5
Cuywa Comam Jesús yin̈ istzalanil huneꞌ won̈an yin̈ mac sakꞌal yet
(Lc 6:20-23)
Hayet yilni Comam Jesús tato caw hantan̈e anma apni iscꞌatan̈, yahto Comam yin̈ istzalanil huneꞌ won̈an, yay tzꞌon̈no Comam, ishitzico ebnaj iscuywom Comam iscꞌatan̈. Yoc Comam iscuyno ebnaj iscuywom tuꞌ, yichico Comam yalni hacaꞌ tiꞌ:
—Sakꞌal yet mac chitxumchalo yu ta mach chu iscolni isba ischuquil, yuxin yin̈n̈e Comam chicawxi iscꞌul. Huneꞌ mac tuꞌ yet ay yoc yul iskꞌab Comam Dios.
Sakꞌal yet mac chiyikꞌ biscꞌulal yu istxꞌojal chiswatxꞌe, yuto chiakꞌlax yakꞌlobal iscꞌul yu Comam Dios.
Sakꞌal yet mac chewchotan̈e chute isba yuto chischah huneꞌ txꞌotxꞌ haltebilcano yu Comam Dios.*
Sakꞌal yet mac choche iscꞌul iswatxꞌeꞌ tzet chal Comam Dios yuto chij isba tzet choche.
Sakꞌal yet mac chitzꞌay iscꞌul yin̈ yet anmahil, yuto hac tuꞌ chu istzꞌaypaxo iscꞌul Comam Dios yin̈.
Sakꞌal yet mac sajxa ye yanma yul sat Comam Dios, yuto haꞌ anma tuꞌ chiapni iscꞌatan̈ Comam.
Sakꞌal yet mac chisayni akꞌancꞌulal yuto chal Comam Dios yuninaloj.
10 Sakꞌal yet mac caj chiillaxi yu chiswatxꞌe istoholal hacaꞌ choche Comam, yuto ayxaco yul iskꞌab Comam Dios ay yul satcan̈.
11 Sakꞌal heyet yet chexbahlaxi yeb yet chexetalaxi, cat ishoblaxcan̈ lekꞌtiꞌal teyin̈ yuto tzujanex wintajan. 12 Caw akꞌwe tzalaho heyanma ta hac tuꞌ chexutelaxi yuto chꞌakꞌlax ispaj selel teyet bey satcan̈. Yuto hacaꞌ heyilni isyaꞌtajil tiꞌ, hac tuꞌ yu yecꞌyaꞌ yanma ebnaj ischejab Comam Dios ecꞌlena yet payat, ẍi Comam.
Hacaꞌ atzꞌam atzꞌam yeb sajilkꞌinal je yul sat yiban̈kꞌinal
(Mr 9:50; Lc 14:34-35)
13 Yalnipaxo Comam Jesús:
—Hex tiꞌ, hacaꞌ atzꞌam atzꞌam, hac tuꞌ heye yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Kꞌinalo ta chiel iscꞌachiꞌal atzꞌam matxa chu yoc iscꞌachiꞌal atzꞌam hunelxa, hacꞌ tuꞌ xin matxa tzet chꞌocnico atzꞌam, to chitirlaxtoj cat isxan̈laxicꞌo yu anma, ẍi Comam.
14 Yalnipaxo Comam Jesús:
—Hex tiꞌ hacaꞌpaxo sajilkꞌinal heye yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Kꞌinalo ta ay hunu con̈ob yin̈ iswiꞌ hunu witz, caw haban jilnilto nahat. 15 Yet chicotzujbanico kꞌaꞌ yin̈ hunu cantil, mach chicon̈ohbaco hunu almuh yiban̈, wal xin chicotꞌun̈bacan̈ yun̈e ismujli yin̈ anma ayicto yul n̈a tuꞌ. 16 Hacojab tuꞌ xin istzejla huneꞌ sajilkꞌinal ayxaco teyin̈ yin̈ sat anma, haxinwal chil anma iscꞌulal chewatxꞌe. Hac tuꞌ xin cꞌul istzotel anma yin̈ Comam ay yul satcan̈, ẍi Comam.
Cuywa Comam Jesús yin̈ isley naj Moisés
17 Yalnipaxo Comam Jesús hacaꞌ tiꞌ:
—Tajca chetxumu ta yu intan̈tzenilojan isley naj Moisés yeb cuybanile aycano yu ebnaj ischejab Comam Dios yuxin quinhulan, machoj, walxinto yun̈e wakꞌnihan ohtan̈elaxilo yin̈ tzet chaliloj yuxin quinhulan. 18 Yin̈ caw yeli chiwalan teyet ta caw yilal yijni isba sunil tzet tzꞌibn̈ebilcano yul Yum Comam Dios. Yulbal yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ yeb satcan̈, machi hun txꞌinano ayayo yin̈ ley mach chꞌecꞌto yet yijni isba. 19 Yuxin haꞌ mac mach chiyijen hunu chejbanile ayco yin̈ ley, waxan̈ca machi bin tzet chaliloj, machi xin chiscuypaxo yet anmahil isyijeni, haꞌ huneꞌ mac tuꞌ machi yelapno chuco xol mac chioc yul iskꞌab Comam Dios. Wal mac chiyijen xin cat iscuynipaxo yet anmahil isyijeni, haꞌ huneꞌ mac tuꞌ caw ay yelapno chuco xol anma chꞌoc yul iskꞌab Comam Dios. 20 Yuxin chiwalan teyet tato mach ecꞌbalto cꞌul cheyute heyijen yin̈ tzet halbilcano yu Comam Dios tuꞌ sata ebnaj chicuywa yin̈ ley yeb ebnaj fariseo, mach chexoc yul iskꞌab Comam Dios, ẍi Comam Jesús.
Cuywa Comam Jesús yiban̈ilo mac chichiwa iscꞌul
(Lc 12:57-59)
21 Yalnipaxo Comam Jesús:
—Hex tiꞌ heyohtaj tato hallax tet ebnaj jichmam hacaꞌ tiꞌ: “Mach chepotxꞌcamo heyet anmahil, yuto haꞌ mac chipotxꞌni hunu yet anmahil yilal yilaxto sata naj juez cat yoc yin̈ isyaꞌtajil yu naj,” ẍi. 22 Yajaꞌ haninan chiwalan teyet, haꞌ mac chichiwa iscꞌul yin̈ yet anmahil chiay isyaꞌtajil yiban̈ yu Comam Dios. Haꞌ mac chibuchwa yin̈ yet anmahil xin, haꞌ ebnaj iswiꞌehal yin̈ lahtiꞌ yul con̈ob* chiilni tzet chielicoj. Haxa mac chibahni yet anmahil cat yakꞌni taco iscꞌul, haꞌ huneꞌ mac tuꞌ ay ismay isto xol kꞌa kꞌaꞌ mach istan̈bal.
23 Kꞌinalo tato yet lan̈an heyinito heyofrenda tet Comam Dios sat altar cat henanitij tato ay hemul tet hunu maca, 24 awecano heyofrenda tuꞌ yich ismeẍahil bay chiakꞌlax xahanbal tuꞌ, cat heto heyanoco heba yin̈ akꞌancꞌulal yeb huneꞌ mac tuꞌ, tzujan tuꞌ xin xaisje heyakꞌni heyofrenda tuꞌ tet Comam Dios.
25 Tato ay hunu mac chikꞌanni teyin̈ yu hunu istxꞌojal chewatxꞌe, watxꞌeweyo huneꞌ tuꞌ yin̈ akꞌancꞌulal yeb huneꞌ mac tuꞌ yet yalan̈to maẍto chexto sata naj alcal. Yuto ta chexapni sata naj, chexyaco naj yul iskꞌab ebnaj mayor, haxa ebnaj mayor tuꞌ xin chexanicto yul preso. 26 Yin̈ caw yeli chiwalan teyet, mach chexelti yul preso tuꞌ ta mach tzꞌajano cheyakꞌ hemulta, ẍi Comam.
Cuywa Comam Jesús tato mach chu jochenico hunuxa ix ix
27 Yalnipaxo Comam Jesús:
—Hex tiꞌ heyohtaj tato hallax hacaꞌ tiꞌ: “Mach chexixli,” ẍi. 28 Yajaꞌ hanintiꞌan chiwalan teyet, mac xan̈eticꞌa chiilni hunu ix ix cat isnanico istxꞌojal yin̈ ix cat yochenico ix, haꞌ huneꞌ mac tuꞌ xayanaco ismul yul sat Comam Dios.
29 Kꞌinalo tato isbakꞌ hesat yin̈ hewatxꞌkꞌab chexakꞌni aycꞌayoj yin̈ hunu istxꞌojal, cꞌulmi tato cheyilti huneꞌ isbakꞌ hesat tuꞌ cat hekꞌojnito nahat. Wal xin ecꞌbal cꞌul tato ayto hunu tzet mach tzꞌajano yin̈ henimanil sata ta tzꞌajan sunil henimanil cat heyalaxto xol kꞌa kꞌaꞌ mach istan̈bal. 30 Kꞌinalo tato hewatxꞌkꞌab chexakꞌni aycꞌayo yin̈ hunu istxꞌojal, cꞌulmi ta chetzoqꞌuilto huneꞌ hekꞌab tuꞌ, cat hekꞌojnito nahat. Wal xin ecꞌbal cꞌul tato matxa huneꞌ hekꞌab satato tzꞌajan henimanil cat heyalaxto xol kꞌa kꞌaꞌ mach istan̈bal, ẍi Comam.
Cuywa Comam Jesús yin̈ pohlebahil
(Mt 19:9; Mr 10:11-12; Lc 16:18)
31 Yalnipaxo Comam:
—Hallaxpaxo yet payat hacaꞌ tiꞌ: “Ta ay hunu naj chispoh isba yeb yixal, yilal iswatxꞌicano yumal cat yakꞌnicano naj huneꞌ hum tuꞌ tet ix,” ẍiayoj. 32 Yajaꞌ wal intiꞌan chiwalan, tato ay hunu naj chispoh isba yeb yixal, yajaꞌ ta mach yuho issayni ix ismul yeb hunuxa winaj, huneꞌ naj tuꞌ lan̈an istubtento naj ix issayaꞌ ismul yikꞌni hunuxa yichamil. Haꞌ xin naj chiikꞌni ix chispoh isba yeb yichamil tuꞌ, haꞌ hun naj chahpaxico ismul, ẍi Comam.
Mach chu jakꞌni binaho isbi Comam Dios yin̈ tzet chijala
33 Yalnipaxo Comam Jesús:
—Hex tiꞌ, heyohtapaxoj tato hallax tet ebnaj jichmam hacaꞌ tiꞌ: “Ta cheyawte isbi Comam Dios yin̈ hunu tzet chetakꞌwe teyin̈, yilal heyijen huneꞌ tuꞌ,” ẍiayoj. 34 Yajaꞌ wal intiꞌan chiwalan teyet, mach cheyakꞌ binaho isbi Comam Dios yin̈ tzet chetakꞌweco teyiban̈. Mach cheyakꞌ binaho satcan̈* yet chetakꞌwenico hunu tzet ye tuꞌ teyiban̈, yuto haꞌ bey tuꞌ tzꞌon̈an Comam Dios Jahawil. 35 Mach cheyakꞌpaxo binaho txꞌo txꞌotxꞌ yet chetakꞌwenico hunu tzet ye tuꞌ teyiban̈, yuto txꞌo txꞌotxꞌ isbatxobal yoj Comam ye txꞌotxꞌ. Mach cheyakꞌ binaho isbi con̈ob Jerusalén yet chetakꞌwenico hunu tzet ye tuꞌ teyiban̈, yuto iscon̈ob Comam Dios Jahawil caw ay yelapno yehi.*
36 Mach cheyakꞌ binaho hewiꞌ yin̈ tzet chetakꞌweco teyiban̈, yuto mach chu hesajn̈en maca hekꞌejn̈en hunu xil hewiꞌ. 37 Wal xin tato cheyal hoꞌ, yelojab cheyala, taca machoj ta quexchi, machojabi; yuto ta cheyakꞌ binaho isbi huntekꞌan tuꞌ yakꞌni isba yin̈ tzet cheyala, wal xin yin̈ naj matzwalil chitit huntekꞌan tuꞌ, ẍi Comam.
Mach chu jakꞌni istxꞌojal ispaj selelo tet mac chiwatxꞌen istxꞌojal jin̈
(Lc 6:29-30)
38 Yalnipaxo Comam Jesús hacaꞌ tiꞌ:
—Hex tiꞌ heyohtaj tato hallaxpaxo hacaꞌ tiꞌ: “Tato ay hunu mac chimakꞌni poho isbakꞌsat hunu maca, makꞌlaxojabpaxo poho isbakꞌsat huneꞌ mac tuꞌ. Tato ay hunu mac chimakꞌnilti yeh hunu maca, makꞌlaxojabpaxilti yeh huneꞌ mac tuꞌ,” ẍiayoj. 39 Yajaꞌ wal intiꞌan chiwalan, mach chu hepajtzen istxꞌojal chiswatxꞌe hunu mac teyin̈. Wal xin tato ay mac chipakꞌnilto hecotxꞌ, meltzowepaxto kꞌaxepxa tet. 40 Ta ay hunu mac chikꞌanni teyin̈ tet naj alcal, cat yinito hecamiẍ yalni, matzet cheyala ta chipaxto hechumpa. 41 Yeb xin ta ay hunu mac chalni teyet tato cheyijto yijatz yictajo legua, colwahan̈we yin̈, iweto yijatz tuꞌ hunu legua. 42 Ta ay mac chikꞌanni hunu tzet ye tuꞌ teyet, akꞌwe tet. Tato ay hunu mac chikꞌanni hunu tzet ye tuꞌ cꞌamil teyet, colwahan̈we yin̈ huneꞌ mac tuꞌ, ẍi Comam.
Xahan chijil mac ayco ishowal jin̈
(Lc 6:27-28, 32-36)
43 Yalnipaxo Comam Jesús:
—Hex tiꞌ heyohtaj tato hallax hacaꞌ tiꞌ: “Xahan cheyil mac xahan chexilni. Mac ayco ishowal teyin̈ xin, ocojabpaxo hehowal yin̈,” ẍiayoj. 44 Yajaꞌ wal intiꞌan chiwalan teyet, xahan cheyil mac ayco ishowal teyin̈. Kꞌanwe iscꞌulal Comam Dios yiban̈ macta chexetani. 45 Ta cheyije hacaꞌ tuꞌ, hac tuꞌ chu heyeniloj tato quexyuninal Comam Dios ay yul satcan̈, yuto haꞌ Comam Dios chiakꞌni aholo tzꞌayic yiban̈ anma cꞌul yeb yiban̈ anma txꞌoj. Lahan chapaxayo Comam haꞌ n̈ab yiban̈ mac cꞌul yeb yiban̈ mac txꞌoj. 46 Wal xin tato han̈cꞌan̈e anma xahan chexilni, haꞌn̈e xin xahan cheyilpaxoj, ¿mataxca chechah ispaj huneꞌ tuꞌ tet Comam Dios? Machoj, yuto hac tuꞌ chute isbeybaln̈e ebnaj mulum, hacaꞌ ebnaj ikꞌomilo tohlabal chito bey Roma. 47 Yeb xin tato han̈cꞌan̈e tet heyuẍtaj chextioẍli, ¿cꞌulmi huneꞌ tuꞌ? Machoj. Wal xin haꞌ anma mach ohtan̈eho Comam Dios hac tuꞌ chisbeybaln̈e. 48 Tzꞌajanojab chu hebeybaln̈e sunil iscꞌulal, yuto Comam Dios ay yul satcan̈ tzꞌajan lahan yehi, ẍi Comam.
* 5:5 Sal 37:11; Dt 11:8-9; Sal 25:12-13 * 5:22 Concilio, Junta Suprema maca Sanhedrín, hac tuꞌ chihallax yin̈ ebnaj iswiꞌehal yin̈ lahtiꞌ xol ebnaj Israel. Ox majan ebnaj Israel tuꞌ ayco yin̈ huneꞌ lahtiꞌ tuꞌ; ebnaj yahawil yin̈ ebnaj sacerdote, ebnaj ichamta winaj akꞌbil ismunil xol ebnaj Israel, yeb ebnaj cuywawom yin̈ isley naj Moisés, haꞌ ton ebnaj fariseo. Ebnaj iswiꞌehal yin̈ lahti tuꞌ, 72 isbisil ebnaj yin̈ sunil 5:23 Altar, haꞌ chalilo meẍa yet xahanbal. Yiban̈ huneꞌ meẍa tuꞌ chialaxato xahanbal chiakꞌlax tet Comam Dios. * 5:34 Is 66:1; Mt 23:22; Stg 5:12; Sal 48:2 * 5:35 Sal 48:2