11
Viqꞌaqꞌal u kꞌujeꞌich kꞌuꞌl tiꞌ Tioxh
Aatz nikꞌujeꞌ kukꞌuꞌl tiꞌ maꞌj kam, tiira nikunima sakukꞌuleꞌ. Kꞌuxh yeꞌsaj qiltaꞌ, niꞌxhkuchꞌia tuchꞌ txuqꞌtxunchil. Utz nojchit neꞌenku qe aas atil tek u kam kꞌuxh yeꞌsaj qilt iatz. Ech bꞌaꞌn bꞌenku qꞌu kukꞌuy kumam vatz u Tioxh tan, nichikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ. Utz tiꞌ koꞌn vikꞌujeꞌ kukꞌuꞌl tiꞌ u Tioxh, nikunima aas tu viyol u Tioxh veet u vatz amlika txꞌavaꞌ. Utz aatz qꞌu kam qꞌuꞌl niqil cheel tziꞌ, aꞌ veetik tu u kam vaꞌl yeꞌich naꞌl.*
Utz tiꞌ koꞌn ikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl u Abeel tiꞌ u Tioxh kꞌuxh tiira bꞌaꞌn u txꞌoloꞌm toksa vatz u Tioxh. Bꞌaꞌn vatz u txꞌoloꞌm taqꞌ u Caiin. Echtzixeꞌt aqꞌax bꞌens jikom u Abeel tu u Tioxh. Utz kꞌulax vitxꞌoloꞌm. Ech ikaa viyolil aas jikom u Abeel vatz Tioxh, ayaꞌl kala ankoꞌxh niyolon cheel kꞌuxh aal kamnaj tekuꞌen.
Ech pajeꞌ u Enooc. Tu koꞌn paj vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl kꞌuxh iqꞌol bꞌen tu u Tioxh; yeꞌt til kamchil. Utz yeꞌt chabꞌal veꞌteꞌ. Tan Tioxh iqꞌon bꞌen. Utz nikaa viyolil aas bꞌaꞌn bꞌenku u Enooc tu u Tioxh. Pek bꞌaꞌn koj seꞌenku tu u Tioxh oj yitꞌ kꞌujlel koj kukꞌuꞌl tiꞌ. Tan aꞌ ibꞌoꞌqꞌol aas abꞌil u aanima nitok kꞌatza, nojchit sinima aas atil u Tioxh. Utz sinima majte aas nojchit nitaqꞌ ichoobꞌal qꞌu chokol tetz.
Ech paj u Noee. Tu koꞌn paj ikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ u Tioxh kꞌuxh inima aas nojchit suꞌuch maꞌl u kam vaꞌl nikoꞌxh unpajoj uchnaj. Inima u Tioxh. Ech iꞌan u arca. Utz iloch tibꞌ tuchꞌ ikꞌaol imeꞌal tiꞌ ikoltu tibꞌ vatz u mam jabꞌal. Pek sotz qꞌu aa paav tu u aꞌ. Ech jikom bꞌenku u Noee vatz u Tioxh tu vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ iꞌana tziꞌ.§
Utz tu paj vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl u Abrahaam kꞌuxh nimani aas sikꞌlel tu u Tioxh. Utz tal te aas seꞌen tu u txꞌavaꞌ vaꞌl sataqꞌ te. Ech saetzan kꞌatz u Tioxh. Utz kꞌasuꞌl u Abrahaam tziꞌ, kꞌuxh yeꞌich tootzaj til maꞌtka.* Tiꞌ koꞌn vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ viyol u Tioxh, ex atinoj tu u txꞌavaꞌ vaꞌl maꞌtich taltu u Tioxh te kꞌuxh aal ech kuꞌen aꞌ tatin puera aanima tuul iꞌana. Tan taꞌn motx atinku tu qꞌu tzꞌuꞌm paꞌtebꞌal. Kꞌuxh maꞌtich talax te aas saꞌaqꞌax itxꞌavaꞌ. Echat chit iꞌan vikꞌaol, ayaꞌ u Isaac tuchꞌ u tiimam ayaꞌ u Jacoob. 10 Loqꞌ yeꞌxh koꞌxh kantuꞌ vatz u Abrahaam kꞌuxh ech paalka tziꞌ. Tan aꞌ nichichꞌia u bꞌaꞌnla tenam vaꞌl techal vijeꞌabꞌal. Tan ibꞌanoꞌm u Tioxh utz, taqꞌonibꞌal.
11 Utz ech paj u Sara. Tiꞌ koꞌn vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl chee maꞌl titzꞌin kꞌuxh yeꞌ nichiveet talaneꞌ. Inima aas sitzojpi viyol u Tioxh tiꞌ aas sachee maꞌl tal titzꞌin, kꞌuxh tiira qꞌesich tekuꞌen.§ 12 Ech kꞌuxh tiira qꞌestich tek u Abrahaam tziꞌ, aal chee sibꞌal tiimam; yeꞌ achebꞌe ixaaneꞌ. Ech tatine qꞌu txꞌumiꞌl tu amlika utz, echaꞌ qꞌu sanaabꞌ tziꞌ aꞌ.*
13 Uncheeꞌ motx kam qꞌu aanima tziꞌ utz, yeꞌt ikꞌul kajay qꞌu kam qꞌuꞌl tal u Tioxh te. Motx koꞌn isaji bꞌen tzian. Axhibꞌi jolol kꞌujlich ikꞌuꞌl tiꞌ u Tioxh. Utz tiira atil sikꞌuꞌl bꞌaꞌnil aas bꞌiil koꞌxh paal bꞌanloj tu u vatz amlika txꞌavaꞌ tzaꞌ. 14 Utz nimnaꞌl abꞌil qꞌuꞌl tootzajle aas maꞌl koꞌn paalchil paal bꞌanaxoj tu u vatz amlika txꞌavaꞌ tzaꞌ. Tan aꞌ nichok vaꞌt u atibꞌal vaꞌl taꞌn saꞌatin tuul. 15 Tan taꞌn koj chit nichtitzꞌa vitenam qꞌu aanima tziꞌ vaꞌl kꞌaskuꞌl, yeꞌ koj saveeti saqꞌaavbꞌen tuul koj. 16 Pek aꞌ nichmotxtitzꞌa vaꞌt atibꞌal aas techal. Utz ayaꞌ u atibꞌal tu Amlika. Echtzixeꞌt aatz u Tioxh, iTioxh qꞌu aanima kꞌujlel ikꞌuꞌl tiꞌ utz, yeꞌxhkam nichꞌixvu u Tioxh tiꞌ. Tan nojchit nichꞌian maꞌl itenam taqꞌo.
17 Utz tu vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl u Abrahaam kꞌuxh inima u Tioxh tiꞌ vaꞌl tal te aas sikꞌachoꞌk vikꞌaol tu txꞌoloꞌm siatz. Ayaꞌ vikꞌaol vaꞌl taꞌxh maꞌl. Yeꞌt titzꞌa aas kan chaj sayaꞌk itzojpu qꞌu kam qꞌuꞌl maꞌtich talaꞌtziꞌit u Tioxh te tiꞌ u Isaac. 18 Ayaꞌ vaꞌl maꞌtich taltu te ech tzaꞌ: —Sibꞌal aviimam sachee tu u Isaac tziꞌ.— Texh te.§ 19 Tan tekꞌ tootzajich u Abrahaam aas Mam Tioxh u Tioxh; saveeti silakpixsa kamnaj. Ech tokeꞌ aas yeꞌt sotz vikꞌaol u Abrahaam tziꞌ. Utz nojchit echaꞌ qꞌaavitzꞌpichil vaꞌl iꞌan u Isaac.*
20 Utz ech paj u Isaac. Tu vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ u Tioxh, kꞌuxh tal bꞌaꞌnla yol tiꞌ u Jacoob, vikꞌaol, tuchꞌ u Esauu. Tan tootzajle aas satil iqꞌaqꞌal vaꞌl siꞌchiꞌan u Tioxh tiꞌ taabꞌabꞌen.
21 Echat paj u Jacoob, kꞌujlich ikꞌuꞌl tiꞌ vaꞌl siꞌchiꞌan u Tioxh. Ech tal bꞌaꞌnla yol tiꞌ qꞌul ikꞌaol u Xhep aas aalich texh ikameꞌ. Utz toksa iqꞌii u Tioxh kꞌuxh peena texh toꞌxhimich tu vibꞌaara.
22 Utz tiꞌ vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl u Xhep tiꞌ vaꞌl tal u Tioxh, kꞌuxh tala aas saꞌnalchitkꞌasuꞌl qꞌu Israeel tu Egipto. Utz tal majte kam sabꞌanax tu vibꞌajil vaꞌl mujax tu Egipto.§
23 Utz tu paj vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl qꞌul itxutx ibꞌaal u Moisees tiꞌ u Tioxh, kꞌuxh itxꞌol imujax u tal titzꞌin oxvaꞌl ichꞌ. Yeꞌt ixoꞌva u mantaar vaꞌl maꞌtich taltu u ijlenal.* Tan tila aas tiira txꞌanella tal nitxaꞌ.
24 Utz kꞌujlich ikꞌuꞌl u Moisees tiꞌ vaꞌl siꞌan u Tioxh kꞌatza. Echtzixeꞌt aatz bꞌens vinaj, yeꞌt isaꞌa veꞌteꞌ aas titzꞌin vimeꞌal u faraoon chaj teꞌleꞌ. 25 Aal bꞌaꞌn siatz kꞌuxh ela sael iqꞌii tuchꞌ vitenam u Tioxh. Utz yitꞌ saꞌkojichiꞌbꞌixsa tibꞌ tiꞌ ibꞌanax qꞌu kam qꞌuꞌl sakoꞌnpaali; ayaꞌ vibꞌanax qꞌu paav xoꞌl qꞌu aa Egipto. 26 Aꞌtzii. Kꞌuxh siꞌcheesal iqꞌii echaꞌ bꞌanax tu u Cristo xoꞌl vitenam. Tan techal vatz vaꞌl sakoꞌxhkaa tu qꞌu txꞌiibꞌal qꞌii tu Egipto. Tan aꞌ nichtitzꞌa u Moisees u choobꞌal vaꞌl sataqꞌ u Tioxh te. 27 Utz tiꞌ vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl u Moisees tiꞌ u Tioxh kꞌuxh kꞌasuꞌl tu u txꞌavaꞌ Egipto. Yeꞌt ixoꞌva vikꞌaꞌnal u ijlenal. Taꞌxh kꞌujlich ikꞌuꞌl tiꞌ vaꞌl yeꞌ saj tiltaꞌ. 28 Utz tiꞌ vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl u Moisees kꞌuxh ixeꞌtixsa ipaasal iqꞌii u Elchil Vatz Kamchil Tu Egipto. Utz tal itzꞌitul ok kaj tiꞌ qꞌu jubꞌal, ech yeꞌk sayatzꞌax u bꞌaxa ikꞌaol qꞌu Israeel. Vetkꞌujeꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ u Tioxh aas simaj u yatzꞌol, ayaꞌ u yatzꞌolla aanxel, kꞌuxh maꞌt ikamsal qꞌu bꞌaxa ikꞌaol qꞌu aa Egipto.§
29 Utz tiꞌ vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl qꞌu Israeel kꞌuxh iqꞌat tuul u Kaj Mar ayaꞌl kala viꞌ tzaji txꞌavaꞌ nichpaalka. Utz siꞌchiꞌan tetz qꞌu aa Egipto tala. Loqꞌ motx koꞌn jiqꞌmu tu aꞌ.*
30 Utz tiꞌ vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl qꞌu Israeel tiꞌ u Tioxh kꞌuxh kuꞌ u mam tzꞌach vaꞌl atich ok tiꞌ u tenam Jericoo. Nilpu kuꞌ aꞌ chit maꞌtich isutiꞌl jujvaꞌl qꞌii qꞌu Israeel tiꞌ. 31 Echat paj u Rahaab, u aa paavla ixoj. Tiꞌ vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl kꞌuxh yitꞌ ela koj kam tuchꞌ tereꞌn qꞌu aa paav tu vitenam. Tan jik koꞌxh ikꞌul qꞌu Israeel qꞌuꞌl ex kꞌaabꞌan u tenam.
32 Uncheeꞌ kaana unsaꞌ savaleꞌ. Pek tiempo isaꞌ aas sayolonin tiꞌ vaꞌl iꞌan u Gedeoon, u Baraac, u Sansoon, u Jeftee, u Daviid, u Samueel utz, tuchꞌ qꞌu oꞌtla alol tetz u yolbꞌal Tioxh.§ 33 Tan tiꞌ vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ u Tioxh kꞌuxh isubꞌ mamaj tenam tu chꞌaꞌo kajay qꞌu niman tetz u Tioxh. Iꞌan qꞌu kam ijikomal. Motx ikꞌul qꞌu kam alich te tu u Tioxh. Utz atia imaj ichiꞌl tu qꞌu bꞌalam.* 34 Tiꞌ vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ u Tioxh kꞌuxh motx itzaasa mamaj xamal. Itxꞌol elchil vatz kamchil. Motx chee iyakꞌil, kꞌuxh yeꞌkich iyakꞌil. Techalich tek motx iꞌantu chꞌaꞌo. Utz oleꞌ tiꞌ tojchal bꞌen qꞌu sol koontrain tetz. 35 Tiꞌ vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ u Tioxh kꞌuxh atich unjolol ixoj aas qꞌaavuꞌl qꞌu titzꞌin tatzik, kꞌuxh maꞌtich ikameꞌ.
Utz at majte aas xoꞌvebꞌal ikam kami. Yeꞌt isaꞌa aas saeesal vatz u kamchil. Tan kꞌujlich ikꞌuꞌl aas aꞌ saqꞌaavitzꞌpik tu nojla qꞌaavitzꞌpichil. 36 Atia paal tu mamaj tzaꞌl, tu yoqꞌbꞌal, tu tzꞌuꞌm utz, ok tu tzeꞌ.§ 37 Paasal tu tzaꞌl. Atia paqꞌel sivan bꞌanaxi aas kami. Atia qolel tuul. Atia toqꞌel. Atia til chaj texh nichpaalka tan, nichtojchaleꞌ. Tiꞌ karneꞌl utz, tiꞌ tentzun texh toksaꞌm; meꞌbꞌiꞌl tetz, txumbꞌal iatz. Utz kam koꞌxh nichtulebꞌel, tiꞌ vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ u Tioxh.* 38 Yeꞌ nimotxikꞌuloꞌk tiꞌ aas nichtojchal tu u vatz amlika txꞌavaꞌ tzaꞌ. Ech til chaj texh nichpaalku tu mujiꞌbꞌ tu tzꞌinlich tzaji txꞌavaꞌ. Viꞌaj texh peepu nichipaalka; tulaj jul utz, tulaj joymal sivan majte.
39 Uncheeꞌ tiꞌ vikꞌujeꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ u Tioxh, bꞌaꞌn motx bꞌenku siatz kꞌuxh yeꞌxhkam ikꞌul qꞌu kam talaꞌtziꞌi u Tioxh te. 40 Tan bꞌanich tiꞌ tu u Tioxh aas ela sataqꞌ qe. Ela sataqꞌ bꞌen tzꞌajeloꞌ siatz. Ela sakukꞌul vaꞌl nikuchꞌia tuchꞌ txuqꞌtxunchil.
* 11:3 Choktaj u Geenesis 1.1; u Salmos 33.6-9; U Xhan 1.3. 11:4 Choktaj u Geenesis 4.3-10. 11:5 Choktaj u Geenesis 5.21-24. § 11:7 Choktaj u Geenesis 6.13-22. * 11:8 Choktaj u Geenesis 12.1-5. 11:9 Choktaj u Geenesis 35.27. 11:10 Choktaj Qꞌu Hebreo tzaꞌ 13.14. § 11:11 Choktaj u Geenesis 17.19. * 11:12 Choktaj u Geenesis 15.5. 11:13 Choktaj u Geenesis 23.4; u Salmos 39.12. 11:17 Choktaj u Geenesis 22.1-14. § 11:18 Choktaj u Geenesis 21.12. * 11:19 Choktaj u Geenesis 22.13. 11:20 Choktaj u Geenesis 27.27-29, 39. 11:21 Choktaj u Geenesis 47.31. § 11:22 Choktaj u Geenesis 50.24; u Eexodo 13.19. * 11:23 Choktaj u Eexodo 2.2. 11:24 Aatz u yol faraoon, ijlenal chu tu viyolbꞌal qꞌu aa Egipto. Choktaj u Eexodo 2.10-12. 11:27 Choktaj u Eexodo 2.15. § 11:28 Choktaj u Eexodo 12.21-30. * 11:29 Choktaj u Eexodo 14.21-31. 11:30 Choktaj u Josuee 6.12-21. 11:31 Choktaj u Josuee 6.22-25. § 11:32 Choktaj u Jueces 6.11—8.32; 4.6—5.31. * 11:33 Choktaj u Danieel 6. 11:34 Choktaj u Danieel 3. 11:35 Choktaj u Reyes II 4.25-37. § 11:36 Choktaj u Jeremias 20.2; 37.15; u Reyes II 22.26-27. * 11:37 Choktaj u Croonicas II 24.21; u Jeremias 26.23.