☰ Wasemi 9
9
Abimeleki
1 Abimeleki mwanage Yelubaali kawacholela iwanhu wa lukolo lwa mamake wakalile ako kudibuga da Shekemu, kawalongela, 2 “Longeni bahano mgameso ga ivilongozi wa Shekemu, ‘Kinhu gani kinoga kumwenu, kutawaligwa na iwana wose wa kimbigalo malongo saba wa Yelubaali hebu kutawaligwa na mwana imoja yaiyeka?’ Kumbukeni niye na ndugu yenu wa usungu.” 3 Ndugu wa mamake walonga mbuli azo hanhu ha heyo mgameso ga ivilongozi wa dibuga da Shekemu, na wanogelwa kumkweleleza Abimeleki kwavija kakala ndugu yao. 4 Wamgwaa vihande malongo saba va shaba vikalile mng'anda ya Baali Beliti, kwa vihande vivo Abimeleki kawakodi wanhu weli na vimvoko na wanduya nduya na hewo wamkweleleza. 5 Kachola ukae kwa tatake ako Ofula na kuko kawakoma ndugu zake wose, iwana wa kimbigalo wa Yelubaali malongo saba mdibwe dimoja. Lakini Yotamu, kizuwanda cha Yelubaali kahonyeka, kwavija kakala yaifisile. 6 Ivilongozi wose wa Shekemu na Beti Milo waiting'hana kudibiki da mwaloni dikalile behi na mhanda ya dibwe ako Shekemu, wamtenda Abimeleki mndewa wao.
7 Yotamu viyapatile usenga awo, kachola na kema kulugongo lwa Gelizimu, kalonga kwa sauti ng'hulu, “Tegelezeni mweye ivilongozi wa Shekemu, na Imulungu yawategeleze mweye. 8 Siku dimoja, mibiki ichola kuzahila mndewa. Avo, iulongela mzeituni, ‘Ututawale!’ 9 Lakini mzeituni uwedika, ‘Vino, mogesa nodaha kuleka sang'hano yangu ya kulava mavuta gonogeligwa ng'hani na imilungu na wanhu, na nichole kuigaza kuitawala mibiki?’ 10 Abaho mibiki iulongela mtini, ‘Izo gweye ututawale.’ 11 Lakini mtini uwedika, ‘Vino, mogesa nodaha kuleka sang'hano yangu ya kulela matunda ganogile na gamulile, na nichole kuigaza kuitawala mibiki?’ 12 Abaho mibiki iulongela mzabibu, ‘Izo gweye ututawale.’ 13 Lakini mzabibu uwedika, ‘Vino, mogesa nodaha kuleka sang'hano yangu ya kulava divai iwasamhusa imilungu na iwanhu, na nichole kuigaza kuitawala mibiki?’ 14 Kukimambukizo mibiki yose ichola kwa biki da miba na kulonga, ‘Izo ututawale.’ 15 Biki da miba didika, ‘Kamba molonda kunisagula niwe mndewa wenu, izoni mkale hasi hana imbeho yangu. Lakini kamba hamulonda kutenda vivo, avo moto na ulawe mna imiba yangu na kuisakaza imielezi ya Lebanoni.’ ”
16 Yotamu kagendelela kulonga, “Avo, kamba mutenda kwa moyo unogile na magesa ganogile vimumtendile Abimeleki mndewa, na kamba mogesa mumtendela ganogile Yelubaali na iwanhu wa mng'anda yake kamba viilondigwa kwa mbuli zake ziyatendile, 17 kumbukeni tatangu kauhonza ugima wake kwa kuwagombela na kuwakombola kulawa mmakono ga Wamidiani! 18 Lakini lelo muwavamila iwanhu wa mng'anda ya tatangu na muwakoma wanage, malongo saba mdibwe dimoja, abaho mumtenda Abimeleki imwana wa msang'hanaji wa ikitwanzi wa tatangu, yawe mndewa wa ivilongozi wa Shekemu kwavija ndugu yenu. 19 Avo, lelo kamba mutenda gago kwa magesa ganogile kwa kumtegeleza Yelubaali na iwanhu wa mng'anda yake, avo deng'heleleni hamoja na Abimeleki, na heyo vivija yadeng'helele hamoja na mweye. 20 Lakini, kamba siyo vivo, moto ulawe kwa Abimeleki na kuwasakaza ivilongozi wa Shekemu na Beti Milo, na moto ulawe kwa ivilongozi wa Shekemu na Beti Milo na umsakaze Abimeleki.” 21 Abaho Yotamu katoloka, kakimbilila Beeli, kakala kuko, kwavija kamdumba Abimeleki ndugu yake.
Kugwa kwa Abimeleki
22 Abimeleki katawala Izilaeli kwa kipindi cha miyaka midatu. 23 Abaho Imulungu kagala loho ya kuihila kwa Abimeleki na ivilongozi wa Shekemu, na awo ivilongozi wa Shekemu wamuhinduka Abimeleki. 24 Imulungu katenda vivo, kuliha indwagi itendigwe kwa iwana malongo saba wa Yelubaali, na damu yao ikalile mmakono ga ndugu yao Abimeleki ayo yawakomile, na vivija damu ayo ikala mmakono ga ivilongozi wa Shekemu awo wamgangamize Abimeleki yawakome ndugu zake. 25 Avo ivilongozi wa Shekemu weka wanhu wamvamile Abimeleki kulawa kunhembeti ya ivigongo. Wanhu awo wawaboka vinhu vao vose awo wabitile kuko. Abimeleki kalongeligwa mbuli ayo.
26 Siku dimoja Gaali, mwanage Ebedi hamoja na ndugu zake wahamila ako Shekemu. Ivilongozi wa Shekemu wamtamanila. 27 Wose wachola kumigunda yao ya mizabibu, wabawa zabibu abaho wazikamula, watenda divai na watenda nyimwilinyimwili. Wengila mng'anda ya imulungu wao, waja na kung'wa na wamuliga Abimeleki. 28 Gaali, mwanage Ebedi, kalonga, “Abimeleki ayo nani? Siye hano Shekemu twa wanhu gani mbaka tumsang'hanile Abimeleki? Vino heyo siyo mwanage Yelubaali na Zebuli kekigwa yawe kilongozi? Mweye msang'hanileni Hamoli tatake Shekemu, sikumumsang'hanile Abimeleki. 29 Maza wanhu wano wakalile mmakono gangu, nahamsegese Abimeleki. Nahamulongele Abimeleki, ‘Yongeza iwakalizi wako, abaho wize kunze tuitowe.’ ”
30 Zebuli, imtawala wa dibuga, viyazihulike mbuli zilongigwe na Gaali mwanage Ebedi, kagevuzika ng'hani. 31 Avo, kamgalila usenga Abimeleki kinyelegezi kalonga, “Gaali, mwanage Ebedi, hamoja na ndugu zake weza kudibuga da Shekemu na owading'hula wanhu wakuleme gweye. 32 Avo ikilo, gweye hamoja na iwanhu zako, mukaifise kumigunda behi na dibuga. 33 Imitondo, zuwa dahalawa, divamileni dibuga. Gaali yahalawa hamoja na iwanhu zake kwiza kuwatowa, mumtendele kamba viukona yofaya.”
34 Avo, Abimeleki na iwanhu iwakalile nao wasegela ikilo acho na wachola Shekemu. Kawagola iwanhu zake mna ivibumbila vine na waifisa behi na dibuga ili wadivamile. 35 Gaali mwanage Ebedi, kalawa kunze na kwima hana ulwivi lwa dibuga, kipindi acho Abimeleki na iwanhu zake walawa hanhu hawaifisile. 36 Gaali viyawonile kamulongela Zebuli, “Lola, wanhu ohumuluka kulawa kuna inhembeti ya ivigongo.” Zebuli kamulongela, “Gweye kolola imbeho ya ivigongo na kolonga wanhu.” 37 Gaali kalonga kabili, “Lola! Wanhu ohumuluka kuna iisi na wanhu wayagwe olawa umwambu wa kuna Umwaloni wa Kulagula.”
38 Abaho Zebuli kamulongela, “Gweye ambe kuitapa? Gweye ayo ulongile, ‘Abimeleki ayo nani? Habali tumsang'hanile?’ Avo awo ndio iwanhu wa uwabezeli, genda ukaitowe na hewo.” 39 Gaali kalawa kawalongoza ivilongozi wa Shekemu na kaitowa na Abimeleki. 40 Gaali kalemelwa kakimbila, kuno Abimeleki komkweleleza. Wanhu wengi walumila na wagwa hasi mnzila mbaka kuna ulwivi lwa dibuga. 41 Abimeleki kakala ako Aluma na Zebuli kamuwinga Gaali na ndugu zake sikuwakale kudibuga da Shekemu.
42 Imitondo yake, Abimeleki kapata usenga kamba iwanhu wa Shekemu walawa kudibuga na wachola kumigunda. 43 Kawasola iwanhu zake kawagola mna ivibumbila vidatu, ili wachole kuifisa kumigunda. Viyawone wanhu olawa kudibuga, kalawa kuko kuyaifisile kawakoma. 44 Abimeleki na iwanhu zake wakimbila wachola kukaliza ulwivi lwa dibuga. Mabumbila mabili gayagwe gawavamila waja wakalile kumigunda na wawakoma. 45 Abimeleki kaitowa na iwenekae wa buga dijo siku ngima. Kadivamila dibuga na kuwakoma iwanhu wose wakalile mumo. Kadinaga dibuga na kadigela mkele.
46 Ivilongozi wose wa ikilingo cha Shekemu viwahulike mbuli azo, wakimbilila kuna ing'anda ya imulungu yokemigwa Eli Beliti. 47 Abimeleki kalongeligwa kamba ivilongozi wose wakalile kuna ikilingo cha Shekemu waiting'hana hamoja. 48 Abimeleki na iwanhu zake wachola kulugongo lwa Salimoni, kasola shoka kakanha tambi da biki na kadika mdiega. Abaho kawalongela waja iwanhu iwakalile nao walopole kutenda kamba viyatendile. 49 Kila imoja kakanha tambi kamba dija da Abimeleki. Wagasola matambi gago na wagasigamiza mna ikiwambaza, wagela moto na wakilukuza ikiwambaza, wanhu wose wambigalo na iwatwanzi kamba elufu imoja wakalile kuna ikilingo cha Shekemu wafa.
50 Abaho Abimeleki kachola kudibuga da Tebesi, wadizunguluka dibuga na wadisola. 51 Lakini kukala na kilingo kizengigwe goya hagati ya dibuga. Avo iwenekae wa buga dijo wambigalo kwa watwanzi na ivilongozi wose wakimbilila kuko na waihindila mgati. Wakwela kuna inhembeti ya ikilingo acho. 52 Abimeleki kakikwesela kilingo acho na kakivamila, abaho kaukwesela umulango wa ikilingo ili yaugele moto. 53 Na mtwanzi imoja katupa dibwe da kudugila, kamuhonda Abimeleki mdipala. 54 Abaho Abimeleki himahima kamkema imbwanga yompapila imigoha kamulongela, “Somola panga jako unikome, wanhu sikuwalonge nikomigwa na mtwanzi.” Mbwanga ayo kasomola panga jake, kamuhoma na kamkoma. 55 Waizilaeli viwone kamba Abimeleki kafa, wasegela na kubwela kila munhu ukae kumwake.
56 Avo, vivo Imulungu viyamkoboze Abimeleki kwa gehile gayatendile kwa tatake kwa kuwakoma ndugu zake malongo saba. 57 Vivija Imulungu kawatenda iwanhu wa Shekemu wakobozigwe kwa gehile gawatendile. Avo, makungu ga Yotamu mwanage Yelubaali gawapata.
☰