7
Ọnu, Sutivinu eye
1 Onye-ishi ndu-ishi uke Chileke jịa Sutivinu sụ iya: “?Bụ iphe, ndu-a pfuru-a bụ iphe, meru nụ?”
2 Ọo ya bụ Sutivinu sụ phẹ: Ndibe anyi; unu gebekwaphọ-o! Mu sụ-a; ọo Chileke ọphu gbaru g'a tụkoje kwabẹ iya ùbvù meru g'onye-iche anyi, bụ Ébirihamu hụma iya. Teke ono bụ lẹ Mesopotémiya bẹ Ébirihamu bukwadụ; o toko ladụ Haranu.
3 Noo ya; Chileke sụ iya: “Gbẹshi lụfu l'alị unu-a; haa ndibe unu; lashịa alị ẹka mu l'e-goshi ngu.”
4 Ọ haa alị Kaludiya tụgbua je eburu lẹ Haranu. Nna iya nwụhuepho; Chileke mee ya ọ bya eburu l'alị-a, unu bu ntanụ-a.
5 Ọphu ọ dụdu alị ono ọphu Chileke nụru iya g'o nworu teke ono; mbụkpoo mẹ ntọkpa lanụ. Obenu lẹ Chileke pfuru iya sụ lẹ ya a-nụ iya ya g'ọ bụru nkiya mẹ k'ụnwu nwanwanwaranwa iya. Teke Chileke pfuru Ébirihamu iphe ono bẹ Ébirihamu teke anwụtakwa nwa.
6 Chileke sụru Ébirihamu: Awa ngu e-mechakwaa laa alị ndu ọzo je abụru ohu; tẹme eemee phẹ aphụ ụnu apha asụgba ishi.
7 Obenu lẹ ndu ono, ẹphe a-bụru ohu phẹ ono bẹ mu a-nmakwanu ikpe; e -mechaa ẹphe afụta l'alị ono bya abaaharụ mu ẹja l'ẹka-a.
8 Noo ya; Chileke bya ekweta Ébirihamu ukwe-iphe bya edobe omelalị ebu úbvù g'ọ bụru iphe-ọhubama k'iphe ono, o kweru iya ukwe iya ono. Ọo ya bụ; Ébirihamu nwụta Áyizaku. Áyizaku nọepho abalị ẹsato; e bua ya úbvù. Nokwaphọ gẹ Áyizaku nwụtaru Jiékọpu bụa ya úbvù; Jiékọpu nwụshia ochochoroche anyi phẹ ẹphe n'iri l'ẹbo bushichaa phẹ úbvù.
9 “Ochochoroche anyi phẹ gude iji-ẹnya ree Jiósẹfu ndu Ijiputu. Obenu lẹ Chileke nọ swiru Jiósẹfu rengurengu.
10 Chileke dzọkota iya l'iphe-ẹhuka iya g'ọ ha bya anụ iya umere ọma waa mmamiphe l'ibe onye eze ndu Ijiputu, bụ iya bụ Fero. Fero mee Jiósẹfu; ọ bụru iya bụ onye-ishi l'alị Ijiputu l'ophu; bya abụkwarupho onye-ishi l'ọkpoku ibe eze gẹdegede.
11 “A nọnyaa ẹjo ọkpa nri bya l'alị Ijiputu mgburugburu mẹ Kénanu. Ọ bụru eze iphe-ẹhuka. Ọphu ochochoroche anyi phẹ ahụmaheduru nri, ẹphe e-ri.
12 A nọnyaa; Jiékọpu nụma lẹ nri dụ lẹ Ijiputu. Ọ bya ezia ochochoroche anyi phẹ g'ẹphe jee. Ọ bụru ejeje k'ivuzọ bụ ono.
13 O be lẹ k'ẹbo Jiósẹfu mee g'ẹphe maru lẹ ya bụ nwanna phẹ; tẹme Fero shikwaphọ nno maru ndu unuphu Jiósẹfu.
14 Ọo ya bụ; Jiósẹfu bya ezia ozi g'e je asụ nna iya, bụ Jiékọpu g'ọ lwatashịa Ijiputu; ẹphe lẹ ndu ọkpoku phẹ mgburugburu; ndu tụkoru dụ ụkporo ụmadzu ẹto l'ụmadzu iri l'ise.
15 Ọo ya bụ; Jiékọpu laa Ijiputu, bụ iya bụ ẹka yẹe ochochoroche anyi phẹ buru jasụ ẹphe nwụshihu.
16 E vutakọta phẹ laa Shẹkemu je elia l'ilu, Ébirihamu gudehawaa okpoga zụta ọkpa-ipfu Hamọ lẹ Shẹkemu.
17 “O betashiẹpho teke Chileke e-meru Ébirihamu iphe ono, o kweru iya ukwe iya ono; ndibe anyi, bu lẹ Ijiputu yekwawaa onwophẹ iphe; kawaa mebyikpọo shii.
18 A nọnyaa eze ọzo, amaẹdu kẹ Jiósẹfu bya abụru ishi ndu Ijiputu.
19 Ọ gbabẹru ndibe anyi ono ẹregede tẹme ọ watakwaphọ eme oche anyi phẹ aphụ; k'ọphu ọ tụru phẹ ekemu sụ g'onye nwụru nwa ọ̀phúú tuphajẹ iya etupha; g'ọ tọ dzụshiru ndzụ.
20 Noo teke a nwụru Mósisu bụ ono. Ọ bụru ẹguru nwata, dụ ree l'iphu Chileke. E hee ya l'ime ụlo ọnwa ẹto.
21 O be teke a pataru iya je edobe gbado iya; nwa Fero kẹ nwanyị tụruta iya bya eworu iya zụa; ọ bụru nwa iya.
22 E zikọta iya iphe, bụkpoo ẹkwo, aanwụkpoo anwụnwu lẹ Ijiputu teke ono. O shi l'ẹka ono bụru eze nemadzụ l'opfu ọnu mẹ l'iphe, eeme l'ẹka.
23 “Mósisu nọepho ụkporo apha labọ; ọ rịahaa lẹ ya e-je agbaphee ndu alị iya, bụ iya bụ ndu Ízurẹlu.
24 Ọ hụma onye lanụ l'ẹka onye Ijiputu eme iya ẹji. O jepfu iya je agbaaharu iya ọdzori. O gude k'iphe ono chigbuẹkwapho onye kẹ Ijiputu ono l'ẹka ono; shi ẹgube ono melata iya iphe, o meru onye Ízurẹlu ono.
25 O dobesụkwanu lẹ ndu nkiya a-maru lẹ Chileke e-mechaa shita l'ẹka iya mee g'ẹphe nweru onwophẹ; obenu l'o to doduru phẹ ẹnya.
26 O be lẹ nchitabọhu iya; ọ hụma ẹka ndu Ízurẹlu labọ alwụ ọgu bya ejeshia g'o gboo phẹ; doshiaru phẹ iphe, adaru phẹ nụ. Ọ sụ phẹ: ‘Unu gebe! ?Unu ta amadụ l'unu bụ ụnwunna? ?Bụ gụnu meru iphe, unu achọ onwunu opfu?’
27 Onye ọphu achọ opfu nwufu Mósisu sụ iya: ‘?Bụ onye meru ngu onye-ishi; yẹe onye-ikpe anyi?’
28 Tọo ?iimewaa g'i gbua mu g'i gburu onye Ijiputu ụnyaphu-a?
29 Mósisu nụmaepho iphe ono; ọ gbafụ l'alị Ijiputu gbalaa je eburu l'alị ndu Midiyanu. Ọ nọdu l'ẹka ono nwụta ụnwegirima labọ.
30 “A nọepho ụkporo apha labọ; Mósisu hụma ojozi-imigwe l'echiẹgu, nọ l'agụga úbvú Sayịnayi. Ojozi ono nọ l'ọku, enwu l'irwu.
31 Mósisu nọdu ele iya ẹnya; ọ dụ iya biribiri. O jekubeshiẹ ya phọ ntse gẹ ya maru iphe, ọ bụ; ọ nụma olu Nnajịuphu l'ọku ono. Olu ono sụru:
32 ‘Ọ kwa mu bụ Chileke nna ngu oche phẹ, bụ iya bụ Chileke kẹ Ébirihamu; bụru Chileke kẹ Áyizaku; bya abụru Chileke kẹ Jiékọpu.’ Ndzụ gụahaa Mósisu; ọphu ọ tụduru ama elebaa ẹnya l'ẹka ono.
33 Ọo ya bụ; Nnajịuphu sụ iya: ‘Yefụ akpọkpa, i yeru l'ọkpa; kẹle ẹka ono, ị pfụru ono bụkwa alị, dụ nsọ.
34 Mu lewaru ẹnya hụma ẹgube aphụ, eeme ndibe mu l'alị Ijiputu. Mu hụmawaru iphe-ẹhuka, ẹphe eje; mu byatashia gẹ mu dzọo phẹ. Ngwa; bya gẹ mu zia ngu g'i je Ijiputu.’
35 “Ọ bụkwaru-a Mósisu-a, ndu Ízurẹlu jịkaru sụ iya: ‘?Bụ onye meru ngu onye-ishi; yẹe onye-ikpe anyi-a?’ bẹ Chileke shi l'ẹka ojozi-imigwe iya, Mósisu hụmaru l'irwu, enwu phoophoophoo phọ họta; zia ya g'o je abụru onye-ishi waa onye a-gbata phẹ nụ.
36 Mósisu meshia iphe-ọhumalenya, dụgbaa biribiri lẹ Ijiputu bya eshi lẹ Ijiputu ono dufuta phẹ. Ọ bya emeshikwaaphọ iphe-ọhumalenya, dụgbaa biribiri lẹ Eze-ẹnyimu-uswe waa l'echiẹgu charachara, e te budu ebubu, ẹphe nọru ụkporo apha labọ.
37 Ọo ya bụ Mósisu ono, sụru ndu Ízurẹlu: ‘Chileke e-mechakwaa shi l'echilabọ unu zia onye mpfuchiru iya; g'o ziru mbẹdua. Ọ bụru yẹbedua bẹ unu a-nụmajeru olu’
38 Ọ bụru Mósisu ono nọ-chiru ẹnya Ízurẹlu teke ẹphe zakọru l'úbvú Sayịnayi l'echiẹgu, e te budu ebubu phọ. Ọo ya anaru ojozi-imigwe ono, byapfutaru iya l'úbvú ono opfu epfuru ochochoroche anyi phẹ. Ọ bụru iya shi l'ẹka Chileke nata opfu ono, anụ ndzụ ono wolataru anyi.
39 “Ọle ndiche anyi phẹ nyịru iya nchị manụ; bya ajịka iya. Ọ dụ phẹ g'a sụ l'ẹphe laphuru azụ lẹ Ijiputu.
40 Noo ya bụ; ẹphe sụ Erọnu: ‘Doberu anyi agwa, e-vutajẹru anyi ụzo; l'anyi ta amaẹdu iphe, meru Mósisu-a, dufutaru anyi lẹ Ijiputu-a.’
41 Noo teke ẹphe meru agwa, dụ gẹ nweswi wata agwagwa. Ẹphe wata abọ iphe ono, ẹphe meru l'onwophẹ ono.
42 Tọbudu iya bụ; Chileke wofu phẹ ẹnya; haa phẹ; ẹphe gwaahaa kpokpode, nọ l'igwe, bụ iya bụ iphe, e deru l'ẹkwo ndu mpfuchiru Chileke; ẹka Chileke sụru:
“Ndu Ízurẹlu! Ụkporo apha
labọ bẹ
unu gbushiru anụ l'echiẹgu,
e budu ebubu
gude gwaa iphe.
Ẹbe ọ dụdu ọphu unu gude
gwaa mbẹdua.
43 ?Tọbudu ụlo-ẹkwa agwa
Moloku bẹ
unu vutaru bya evuta
kpokpode,
unu kpụru akpụkpu
ọ dụ gẹ k'agwa unu bụ
Refanu?
Iphe ono bụ iphe,
unu gude ẹka unu
meshia wata abarụ ẹja.
Noo g'o gude mu je achịta
unu chịghaa Bábilọnu.”
44 Ndiche anyi phẹ shi nweru ụlo-ẹkwa, ẹphe shi akpọbeje l'ẹka ẹphe jeberu l'echiẹgu ono, nemadzụ ebudu ebubu ono. Ọ bụru ụlo-ẹkwa ono egoshi lẹ Chileke swiru phẹ-a. E meru ụlo ọbu gẹ Chileke sụru Mósisu g'e mee ya, bụ iya bụ ẹgube iya ọphu o goshiru iya.
45 Ndiche anyi phẹ woru ụlo-ẹkwa ono ye ọgbo ọphu etso phẹ nụ l'ẹka. E mechaa; ọgbo k'ono vuta iya tsoru Jioshuwa je anaa alị ndu ọzo; mbụ alị, Chileke chịshihawaru ndu bu iya nụ l'onwiya. Ụlo-ẹkwa ono nọo l'ẹka ono jasụ l'ọgbo kẹ Dévidi.
46 Dévidi bụru onye yẹle Chileke dụ lẹ ree. Ọ sụ gẹ Chileke haa gẹ ya kpụaru iya ụlo; ụlo kẹ yẹbedua, bụ Chileke kẹ Jiékọpu.
47 Ọ bụru Sólomọnu mechaarụ kpụaru Chileke ụlo ọbu.
48 “Obenu lẹ Chileke, bụ Ọkalibe-kangokọtaru-nụ te ebujedu l'ụlo, nemadzụ kpụru l'ẹka, bụ iya bụ iphe, Azáya bụ onye mpfuchiru Chileke pfuru sụ:
49 “Igwe bụ aba-eze mu.
Eliphe bụru okposhi,
mu tukoberu ọkpa.
?Bụ ẹgube ụlo gụnu bẹ unu
a-kpụru mu?
?Bụ ẹgube awe bẹ mu
a-nọduje atụta unme
ọbu?
50 ?Tọbudu mbẹdua gude ẹka
mu mee iphemiphe
ono g'ọ ha?
51 “Unubẹ ndu ẹjo ọkpoma-a; unubẹ ndu-a, l'adagbu opfu Chileke lẹ nkụchi-a; unu kpọ-chiru obu kpọ-chia nchị g'unu ta anụma ozi Chileke. Tẹme unu nọdu ajịkaje Unme-dụ-Nsọ gẹ ndiche unu phẹ jịkaru iya.
52 ?Ọ dụru ndu mpfuchiru Chileke mẹ onye lanụ, ndiche unu phẹ ata kpadụru ẹhu? Ndu ọphu Chileke ziru ozi bẹ ẹphe gbukọtaru egbugbu; mbụ ndu bụ phẹ rarụ iya arara teke ono sụ l'onye lanụ ono, pfụberekoto kpoloko ono e-mechaa bya. O be nta-a ọ bya: unu deru iya ye; e eworu iya gbua.
53 Ọo unu bẹ Chileke gbẹ l'ẹka ụnwu-ojozi-imigwe iya tụaru ekemu iya; ẹbe unu angaduru ekemu ono nchị.”
A tugburu Sutivinu lẹ mkpuma
54 “Ndu ọgbo-ikpe ono nọdu anụ opfu ono; ọ nọdu ata phẹ ẹru lẹ nchị. Ẹphe nọdu atagbaa kpọokpookpo; l'ẹka ẹhu eghu phẹ eghu.
55 Ọle Unme-dụ-Nsọ byaru eji Sutivinu ẹhu. Ọ palia ẹnya lee l'eli; bya ahụma ogbu-nwịinwii kẹ Chileke; hụmakwapho Jizọsu l'ẹka ọ pfụru l'ẹkutara Chileke.
56 Ọ sụ: Unu lekpọdapho imigwe g'o gheru ọnu; Abụbu-Ndiphe pfụru l'ẹkutara Chileke!”
57 Ẹphe chishia mkpu swọ-chishia ẹka lẹ nchị. Ẹphe wulihu ugbo lanụ je azụgude iya;
58 kpụta iya kpụfu l'ime mkpụkpu; jeshia ya atugbu lẹ mkpuma. Ndu eje iya atugbu chịru uwe phẹ wụshiru nwoke, eekuje Sọlu.
59 A nọdu atụ iya mkpuma ono; o kua Chileke sụ: “Nnajịuphu, bụ Jizọsu; natakwa ndzụ mu!”
60 O gbushi ikpere chia mkpu sụ: “Nnajịuphu! Ta agụkokwaru phẹ iphe-ẹji-a, ẹphe eme mu-a!” O pfuchaa nno; ike bvụ iya.