2
Hay in-inop Nebukadnesar
1 Handih mikadwan toon an numpatulan Nebukadnesar ya waday inin-inop na. Ta gapuh namahig an danag na ya adi pakahuyop.
2 Impaayag na nadan tatagunan munmagic, nadan mun-abig, nadan mun-ayak ya nadan nalaing mipanggep hi bittuwon ta kalyon dan hiyay kibalinan nan inin-inop na. Immali da ot tumaddog dah hinangngab nan patul
3 ot kananan diday “Waday inin-inop kun namahig an umipabulun ke ha-on, kinali pinhod kun inilaon di kibalinana.”
4 Himmumang dan ingkali dah kali dan Aramaik an kanan da nah patul di “Hana ot ta mumpatul kat inggana. Kalyom di inin-inop mut kalyon miy kibalinana.”
5 Mu kanan nan patul di “Adi te hay ninomnom kun aton yu ya kalyon yun ha-on hin nganne nan inin-inop ku ne kinali yuy kibalinana. Deket adiyu ya pipate dakayun matanogtog di adol yu ya pidadag kuy nunhituwan yu.
6 Mu deket kalyon yun ha-on hin nganney inin-inop ku ya kalyon yuy kibalinana ya dakol di idat kun dakayuh gun-udon yu ya ipadayaw dakayu. Aga, kalyon yuy inin-inop ku ya hay kibalinana.”
7 Kanan da bo nah patul di “Kalyom ke ot apu patul di inin-inop mu ya kalyon miy kibalinana.”
8-9 Hinumang nan patul an kananay “Ya kon taktakon yuy tiempo gapu te inila yun nunna-ud an atok nan kinalik an maat ke dakayu ten uggeyu inilay ihumang yu. Nomnomon yu pay anhan an munlangkak. Wadan pangali yu on binaliwak di nomnom ku. Aga, kalyon yu ot ya abuy inin-inop ku. Deket kalyon yu ya kitib-anan kabaelan yun mangiesplikar hi kibalinana.”
10 Kanan dadiyen konsehal nan patul di “Maid di ohan tagu tuh tap-on di lutan kabaelanan mangali ke naen pinhod mun inilaon, apu patul. Ya maid boy ohan patul an e nangibagah umat hina nadah mangat hi magic, nadah mun-abig ya nadah nalaing mipanggep hi bittuwon, takon di hiyay katagtag-ayan weno takon hin kananat ongal di kabaelana.
11 Hinaen pinhod mun inilaon ya nakalligat, kinali maid di ohan ena kabaelan an kalyon ke he-ay pinhod mun inilaon, abuna nadan dios, mu naappil dan adida makiha-ad hi tatagu.”
12-13 Gapun diye ya bimmobboh-ol hi Nebukadnesar ot ioldenan mipipaten am-in dadiyen nalaing an konsehal di patul ad Babilon takon hi Daniel ya nadan ibbana.
14 Hi Daniel ya impakannomnom nah ustuy atonan kumali. Ot ume ke Ariok an ap-apun di guwalyan nan patul an natuddun mangiat hi iolden nan patul.
15 Hinanhanan Daniel ke hiya hin tipet in-olden nan patul hidiye. Ot kalyon Ariok ke Daniel di naat.
16 Nangin-e-eh Daniel hi balen nan patul an e numpakada ta adida galgal-an an mangiat nah niolden ta waday innunan mangipainila nah patul hi kibalinan nan inin-inop na.
17 Immanamut hi Daniel ot kalyona nadah ibbanan hi Hananiah, hi Mishael ya hi Asariah di naat.
18 Kinalinan didan mundasal da nah Dios hi langit ta homkona dida. Ya kinalina bon idasal dan ipainilanan diday mipanggep kediyen ugge inilan di tagu ta adida milagat nadah nalaing an konsehal ad Babilon an mipipate.
19 Kediyen hilong ya nipainila ke Daniel hi in-inop nay mipanggep kediyen ugge inilan di tagu ot dayawona nan Dios hi langit.
20 Kananay “Apu Dios, nalaing ka ya ongal di kabaelam. Dayawon dakat inggana.
21 He-ay nangamung nadah ma-ma-at hituh luta ya he-ay manuddu hin dahdiy mun-ap-apu ya he-a boy mamoppog hi pun-ap-apuwan da. He-ay nangidat hi laing ya pun-awat.
22 Ipainilam nadan adi maawatan ya nadan ugge nainila. Ya inilam bo nadan nitaluh tapottapol te he-ay kawad-an di pat-al.
23 Ongal di pumpasalamatak ya pundayaw kun he-a an Dios an dayawon handidan aammod ku. Indatanak hi laing ku ya inlot ku ya humangom di dasal kut ipainilam di kalyok nah patul.”
Hay nangalyan Daniel hi inin-inop nan patul ot iesplikar na
24 Imme boh Daniel ke Ariok an natuddun mangiat nah inolden nan patul an mapaten am-in nadan nalaing an konsehal. Ot kananan hiyay “Adi dakami anhan pipate, ieyak ot ya abuh kad-an nan patul ta kalyok ke hiyay kibalinan di in-inop na.”
25 Galagalah Ariok an nangie ke Daniel hi kad-an nan patul an hi Nebukadnesar ot kananan hiyay “Apu patul, dehtu on ohan iJudah an ininnilak an damanan mangalin he-ah kibalinan nan inin-inop mu.”
26 Kanan nan patul ke Daniel an Beltesasar di ohan ngadanay “Kon kabaelam an kalyon nan inin-inop ku ya hay kibalinana?”
27 Himmumang hi Daniel an kananay “Apu patul, maid di ohan nalaing weno mangat hi magic weno mun-abig weno nalaing mipanggep hi bittuwon an kabaelanan mangat hi athina.
28 Mu wada nan Dios hi langit an kabaelanan mangipainilah ugge inilan di tagu. Impainilanan he-ah diyen, apu patul, di maat hi udum hi algo. Kalyok ke he-ah diyen inin-inop mu.
29 Kediyen nahuyop ka, apu, ya inin-inop muy ahi maat hi udum hi algo. Hi Apu Dios an kabaelanan mangipainilah ugge inilan di tagu ya ipainilanan he-ay ahi maat.
30 Ha-oy di nangipainilaanan diyen ugge inilan di tagu, adi gapu te nala-la-ingak mu hay udum an tatagu. Mu man-uke ya ta ipainilak ke he-a, apu patul, di kibalinan nan inin-inop mu ya ta maawatam nadan nganneh diyen ipanomnom nan he-a.
31 Athitu, apu patul, nan inin-inop mu: Tinibom kediyen inin-inop mu on ongal an tinattaggun munhiyo ya katatakut di ang-ang na.
32 Hay uluna ya nakapyah namahman balituk. Hay pagona ya taklena ya nakapyah silber. Hay gitang na ya ulpu na ya nakapyah giniling.
33 Hay hukina ya nakapyah gumok ya hay dapana ya nakapyah nungkammoh gumok ya pula an luta.
34 Mu kediyen ang-ang-angom ya napokwal on ongal an batun nalpuh dopla ot mapulig yaden maid di e namokwal kediye. Niptok hidiyen batuh hukin nan tinattaggun nakapyah pula ya gumok ot mabukli.
35 Ot mag-ah diyen tinattaggun nakapyah gumok, pula, giniling, silber ya balituk ot mabanukli dat mumbalin dan dap-ul umat nah dap-ul hi pun-ilikan nah tialgo. Indani ya intayyap di dibdib dadiyen am-in ot ma-ma-idan di natdaan. Mu hana ken batu ya immongngaongngal ot mumbalin hi bilid an kinalubanan am-in tun luta.
36 Hinaey inin-inop mu. Ad uwani ya kalyok ke he-ay kibalinana, apu patul.
37 He-a, apu patul di kapkaphodan di kinapatul na hi am-in an kapatupatul. Hi Apu Dios hi langit di nangidat ke naen saad mu, hay kabaelam ya hay dayaw mu.
38 Impumbalin dakan mun-ap-apun am-in hi boble tuh luta, am-in di aaggayam ya am-in di hahamuti. Hay pun-ap-apuwan ya mialig nah ulun balituk.
39 Hanan pun-ap-apuwan an ahi mihannot ya adi umat hi kakinal-ot di pun-ap-apuwam. Ya nan mikatlun pun-ap-apuwan an mihannot ya mun-ap-apu damdaman am-in hi boble tuh luta. Hidiye ya mialig nah giniling.
40 Hay mihannot bon tuwe ya nan mikap-at an pun-ap-apuwan an mialig nah gumok an dadagonan am-in di nganne ya ahina dadagon dadiyen udum an nakalin pun-ap-apuwan.
41-42 Hituwen mikap-at an pun-ap-apuwan ya maganodwa. Nal-ot di udum ya nakapuy di udum an hidiyey kibalinan nan nungkammon gumok ya pula an nakapyah hukin nan tinattaggu.
43 Tinibom nimpe nah inin-inop mun hay nakapyah hukin nan tinattaggu ya nungkammoy gumok ya pula. Hay kibalinana ya nadan pamilyan mun-ap-apu kediyen mikap-at an pun-ap-apuwan ya mun-aapu dat pal-oton day pun-ap-apuwan da, mu maid di pumbalinan diyen aton da te umat da nah nungkammon gumok ya pula an kabinnukal.
44 Mu hantuh pun-ap-apuwan dadiye ya hi Apu Dios hi langit ya wadaonay ohan pun-ap-apuwan an adi mapoppog. Maid di e pakaapput kediye, mu hidiye moh udot di manadag am-in ke dadiyen pun-ap-apuwan ta hidiyey munnanong ta nangamung.
45 Hidiyen pun-ap-apuwan di kialigan nan batun tinibom nah in-inop mun napokwal nah dopla yaden maid di namokwal ot mitongba kediyen tinattaggun nakapyah gumok, pula, giniling, silber ya balituk.
Hi Apu Dios an ongal di kabaelana ya impainila nan he-an patul nan ahi maat hi udum hi algo ya makulug an maat hituwen kinalik an kibalinan diyen inin-inop mu.”
Hay nipatag-ayan di saad Daniel
46 Hi Nebukadnesar an patul ya nunyuung ot dayawonah Daniel ot ioldena nah tatagun mun-appit da ya gobhon day bangbanglu ta pundayaw dan Daniel.
47 Kanan nan patul di “Inilak mo an nan Dios muy Katagtag-ayan am-in hi dios ya hiyay Ap-apun am-in di patul ya kabaelanan mangipainila hi kibalinan di nganneh diyen ugge inilan di tagu te indat nan he-ay kabaelam an mangiesplikar ketuwen inin-inop ku.”
48 Indani ya indatan nan patul hi Daniel hi dakol an regalo. Ot tudduwona pay an munggobernador ad Babilon ya hiyay tinuddunan manibon am-in hanadah konsehal nah palasyo.
49 Nakihummangan hi Daniel nah patul ot idatan diyen patul da Sadrak, hi Meshak ya Abednego hi natag-en saad ad Babilon. Mu hi Daniel ya impunnanong nan opisyal nah palasyo.