nenga milimba, kal ta tekerala di piramua. Piramba i gala dire, ka dagi di milanga milanga gay ta gulekenanga, ena kal ta i tenamua.
9 Iru eramia ka di i terala piro. Kaan dinanga inana, ena i kaan do. Te kal ta waa duunanga kanana, ena i waa duyo. Te kana giran mile si gule dinanga kol yawle i tenamia, ena si gule do.
10 Kaan dinangwa inamua, te waa duunangwa kanamua, te kana giran mile si gule dinangwa yawle tenamua.
11 Ena i yalin kobe milungwa gul suna iwe, I wanin ta komina bilebale kaan dinangwa, degilime ta tenan,
12 mo korale milin kaan dinangwa, daula kabin tenano? Ta iru ta tekenanwa.
13 I yal kobe kal digan ere milinba, i kalkan wai dungwa i wanin abilin terala di piringiwe. Ere tenga mere ibal kobe mile, ‘God Kegemama Iban na to,’ kaan di Abe kamin mina milungwa tenangwa, terala eremua.”
Sia bil wen kaan Bielsebul Yesu yobilaan bile tomua, dungwa
(Mat 12:22-30; Mak 3:20-27)
14 Sia ta du dungwa Yesu maa si mena erungwa, ena kaya ere mena ongure pare, yal ta i kwi kawn kule ka dungwa. Dungure u ku bilungwa ibal binanbile buul kunungwa.
15 Kunimba ibal taw iru dungwa, “Sia bil wen kaan Bielsebul, Yesu aa ki dungure, yalini sia maa si mena eremua.”
16 Ibal taw Yesu kela kule bawle terala dire, iru sirin bile Yesu tongwa, “Kamin mina ibe kal guman kwi dungwa i maribe ere na yal kobe to.”
17 Dimba yalin kobe nomanin si pirungwa main i Yesu kanere iru di tongwa, “Gariba baan ta ibal kobe inin inin kura bilangwa, ena kaun taran wei sinamua. Nen abin kobe guman inin inin dinangwa, u more more namua.
18 Satan ibalin kobe inin inin kura bilangwa mile painamo? Ta mile paikinamua. Bielsebul yalini man bile tongure, na ‘Sia maa si mena eremua,’ di na tenba,
19 na iru eralga i inin gawlimanin kobe maa si mena erungwawe. I gawlimanin kobe iru ere milebina di pirungwa, ena i ka dinga, ‘Ta paikimua,’ dire di maribe eremua.
20 God aa ki di na tongure, na sia maa si mena eriwa. Eriga God kenin ere ke milungwa mere, i milinga gul kaya u maribe ongwa kaninwa.
21 “Naanin paangwa yal simil el para aa te ire ogin el kwi nuu mile kenin ere milangure, kul gal bona aa te nongwa dorimil dinamua.
22 Dinamba naanin wen paingwa yal ta urere, el kwi nuu milungwa yal iray simil el aa gi di mile, ‘Yal ta na bona gana ta ikinamua,’ iru piramba, si kiranin bilere simil el para irere, gal bona obin si ibal kobe tenamua.
23 “Yal ta na bole yekibilga, yal i kaymin paale na tomua, te yal ta na bole di ku bilekenangwa, ena di sutaw erangwa paamua.”
Sia kal ki erungwa kwi ungwa
(Mat 12:43-45)
24 “Sia ta yal den miriin suna milungwa pisere ere baan ta pire, gariba simi yongwa gul ogu ta painangwa ai waa duunamua. Ogu ta dikinangwa kanere iru nomanin si pirangwa, ‘Ogu ta piseriga, ogu iray kwi pi pairalwa.’
25 Dire kwi ere nangure, ogu kaya bine dire bigin sire aa tekun erungwa, ogu ala i iru erungwa, pi kanamua.
26 Iru kanere pare, kwi ere pire sia anan kole muru kole sutan awli milungwa gul urere, sia para yal den miriin suna pai milamua. Sia ta goma milungwa kal ki ere milimba, sia eme unangwa ki wen ere milangwa, ena yal iwe. Goma yal i tawlita wai ere milimba, eme wai ta milekire nigi wen dongwa milamua,” dungwa.
Ibal wai pire miriin painangwa main
27 Yesu ka dungwa i di piserungure, abal ta ibal binanbile suna milere ka iru di tongwa, “Abal ta i kule yere te amin i tongwa iwe, abalini miriin paimua.”
28 Dimba Yesu maan dire iru dungwa, “I iru dinba, ibal kobe God ka dungwa pire wiina ere tenangwa, miriin go painamua.”
Ibal taw kobe guman kwi dungwa i maribe ere na tenanga kanabinwa, dungwa
(Mat 12:38-42; Mak 8:12)
29 Ena ibal binanbile u ku bile Yesu yobile suna erungure, Yesu ka ta kwi kawn kule iru dungwa, “Ibal malia maalungwa kal ki ere taalime erungwa milemua. Kamin mina kal guman kwi dungwa ta kanabina di pirimba, ta i maribe ere tekenamua. Tekenamba God ka kebe yal Yona milungwa kaun, kal guman kwi dungwa erungwa mere, ere ibalin kobe tenamua.
30 Goma Niniba ibal main pirama dire Yona kal erungwa mere, malia ibal malia maalungwa main ta pirama dire, Na U Ibal Obinga Yal kal ta erabinwa.
31 Solomon nomanin paire ka main dungwa, Siiba gariba gul abal singaba bil gariba gul pisere, tayan wen pire Solomon ka dungwa pirala di omua. Omba malia iwe, Solomon milungwa mere ungwa tamama. Yal bil wen umba, i yal kobe ta pirekinwa. Pirekinga God ibal para ka kol ere tenangwa kaun u bawa dinangure, abal bil iray mile, ‘Pirin paimua,’ di i tenamua.
32 Yona ka main kere di tongwa, ena Niniba ibal pirere kal digan ere taalime erungwa pisere nomanin suna si kiruul si piremua. Pirimba malia iwe, Yona milungwa mere ungwa tamama. Yal bil wen umba, i yal kobe ta pirekinwa. Pirekinga, God ibal para ka kol ere tenangwa kaun u bawa dinangure, Niniba ibal mile, ‘Pirin paimua,’ di i tenamua.
Enderin derin dongwa mere omilin iru dungwa
(Mat 5:15; 6:22-23)
33 “Enderin derin gale i ogu ala pirere aal kule ta yekire, te bale bilkaw main ali para ta yekire, ibal ere ala ure kanama dire bol bolimina yomua.
34 Enderin derin dere kol i maribe erungwa mere, i omilin minai kol i maribe ere i tomua. I omilin kanere wai eranga, i nomanin naabilamua. Dinamba i omilin kanere ki eranga, i nomanin kama sinamua.
35 Iru eremia ena na nomanin naabilema di kananba, naabilim mo, kama sim mo, i pirekun ere milo.
36 I nomanin naabilangure, kama ta sikinamia ena i nomanin para naabilamua. Enderin derin dere aw dire kol i maribe erungwa mere, iru wen naabilamua,” dungwa.
Parasi te Yuda ka main nil si tongwa yal kobe, mile pai erungwa main
(Mat 23:1-36; Mak 12:38-40; Luk 20:45-47)
37 Ena Yesu ka i di piserungure, Parasi yal ta mile, “I na bole komina nerabila wo,” dungure, pi ogu ala pire komina nerala dire amin di milungwa.
38 Yuda main paangwa mere Yesu duulin bile erekungwa, yalini kaya aan bigin sikire komina ne milungure, Parasi yal i kane buul kunungwa.
39 Kunemia ena Yesu Singaba iru di yalini tongwa, “I Parasi kobe pele te sin kabe miina kol bigin singa mere, iru i yal kobe gaynin bigin sinwa. Sinba i kakiibi dire, kunibe nere, nomanin suna i gule daalin simua.
40 Nomanin paikungwa ibal kobe milingiwe. God gain ere yomba, nomanin suna ibe den miriin para ere yomiawa.
41 I kalkan obin si imore tenanga mere, i nomanin te den miriin tenana ena nomanin naabilamua.
42 “Eke, i Parasi yal kobe milingiwe. Komina kaa kawi sinangwa, kal sup te kawi te kungu para anan kole kole irere taranta kora kulungwa God tenwa. Tenba ibal kobe wai kenin ere tere, te den miriin God tere, kal iru paangwa piserinwa. Piseringa ena i giil piranwa. Piseringa kal i kuunin ere wiina ere tenanba, ka megemaaga iray para wiina ere tenanwa.
43 “Eke, i Parasi yal kobe milingiwe. Ka main ogu ala pire singaba bol kaana amin di milabina di pire, te u ku bilungwa gul engire, ‘Singabo,’ di gala di tongure, i wai pire miinin maananwa. Iru eringa ena giil piranwa.
44 Ibal yene yobilaan gul aal kule dungwa mere, i iru milinwa. Aal kule dungwa ena ibal kobe kanekire egilemua.”
45 Dungure Yuda kile kaman ka nil si tongwa yal ta iru di Yesu tongwa, “Nil si tongwa yalo, i iru dinga i na yal kobe para gain ka si na tenwa.”
46 Dungure Yesu maan dire iru dungwa, “Eke, Yuda kile kaman ka nil si tongwa yal kobe milingiwe. I yal kobe kal obin go dongwa kine ibal tenba, i si nege ere aa ki di ibal tekinwa. Tekinga ena giil piranwa.
47 God ka kebe yal kobe gulungwa kobile giran ai wai dungwa yenba, i sanamoi gilekume ka kebe yal kobe si gulemua. Iru eringa ena giil piranwa.
48 I sanamoi gilekume mile, God ka kebe yal kobe si gulungure, ena i yalin kobe yene yobilaan giran ai wai dungwa yengiray, ena sanamoi gilekume kal iru erungwa i, ‘Para wai paamua,’ dinwa.
49 Iru dinga i, ena buku ta kaan God Nomanin paangwa iru bile paalungwa, ‘Na ka kebe yal kobe te nusi erungwa ongwa yal kobe para, nusi ere ibal kobe terabinba, ibalin kobe yalin kobe taw si gulere, te ibalin kobe giil pire yalin kobe taw tenamua.’
50 Iru eremia ena kama kaya wen God ka kebe yal si gule ungwa ungwa, ibal malia maalungwa pirin paingure, ena God ibal kobe malia maan sinamua.
51 Goma yal ta kaan Ebel si gulemia. Si gule ongwa ongwa eme Sekaraya awli pi ka main ogu bile malge pire, ka main ogu bil iray te kalkan God tongwa bol kalin sui, i kole kole ere baan suna si gulemua. Kama kaya si gulimba, ibal malia maalungwa pirin para muru pai yalin kobe tenangure, giil piramua. Na kawen di i teiwa.
52 “Eke, Yuda kile kaman ka nil si tongwa yal kobe milingiwe. Ka main i inin pirala di pire ki milin aa girin di mile kol yawle ibal kobe ta tekinwa. Tekinba i ala ta pikire, te ibal ka main pirala di omba, i manaa di tenga ena gain giil piranwa.”
53 Yesu baan i pisere ere nala di ongure, Yuda kile kaman ka nil si tongwa yal kobe, te Parasi kobe bole bale guane ware di Yesu tere, te main ta ta para pirala dire sirin bile tongwa.
54 Tere Yesu ka ta dinangwa paikinama di pire kane milungwa.