Isi Nke Mmanaị
Okukwe
1 Kị wụ nwan okukwe? Okukwe wụ igi ẹ dọn n'i k'e nwọnhẹn ihiẹn ị rị a tụ ẹnya a; igi ihiẹn dọn, bụ y'a rịnị e leghan'a.
2 Ufiri okukwe ndị mbụ ahụn nwẹ kẹ Osolobuẹ gi kunni wẹ ọhụnma.
3 Okukwe kẹ ẹnyi gi a ghọta nị oku-ọnụ kẹ Osolobuẹ gi ke ụwa, ya wụ nị wẹ gha ihiẹn ẹnya ghalẹni a legha mẹmẹ ihiẹn ndị hụ ẹnya e legha.
4 Ebẹlụ nwẹ okukwe: ịya k'o gi chụyeni Osolobuẹ ẹjan ka nke Keni mma. Ịya haịn Osolobuẹ gi ku ni Ebẹlụ ọhụnma, kpọ a onyẹ rị kẹ Osolobuẹ dọn chọ, shịa n'a ẹri nị oyiye o ye rị mma. Makẹni o nwẹ okukwe k'o gi wụrụ nị ọsụọn'a n'ọ nwụnhụngụọ ọ hụkwọ e ku oku.
5 Ẹnọkụ nwọn okukwe: ịya haịn Osolobuẹ gi weri ẹ shi elu-igwee ebe ọ rị ndụn. Ọ nwụnhụnnị. A chọ w'a, ahụnzịnị w'a, makẹni Osolobuẹ e werigụọ a. Makẹni, nị Osolobuẹ d'e weri ẹ, Ẹkụkwọ-nsọ e kuọl'a nị “ó mẹ ihiẹn a sụọ Osolobuẹ.”
6 Bụ ịhịan as'ẹka mẹ ihiẹn a sụọ Osolobuẹ, mmanị o nwẹghọ okukwe. Makẹni, onyẹ ọwụlẹ bịa d'e kunrun Osolobuẹ k'e girịrị a dọn n'ọ rị arị, n'ọ kụzịkwọ ndị a chọkẹnmẹn'ẹ ụgwọ.
7 Nụa nwọn okukwe. Ifiri ẹ, ogẹn Osolobuẹ gi gwatọ a nị ihiẹn mẹtulẹni jẹnkọ d'e mẹ, ọ nọ gi ẹ dọn, gi egun Osolobuẹ rụn ụgbọ-mirin pụ-ichẹn, hụn Osolobuẹ gi nwan zụọpụha ezi-lẹ-ụlọ ya wụ Nụa. Ihiẹnni Nụa mẹ kẹ ikpe gi ma ụwa. Nua nọ gi ẹ wụrụ onyẹ rị kẹ Osolobuẹ dọn chọ, wụrụ a makẹni o nwẹ okukwe.
8 Ebraham nwọn okukwe. Ịya haịn o gi kweri ogẹn Osolobuẹ gi kpọ a, sị a shi ebe o jẹnkọ d'e ye ẹ, ọ nọ jẹnmẹ bụ ọ marịn ebe o jẹnkọ.
9 Okukwe k'o gi kwashi alị hụ Osolobuẹ kwe ẹ nkwa d'e biri kẹ otunmuyẹ—e bisọnmẹ imẹ ọdụ. Ẹrịra kẹ Aziki lẹ Jekọpụ, ndị rịzịkwọ ndị Osolobuẹ kwe ya wụ nkwa, bisọnmẹ imẹ ọdụ.
10 Ebraham mẹ ẹrịra makẹni o bu obi lẹ ẹnya zinmẹ obodo ahụn nwọn iyetọ hụn k'a tọnị, obodo ahụn Osolobuẹ gi ẹka a rofụha, tụn.
11 Okukwe kẹ Ebraham gi saẹka mụ nwa, ọsụọn'a n'ọ kagụọ ẹgẹdi ọda-ọda; ọsụọn'a nị Sara lẹ enwẹn ẹ wụ agan. Makẹni, Ebraham gi ẹ dọn nị Chuku hụn kwe nkwa, furu wẹ gi e dọn ẹnya, n'o jẹnkọ d'e mẹzu nkwa a.
12 Ya okẹnnyẹ ohuni ẹhụ a nwụnhụngụụ ebe ịmụ-nwa rị nọ mụ ụmụ bukẹnmẹ ọda—nọkẹ kokisẹ rị elu-igwere, nọkẹ ẹjan rị mkpẹnrẹn ohimin hụn wẹ ghalẹni a saẹka a gụngụụ.
13 Ndịnị ile kwọndọn okukwe nwụn, bụ w'e ke nwọnhẹn ihiẹn ndị hụ Osolobuẹ kwe wẹ nkwa, kanị, e lechegụọnị wẹ ihiẹn ndị hụ, gi ịghọghọ nabanhan wẹ. Wẹ kwerizikwọ nị wẹ wụ itumunyẹ imẹ ụwanị, e kuzikwọ a.
14 Ndị e ku ẹnịna rị a ghọsị n'o nwọngụọ alị ẹnya wẹ rị hụn wụ nke wẹ.
15 Omẹni alị hụ wẹ gha pụha kẹ wẹ te rị e ro, efe te hụ a w'e gi kin-azụụn.
16 Kanị, wẹ rị a chọ alị hụn ka mma, ya wụ, nke elu-igwee. Ya haịn ifẹnrẹn gilẹni e mẹ Osolobuẹ ịza Osolobuẹ wẹ, makẹni, ezioku-ezioku, o nwẹghọ obodo ọ kwademẹni wẹ.
17 Makẹni Ebraham nwọn okukwe, ogẹn Osolobuẹ gi lele ẹ, ọ nọ bịa d'e gi Aziki chụ ẹjan. Onyẹ nwẹn wẹ kwe nkwa ndị hụ nọ mẹmẹ n'ọ gi akpụ nwa a ohu chụ ẹjan!
18 Nwa nwẹn wẹ gwa a oku ẹ, sị, “Ẹka Aziki kẹ ụmụ wẹ jẹnkọ d'a kpọ nke i k'a gha bịa.”
19 Ebraham gi ẹ dọn ni Osolobuẹ k'a saẹka weli onyẹ nwụnnị. Kẹ ihiẹn ile dọn mẹ, ọ rịchanrịnhụ kẹ ebe ọ nọ gha imẹ ọnwụn nwẹhẹnzi Aziki nke-esi.
20 Aziki nwọn okukwe. Ịya haịn o gi gọzi Jekọpụ lẹ Isọ—kusọnmẹ ihiẹn k'e mẹ imẹ ndụn wẹ ihun.
21 Jekọpụ nwọn okukwe: o d'a nwụn, ọ nọ gọzi onyẹ-onyẹ imẹ ụmụ Josẹfụ ẹbụọ, gi ọkpọ a wuzo, hulụa isi, fe Osolobuẹ.
22 Josẹfụ nwọn okukwe: ogẹn o gi jẹnkọ d'a nwụn, ọ nọ ku oku ọpụpụ ụmụ Izrẹlụ jẹnkọ d'a gha Ijiptu pụ, gwa wẹ kẹ wẹ k'e mẹ ọkpụkpụ a.
23 Ndị mụ Mozizi nwọn okukwe. Ya haịn wẹ gi zuemẹ Mozizi gha ogẹn wẹ gi mụ a d'e ru ifọn ẹtọ, makẹni wẹ hụn a nị ọ wụ nwa pu mma ọda-ọda, atụnị wẹ egun iwu hụ eze ye.
24 Mozizi nwọn okukwe: ogẹn o gi suepụha, ọ nọ jụ w'a kpọl'a nwa nwa-okpoho Fẹro, eze alị Ijiptu.
25 Ọ hanrịn n'ọ ka mma nị ya lẹ ndị nke Osolobuẹ wịrị ta afụnfụn karị imẹ Osolobuẹ njọ ebe ọ n'a chọ n'o ri-ụwa, iri-ụwa hụn ghalẹni a tọ.
26 O gi ẹ dọn nị mkpari lẹ nlegberi hụn gi ifiri Kraịstị bịanị ịhịan wụ akụ-lẹ-ụba hụn ka akụ-lẹ-ụba rị Ijiptu. O mẹ ẹrịra makẹni o bu ẹnya zinmẹ ụgwọ-ọrụn lalanị.
27 Makẹni o nwẹ okukwe, ọ nọ gha Ijiptu pụ; egun atụn'a nị iwe jẹnkọ d'e we eze wụ Fẹro. O leni ẹnya azụụn, kama, o dinsọnmẹ lẹkẹ sị ọ rị e legha Osolobuẹ, onyẹ ahụn wẹ ghalẹni e legha ẹnya.
28 Okukwe k'o gi mẹ Mmẹmmẹ-Nghafe lẹ Ifesọnmẹ ẹdeke ye ọnụmụzọ, hụn o gi mẹ ni mmọn-ozi hụ rị e gbu ụmụ ikẹnnyẹ ibuzọ ndị Ijiptu e gbuni ụmụ ikẹnnyẹ ibuzọ ndị Izrẹlụ.
29 Okukwe kẹ ndị Izrẹlụ gi ghafe Ohimin-Ufie lẹkẹ sị wẹ ghakọ akpakalị. Kanị, ogẹn ndị Ijiptu gi chọ nị wẹ nwẹn ghafe, mirin nọ rukpumẹ wẹ, wẹ nọ ragbu enwẹn wẹ.
30 Okukwe ndị Izrẹlụ nwẹ kẹ ụgba Jẹriko gi dan ogẹn wẹ gi jẹnhunmẹgụụ a akpụ-ụhụọhịn ẹsa.
31 Okukwe ịgbaraja hụ wụ Rehabụ nwẹn haịn o gilẹni sọn ndị hụn nufụ isi la ntikpọ—makẹni o gi ifiri okukwe ẹ gi udọn nabanhan ndị Izrẹlụ hụ gi nzuzue bịa d'e lele alị wẹ wụ Jẹriko.
32 Kị m k'e kuzi nwan? Ogẹn arịa, nkẹ m'e te kumẹ oku Gidiọnị lẹ Barakị lẹ Samsịnị lẹ Jẹfta; oku Defidi lẹ Samuẹlụ lẹ ndị-amụma mbụ-mbụ—
33 ndịnị ile nwọn okukwe—gi ẹ mẹri alị rị ichẹn-ichẹn; gi ẹ kị ọkịkị zinrinni; gi ẹ nwọnhẹn ihiẹn Osolobuẹ kwe wẹ nkwa a; gi ẹ kpukinsọnmẹ ẹwọrọ ọnụ;
34 gi ẹ tinyụn okẹn-ọkụn; gi ẹ wanahịn ogbugbu wẹ te k'e gi ọpịa-agha gbu wẹ; gi ẹ nwọnhẹn ikẹn ebe ndụn gụgụụ wẹ; gi ẹ kpa ikẹn agha; gi ẹ chụzịza ndị-agha ndị alị ọzọ.
35 Ikpoho ndị hụ imẹ wẹ nwẹ okukwe, Osolobuẹ nọ gi ẹ welini wẹ ndị nke wẹ nwụnhụgụnị.
Nke ndị ọzọ wụ nị wẹ gi ifiri okukwe wẹ mẹshi wẹ ikẹn ọda-ọda, kanị a jụ wẹ w'a hatulẹ wẹ, hụn nkẹ w'e gi tuhu okukwe wẹ, makẹni wẹ nwụn, wẹ k'e lihizi rị ndụn ka mma.
36 A kpa wẹ ndị ọzọ ye ẹmụ makẹ okukwe wẹ, gbu wẹ mkpịnsịn; e kẹndẹ wẹ ndị hụ imẹ wẹ ẹgbụn, tụ wẹ ye ụlọ-ngan—makẹ okukwe wẹ.
37 E gi wẹ ọmụma magbu ndị hụ imẹ wẹ; a kpọwa wẹ ndị hụ imẹ wẹ ụzọ ẹbụọ; e gi wẹ ọpịa-agha gbu ndị hụ imẹ wẹ.
Akpụkpọ atụnrụn lẹ akpụkpọ ewu sụọ kẹ w'a hụn e yi, e nwẹ wẹ ihiẹn ọwụlẹ mọbụ ndị e yeni wẹ ẹka; e kpokpo wẹ wẹ; e mẹja wẹ wẹ!
38 Ụwanị efuruni ndị nọ ẹrịra! W'a wahunmẹ imẹ atụ lẹ elu-ugu lẹ imẹ okporo lẹ ọnụ ndị rịsọnmẹ alị.
39 Eziẹ, wẹ ku oku ndịnị ile ọhụnma makẹ okukwe wẹ, kanị, o nwọnni onyẹ ọwụlẹ imẹ wẹ hụn nwọnhẹn ihiẹn ahụn Osolobuẹ kwe nkwa a.
40 Makẹni, Osolobuẹ kwademẹni ẹnyi ihiẹn ka mma, hụn o gi mẹ ni ezukọ wẹ oke bụ ẹnyi a rị a.