12
Kuɓari a kaci ka aza a maci a kaɓan
(Matiyu 10:26-27)
Pini nala, an kakuma̱ ka ama ka ɓolomgbonoi ushani* hal ka deshene. Yesu gita̱i u kpatalai a asu u atoni a ne, u ɓarana le u danai, “Kiranai n yisti u Afarishi, wa̱ ta̱ n kusokongi ku gbani. Ili iꞌa̱ la a kimba̱i iꞌya a ka kpa̱ɗa̱ ukukpa̱ wa, ili iꞌa̱ la iꞌya a sokonki iꞌya a ka kpa̱ɗa̱ utoɗugbo wa. Adama a nala iꞌya baci i danai a karimbi a ka pana ta̱ iꞌya a katyashi. Kpam ili iꞌya baci i danai n kabini a kunu ku asuvu, a ka dansa ta̱ dem iꞌya a kateshe.
Uza ɗa u gain a pana uwonvo
(Matiyu 10:28-31)
“Eɗa̱ aje a va̱, n tonuko ɗa̱ ta̱, kotsu i pana uwonvo u ama ɗa a ka wuna ikyamba wa. A wuna baci aꞌa̱ n ili iꞌya a ka yan kpam wa. Shegai ma wenike ɗa̱ ta̱ uza ɗa u gain i pana uwonvo. I pana uwonvo u uza ɗa u wuna baci, wa fuɗa wa vuta̱la̱ a asuvu a kaɗa̱ka̱ ka akina. Mayun n tonuko ɗa̱, i pana yi uwonvo. Ma wundya mberikele n tawun n ɗa a tsu denge anini a re vi? Ko n nala, Kashila̱ ka a̱sa̱nsa̱ ko n ma te wa. Gba̱ kenji ka kaci ka ɗe, ka̱ ta̱ a ukece, adama a nala, panai uwonvo wa. Tsupige tsu ɗe ubana a asu u Kashila̱ tsu la ta̱ tsu mberikele ushani.
Udana u ukuna u maci a kaci ka Yesu
(Matiyu 10:32-33; Matiyu 12:32; Matiyu 10:19-20)
“N tonuko ɗa̱, gba̱ uza ɗa baci dem u tonukoi aza roku eyi uza u va̱ u ɗa a kapala ka ama, mpa Maku ma Vuma ma dana ta̱ dem a kapala ka atsumate a zuba a Kashila̱ eyi na katoni ka va̱ ka. Shegai uza ɗa baci u ꞌyuwan mu a kapala ka ama, a ka ꞌyuwan yi ta̱ a kapala ka atsumate a zuba a Kashila̱. 10 Ko n nala, uza u nusuka baci Maku ma Vuma, a ka cimbusuka̱ yi ta̱. Shegai uza ɗa baci dem u wishai Kulu Keri a ka cimbusuka̱ yi unyushi u ne wa.
11 “Kpam a banka ɗa̱ baci a agata a Kashila̱, ko a asu u ngono, ko asu u ukiɗa u ugana, she i dambula a ili iꞌya ya dana kotsu i ɓa̱nga̱ kaci ka ɗe wa. 12 Kpaci Kulu Keri ka wenishike ɗa̱ ta̱ ili iꞌya ya dana pini a asu vi.”
Uza u utsa̱ri u ɗa bawu wa̱ri n ugboji
13 Vuma roku a asuvu a kakuma̱ ka ama ki u tonukoi Yesu, “Kawenishiki, zuwa utoku u va̱ u peci ucanga u ɗa tata u tsunu u kuwa̱i u a̱sa̱ka̱i vi na̱ mpa.”
14 Yesu wushunku yi, “Uza va̱, ya na̱ka̱ mu ucira u ɗa ma woko ɗa̱ uza u afada?” 15 Aku u tonuko le, “Kiranai, i pecemgbene n kurura ku gbani, kpaci kakuma̱ ka ucanga ka uma wa.”
16 U yanka le agisani a na yi, u danai, “Kashina ka uza u utsa̱ri u roku ka matsai cika. 17 U danai a katakasuvu ka ne, ‘Ndya ma yan? Mpa na ma̱ n asu u ɗa ma zuwa ucanga u kashina u va̱ wa. 18 Ili iꞌya ma yan iꞌya, she n ta̱sa̱ mpon n va̱ n mai n pige n pige, aku n tsungu pini ucanga u kashina u va̱ n utsa̱ri u va̱ pini gba̱. 19 Pini nala, n tonuko kaci ka va̱, “Uma u va̱, va̱ ta̱ n utsa̱ri ushani uzuwi u ɗa wa rawa vu ayen ushani. Wunvuga ili i vunu, vu lyai, vu soi, vu pana kayanyan.” ’
20 “Shegai Kashila̱ ka tonuko yi, ‘Katengeshi, n kayin ka na a ka ciga ta̱ uma u vunu. Ucanga u ɗa vu tsa̱ra̱i vi, u yai u ɗa wa woko?’
21 “Nala wa woko n uza ɗa u cira̱nki kaci ka ne udukuyan, shegai wa̱ n udukuyan a asu u Kashila̱ wa.”
Dambulai wa
(Matiyu 6:25-34)
22 Yesu tonukoi atoni a ne, “N tonuko ɗa̱, yanyi kadambula ka uma u ɗe a ili iꞌya ya lya ko kpam ya uka a ikyamba wa. 23 Kpaci uma u la ta̱ ilikulya, ikyamba kpam i la ta̱ aminya. 24 Weɓelei agawun: a tsu ce wa, a tsu kapa tani wa, aꞌa̱ kpam na̱ mpon n kuzuwate ku ucanga wa. Gba̱ n nala Kashila̱ ka tsu lyatangu le ta̱. Eɗa̱ i la ta̱ nnu cika tani. 25 A asuvu a ɗe, ya wa fuɗa wa doku kaci ka ne uma ulapa u uwule u te adama a kadambula? 26 Cinda bawu ya fuɗa ya yan ili i kenu i na, ndya i banka ɗa̱ kadambula ka ili iꞌya i buwai?
27 “Weɓelei tyoku ɗa apa̱lu a tsu gbonguro, a tsu yan manyan ko a jila̱ka̱ kaci ka le aminya wa. Ko Solomo n tsupige tsu ne gba̱ u uka aminya a ikali a ɗa a lobonoi tyoku u a le wa. 28 Kashila̱ ka guɓa baci apa̱lu a mete a ɗa aꞌa̱ri n uma ara, nakpan a vuta̱la̱ le a akina. Aminya a ɗa Kashila̱ ka na̱ka̱ ɗa̱ a ka la a naha wa? Eɗa̱ aza ɗa upityanangu u ɗe u gusa̱i. 29 Dambulai a ili iꞌya ya lya ko ya so wa, kpam kotsu i a̱sa̱ka̱ atakasuvu a ɗe a ꞌya̱nga̱ wa. 30 Uyawunsa u ama a likimba nte wa̱ri pini a icun i nala yi, shegai eɗa̱ Tata u reve ta̱ ya ciga iꞌya. 31 I gita̱ i zami ve tsugono tsu Kashila̱, a ka doku ɗa̱ ta̱ ili i nala yi.
Kuzuwate ku ucanga a zuba
(Matiyu 6:19-21)
32 “Eɗa̱ ushiga u kenu, panai uwonvo wa, kpaci Tata u ɗe wa pana ta̱ kayanyan ka wa na̱ka̱ ɗa̱ tsugono tsu ne. 33 Dengei utsa̱ri u ɗe, aku i ɓa̱nga̱ aza a unambi. I zamuka kaci ka ɗe atsa̱n a ikebe a ɗa bawu a ka kutsa; wata, utsa̱ri u ɗa bawu wa kotso a zuba, a asu u ɗa bawu aboki a ka raɓa evu. Ko karan ka̱ la ka ka nangasa u ɗa wa. 34 Kpaci a asu u ɗa utsa̱ri u vunu wa̱ri, nte dem katakasuvu ka vunu ka yan pini ɗe.”
Foɓusoi adama a utuwa̱ u Asheku
35 Yesu doki u danai, “Wampuki aminya a ɗe adama a manyan, kpam i a̱sa̱ka̱ ncikalu n ɗe usapi. 36 I rongo tyoku u ama ɗa a ka vana uzakuwa u le u gono a asu u abiki, kotsu a giduwunka̱ yi utsutsu n ukuɗa u utsutsu u ne. 37 Agbashi a ɗa baci uzakuwa u le u cinai n a vani yi a ka pana ta̱ kayanyan. Mayun n tonuko ɗa̱, wa sira ta̱ kunya a cuku u zuwa le a dusuku a asu u ulya u ilikulya, aku u pecike le ilikulya yi. 38 Agbashi a ɗa baci uzakuwa u le wa gono n kayin ka pige ko kpam ubana kpasani u cina le ufoɓusi, a ka pana ta̱ kayanyan. 39 Ma ciga ta̱ i reve, a da baci uza u kuwa u revei aꞌayin a ɗa kaboki ka tuwa̱, wa̱ri wa a̱sa̱ka̱ kaboki ka uwa yi a kuwa wa. 40 Eɗa̱ dem i gan ta̱ i rongo n afoɓi a ɗa ya wusha Maku ma Vuma, kpaci wa tuwa̱ ta̱ aꞌayin a ɗa bawu i zuwai uma wa tuwa̱.”
Kagbashi ka shinga
(Matiyu 24:45-51)
41 Aku Bituru wece yi, “Asheku, a̱tsa va yanka agisani a na yi, ko gai ya dem ɗa?”
42 Asheku a wushunku yi, “Ya kagbashi ka maci kpam uza u ugboji? Uza ɗa uzakuwa u ne u na̱ka̱ yi u kirana n kuwa ku ne u na̱ka̱sa̱ le ilikulya. 43 Uzakuwa u ne u gono baci u cina yi n u yanyi nala, wa pana ta̱ kayanyan. 44 Mayun n tonuko ɗa̱, uzakuwa vi wa zuwa yi ta̱ u kirana n utsa̱ri u ne gba̱. 45 Shegai kagbashi ki ka yawunsa baci a katakasuvu ka ne u danai, ‘Uzakuwa u va̱ ɗa na u gono gogo wa,’ aku u gita̱i ulapusa agbashi yi aka n aꞌali, n u lyayi n u soyi hal u gutukpa. 46 Uzakuwa u kagbashi u nala wa gono ta̱ a kain n ulapa u uwule u ɗa bawu a zuwai uma wa tuwa̱. Kpam wa yanyi ta̱ mavura cika, aku u varangu yi a asu u ama ɗa a ꞌyuwain uwushuku.
47 “Kagbashi ka baci dem ka revei ili iꞌya uzakuwa u ne wa ciga, aku u ꞌyuwain iꞌya uyan, wa so ta̱ malapa cika. 48 Shegai uza ɗa baci bawu u revei, aku u yain ili i malapa, a ka lapa yi ta̱ kenu. Uza ɗa baci a na̱ka̱i ili ushani, ili ushani iꞌya a ka ciga ara ne. Uza ɗa kpam a na̱ka̱i uga̱na̱ u ili ushani, ili ushani iꞌya a ka ciga ara ne.”
Yesu tukoi upecene
(Matiyu 10:34-36)
49 Yesu doki u danai, “Tuwa̱ ɗa n tuwa̱i n tsungu akina a likimba, uciga u va̱ u ɗa, a dana naha dem a ka tasa ɗe. 50 Shegai ma̱ ta̱ n ulyuɓugu u ɗa a ka lyuɓugu mu, katakasuvu ka va̱ ka dusuku wa, she aꞌayin a ɗa a kotsoi. 51 Ya wundya tuwa̱ ɗa n tuwa̱i n tuko ndishi n shinga a likimba? Nala wa, upecene u ɗa n tuko ɗa̱. 52 Ubana a kapala, kuwa ku ama a tawun ka pece ta̱ kure: ama a tatsu a yain tsilala n ama a re, ama a re kpam a yain tsilala n ama a tatsu. 53 Nala a ka pecene. Tata u yain tsilala n maku ma ne, maku kpam ma yain tsilala n tata u ne. Mma u yain tsilala n makere ma ne, makere kpam ma yain tsilala na̱ mma u ne. Kajene ka yain tsilala n anuku a ne, anuku kpam a yain tsilala n kajene ka ne.”
Ureve u iryoci i aꞌayin
(Matiyu 16:2-3; Marku 8:11-13)
54 Aku Yesu tonukoi kakuma̱ ka ama ki, “I wene baci alishi a ꞌya̱nga̱i a kalivi, kute‑kute she i dana, ‘A ka ro ta̱,’ nala tani u tsu woko. 55 I wene baci uwule u ꞌya̱nga̱i a ɗaka, she i dana, ‘Wa suɗugba ta̱,’ kpam nala. 56 Aza a maci a kaɓan, ya fuɗa ta̱ ya reve iryoci iꞌya iyamba n kubain ku zuba a ka wenike, shegai ndya i ɓishinka ɗa̱ i reve iryoci i aꞌayin a naha?
Sheshei kananamgbani ka ɗe
(Matiyu 5:25-26)
57 “Ndya i ɓishinka ɗa̱ ya bidiga kaci ka ɗe ili i shinga? 58 Ya bana baci a asu u afada n uza ɗa u banka vu, dara̱ka vu sheshi n eyi a ure, kawa u banka vu baci a asu u uza u ukiɗa u ugana. Uza u ukiɗa u ugana vi wa na̱ka̱ngu vu ta̱ a kukere ku katigi, katigi ki tani ka zuwa vu ta̱ a kuwa ku aꞌali. 59 N tonuko vu va wuta̱ wa, she vu tsupa gba̱ ili iꞌya a ka tono vu.”
* 12:1 Udani “kakuma̱ ka ama ka wura ta̱ azu a re (2,000)” u ɗa Luka yankai manyan. 12:6 Kondo “Anini” a kaci ka idani ka “Ikebe” a Idani i Uɓa̱nga̱. 12:54 A uyamba u ɗa Yesu rongoi, a kalivi ka alishi n uwule u ucira kaɓolo na̱ mkpankashila̱ n mini a tsu ꞌya̱nga̱.