13
Kutukutu be poyapoya tamo tamo adi livalakaibala
(Maki 4:1-20; Luke 8:4-15)
1 Maliyalina amo goi Yeisu itáoya kai taiyao vada goi kasowóduwo go, Yeisuyana iiwo ina Galili labutabutaina goi itusobu.
2 Iitusobu go, boda gagaina sitaligógana sima Tauyana yaina. Tauna itáoya iiwo ina oga goi isowoya, itusobu go, bodayadi labutabuta goi siitáoya.
3 Iitusobu, vatulúkwana badabadaidi livalakaibala goi ivatuulukoidi idigo kana,
‘Ame konōve: Tobágula tayamo ina ina tánuwo goi witi kutukutuna isivagaegaedi.
4 Isivagaaegaedi, e maniyedi sisou enao goi. Tuwo mánuwo sisou sima sikanidi.
5 E kutukutuyadi maniyedi sisou manamanáiyala goi go, mainao sitabo unana poyapoya giyaina.
6 E níyala ituko, iidimoidi simémala unana lamdi sitetalamo.
7 Go kutukutuyadi maniyedi sisou taliboibo goi, e taiyao sitabo, sibíbina go, taliboiboyadi sididimatedi.
8 E kutukutuyadi maniyedi sisou poyapoya dedevina goi sitabo sikéuwo. E dibayoya ana tuta maniyena 100, maniyena 60, maniyena 30.
9 Avatauwa komi neta ma taaiyami, guna livala konoovedōko!’
10 Yeisu ibóbwara ikavava, kai ina tovatotowanayao kama kalumadade kadigo kama,
‘Kaga unana livalakaibala goi boda kulatuuwokoidi?’
11 E Tauyana idigo kana,
‘Yaubada nanamsa bogina ivinimi bei itoboinemi ina nuwogau ina kalibúbuna manuna koyagoi. Go bodayadi geya ivinidita bego siyagoi.
12 Avatauwa neta guna livala sinoovedoko, nanamsa tuwaina Yaubada bei ivinidi. Ago avatauwa neta guna livalayana sinooveyamo, ava nanamsa ikaaiyaka tauyadi yaidi, Yaubada bei ikuliuye.
13 Ame pasina livalakaibala goi alatuwokoidi bego sigitagita go, geya sigitadokoneta. Sitaaiyakeka go, geya sinoveyeta be nakae geya siyagoiyeta.
14 Kidi goi Aiseya ina talavaita imalatomotamna. Tauyana idigo kana,
“Bei kotaiiyakeka go,
geya koyagoiyeta.
Bei kogitagita go,
geya kogitadokoneta.
15 Moitamo. Amo tomotayadi dabadi sikasa,
taiyadi sipatu
be nakae matadi sikibodedi,
govila bei matadi goi sigita,
taiyadi goi sinowo
be nakae nuwodi goi siyagoi,
bei situgavila,
e simekoigu akidedevinedi.”
Aiseya 6:9-10
16 E komi sem matami goi kogita be nakae taiyami goi konowo, tauna ami dedevina bogina kobabane.
17 U, moe nakae ami dedevina bogina kobabane go, ame alatuuwokoimi konōve: Boi nimatu Yaubada ina tokabivalavala badabadaidi be nakae tokibóbwata latuwodi bego sigite kaga koogitegu aguuinuwe go, geya sigitedita. Latuwodi bego sinove kaga kaga koonovedi avatulúkwana go, geya sinovedita.
18 Tauna komi konōve tobágula ana livalakaibala ana talígava.
19 Avatauwa neta Yaubada ina kalibúbuna valena sinove go, geya siyagoiyeta, e tauyadi poyapoya enao goi nakae. Poyapoyayana goi kutukutu sisou go, kina Togoyoinayana ima kaga boi tobágula iibaguli tauyadi nuwodi goi, e ineboidi.
20 E tomota maniyedi amo manamanaiyalayana nakae tutayana kutukutu sisou sitabo. Ame tauyadi Yaubada ina kalibúbuna valena sinove go, mainao madi uyáwana siuuyaone.
21 Valayana siuuyaone go, nuwodi goi geya ikaseta nakae poyapoya kakaaraiina goi lam geya ikaseta. Tuwo tuta kaakupina tauna ikaaiyaka. E tutayana valayana pasina mou be yogedageda sibabanedi, mainao sikapusi.
22 E tomota maniyedi amo poyapoyayana talibooibina nakae tutayana kutukutu sisou sitabo. Ame tauyadi Yaubada ina kalibúbuna valena sinove go, niga idi kaiyaka ana nuwokubukubu be nakae esaesa ina tubanibani sisowóduwo, e taliboibo nakae valayana sididimate, tauna geya sikeuwoita.
23 E tomota maniyedi amo poyapoyayana dedevina nakae tutayana kutukutu sisou sitabo. Ame tauyadi moitamo Yaubada ina kalibúbuna valena sinove, siyagoi be nakae keuwoidi dedevidi sikeeuwoedi; maniyena 100, maniyena 60, maniyena 30.’
Livalakaibala Yaubada ina kalibúbuna manuna:
Witi be sisinétala
24 Yeisu livalakaibala aiyuwoina ivinima idigo kana,
‘Yaubada ina kalibúbuna ana kaiyaka ame livalakaibalayana nakae: Koroto tayamo witi kutukutudi dedevidi ikabidi, ina ina tánuwo goi isivagaegaedi.
25 Isivagaegaedi ikavava, ina go, niga tauyana mana bodao simasisi. Tutayana siimasisi go, korotoyana ina kaleya tayamo ima tanuwoyana goi sisinétala kutukutudi isivagaegaedi. Ikavava, ina.
26 Tutayana witi sitabo, sikéuwo, e namliyeta baige sisinetalayadi nakae sitabo.
27 E toni tánuwo ina pakonayao sima silatuwoko sidigo kadi,
“Ima tomoya, kom boi im tánuwo goi kutukutu dedevidi kusivagaegaedi ae? Go sisinétala nako goi sima?”
28 “Moe guna kaleya ina guinuwa”, korotoyana kaena.
E ina pakonayaoyadi kadi,
“Go manakae? Latuwom kana sisinetalayadi kalabudi gea tuwo?”
29 E kina kana,
“Geya tuwo, govila bei sisinetalayadi kolabudi, e witi taiyao kolabupatukoidi.
30 Kokalavēdi, taiyao sibíbina ana kadókana dibayoya. E dibayoya ana tuta guna todibayoyayao bei alatuwokoidi mainao sisinétala silabudi, niga sipatumidi bei sigabudi go, witiyadi silamgogoidi guna sánala goi siyatoidi.” ’
Livalakaibala Yaubada ina kalibúbuna manuna:
Yaubada ina bodayauwo isáila
(Maki 4:30-34; Luke 13:18-21)
31 Yeisu livalakaibala tuwaina ivinima idigo kana,
‘Yaubada ina kalibúbuna sinaena goi ina bodayauwo adi vaituwo ana kaigigita alova tayamo kutukutuna giyaina nakae. Kutukutuyana koroto tayamo ikabi, ina ina tánuwo goi ibaguli.
32 Kutukutuyana giyaina toina, nakae kutukutu liliudi goi geya tayaamo alova kutukutuna giyaina nakae. Go tutayana alovayana ibíbina imatuwo, e alova gagaina, nakae alova liliudi itabosavedi. Tauna mánuwo sima laonina goi idi vátala siyowóidi.’
33 Yeisu livalakaibala tuwaina ivinima, idigo kana,
‘Yaubada ina kalibúbuna sinaena goi ina bodayauwo adi vaituwo ana kaigigita isti nakae. Vavina tayamo ana isti ikabi, ana parawa gagaina toina goi ipopoli. Ipopoli ikavava, iyato ana kadókana istiyana isiu parawa madabokina goi ipaisewa, tauna ibíbina gagaina.’
34 Yeisu ina vatulúkwana ame madabokina moe livalakaibala kaka goi tomota ilatuuwokoidi.
35 Tauna Yaubada ina tokabivalavala ina talavaita imalatomotamna. Boi tokabivalavalayana idigo kana,
‘Bei alivalakaibala tomota yaidi.
Kaga boi poyapoya ana madagina kunu goi
Yaubada ivaamoudi,
e yau bei atalavaitedi.’
Same 78:2
Livalakaibala kutukutu manudi ana talígava
36 E tuwo Yeisu boda ikalavedi go, ina boi vadayana iikalave goi isiu. Isiu go, kai ina tovatotowanayao kama kadigo kama,
‘Tomoya, livalakaibala sisinétala tánuwo goi kulumavivīsi kanove.’
37 E kina Yeisu idigo kana,
‘Korotoyana kutukutu dedevidi isivagaegaedi moe Tomalatomota.
38 E tanuwoyana moe poyapoya ana madabokina. E kidi go kutukutu dedevidi moe Yaubada ina bodayauwo ina kalibúbuna sinaena goi sikaaiyaka. E kidi go sisinétala moe Togoyoinayana ina bodao.
39 E kina go kaleyayana boi sisinétala isivagaegaedi moe Totagíwaya. E dibayoyayana moe tuta ana kaba lukavava. E kidi go todibayoyayadi moe anerose.
40 Tauna nakonakae sisinétala silamgogoidi, yeu sikabi sigabudi, e nakae tuta ana kaba lukavava goi bei isowóduwo.
41 Kina Tomalatomota ina aneroseyao bei ietunedi sina ina kaba kalibúbuna sinaena goi goyo adi totalewúwuna liliudi be nakae lovina adi tokapipilova liliudi silabudi. Ikavava silamgogoidi,
42 silavedi yeu goi sigabudi. Amoko goi tomota sitáiya be nakae saladi sikakavatedi simatamaimaita.
43 E tuwo tokibóbwata bei sinínima níyala nakae Tamadi ina kalibúbuna sinaena. Avatauwa komi neta ma taaiyami, guna livala konoovedōko.’
Livalakaibala Yaubada ina kalibúbuna
ana yala manuna
44 Tuwaina Yeisu kana,
‘Yaubada ina kalibúbuna ana siu ana yala ana kaigigita ame livalakaibalayana nakae: Esaesa vamoounina poyapoya sinaena goi ikaaiyaka go, koroto tayamo ima esaesayana ibabane. Esaesayana pasina tauyana iuyáwana. Tauna ivamoumnei go, ina konana liliudi ikabidi ikaigimonedi. Ikavava, ana maisa ikabi, ina poyapoya igimone bei esaesayana ikabi.
45 Tuwaina Yaubada ina kalibúbuna ana siu ana yala ana kaigigita ame livalakaibalayana nakae: Paku ana tolusala tayamo paku dedevidi iilusala.
46 Iilusala, e tayamo ibabane ana maisa gagaina toina. Tuwo ina konana liliudi ikabidi, ina ikaigimonedi. Ikavava, ana maisa ikabi, ikaluvilamna ina pakuyana igimone.’
Livalakaibala Yaubada ina kalibúbuna manuna:
Úwata ana paisewa nakae
47 Tuwaina Yeisu kana,
‘Tuwaina, Yaubada ina kalibúbuna sinaena goi takínona ana kaigigita ame livalakaibalayana nakae: Koroto idi úwata silave négwasa goi, e íyana ituli ituli sikonedi.
48 Tutayana úwata ikayaoda, sibiu ima mamaya goi. Ikavava, situsobu iyanayadi sitakinoidi. Íyana dedevidi sikabidi nokobaba goi sidodoidi go, íyana goyogoyoidi sikalavedi.
49 Tauna nakae tuta ana kaba lukavava goi. Anerose bei sina tokibóbwata nauyayanaidi goi toogoyoidi sivatumasabedi,
50 silavedi yeu goi sigabudi. Amoko goi bei sitáiya be nakae saladi sikakavatedi, simatamaimaita.
51 Kaga liliuna alatuuwokoimi bogina koyagoidi gea geya?’
‘U, kayagoidi’, kaema.
52 E Yeisu kana,
‘Dedevina. Imi yagoinayana pasina Yaubada ina Katukeda ana tovatulúkwana tamo tamo neta Tokalibúbuna sisabokuliye, e tauyadi toni vada tayamo nakae; ina esaesa bogo be ina esaesa vau ikaiwoduwedi unana itoboinedi vatulukwana bogo be vatulukwana vau sivatulúkwana.’
Tomota idi nuwonúwana Yeisu manuna,
maniyedi sinumise, maniyedi geya
(Madiu 13:53—16:20)
Da Nasareta Yeisu sikatae
(Maki 6:1-6; Luke 4:16-30)
53 Tutayana Yeisu ina livalakaibala ilukavavedi, e itáoya kai taiyao amo dadavayana kakalave
54 go, kana Yeisu toinina ina kasa. Sabati goi Tauyana ina Diyuu idi kaba tugúguna goi isiu ivatowo ivaatulúkwana. Ina vatulukwanayana itogaga, tauna tomota sikainaopa sidigo kadi,
‘Amo Tauyana ina nanamsa be ina togaga guinuwa toogagaidi manudi nako ikabidi?
55 Iyaa! Amo Tauyana vada ana toyówana natuna tauna. Sinana tayagoi; tauyana Meri. Senao moe Yemesa, Iyosepa, Saimoni be Yuda.
56 Niunao liliudi ameko sikaaiyaka tayaagoidi. Tauyana kita nakae. Tauna ina nanamsa be nakae ina togaga nako ikabidi?’
57 Tuwo gamodi igoyo, e Tauyana sikatae. E kina go Yeisuyana idigo kana,
‘Yaubada ina tokabivalavala ana wowoina ibabane asa liliudi goi go, toinina ina kasa goi be nakae toinina ina bodayauwo goi geya ana wowoinamo.’
58 Amoko goi guinuwa toogagaidi iguinuwedi go, geya sibadebadeta unana tomota geya sinumiseta.