7
Jesusangka workingman ngulkurr-bungan.
Jesusangka kunbay-manin yinya kuku balkanya bamanda, nyulu townbu Capernaum dungan. Yinyaymba maja soldiernka bundandan. Nyungu workingman bambay jirray bajaku, wulan-wulaynda. Nyulu maja nyunguwunku workingmananka wawu jirray. Nyulu majangka kuku nyajin Jesusanka, nyulu binga-binga bama Jew-warra Jesusanda yungan, babajinka nyungu workingman ngulkurr-bunganka bambaymun. Jana binga-binga Jesusanda kadarin, nyungundu yalaman, “Yinya maja soldiernka, nyulu ngulkurr bajaku. Nyungun helpim-bunga. Nyulu ngananka bamanka Jew-warranka wawu jirray. Nyulu nganjinanga church ngaran.”
Yala, Jesus jananji dungan. Jana yubaku majandamunbu bayanba kadarin, nyulu majangka jawun-karra kukuji Jesusanda yungan. Majangka kuku yungan yalaku: “Maja, yundu kari ngaykuwunbu bayanba wala. Ngayu murru-kaday, ngayu buyun bajaku. Ngayu jarra yala yununku, yinyaynka ngayu murru-kaday yunundu kadanka. Yundu kukubuku balkal, ngayku bama ngulkurrmalda. Ngayu yala yundu, majanji. Ngayu maja soldier-soldiernka. Ngayu nyubunyundu yinyaymba balkal dunganka, nyulu dungaykuda. Ngayu nyungundu yinyayanda yinduymbu balkal kadanka, nyulu kadaykuda. Ngayu ngaykuwunbu workingmananda balkal, jana yinya doim-bungalkuda.” Jesus kungkurr-kadan yinyaynka kukuku. Nyulu wawurr-wawurrman. Nyulu bamanda balkan nyungun juru-wukurril-wukurrin, “Ngayu yurranda balkal, nyulu yinya bama Jew kari. Nyulu Gentile, yamba nyulu nganya trustim-bungalarrku. Jana Jew-warrangka nganya yala kari trustim-bungal.”
10 Yinyamun jana kukuji majandamunbu bayanbaku dungarin baja. Yinyaymba jana majamu workingman nyajin, nyulu ngulkurrmankuda.
Jesusangka bunjilamu kangkal juran-bungan.
11 Wawu yinyamun Jesus townbu Nain dungan. Nyungu jawun-karra, bama wubul nyungunji dungarin. 12 Nyulu gateba townbu kadan, nyulu bama nyajin, yarkin jarra-kulbal-kulbanya yulalba. Bamangka wubuldu janangan wukurrin. Nyulu yarkin warruku. Nyulu jalbumu bunjilamu nyubunku kangkal. 13 Nyulu ngamu banbadin. Jesusangka nyungun nyajin, jiba-badin nyungunku. Nyulu nyungundu yalaman, “Kari badi.” 14 Yinyamun nyulu yulalba dungan, marabu karrban. Jana dingkarangka yulal jarra-kulbal-kulban, jana janan. Jesusangka yarkinanda yalaman, “Warru, ngayu yunundu balkal, wandida.” 15 Nyulu yarkin juranmaynda, bundankuda, balkawankuda. Jesusangka warrundumunbu ngamundu yalaman, “Yanyada yunu kangkal.”
16 Bamangka yinya nyajin, jana kungkurr-kadarin, yinyilmarin. Jana God buyay-manin, yalaman, “Prophet jirray ngananda kadan. Nyulu God kadan, nyungu bama juran-bunganka.” 17 Jana yinya kuku Jesusanka yiringkurrku balkan bubungu Judea.
Bula kukuji kadan John the Baptistandamun.
18 John the Baptistandamundu jawun-karrangka yinya kuku Jesusanka balkan Johnundu. 19 Johnungku jambul kunjan, bulanin yunganka Majanda Jesusanda, babajinka, “Yunduda dingkar Johnungku balkan kadanka or yindu? Nganjin nguba yindu kujil baja?” 20 Bula Jesusanda kadan, nyungundu yalaman, “John the Baptistangka ngalinin yungan. Nyulu ngalinin yungan babajinka, ‘Yunduda yinya dingkar Johnungku balkan kadanka or yindu? Nganjin nguba yindu kujil baja?’ ”
21 Yala-yala Jesusangka bama wubul ngulkurr-bungan bambaymun. Nyulu dubu-dubu kangan bamandamun dukurrmun, nyulu miyil-burra wubul ngulkurr-bungan. 22 Jesusangka bulanda Johnundumunbu jawun-karranda yalaman, “Yubal Johnunduku dungay baja, nyungundu balka wanyu yubal nyajinkuda. Nyungundu balka, yinyarrin miyil-burra, jana miyilda nyajilkuda. Yalkay-yalkayalu ngulkurrku dungan-dungarikuda. Jana bajiji leprosymunji, jananga yulban dayirrda. Jana yinyanguy bama milka-karilu, milkajimalda. Jana yarkin-yarkin, ngayu jananin juran-bungan baja. Ngayu kuku ngulkurr Godundumun yirrkan-yirrkay bamanda money-karinda, poor-balanda. 23 Bamangka nguba nganya believeim-bungal Godundumun kadanya. Nyulu nguba nganya kari warmbil. Nyulu wawurr-wawurrmanijida. Yubal Johnundu yinya kuku balka.”
24 Johnumu jawun-karra dungan baja. Jesusangka Johnunku balkanda bamanda wubulbuku nyungundu murumarin. Nyulu yalaman, “Yurra ngadiku wanyurrimbu bubungu jirrbu-jirrbungu dungarin, John nyajinka? Kuda binalmanka nyungunku? Nyulu wawu-kima kari, yala kari jikan bulngan-bulngaji muyara. 25 Yurra wanyurrimbu dungan? Nguba bama nyajinka kambiji flash-balaji. Kari. Bama kambiji flash-balaji, jana bayanba yalbaymba ngulkurrbu bundanday. John yala kari. 26 Yurra wanyurrimbu dungarin? Bama prophet nyajinka, balkal-balkanya kuku ngulkurr Godundumun. Yamba John jarra jirray prophet-prophetanka yindu-yinduynku. 27 Ngadiku bamangka nyubunyinja kuku manin Godundumun. Yinya kuku Johnunku. Nyulu bamangka Godumu kuku kabanba balkan. Nyulu balkan,
‘Godungku yalaman, “Nyaka. Ngayu bama kukuji yungal, bamanda balkanka yundu kadanyamunkuda. Nyulu kukujingka bama ready-bungal yununku.” ’ ”
28 Jesusangka yalaman, “Ngayu yurranda balkal, John, nyulu jarra jirray bamanka wubulkuku yindu-yinduynku jakalbaku ngaykunku. Kaki bamangka nganya wukurril, nyulu jarra jirray Johnunku, nyulu Godumu jawunmanya. Godungku nyungu jawun-karra ngulkurrduku kujil. Godumu jawun nyubun nguba jarra buban kanbalka, yamba nyulu jarra jirray Johnunku.” Bamangka wubulduku Jesus nyajin yinya kuku balkanya.
29 Jakalbaku jana bamangka wubulduku Johnumu kuku nyajin, jana God yulmbarrin. God dayirr bajaku. Jana nyungundu milka-janan, jurrkijin buyun-buyunmun. Jana bamangka money mujan Governmentamu, jana yalarrku jurrkijin, God yulmbarrin. Yinyaynka jana ngadiku Johnundu dungarin, nyulu jananin banabu dukul-daman, baptiseim-bungan. 30 Yamba jana Pharisee-warra, jana teacher-teacher lawmunku, jana wawu kari jurrkijinka Godundu. Jana wawu-kariman Johnundumunku kukuku Godunku. Yinyaynka jana kari Johnundu dungarin, nyulu jananin banabu dukul-damanka, baptiseim-bunganka.
31 Jesusangka yalaman baja, “Yurra bama wubulku, yurra yala wanju? 32 Yurra yala kaykay-kaykay ngalkalba kinkan-kinkay. Jana kaykay-kaykayanda yindu-yinduymbu yalaman, ‘Nganjin ngujungu wedding wurin-wurin. Wumbaku singmanijin, yurra kari kadarin wurinka. Nganjin ngujungu funeral wurin-wurin. Wumbaku badin, yurra kari kadarin, badirinka nganjinanji.’ Yurra yala jana kaykay-kaykay. Jana kari muruku wuririnka. 33 Johnungku mayi kari nukan, Godunji balkawanka baja. Nyulu wine kari nukan. Yinyaynka yurra yalaman, ‘Dubu nyungundu dukurrbu walan.’ 34 Ngayu yaba bamanga wubulbuku, kadanda. Ngayu yala yindu-yindu, mayinga, bananga nukal-nukaji. Yamba yurra ngaykunku yalamal, ‘Yinya dingkar nyaka. Nyulu jumbun mayika, nyulu kamu-kamu-baka. Nyulu jawun bamanga buyun-buyunbu, jananga yinyarrinyaymba bamanga money mujal-mujal Governmentamu.’ 35 Yamba Godumu bama binalkuda. Godungku kuku manubajaku milkabu wukurril. Kaki bama yinyanda kukungu milka-janay, jana ngulkurrmal.” Jesusangka yinya kuku balkan bamanda wubulbuku.
Jesus bayanba Simonandamunbu, nyulu Simon Pharisee.
36 Nyubunyinja bamangka Phariseengka Jesusanda babajin, “Yundu ngaykuwunbu bayanba kaday mayika?” Jesus nyungunji dungan, bayanba walan, bundan, nukanka. 37 Yinyaymba townbu nyubun jalbu buyun bundandan. Nyulu jalbungku kuku nyajin Jesusangka mayi nukal-nukanya bayanba Phariseendamunbu. Yinyaynka nyulu jila mini-mini, scent manin, bottleji wundin. 38 Jesus wali-wunanan. Jalbu kudamundu Jesusanda janan Jesusandamunbu jinanga. Nyulu banbadin, nyungundumun milbal daran Jesusanda jinanga. Nyulu Jesusamu jina marral-bungan nyunguwundu mungkabu. Yinyamun nyulu Jesusamu jina kissim-bungan, jila mini-mini jinanga nyangarrin. 39 Nyulu Phariseengka Simonangka yinya nyajin, nyulu nyuluku yalaman, “Jesus manubajaku prophetmanyaku, nyulu binalmanyaku yanyunku jalbunku nyungun karrbanya. Nyulu binalmanyaku, nyulu jalbu buyunku bundanday.”
40 Jesusangka Simonanda yalaman, “Ngayu junjuy balkanka yunundu, Simon.” Simonangka yalaman, “Yundu wanyu balkanka ngaykundu?” 41 Jesusangka yanyu story balkan nyungundu. “Nyubunyinja dingkarangka bamanda jambulimba money dajin, lendim-bungan. Nyulu nyubunyundu 500 dollars lendim-bungan. Yinduymbu nyulu 50 dollars lendim-bungan. 42 Yinya dingkar juma bulanda dungan, babajin, ‘Yubal ngayku money daya baja?’ Yamba bula murruji payim-bungan baja. Money yamba-karikuda. Nyulu dingkar jiba-badiman bulanka, yalamanda, ‘Yalada, yubal kari payim-bunga baja.’ Nyulu bulanga kaban dumbarrin moneyka payim-bunganka.” Jesusangka Simonanda babajinda, “Simon, wanjaku yinyarrin wawu jirray nyungunku? Nyulu 500 dollars manin nyungundumun or nyulu 50 dollars manin nyungundumun?” 43 Simonangka yalaman, “Nguba yinyangkakula 500 dollarsku manin, dingkarangka nyungundu jarra jirray dajinya.” Jesusangka yalaman, “Yuwu, nyulukudabi.”
44 Yinyamun Jesus jalbundu jurrkijin baja, Simonanda balkan, “Yundu yanyu jalbu nyaka. Ngayu yunuwunbu bayanba walan, yamba yundu ngaykundu bana kari dajin jina julurrijinka. Ngana Jew-warrangka yalaku, bana dajinya jina julurrijinka. Kari, yinyangka jalbungku nganya jina julurrin milbalda, marral-bungan baja nyunguwundu mungkabu. 45 Yundu nganya kari yulmbarrin kissmundu. Ngana Jew-warrangka yalaku bama yindu-yindu yulmbarrinya. Yamba yinyangka jalbungku nganya jina jururr-jururr kissim-bungan. 46 Yundu olive oil kari dajin ngaykuwunku dukulku, yamba yinyangka jalbungku jila scent mini-mini jirray ngaykuwunbu jinanga nyangarrin. 47 Nyulu ngadiku buyun bajaku, yamba ngayu nyungu buyun-buyun kidanda. Nyulu ngaykunku wawu-jirraymanya, ngayu nyungu buyun-buyun jirray kidankuda. Kaki bamandamun buyun-buyun buban kidajin, nyulu ngaykunku bubanku wawu.”
48 Jesusangka jalbundu yalamanda, “Ngayu yunu buyun-buyun kidankuda, milka-wulankuda.”
49 Jana yindu-yindu tablebu bundandarin, jana janaku balkan, “Nganga Godungkuku bamanga buyun-buyun kidal, yanyungku dingkarangka kari.” 50 Yamba Jesusangka jalbundu yalaman, “Yundu ngaykundu mambarrijinya, believeim-bunganya, yinyaynka ngayu yunu buyun-buyun kidanda. Yundu wawurr-wawurrku dungayda.”