2
Nrwọ, eze, bụ Nebukadineza rwọru
1 O be l'apha, kwe Nebukadineza apha labọ, ọ watarụ abụru eze; ọ rwọkashia nrwọ. Nrwọ ono nọdu atsụ iya l'ẹhu shii. Ọphu mgbẹnya ekweẹdu iya atụtu.
2 Tọbudu iya bụ; eze zia g'e je ekuaru iya ndu jibya; mẹ ndu agwụgwo; mẹ ndu karụ akaka; mẹ ndu maru ẹnya kpokpode g'ẹphe bya ezeeru iya nrwọ ono, ọ rwọru ono. Ẹphe tụko bya bya akụru l'iphu eze.
3 Eze sụ phẹ: “Mu rwọru nrwọ; ọ bụru iphe, atsụ mu l'ẹhu shii gẹ mu eeshi maru ishi nrwọ ono.”
4 Ndu maru ẹnya kpokpode bya egude opfu ndu Arámu pfuru nụ eze sụ iya: “Gụbe eze; nọdukwa ndzụ ojejoje! Jiko zenaaru anyịbe ohu ngu phẹ nrwọ ọbu g'anyi akọoru ngu iphe, bụ ishi iya.”
5 Eze bya eyeeru ndu maru ẹnya kpokpode ono ọnu sụ phẹ: “Mu gbuwaru iya unu tororo. Unu -emedu g'a maru iphe, mu rwọru maru iphe, bụ ishi iya; l'a lakashịa unu iphuriba iphuriba wụshi; l'e mee ụlo unu g'ọ bụgbaaru ikpọzu.
6 Obenu lẹ-a; teke ọ bụ l'unu meru; a maru iphe, mu rwọru bya amaru iphe, ishi iya bụ; mu emeeru unu iphe-ọma, ha shii; bua unu obunggo; bya akwabẹ unu oke ùbvù, parụ ẹka. Noo g'o gude mu sụ unu-a; unu kọoru mu iphe, mu rwọru; unu akọo iphe, ishi iya bụ.”
7 Ẹphe byakwa eyeeru iya ọnu k'ugbo ẹbo sụ iya: “Jiko g'eze zeerụro ndu bụ ohu iya iphe, ọ rwọru; g'a kọoru iya iphe, ishi iya bụ.”
8 No iya; eze sụ phẹ: “Iphe, mu makahakpọoru nta-a bụ l'ọo mbọku bẹ unu achịla; noo kẹle ọphu unu a-nyata bụ lẹ mu gbuwaru unu opfu tororo.
9 Lẹ-a: Ọ -bụru l'unu te emeduru g'a maru iphe, mu rwọru lẹ nrwọ-a; bẹ e kpeakwaru unu ikpe lanụ kabuaru unu; noo l'unu chịwaru idzu l'unu a-bya anọdu adzụshi ụka; epfushi opfu, rehuru erehu l'iphu mu gbiriri jasụ mbọku agbanwee. Ọo ya bụ; unu -kọoru mu iphe, mu rwọru lẹ nrwọ-a; mu amakwanụru l'unu a-dụ-a ike kọo iphe, ishi iya bụ.”
10 Ndu ono, maru ẹnya kpokpode ono bya asụ eze: “Ọ tọ dụkwa nemadzụ, nọ l'eliphe-a, a-dụ ike meeru eze iphe ono, oopfu g'e meeru iya ono. Ọphu ọ dụkwa eze g'údù iya; ọzoo ike iya ahahabe, sụjewaru ndu jibya alị iya; ọzoo ndu emeje ọmamanshi; ọzoo ndu maru ẹnya kpokpode g'ẹphe meeru iya ẹgube iphe ọwa-a, ị sụru g'e meeru ngu-a.
11 Iphe, gụbe eze sụru g'e meeru ngu shihunụkakwaru ike. Ọphu ọ dụdu nemadzụ adụ ike ekpuha iya egoshi eze; ghahaẹpho agwa agwa; ọphu ẹphe lẹ nemadzụ ebukwanụ.”
Danẹlu hụmaru nrwọ ọbu
12 Ọ bụru iphe ono meru g'o gude ẹhu ghuahaa eze eghu shingushingu; ẹhu gbangahụ iya. Ọ tụa ekemu sụ g'a tụkokpoepho ndu maru iphe l'alị Bábilọnu gbushikọta.
13 Ekemu eze ono tụkonu ẹkameka jedzuru l'a sụru g'a tụko ndu maru iphe gbushia. E yenu nemadzụ g'ẹphe je achọ Danẹlu yẹe ọ̀nyà iya phẹ g'e gbua phẹ.
14 O be teke Ariyọku, bụ onye-ishi ndu nche eze tụgburu jeshia egbushi ndu bụkota ndu maru iphe l'alị ndu Bábilọnu; Danẹlu bya ejikpọepho obu oyi gude mmamiphe yeeru iya ọnu.
15 Iphe, ọ jịru Ariyọku bụ: “?Bụ gụnu meru g'o gude eze tụa ekemu ọphu ada ẹhuka ẹhuka ẹgube ọwa-a?” Ọo ya bụ; Ariyọku bya eworu iphe, ada nụ woru kọoru Danẹlu.
16 Danẹlu bya abahụ bya eje arwọo eze; ẹphe l'iya tụa ọnu teke oo-gude bya akọoru iya iphe, o rwọru lẹ nrwọ ono.
17 No iya; Danẹlu bya alaa unuphu bya eje eworu iphe, ada nụ woru kọoru ọ̀nyà iya phẹ, bụ Hananaya; waa Mishẹlu; waa Azaríya.
18 Ọ karụ phẹ g'ẹphe jepfukwa Chileke, bu l'igwe g'ọ phụaru phẹ obu-imemini; goshi phẹ iphe ọwa-a, bụ iphe, e domiru edomi-a; k'ọphu yẹbedua yẹe ndu ọ̀nyà iya; ẹphe lẹ ndu maru iphe l'alị Bábilọnu ata atụkodu laa l'iswi.
19 Tọbudu iya bụ; e kpuhaa iphe ono, e domiru edomi ono goshi Danẹlu l'ọphulenya l'ẹnyashi. O woru ekele kele Chileke ọphu bu l'imigwe.
Ekele, Danẹlu keleru Chileke
20 Danẹlu kele Chileke sụ:
“G'e tua Chileke ẹpha jasụ lẹ
tuutuutuu lẹ mịimiimii!
Noo l'ọo ya nwe mmamiphe
bya enweru ike.
21 Ọo ya agbanweje mbọku yẹle
teke iphe e-me.
Ọ bụru iya emeje ndiphe eze
bya akwatsujekwa phẹ phọ.
Ndu maru iphe bụ iya anụje
phẹ mmamiphe ọbu.
Ndu iphe edoje ẹnya bụru iya
emeje g'iphe doo phẹ
ẹnya ọbu.
22 Iphe, dụ omilomi bya abụru
iphe, e domiru edomi
bẹ ookpuhaje ghebe ọnu.
Ọ maru iphe, nọ l'ọchii.
Ọ bụru yẹe ìphóró,
echi echichi bu l'unuphu.
23 Ọ bụru gụbe Chileke kẹ nna
mu phẹ bẹ mu ekele bya
aja ajaja;
noo kẹle i meru gẹ mu
maru iphe bya emee
g'ike dụ mu;
bya emee nta-a;
gẹ mu maru iphe ono,
ẹphe arwọ ngu sụ g'i mee
g'ẹphe maru ono;
mbụ i meru; a maru iphe,
eze rwọru lẹ nrwọ.”
Danẹlu akọ ishi nrwọ, eze rwọru
24 Tọbudu iya bụ; Danẹlu bya ejepfu Ariyọku, bụ onye eze yeru g'o gbushia ndu maru iphe l'alị Bábilọnu ono. O jepfu iya je asụ iya: “Te ejehẹkwa egbushi ndu maru iphe l'alị ndu Bábilọnu. Duta mu jepfu eze gẹ mu je akọoru iya ishi nrwọ, ọ rwọru.”
25 Ọ bụru iya bụ lẹ Ariyọku abya emee ẹgwegwa duru Danẹlu dujeru eze. O rwua bya asụ eze-a: “Mu hụmakwaru onye e-goshi eze iphe, ọ rwọru lẹ nrwọ. Onye ono gbẹkwa bụru onye shi lẹ ndu a kpụru lẹ ndzụ l'alị Jiuda.”
26 Eze sụ Danẹlu-a; iphe, a gụru Danẹlu bụ Beluteshaza: “?Ịi-dụ ike kọoru mu iphe, mu rwọru lẹ nrwọ bya epfuaru mu iphe, ishi iya bụ tọo?”
27 Danẹlu yeeru eze ọnu sụ iya: “Ọ tọ dụkwa onye maru iphe; ọzoo onye emeje ọmamanshi; ọzoo onye jibya; ọzoo onye karụ akaka, adụ ike egoshi eze iphe ono, e domiru edomi ono, eze sụru g'e goshi iya ono.
28 Obenu l'o nweru Chileke, bu l'igwe; onye egoshije nemadzụ iphe, e domiru edomi. Ọo onye ono wotaru iphe, e-mechaa mee nụ l'iphu woru kpuhaa goshi gụbe eze, bụ Nebukadineza. Nrwọ, ị rwọru; yẹe ọphulenya, ị phụru l'egomunggo teke ono, ị zẹ l'iphe-azẹe ngu ono baa:
29 “Sụ-a; teke ono, ị zẹ azẹe ono; gụbe eze; bẹ ọriri ngu gbarwuru l'iphe, e-me l'iphu. Ọ bụru iya bụ l'onye ono, ekpuhajẹ iphe, e domiru edomi goshi ono kpuhaa iphe, e-mechaa mee nụ goshi ngu.
30 A byakwanụ l'ẹhu kẹ mbẹdua; ọ tọ bụkwa l'ọo l'ọo mu kachaa amaru iphe meru g'o gude e kpuhaa iphe-a, e shi domia edomia goshi mu. Iphe, e goshiru mu iya bụkwa k'ọphu gụbe eze a-maru ishi iphe, ị rwọru lẹ nrwọ; maru ishi iphe, ị rịru l'ọkpoma ngu.
31 “Sụ-a; gụbe eze; iphe, ị hụmaru bụ iphe, a kpụru; ọ dụ gẹ nemadzụ. Iphe ọbu paa ẹjo ẹka; tẹme ọ nọdu echi kẹ swachaswacha; pfụru l'iphu ngu; ụgbugba iya nọdu eye ebvu.
32 Iphe, e gude mee ishi iphe ono bụ ọkpobe mkpọla-ododo. A bya egude mkpọla-ọchaa mee ọkpoma iya yẹe ẹka iya. Ọ bụru onyirubvu bẹ e gude mee mkputẹpho iya jasụ l'ụtapfu iya.
33 A bya egude ígwè mee oshi-ọkpa iya. A bya eworu ígwè gwakọbe l'ụrwa gude mee e -shi l'olu-ọkpa iya jasụ l'ọbochi-ọkpa iya.
34 Tọbudu iya bụ; g'iigbukpọe ya phọ igo ono; mkpuma kụkpofu; ọle ọ tọ bụkwa ẹka nemadzụ bẹ e gude kụkpofu iya. Mkpuma ono bya adaa akpụrakpu ono l'okpurukpu ọkpa iya ono, e gude ngwaragwa ígwè yẹe ụrwa mee ono; o tsuẹ ya phọ yọgiri yọgiri.
35 No iya; ígwè ono; yẹe ụrwa ono; waa onyirubvu ono; mẹ mkpọla-ọchaa ono; mẹ mkpọla-ododo ono tụkoepho g'ọ hakọta tụkaa nanụnanu; dụepho g'udzu ẹswa balị, aaphụshi l'ụguru l'ẹka eetsuje balị. Phẹrephere zikashịa ya rengurengu k'ọphu bụ l'o to nwedu onye hụmabaaru udo mee ya. Mkpuma ono, tupyashịru iya nụ ono bya abụerupho oke úbvú, tụkoerupho mgboko l'ọphu sweta.
36 “Noo g'ị rwọru iya bụ ono. Nta-a bụ g'anyi bya akaru gụbe eze iphe, ishi iya bụ.
37 Ọo gụbe eze bẹ bụ eze ndu bụkota eze l'eliphe. Ọ bụru ngu bẹ Chileke k'igwe nụru alị-eze bya anụ ngu ọkpehu; bya emee g'ị dụ ike; mee g'ụ́dù ngu paa ẹka.
38 Ọo ngu bẹ o yeru nemadzụ l'ẹka; yẹe anụ, bu l'ẹgbudu; yẹe ẹnu, ephe l'eli. O meru g'ọ bụru ngu a-bụru eze phẹ g'ẹphe hakọta l'ẹkameka, ẹphe bu. Ọo gụbedua bụ ishi iya ono, e gude mkpọla-ododo mee ono.
39 “Ị -bụchaerupho eze bẹ onye ọzo a-nọ-tsota ngu. Alị-eze k'ono bẹ ẹnya a-lwa. Ono -gbẹshi; ọzo abata. Onye eze k'alị-eze k'ono a-bụru onye-ishi ndiphe l'ophu; ọle ẹnya a-kabakpọo ya rọ alwalwa. Ono bụ iya bụ onyirubvu ono.
40 K'ẹno e-mechakwarọ dụfukwapho. Ono e-shihu ike g'ígwè; noo kẹle ọ tọ dụdu iphe, ígwè te egwejedu arakabya. Ọ bụru g'ígwè etsupyashịje iphe ono bụ g'oo-tsukpọshi alị-eze ọphu ọ bapfutaru; gwee ya arakabya.
41 Ọbochi-ọkpa iya yẹe mkpụshi-ọkpa iya ono, e wotaru ígwè gwakọbe l'ụrwa gude mee ono; nọ-chiru ẹnya alị-eze ono teke oo-mecha kekashịa onwiya ekekashị; ọle o nweru ndu ọphu e-shihu ike g'ígwè; ọo ẹpho g'ị hụmaru iya bụ g'ọo-dụ; ígwè, a gwakọberu ụrwa.
42 Ọ bụru ẹgube ono, mkpụshi-ọkpa iya ibiya ọphuu a-bụru ígwè; ibiya ọphuu abụru ụrwa ono bụ g'alị-eze ono a-dụ; ibiya lanụ e-shihu ike; ibiya ọphuu a-dụ nyẹgenyege.
43 Ọo ẹgube ono, ị hụmaru l'e wotaru ígwè gwakọbe l'ụrwa, a gwọru agwọgwo ono; bụ gẹ ndu ono a-nọdu a-gwa onwophẹ ngwaragwa l'alụgba nwanyị. Ọle ẹphe taa byadu atụgba bụru nanụ; ẹgube ono, e tee wotajẹdu ígwè gwakọbe l'ụrwa g'ọ tụgba ono.
44 “Ọ bụru teke ndu ono, a-bụru eze ono bẹ Chileke k'imigwe e-gude ẹka iya meta alị-eze ọphu a ta abyadụ e-mebyishi. Ọphu ọ dụdu onye byaru a-nochibaa ọkwa eze k'ono. Ọo-kụpyashikota alị-eze ono g'ọ ha gwee phẹ arakabya mee ẹphe taa dụbaedu; yẹbedua anọdu jasụ lẹ tuutuutuu lẹ mịimiimii.
45 Ọo ya bụ ọphulenya ono, ị phụru hụma mkpuma, a kụkpotaru l'eli úbvú; ọphu ọ bụdu ẹka nemadzụ bẹ e gude kụkpota iya ono; mbụ mkpuma ono, tụkposhiru ígwè yẹe onyirubvu yẹe ụrwa; waa mkpọla-ọchaa yẹe mkpọla-ododo tsua ya pyakapyaka ono.
“Ọo Ọkalibe, bụ Chileke, kangokọtaru nụ; goshiru eze iphe, e-mechaa mee l'atatiphu. Noo iphe, gụbe eze rwọru bụ onoya; tẹme iphe ono, mu sụru l'ọ bụ ono bụru iphe, ọ bụ eviya.”
Eze akwabẹ Danẹlu oke ùbvù
46 Tọbudu iya bụ; eze, bụ Nebukadineza daẹpho kpurumu woru iphu bube l'alị gude kwabẹ Danẹlu ùbvù; bya asụ g'e gude iphe-ngwẹja; yẹe ụ̀nwù-isẹnsu gwaa Danẹlu g'aagwajẹ iphe-a.
47 Eze bya asụ Danẹlu-a: “Ọo eviya; Chileke ngu bụ Chileke nwekọta agwa, nọkota nụ; bya abụru Nnajịuphu, nwekọta ndu eze l'ophu; bya abụru onye ekpuhajẹ iphe, e domiru edomi goshi; noo kẹle ọwa-a bẹ ị kọtakpoerupho g'ọ dụ.”
48 Eze bya eworu oke ọkwa nụ Danẹlu bya anụshia ya ikpoto iphe, dugbaa okee okee; bya emee ya onye-ishi, a-nọdu elekọta alị ndu Bábilọnu l'ophu; bya emee ya onye-ishi l'iphe, bụkpoo ndu maru iphe l'alị ndu Bábilọnu l'ophu.
49 Danẹlu bya arwọo eze; ọ bya eworu Sheduraku; yẹe Mishaku; waa Abedinego mekwaaphọ ndu bụ ishi mgbazi l'alị Bábilọnu; obenu lẹ Danẹlu bẹ e meru o buru l'ibe eze.