Kitabu cha Yoshua
Yoshua
Ulongozi
Kitabu cha Yoshua chogendeleza simulizi ya wanhu wa Izilaeli aho hakishilize kitabu cha Kumbukumbu da Malagizo. Kitabu cha Yoshua chokwandusa simulizi yake mkipindi Waizilaeli viwekile ng'hambi mwambu wa kudilawila zuwa wa Yolidani. Kitabu cha Yoshua chosimulila avija Waizilaeli viwalokile lwanda lwa Yolidani na kuisola isi ya Kanaani akuno olongozwa na Yoshua, ayo yakalile kilongozi hanhu ha Musa. Watenda vivo kwavija Imulungu kakala yawalagize. Imulungu kakala yogavikiza gaja gayalongile kamba kowagwaa isi ya Kanaani iwanhu wa ulelo wa Abulahamu. Lola Mwanduso 12:7.
Haitangigwa nani yandike na kukipanga kitabu cha Yoshua. Hanhu hayagwe imwandikaji kolonga kamba kakala baho ago gose vigakalile gosang'hanwa. Lola Yoshua 5:1, 6. Kwa mbuli ayo iwanhu oifunza mbuli za Bibilia ogelegeza kamba Yoshua mwenyego kandika vifungu vingi va ikitabu kino. Vivija yokoneka kunze kunze kamba munhu iyagwe twahaleka Yoshua kandika vifungu viyagwe, kamba kija ikifungu kisimulila tanga da Yoshua. Lola Yoshua 24:29. Wanhu wayagwe oifunza mbuli za Bibilia otogola kamba kitabu kino chandikigwa miyaka 800 kumwande toka gose ago gasang'hanwe. Gaja geli mkitabu cha Yoshua gasang'hanwa kamba mwaka 1250 Kilisito yang'hali Kuvumbuka, kamba miyaka 40 kumwande toka Falao Lamesesi kwandusa kuitawala isi ya Misili. Ino Lamesesi ayo imtawala yogesigwa kamba kaitawala isi ya Misili kipindi acho Waizilaeli viwasegele Misili. Lola Kulawa 1:11.
Mbuli zili mkitabu
Sula ya 1 mbaka ya 5:12 zosimulila avija Waizilaeli viwalokile lwanda lwa Yolidani na kwingila mwiisi ya Kanaani.
Abaho sula ya 5:13 mbaka ya 12 zosimulila Waizilaeli viwaisolile isi ya Kanaani.
Vivija sula ya 13 mbaka ya 21 zosimulila isi ayo ya Kanaani viigoligwe kwa makabila ga Izilaeli.
Kimambukizo, sula ya 22 mbaka ya 24 zosimulila makabila gayagwe ga Izilaeli vigabwelile ako umwambu wa kudilawila zuwa wa Yolidani, na Yoshua viyawalagile na tanga jake vidikalile na Waizilaeli viwadibwelele kabili lagano jao na Imulungu.
1
Imulungu komsagula Yoshua
1 Viyafile Musa imsang'hanaji wa Mndewa Imulungu, Mndewa Imulungu kamulongela Yoshua mwanage Nuni, mwanahina wa Musa,
2 “Msang'hanaji wangu Musa kafa, avo gweye isasale uloke lwanda luno lwa Yolidani hamoja na iwanhu wose, muchole mna iisi iniwagwelela iwanhu wa Izilaeli.
3 Hanhu hohose honda mukanyage kwa magulu genu niwagwaa mweye kamba vinimulongele Musa.
4 Imbaka ya isi yenu yokuwa, kulawa mwambu wa kusini wa luwala mbaka isi ya Lebanoni mbaka kuna ulwanda mkulu lwa Fulate, na isi yose ya Wahiti mbaka kuna ibahali ing'hulu umwambu wa kudihongela zuwa, ayo yose yokuwa isi yenu.
5 Kuduhu munhu yodaha kukuhuma siku zose za ugima wako. Nokuwa hamoja na gweye, kamba vinikalile hamoja na Musa. Sikuleka bule hebu kukusemwa.
6 Ugangamale na uwe galu kwavija kowalongoza wanhu wano waisole isi iniiduwile kwa iwahenga zao kuwagwaa hewo.
7 Gweye kolondigwa ugangamale na uwe galu ng'hani, na uiteganye na ugagoge malagizo gose gayakulagize msang'hanaji wangu Musa. Sikuugaleke na kuhinduka ukudila hebu ukumoso, ili umwede kokose konda uchole.
8 Sikuuleke kuzilonga mbuli za kitabu kino cha malagizo, uzigelegeze imisi na ikilo, ili uifunze kutenda gose gandikigwe mumo. Abaho mbuli zako zokucholela goya na komweda.
9 Kumbuka niye nikulagiza, ugangamale na uwe galu, sikuudumbe na sikuunyawenyawe, kwavija Mndewa Imulungu, Imulungu wako kokuwa hamoja na gweye kokose konda uchole.”
Yoshua kowagwaa wanhu malagizo
10 Abaho Yoshua kawalagiza ivilongozi wa iwanhu, kawalongela,
11 “Biteni kuzing'hambi na muwalagize iwanhu, ‘Tandeni ndiya zenu, kwavija siku ndatu kumwande moloka lwanda luno lwa Yolidani na mochola kuisola isi iyowagwelela Mndewa Imulungu, Imulungu wenu.’ ”
12 Yoshua kawalongela iwanhu wa makabila ga Lubeni na Gadi na nusu ya kabila da Manase,
13 “Kumbukeni gose gayawalagize Musa imsang'hanaji wa Mndewa Imulungu, viyalongile, ‘Mndewa Imulungu, Imulungu wenu, kowagwaa hanhu ha kubwihila na kowagwaa isi ino.’
14 Wehe zenu na wanenu na fugo zenu osigala mwiisi ino iyawagwelele Musa, mwambu uno wa Yolidani, lakini wambigalo wose magalu hagati yenu waloke na migoha yao ya ng'hondo kuulongozi wa ndugu zenu, Waizilaeli wayagwe na muwataze,
15 mbaka Mndewa Imulungu vonda yawagwelele ndugu zenu hanhu ha kubwihila kamba viyawagwelele mweye, hewo vivija waisole isi iyowagwelela Mndewa Imulungu, Imulungu wenu. Abaho mubwele mna iisi yumusolile, isi iyawagwelele Musa msang'hanaji wa Mndewa Imulungu, mwambu uno wa Yolidani, umwambu wa kudilawila zuwa.”
16 Na hewo wamwidikila Yoshua, “Mbuli zose ziutulagize tozitenda, na hanhu hohose honda ututume tochola.
17 Kamba vija vitumtegeleze Musa mzimbuli zose, vivija tokutegeleza na gweye. Mndewa Imulungu, Imulungu wako yawe hamoja na gweye kamba viyakalile hamoja na Musa!
18 Lakini munhu yoyose yonda yaleme lagizo jako hebu yoleka kugoga mbuli zako hebu chochose chonda umulagize, yakomigwe. Gweye ugangamale na uwe galu!”