37
Tã Yõsépã pi ãsámvú gé ẹ́drị́pị́ị be rĩ
1 Yõkóbũ ri adrií ãngũ ẹ́tẹ́pị ní adrizú rĩ agá, ãngũ Kãnánã vé rĩ agá.
2 Úꞌdógúꞌdógú Yõkóbũ vé rĩ, ãzini anjiŋá ĩrivé rĩ pi vé rĩ, ĩri ꞌdíni.
Yõsépã kã adrií ílí be mụdrị́ drị̃ ni ẹ́zị̂rị̃, ri ẹ́tẹ́pị vé ãnyãpá úcé, kộpi rikí úcé ẹ́drị́pị́ị be. Ĩrivé ẹ́drị́pị́ị ꞌdĩꞌbée vé ẹ́ndrẹ́pị Bílã pi Jẽléfã be. ꞌBo Yõsépã ri tã ũnjí ẹ́drị́pị́ị ní rií ꞌoó rĩ íjị́ ũlũú ẹ́tẹ́pị ní.
3 Ĩsẽrélẽ lẽ Yõsépã ri ívé anji rĩ pi ãsámvú gé sĩ agaá rá, ãꞌdiãtãsĩyã tịkí Yõsépã ri ị́sụ́ ãkũdẽ Yõkóbũ ri ãrãkã rú. Ĩsẽrélẽ ící bõngó akoóko rụ̃kụ̃ ãjẽ be ãmbúgú ni sẽé Yõsépã ní.
4 Yõsépã ẹ́drị́pị́ị kâ ndreé ĩ ẹ́tẹ́pị lẽ Yõsépã ri ĩ agaá rá, kộpi ꞌbãkí ẹ́sị́ ũnjí Yõsépã ní. Kộpi átákí ĩri ní tã ụ́ꞌdụ́kọ́ múké sĩ ku.
5 Ị́nị́ŋá ãzi sĩ, Yõsépã ũbĩ urobí, kã urobí rĩ ũlũú ẹ́drị́pị́ị ní, kộpi gõkí ẹ́sị́ ũnjí ꞌbãá ĩri ní agaá rá.
6 Yõsépã ní ꞌyozú kộpi ní kĩnĩ, “Ĩmi yịkí drĩ urobí ma ũbĩípi rĩ vé tã ká.
7 Urobí rĩ kĩnĩ, ꞌbá mụkí ĩmi be ọ́mvụ́ gé, ꞌbá rikí ũndú úlíli ũdrõó ĩmi be, mbẽlẽŋá mávé ũndú nga ꞌi ĩdrẽé ụrụ sĩ, ũndú ĩmivé rĩ pi trakí ĩ ũndú mávé rĩ ã gãrã gá sĩ kụ́rụ̃, sị̃kí drị̃ vũgá ẹndrẹtị ni gé.”
8 Yõsépã ẹ́drị́pị́ị ní ꞌyozú ĩri ní kínĩ, “Mí ụ̃sụ̃ mi ãmbúgú ꞌbá drị̃gé nĩ? Ádarú ꞌí lẽ nyo adrií ꞌbá drị̃gé ãmbúgú rú?” Kộpi gõkí ĩri ní ẹ́sị́ ũnjí ꞌbãá agaá rá urobí ĩri ní ũbĩí rĩ sĩ, ãzini tã ĩri ní ꞌyoó rĩ sĩ.
9 Yõsépã ní gõzú urobí ãzi ũbĩzú, ĩri ní ꞌyozú ẹ́drị́pị́ị ní kĩnĩ, “Ĩmi yịkí drĩ ká, á gõ urobí ãzi ũbĩí. Urobí rĩ kĩnĩ, ụ̃tụ́, mbãá, ãzini línyã sị̃kí drị̃ vũgá má ẹndrẹtị gé.”
10 Kã urobí rĩ ũlũú ꞌí ẹ́tẹ́pị ní, ãzini ꞌí ẹ́drị́pị́ị ní, ẹ́tẹ́pị ní trezú drị̃ ni gé kĩnĩ, “Urobí mí ní ũbĩí ꞌdĩri tã ni ngóni? Mí ụ̃sụ̃ mí kĩnĩ, ꞌbâ mí ẹ́ndrẹ́pị be, mí ẹ́drị́pị́ị be úmvúlésĩ ímụ́ kũmũcí ũtị̃, drị̃ sị̃ vũgá mí ẹndrẹtị gé?”
11 Yõsépã ã tã ꞌde ẹ́drị́pị́ị ẹ́sị́ agá ũnjí, ꞌbo Yõkóbũ ri tã ꞌdĩri ụ̃sụ̃ụ́ kĩnĩ, urobí ꞌdĩri vé ífífí ãꞌdi.
Yõsépã ẹ́drị́pị́ị sẽkí Yõsépã ri jeé
12 Ụ́ꞌdụ́ ãlu Yõsépã ẹ́drị́pị́ị ꞌdekí mụụ́ ĩ ẹ́tẹ́pị vé kãbĩlõ úcé Sẽkémẽ gá.
13 Ĩsẽrélẽ ní ꞌyozú Yõsépã ní kĩnĩ, “Mí ẹ́drị́pị́ị ri kãbĩlõ úcé Sẽkémẽ gá ꞌdãáꞌdã, á lẽ mi pẽé mụzú kộpi vúgá ꞌdãá.”
Yõsépã ní újázú kĩnĩ, “Múké, ma mụ rá.”
14 Ẹ́tẹ́pị ní ꞌyozú ĩri ní kĩnĩ, “ꞌÍ mụ mí ẹ́drị́pị́ị ndreé, kộpi dõ múké kãbĩlõ rĩ pi be. ꞌÍ mụ dõ gí, mí újá mi ĩgõó ímụ́ tã ni ũlũú má ní.” Kúru ẹ́tẹ́pị ní Yõsépã rĩ pẽzú mụzú, Yõsépã ní ngazú ị́ꞌbụ́ŋá Hẽbẽrónã vé rĩ gé ꞌdãásĩ, ĩri ní ꞌdezú mụzú Sẽkémẽ gá ꞌdãá.
Yõsépã kã caá Sẽkémẽ gá ꞌdãá,
15 ágó ãzi ị́sụ́ ĩri ri ẹ́cị́ ãngũ rĩ agásĩ, ágó rĩ ní ĩri zịzú kĩnĩ, “Ngá mí ní rií ndãá rĩ ãꞌdi?”
16 Yõsépã ní újázú kĩnĩ, “Ma ri má ẹ́drị́pị́ị ndã. Mi ícó má ní vũrã kộpi ní rizú kãbĩlõ úcézú rĩ lũ rá?”
17 Ágó rĩ ní újázú kĩnĩ, “Kộpi ngakí mụụ́ nõósĩ gí. Á yị kộpi kínĩ, ĩ lẽkí ꞌdeé mụzú Dõtánã gá.”
Kúru Yõsépã ní ꞌdezú mụzú ẹ́drị́pị́ị vúgá sĩ, ĩri ní cazú mụzú kộpi ị́sụ́zú Dõtánã gá ꞌdãlé.
18 Yõsépã ẹ́drị́pị́ị kâ ndreé Yõsépã ri ímụ́, kộpi nị̃kí ĩri ámá bá, ị́sụ́ ãkũdẽ ícá drĩ ĩ vúgá nõó kuyé, kộpi íꞌdókí rií lẹ́tị ndãá ĩri ꞌdịzú.
19 Kộpi rikí átá ĩ ãsámvú gé sĩ kínĩ, “Ĩ ndrekí drĩ ká, urobí ꞌdị́pa ri ímụ́ ꞌdã!
20 Lẽ ꞌbâ ꞌdịkí ĩri drãá, ꞌbâ ꞌbekí ĩri ꞌbụ́ yị̃ị́ ní njụụ́ ꞌa ni gé sĩ gí rĩ agá, ꞌbâ mụ ꞌyo ꞌbá ẹ́tẹ́pị ní ụ̃bụ̃gọ̃ nya ĩri gí. ꞌBâ ndrekí rí ĩrivé urobí ꞌdĩri dõ ẹ̃zị́ nga rá.”
21 Rũbénã kã tã ꞌdĩri yịị́, ꞌbã ẹ́sị́ lẽzú Yõsépã ri ípázú ẹ́drị́pị́ị drị́gé sĩ rá, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Lẽ ꞌbâ ꞌdịkí ĩri ku.
22 Lẽ ĩmi dãkí ãrí ku, ĩmi ꞌdụkí ĩri ꞌbeé ꞌbụ́ yị̃ị́ ní njụụ́ ꞌa ni gé sĩ gí rĩ agá ꞌdãá ãngũ ãꞌwí cínyáfã rú rĩ agá nõgó, lẽ ĩmi ꞌbãkí drị́ rụ́ꞌbá ni gé ku.” Rũbénã ꞌyo tã ꞌdĩri ꞌdíni, lẽ ẹ́drị́pị ri ípá kộpi drị́gé sĩ, jịị́ gõó ẹ́tẹ́pị vúgá ꞌdãá vúlé.
23 Kúru Yõsépã kã caá ẹ́drị́pị́ị vúgá ꞌdãlé, kộpi ũtrũkí ĩrivé bõngó akoóko rụ̃kụ̃ ãjẽ be ãmbúgú rĩ ĩri ní suú rĩ ĩri ã rụ́ꞌbá gá sĩ rá.
24 Kộpi jịkí ĩri ꞌbeé ꞌbụ́ agá. ꞌBụ́ rĩ ã ꞌa ule, yị̃ị́ ꞌa ni gé ꞌdãáyo.
25 Kộpi kâ úrí vũgá rií ínyá nyaá, kộpi kâ ĩ drị̃ ingaá ãngũ ndreé ụrụ, kộpi ndrekí ngúlúmũ sụ́rụ́ Ĩsĩmãélẽ vé ngá ụzịꞌbá rĩ pi ri ímụ́ ĩ vúgá nõó Gĩlédã gálésĩ. Kộpi ũdrõkí ngá tị́bị́ áꞌdízú ẹ̃jị́ be ngụ̃ꞌbá ndrị̃ndrị̃ ni pi, ũdu ngụ̃ụ́pi ndrị̃ndrị̃ ni, ãzini mị́rẹ̃ pi be kámĩlõ rĩ pi úgóró gá, kộpi ri ngá ꞌdĩꞌbée jị mụ ụzị Ẽjẽpétõ gá.
26 Yụ́dã ní ꞌyozú ẹ́drị́pị́ị ní kĩnĩ, “ꞌBá ꞌdịkí dõ ꞌbá ẹ́drị́pị ri drãá, ꞌbá úcíkí dõ tã ni úcícĩ, ngá múké ꞌbá ní ị́sụ́ ꞌa ni gé ꞌdĩgé rĩ ãꞌdi?
27 Múké ni, lẽ ꞌbâ sẽkí ĩri jeé ꞌbá Ĩsĩmãélẽ vé rĩ pi ní, ꞌbâ úlókí ĩri ã rụ́ꞌbá ku, ĩri ꞌbá ẹ́drị́pị, ꞌbâ ãrí ãlu.” Yụ́dã vé ẹ́drị́pị́ị ãꞌyĩkí tã ĩri ní ꞌyoó ꞌdĩri rá.
28 Ngúlúmũ Ĩsĩmãélẽ vé adriꞌbá ãngũ Mĩdĩyánã vé rĩ agá riꞌbá ngá ụzịꞌbá rĩ pi kâ ícá, Yõsépã ẹ́drị́pị́ị ní Yõsépã ri ísézú ꞌbụ́ rĩ agá ꞌdãásĩ ãmvé nõó, kộpi ní ĩri sẽzú jezú ꞌbá Ĩsĩmãélẽ vé rĩ pi ní mũfẽngã fífí pụ̃kụ́ ị̃rị̃ ẹ̃njị̃ꞌbá ẹ̃njị̃ẹ̃njị̃ ni sĩ, ꞌbá Yõsépã ri jeꞌbá rĩ pi ní Yõsépã ri jịzú mụzú Ẽjẽpétõ gá.
29 Rũbénã kã ꞌi újá gõó ꞌbụ́ rĩ gé ꞌdãlé, ị́sụ́ Yõsépã ri ꞌdãáyo. Ĩzãngã fi ẹ́sị́ ni gé ambamba, ũsĩ ívé bõngó ꞌí rụ́ꞌbá gá sĩ rá.
30 Ĩri ní gõzú ẹ́drị́pị́ị vúgá ꞌdãlé, ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Mvá rĩ ꞌdãlé ꞌdãáyo! Mâ ꞌo rí ãꞌdi?”
31 Kúru kộpi ní Yõsépã vé bõngó ãco akoóko ãjẽ be ãmbúgú rĩ íꞌdụ́zú, kộpi ní ndrị̃ị́ lịzú, bõngó rĩ suzú ãrí rĩ agá.
32 Kộpi ní bõngó akoóko rụ̃kụ̃ ãrí be rụ́ꞌbá gá ꞌdĩri jịzú mụzú ĩ ẹ́tẹ́pị vúgá ꞌdãá. Kộpi ní ꞌyozú kínĩ, “ꞌBá ị́sụ́kí bõngó akoóko rụ̃kụ̃ ni nõ, ꞌí ꞌbị̃ drĩ ndreé ká, bõngó nõri adri mî mvọ́pị vé rĩ kuyé?”
33 Yõkóbũ ámá bõngó rĩ kĩnĩ, “Bõngó akoóko rụ̃kụ̃ rĩ mâ mvọ́pị vé rĩ! Á, ụ̃bụ̃gọ̃ nya mvá rĩ gí. Ádarú ũndĩkí Yõsépã ri kpélékpélé gí.”
34 Kúru Yõkóbũ ní ívé bõngó ũsĩzú ꞌí rụ́ꞌbá gá sĩ rá, ĩri ní sũwárĩ íꞌdụ́zú ásúzú ꞌî rụ́ꞌbá gá áyu. Ngo ꞌî mvọ́pị ri caá ụ́ꞌdụ́ be kárákará.
35 Ĩrivé anji ãgõ rĩ pi, anji ũkú rĩ pi be céré ímụ́kí ĩri ẽ ẹ́sị́ ũmĩí, ꞌbo gã sĩ, lẽ ꞌbá ãzi ã ũmĩ ꞌî ẹ́sị́ ku. Ĩri ní ꞌyozú kĩnĩ, “Á lẽ ã sị̃kí ma ꞌbụ́ agá, á lẽ mụụ́ mâ mvọ́pị ri ngoó.” Ĩri dị̃ átá be, ĩri dị̃ ngo be.
36 Ị́sụ́ ãkũdẽ ꞌbá Mĩdĩyánã vé rĩ pi sẽkí Yõsépã ri jeé Pótĩfã ní Ẽjẽpétõ gá ꞌdãlé gí, Pótĩfã ri ũgalaku riípi ꞌbãgú Ẽjẽpétõ vé rĩ vé ꞌbẹ̃tị́ ũtẽépi rĩ.