5
Ya panyaggudan idan kamengullug
(Luke 6:20-23)
Yan nenang-angan Jesus idan dakel ni tuun kamangkeemmung ey nanteyed di duntug et an manyuyyuddung ey inunud idan disipol tu et mahelikub idad kad-an tu.
Inlaputun mantuttuddun hi-gada et kantuy
“Man-am-amleng ida etan tuun kamengebbulut e eleg da han-ipahding hu kayyaggud hedin eleg ida baddangin Apu Dios, tep hi-gada hu meilla-kam di kapan-ap-apuin Apu Dios.
Man-am-amleng ida etan tuun kaumlelemyung, tep a-alluken idallin Apu Dios.
Man-am-amleng ida etan tuun daka pebabah annel da, tep iddawat alin Apu Dios ni hi-gadan emin hu panyaggudan da di baluh ni puyek ni pan-ap-apuan tu.
Man-am-amleng ida etan tuun daka ilillingisin mengippahding ni pinhed Apu Dios niya daka ilillingisin ang-angen hu amnuan tu humman, tep ang-angen dalli.
Man-am-amleng ida etan tuun daka hehmeka edum da, tep hehmeken ida daman Apu Dios.
Man-am-amleng ida etan tuun kamengikkahhakey ni nemnem dan mengippahding ni pinhed Apu Dios, tep hi-gadalli menang-ang ni hi-gatu.
Man-am-amleng ida etan tuun kamengippaptek ni linggepan ni edum dan tuu, tep ibbilang idallin Apu Dios ni u-ungnga tu.
10 Man-am-amleng ida etan tuun daka panlelehhani kapehding ni edum dan tuun hi-gada tep ya daka pengippenahdingin pinhed Apu Dios, tep meippaptek idad nan-ap-apuan tu.
11 Hi-gayuddan kapippihulan tuu, daka pelilligasi niya daka iddedded-ekin bahul ni endi gaputu tep ya yuka pengu-unnudin hi-gak ey kayyaggud ali gahat yu. 12 Pan-am-amleng kayu ey panggagaya kayu, tep iddawtan dakeyullin Apu Dios ni panyaggudan yud kabunyan. Nemnem yu e ya kameippenahding ni hi-gayu ey neipenahding ida daman prophets ni nunman.
Ya kamengullug ey heni dilag niya ahin
(Mark 9:50; Luke 14:34-35)
13 Hi-gayun kamengullug ni hi-gak ey kayu kamei-ellig di ahin, tep ya ahin ey humman hu kamengippeyaggud ni tamtam ni kennen. Hanniman daman hi-gayu e hi-gayu kamengippeyaggud ni elaw idan tuu eyad puyek. Nem hedin na-kal hu tamtam ni ahin, man endi silbitu tep eleg mabalin ni pebangngad hu tamtam tu. Et humman hu, ya law pehding ey i-ibbeng et panggassigassinan ni tuu.
14 Kayu kamei-ellig di dilag e tuka bebnangi engeenget tep hi-gayu hu kapengi-ang-angin tuun kayyaggud ni elaw. Ya kayyaggud ni elaw yu ey kamei-ellig etan ni neimuttag ni bebley di ta-pew ni duntug e kameka-ang-ang. 15 Endi tuun tu integan hu kengkeh et tu itlu, nem integan tu et iha-dang tud ha-dangngan tu ma-lat mabnangan ni emin hu wadad bawang. 16 Henin hi-gayu e peang-ang yuddan tuu hu kayyaggud ni elaw yu e kamei-ellig ni dilag ma-lat ang-angen da hu kayyaggud ni yuka pehpehding et dayawen da hi Ametayu e hi Apu Dios di kabunyan.
Ya etan Tugun ni dinwat Moses nan hi Apu Dios
17 Entan tu nemnem e immali-ak di puyek ni an mengkal ni intugun Moses la et yadda eman prophets lan nunman. Eggak umlin mengkal ni intugutugun dan nunman, nem immali-ak ni an mengittuttuddun ustuh ni keibbellinan tu. 18 Dengel yuwak tep e-helek ni hi-gayu e ingganah ni nanengtu eya puyek et ya kabunyan, ey endin hekey hu an me-kal idan nunman ni Tugun Moses anin hakey ni ehel winu ku-lih ingganah um-amnun emin huyyan tugun. 19 Et mukun ya etan tuun eleg tu u-unnuda hu neikamkampun tugun et tuttudduan tudda dama etan edum tun tuun eleg mengu-unnud ni nunman ni tugun ey hi-gatulli hu kebabbabahan hu saad tud kabunyan. Nem ya tuun kamengu-unnud ni nunman ni tugun et ituttuddu tud edum tun tuu, ey eta-gey ali saad tud kabunyan. 20 Et humman hu, nakka e-helan hi-gayu e hedin beken ni nehahhammad hu yuka pengu-unnud nan Apu Dios nem ya kapengu-unnud idan kamantuttuddun nunman e Tugun et yadda Pharisee, ey eleg mabalin ni mekihha-ad kayud nan-ap-apuan Apu Dios.
Ya kapambalinin bunget
21 Inamta yu hu neitugun idan tuun nunman ni kantun: Entan patey. Tep hedin umpatey ka ey mahapul ni mekastigu ka. 22 Nem e-helen kun hi-gayun nunya e beken law ni ebuh hu kaumpatey ni mekastigu, nem anin ya etan tuun anggebe-hel tu edum tun tuu ey mahapul ni mekastigu. Ya tuun mapihul ni edum tun tuu ey mahapul ni mekastigu, ey ya tuun iddutan tu edum tun tuu ey kastiguen nan Apu Dios di apuy. 23-24 Et humman hu, anin ni wada kayud Tempol ni kaman-appit nan Apu Dios ey ninemnem yun wada bahul yu, ey pambangngad kayu nid kad-an etan ni tuun nambahulan yu et yu hudhuden humman ni nambahulan yu et han kayu umlin mengi-appit ni i-appit yud Tempol.
25 Hedin wada nengidiklamuh ni hi-gayu, ey pakihummangan kayun hi-gatu ma-lat eleg dakeyu ilaw di huwet, tep pekullabut dakeyun huwet etan ni guwalyad kallabbuttan. 26 E-helen kun hi-gayu e makulug ni hedin meikkellabut kayu, man mahapul ni pakatteklaen yu multa yu, anin ni hakey ni hepeng, ni han kayu neibukyat.
Ya kapengi-ebbekin ahwa
27 Dingngel yu mewan eya tugun ni kantuy ‘Entan tu iebek hu ahwa yu.’ 28 Nem e-helen kun hi-gayu e anin kaang-ang-angan ebuh ni tuu hu bii, nem wadad nemnem tu e pinhed tun i-ulig et heni tu damengu in-abek hu ahwa tu. 29 Hedin ya wannan ni mateyu hu kaumhulun ni panliwwatan yu, ey heballi ukit yu et bekahen yu. Tep i-imman hu meukkit hakey ni mata nem ya an pellaw Apu Dios ni emin hu annel yud apuy di impiernoh. 30 Hedin ya wannan ni ngamay yu kaumhulun ni panliwwatan yu, ey heballi putul yu. Tep i-imman hu meputtul hu hakey ni ngamay yu nem ya an umlaw ni emin annel yud apuy di impiernoh.
Ya peni-yanan ni ahwa
(Matthew 19:9; Mark 10:11-12; Luke 16:18)
31 Wada mewan neitugun lan nunman e kantuy ‘Hedin hi-yanen ni laki hu ahwa tu, ey mahapul ni wada mekapyan papil ni peni-yanan tu et pilmaan tu et idwat tu etan ni biin hi-yanen tu.’ 32 Nem e-helen kun hi-gayu e ya lakin meni-yan ni ahwatun eleg makiulig di edum ni laki ey mambehhul, tep hedin bintanen da humman ni bii ey heni in-abek tu ahwatu. Ey ya lakin memintan nunman ni bii ey heni dama in-abek tu ahwatu, tep nanengtun kaibbilang nan Apu Dios ni han-ahwadda etan bii et ya lakin neni-yan ni hi-gatu.
Ya elaw ni kaissapatah
33 Dingngel yu mewan eman neitugun nunman ni kantuy ‘Entan tu keyat hu yuka issapatah. Mahapul ni peamnu yu hu yuka issapatah nan Apu Dios ni pehding yu.’ 34 Nem yan nunya, ey e-helen kun hi-gayu e entan pansapatah yu hedin wada e-helen yu. Entan tu isapatah di kabunyan tep yadman kapan-ap-apuin Apu Dios. 35 Ey entan tu isapatah di puyek tep yadman hu heni kapengiddahyayin Apu Dios ni heli tu. Niya entan tu isapatah di Jerusalem tep humman bebley etan ni eta-gey ni Patul. 36 Entan tu ehel hu ‘Anin metteyyak’ hedin wada issapatah yu, nem idinel yu hi Apu Dios, tep endi kabaelan yun an pambalin ni mablah winu andeket hu anin hakey ni bewek. 37 Hedin wada e-helen yu, ey entan tu isapasapatah niya entan panlangkak yu. Hedin makulug, kaney ‘Em.’ Nem hedin beken ni makulug, nealay kaney ‘Eleg’. Entan tu edumin nalgem ni ehel, tep lawah. Ya linggeman ni ehel ni i-e-dum yud sapatah yu ey kamelpun Satanas.
Ya meippanggep ni baleh
(Luke 6:29-30)
38 Dingngel yu et inamta yu hu tugun ni nunman ni kantuy ‘Hedin kinulap ni tuu hakey ni matan edum tun tuu, ey mahapul ni kullapen dama hakey ni mata etan ni nambahul. Hedin ingkal ni tuu hakey ni ngipen ni edum tun tuu, ey mahapul ni e-kalen dama hakey ni ngipen etan ni nambahul.’ 39 Nem e-helen kun hi-gayu e yan nunya ey beken ni henin nunman, tep lawah hedin man-imbabaleh kayu. Hedin ampingen dakeyu, ey ihulug yu. 40 Hedin wada mengiddiklamuh ni hi-gayu ma-lat pengal-an dan balwasi yu, edumi yu et idwat yu edum ni balwasi yu. 41 Hedin wada mengippepillit ni hi-gayun mengippepehhan ni kalga tu ingganah ni dewwan kilometroh, anin pahan yu ingganah di meikka-pat ni kilometroh. 42 Idwasi yu mangkekdew ni hi-gayu, ey pabenehi yudda umbaneh ni hi-gayu.
Ya kamengullug ey mahapul ni pinheden tu hu buhul tu
(Luke 6:27-28, 32-36)
43 Dingngel yu mewan etan tugun ni nunman ni kantuy ‘Mahapul ni pinheden yudda edum yu, nem anggebe-hel yudda buhul yu.’ 44 Nem yan nunya ey e-helen kun hi-gayu e mahapul ni pinheden yudda buhul yu niya iddasalan yudda tuun kamengippelilligat ni hi-gayu 45 ma-lat peang-ang yu hu henin elaw nan Apu Dios e Ametayud kabunyan. Tep hi Apu Dios ey wineda tu hu petang ma-lat maptangan ni emin hu tuu, anin ni kayyaggud elaw da winu lawah. Tuka peelli hu udan ni penennum ni emin ni tuu anin ni limpiyuh nemnem da winu beken ni limpiyuh. 46 Hedin ebuh ida etan tuun neminhed ni hi-gayun pinheden yu, man eleg dakeyu tetbalan Apu Dios tep anin yadda etan nepihul ni tuun kaman-emmung ni buwis et daka ippahding hanniman. 47 Hedin ebuh ida etan gayyum yun peki-ungbal yu, ey heni kayu damengu etan idan eleg mengullug nan Apu Dios tep hanniman daka pehding. 48 Mahapul ni kayyaggud ni peteg hu elaw yu, henin kakinayyaggud Ameyu e hi Apu Dios.”