17
Dévidi yẹle Goliyatu
1 Ndu Filisutayịnu abya atụko ndu sọja ẹphe kukobe k'ọgu. Ẹphe abya edzua lẹ Soko l'alị Júda. Yọ bụru lẹ Ifẹsu-Damimu, nọ lẹ mgbaku Soko yẹle Azeka; bẹ ẹphe byaru bya akpọo k'ọgu.
2 Sọlu yẹle ndu Ízurẹlu akpọo k'ọgu lẹ nsụda Ela; kwabẹru ndu Filisutayịnu.
3 Ndu Filisutayịnu anọdu l'eli ugvu lanụ; ndu Ízurẹlu anọdu l'eli ugvu ọphu. Yọ bụru nsụda ugvu labụ ono bẹ nọkahuru ẹphe.
4 Ọ-ka-ibe l'ọgu, shi lẹ Gatụ, ẹpha iya bụ Goliyatu abya eshi l'ọdu kẹ ndu Filisutayịnu lụfuta. Ogologo iya bẹ dụ nkwo-ẹka tete.
5 Okpu-ígwè, ookpu l'ishi bẹ bụ ope b'e gude mee ya. Uwe ọgu, o yeru l'ẹhu kwaphụ ope b'e gude mee ya. Uwe ono bẹ ẹra iya dụ ụnu shẹkelu iri l'ẹbo l'ụkporo iri.
6 O gude iphe ọbu, e gude ope mee kechia ọkpa; bya ewofuaru arwa e gude ope kpụa tukobe l'azụ.
7 Ara, o gude l'ẹka dụlephu l'ọ bụ ígwè, shihuru ike, onye akpa ẹkwa egudeje akpa ẹkwa. Igwe, e gude kpụa ishi arwa ono bẹ ẹra iya ha l'ọ bụ ẹra ẹkpa ope ishingu. Onye apajẹru iya iphe, oogbobeje l'ezeru onwiya bẹ vutaru iya ụzo.
8 Goliyatu abya evudo; raaru ndu sọja ndu Ízurẹlu arara; sụ ẹphe: “?Bụ ngụnu kparu iphe unu lụfutaru bya akpọo k'ọgu? Mbẹdua; ?mu ta bụdu onye Filisutayịnu tọo. Tọo unubẹdua; ?unu ta bụdu ndu ozi Sọlu. Unu shi l'ime unu fọta onye lanụ t'ọ byakfuta mu!
9 Ọ -bụru l'ọo-dụ ike tso mu ọgu; gbua mu; ayi anọdu unu l'ẹka. Ọlobu; ọ -bụkwanuru lẹ mbẹdua mekputaru iya; woru iya gbua; unubẹdua anọdu ayi l'ẹka; jelahaaru ayi ozi!”
10 Onye Filisutayịnu ono asụ: “Ntanụ ọwaa bẹ mu etsoru ndu sọja ndu Ízurẹlu ẹka l'ọkpoma! Unu ye onye lanụ tẹ mu l'iya megba iya l'ẹka!”
11 Anụnu, Sọlu yẹle ndu Ízurẹlu nụru iphe, onye Filisutayịnu ono kfuru; ẹhu erushihu ẹphe; egvu abya ẹphe l'ẹha.
Dévidi abya ọgba-phe ndu Ízurẹlu
12 Dévidi bẹ bụ nwatibe onye Efuratu ono, ẹpha iya bụ Jesi, shi Bẹ́tulehemu l'alị Júda. Jesi bẹ mụtaru unwoke ẹsato. Ọ bụwa ọgurenya; kawa nka teke Sọlu shi achị.
13 Ụnwegirima Jesi ụmadzu ẹto ndu kẹ ọgurenya bẹ tso Sọlu jee ọgu. Onye kẹ ọkpara bụ Eliyabu. Otsota iya abụru Abinadabu. Onye k'ẹto abụru Shama.
14 Dévidi bụ iya katsụa ọbuta nwata l'ẹphe. Ụmadzu ẹto lẹ ndu k'ọgurenya phụ bẹ tso Sọlu.
15 Dévidi eshi eshije lẹ kẹ Sọlu eje ocheru nna iya eghu lẹ Bẹ́tulehemu. O -jetsua; yọo la-phushia azụ lẹ kẹ Sọlu.
16 Ụkporo abalị labụ mgburumgburu bẹ onye Filisutayịnu ono lụfutakotaru ụtsu l'urẹnyashi bya asụgabe onwiya l'ẹke ono.
17 Tọ dụ iya bụ; Jesi asụ nwatibe iya; mbụ Dévidi: “T'o wota nkwo-ẹka akpe-a, a hụru ahụhu-a; mẹ ishi buredi iri-wa; gude ọso wojeru iya unwunne iya phẹ l'ẹke ono, ẹphe dọru k'ọgu ono.
18 Gudekwaphu chiizu iri; nụ onye ishi ndu sọja ẹphe. Maru mẹ ẹhu -dụa unwunne ngu phẹ mma; nggu abya edowaru mu rụ ẹge ẹphe dụ.
19 Ẹphe lẹ Sọlu; mẹ ndu Ízurẹlu l'ẹphe ha bẹ chịkoru nọdu lẹ nsụda Ela l'ọgu onye lẹ ndu Filisutayịnu.”
20 Ya ndono; yo be l'ọnmewa ụtsu echile iya; Dévidi egbeshi paru atụru iya haarụ onye eche-atụru ọdo; bya akwakọbe ivu; tụgbua jeshia l'ẹge ono, Jesi ziru iya ono. Yọ bụru l'o ruru ono bẹ ndu sọja ono azụ egvu ọgu; l'eje l'ifu ọgu.
21 Ndu Ízurẹlu mẹ ndu Filisutayịnu abya akpọo; cheeru onwẹphe ifu.
22 Dévidi achịko ivu ono, o gude bya ono haaru onye l'eleta ivu ndu sọja ẹnya; gude ọso gbakfu unwunne iya phẹ l'ifu ọgu gẹdegede je ekele ẹphe.
23 Ẹphe l'iya ekfukwadua; ọ-ka-ibe ndu Filisutayịnu ono; mbụ Goliyatu, bụ onye Gatụ abya eshi l'ẹke ẹphe kpọru giriri k'ọgu lụfuta; bya ekfua ẹge ono, ookfujehawa ono; Dévidi anụa iya.
24 Ndu Ízurẹlu l'ẹphe ha ebu nwoke ono ẹnya; wata ọtsu egvu; gbakashịhu.
25 Ndu Ízurẹlu achịko l'ekfu; sụ: “?Unu phụru-a ẹge nwoke-wa anọdujelephu abya? Iphe, ọolufutaje bụ t'ọ bya atụrua ndu Ízurẹlu. Onye dụru ike gbua ya bẹ eze e-vukwaru ẹku, ha nshinu nụ. Oo-kekwaphu onye ọbu nwatibe iya; bya agụfu ndibe nna onye ọbu l'akịriko alị Ízurẹlu.”
26 Dévidi ajị unwoke ono, vudonyabe iya nụ ono: “?Bụ ngụnu bẹ ee-meru onye gburu nwoke Filisutayịnu ono; wofu ndu Ízurẹlu iphe-iphere ọwaa l'ifu? ?Bụ ngụnu bẹ onye Filisutayịnu-wa bụ; mbụ akpapyị nwa-mma-wa; kẹ t'ọ tụjo ndu sọja kẹ Nchileke ọphu nọ ndzụ?”
27 Ẹphe asụ iya: “L'ọo iphe ono, ẹphe shi kfuhawa ono bẹ ee-meru onye gburu iya nụ.”
28 Eliyabu, bụ nwunne Dévidi k'ọgurenya anụa ẹge yẹle ndu ono ekfu; vọru ọku ghụa ẹhu l'ẹke Dévidi nọ; jị iya: “?Ị byaru ome ngụnu l'ẹke-a? Mbụ; ?bụ onye b'ị haru ụnwaturu phụ l'echi-ẹgu? Ya makwaru-a l'ẹ tii kwejedu l'o nweru onye ishi kfụ; makwarụphu ẹge obu shihuberu ngu ike; kẹ l'iphe, ị byaru bụ t'ị bya aphụ ẹge e gude alụ ọgu ono.”
29 Dévidi asụ iya: “?Bụ ngụnu bẹ ya meru? ?Bụ tẹ ya be ekfushi okfu tọo?”
30 Yọ ghachi; jịlahaa onye ọdo iphe ono. A bya ekfukwaa iphe phụ, e kfuhawaru iya phụ.
31 Ndu ọdo anụa ọnu, Dévidi yeru; tụgbua je edooru iya Sọlu. Sọlu ezia t'ọ bya.
32 Dévidi abya asụ Sọlu: “T'ẹ b'ọ dụkwa onye obu e-te etete l'okfu ẹhu onye Filisutayịnu-a. Nwozi nggu bẹ e-jee etso iya ọgu.”
33 Sọlu asụ iya: “L'ẹ tị hakwa k'oje otso onye Filisutayịnu ono ọgu; ị bụkwadu nwata; obenu lẹ yẹbedua bụwa onye bụ ọgurenya, shi teke ọ bụ okorọbya lụta ọgu.”
34 Dévidi asụkwanu Sọlu: “Mubẹ nwozi nggu; bẹ kwa atụru nna iya bẹ ya shihawa cheta. Teke agụ; m'ọ bụ oke nkụta-ọswa byaru bya apata nwatụru mu l'ẹke ẹphe dọru;
35 mu etsopyabe iya; kụa ya iphe; nafụ iya ẹya l'ọnu. Teke ọ ghakọberu; chịkfuru mu; mu awọru iya; kwaa ya agba; woru iya gbua.
36 Nwozi nggu; bẹ gbuwaru gbua agụ; gbua bịye. Onye Filisutayịnu-wa; mbụ akpapyị nwamma-wa a-dụkwaphu ẹge ono; kẹ l'ọ tụjowaru ndu sọja kẹ Nchileke ọphu nọ ndzụ.
37 Ojejoje ono, bụ onye nafụtaru mu lẹ nvọ odumu; mẹ lẹ nvọ bịye ono a-nafụtakwa mu phụ l'ẹka onye Filisutayịnu ono.”
Sọlu asụ Dévidi: “Jeshia. Tẹ Ojejoje swikwaru ngu eswiru.”
38 Sọlu abya achịta akpawuru uwe iya kpua Dévidi; bya eworu okpu-ọgu, e meru l'ope kpube iya; bya achịta uwe-ọgu iya yee ya.
39 Dévidi abya eworu ogu-mbeke ya kepyabe l'uwe-ọgu ono; bya ejeshia t'o gude iya jephee ejephe; kẹ l'ẹ kwọduru iya ẹhu. Yọ sụ Sọlu: “Lẹ ya ta adụkwa ike oye iphe ọwaa l'eje; kẹ l'ẹ tọo kwọduru iya ẹhu.” Yo woru iya yeshikota.
40 Yọ bya ewota mgbọro iya; bya afọta mkpuma ise, kwọru akwọkwo lẹ nggele, nọ l'ẹke ono; bya achịru iya ye lẹ nwẹkpa, nọ l'ẹda iya, ndu eche atụru egudeje. Yo gude ụrobo iya l'ẹka; jekfushia onye Filisutayịnu ono.
41 Ya ndono; onye Filisutayịnu ono akparu onye apajẹru iya iphe, eegude egbobuta onwonye ye l'ifu; l'eje abyakfuta Dévidi.
42 Yọ bya ele Dévidi ẹnya; bya aphụ l'ọ bụ nwata nshịi, dụ nwa potopoto; l'ama mma; bya elephee ya ẹnya.
43 Yọ sụ Dévidi: “?Ya bụ nkụta meru iphe ịichi oshi abyakfuta iya?” Onye Filisutayịnu ono egude agwa nk'ẹphe kọlahaa Dévidi ọnu;
44 sụ iya: “Bya tẹ ya woru anụ ngu keeru ụnwu anụ-ẹgu-ẹgbudu yẹle ụnwenu, ephe l'eli!”
45 Dévidi asụ iya: “Ọ bụ oswi-okfu l'i gude ogu-mbeke; mẹ arwa, dụ iche iche l'abyakfuta mu ọgu. Obenu lẹ mbẹdua gude ẹpha Ojejoje, bụ Ọkaribe-Kakọta-Ike; mbụ Nchileke kẹ ndu sọja ndu Ízurẹlu, bụ iya bụ onye ono, ị tụruwaru ono.
46 Ntanụ-a bẹ Ojejoje e-me t'ị daba mu l'ẹka; mu akụ-tsua ngu; buta ngu ishi. Ntanụ; bẹ mu e-me t'ụnwu anụ-ẹgu-ẹgbudu yẹ l'ụnwenu, ephe l'eli ria odzu ndu Filisutayịnu; k'ọphu mgboko mgburumgburu a-makwanụru lẹ Nchileke nọ-ọ lẹ Ízurẹlu.
47 Iphe, bụ ndu-a, jiru ẹke-a a-maru l'ẹ tọ bụdu ogu-mbeke yẹle arwa; bẹ Ojejoje egudeje dzọfuta madzụ; kẹ l'ọgu-a bẹ bụ kẹ Ojejoje; ọo-chịkotaru unu ye ayi l'ẹka.”
48 Onye Filisutayịnu ono ejenyabede l'iya phụ ntse k'ọgu; Dévidi egude ọso gbarua l'ifu ọgu ono tẹ yẹle iya megba iya.
49 Dévidi eyewaphu ẹka l'ẹkpa iya; wofuta mkpuma lanụ; bya eseta ụrobo iya phụ gbaa onye Filisutayịnu ono l'egedege ọnu-ifu. Mkpuma ono abụru iya tsụruru l'egedege ọnu-ifu ono. Yo ngahu; daa kpube ifu l'alị.
50 Dévidi egude mkpuma; mẹ ụrobo mekputa onye Filisutayịnu ono; woru iya gbua; l'ẹ b'o gude m'ọ bụ ogu-mbeke l'ẹka.
51 Dévidi egude ọso je enyikobe iya; wọru ẹka l'ogu-mbeke onye Filisutayịnu ono; mịfuta iya l'ọbo iya; gude iya gbubufu iya ishi.
Ndu Filisutayịnu aphụlephu l'ọka-ibe ẹphe ono bẹ nwụhuwaru nụ; ghaa ifu; ye ọkpa l'ọso.
52 Ndu sọja ndu Ízurẹlu; mẹ ndu kẹ Júda awụ-lihu; l'atụ ụzu; chịru ndu Filisutayịnu tụgbua. Ẹphe achịa ẹphe chị-rua Gatụ; mẹ l'ẹke eeshije abahụ lẹ Ẹ́kuronu. Ndu Filisutayịnu, e gbushiru adabutsuaru l'ụzo, e shi eje Sharému; mbụ jeye lẹ Gatu mẹ Ẹ́kuronu.
53 Ndu Ízurẹlu achị-gelephu ndu Filisutayịnu ono; laphutashia azụ; je akwaa iphe ọkwata l'ọdu ẹphe.
54 E metsua; Dévidi apata ishi onye Filisutayịnu ono je edobe lẹ Jerúsalemu. Yọ bya achịkoo ngwa-ọgu onye Filisutayịnu ono dobe l'ụlo-ẹ́kwà nk'iya gẹdegede.
Eedu Dévidi edukfu Sọlu
55 Ya ndono; teke Sọlu phụru Dévidi ẹge oojekfu onye Filisutayịnu ono ọgu b'ọ jịru Ábụna, bụ iya bụ onye ishi ndu sọja iya; sụ iya: “?Nwata ono bụnua nwatibe onye?”
Ábụna asụ iya: “Nggụbe eze; ẹge ị nọ ndzụ ẹge ị nọ iya-a bẹ ya ta makwa iya.”
56 Eze asụ iya: “Kpataẹdu ishi nwatibe onye ọ bụ.”
57 Alata, Dévidi alatakwadua ogbu onye Filisutayịnu ono; Ábụna eduta iya dutaru Sọlu lẹ Dévidi pakwadụa ishi onye Filisutayịnu ono l'ẹka.
58 Sọlu abya ajịa ya: “Nwokoro; ?ị bụnua nwatibe onye?”
Dévidi asụ iya: “Lẹ ya bụkwa nwatibe nwozi ngu; mbụ Jesi kẹ Bẹ́tulehemu.”