17
Ɛnyɨŋ ɛnɛ́ ɛ́fákári Tɛsalónika
1 BɔPɔ̌l bárɔk báfʉɛ́t bɛtɔk Amfípolis nɛ Apolónia báchwɔp ɛtɔk Tɛsalónika, nɛbhʉɛt anɛ ɛkɛrɛ́ nɛnɨkɨ́mʉɛtí bo Israɛl ɛchi.
2 Pɔ̌l arɔk achwe amɛm ɛkɛrɛ́ nɛnɨkɨ́mʉɛtí ɛyɔ. Yɛ̌ntɨkɨ ɛbhak yí árɔ́ŋɔ́, ɛnyu ɛyɔ kɛ yí ákʉ̀ nyaka. Ndǔ bɔsɔnde barat are fyɛ́ mbok nɛ bhɔ ndu bɛkʉ bɔ mámbɔŋ nɛjwǐmɛm ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛchi amɛm Ɛkáti Mandɛm,
3 nɛ anɛnɛ nɔkɔ nɛ antɔŋ nɔkɔ bɛ Mpɛmɛ Mandɛm afyɛ́ nyaka bariɛp bɛ ǎtò, abhɔ̌ŋ nyaka bɛghɔ ɛsɔŋɔri nɛ angú, kɛ ampɛtnsɛm ndǔ nɛpɛ́m. Pɔ̌l are ghati bhɔ́ bɛ, “Yesu mmu nchí ghati bhe mɛnyɨŋ ɛ̌ti yi kɛ áchí Mpɛmɛ Mandɛm afyɛ́ nyaka bariɛp bɛ ǎtò.”
4 Mbɔk ɛyap mánóko, báchɛ́m mmʉɛt nɛ Pɔ̌l. Bɛyǎ bǒ Grik abhɛn mánɨ̀kmʉɛt ntá Mandɛm bo Israɛl nɛ bɛyǎ manɛ́m baghɔrɛ́ ɛtɔk ɛyɔ mánóko nkwɔ, báchɛ́m mmʉɛt nɛ bɔPɔ̌l mbɔ bakoŋo Yesu.
5 Kɛ mbɔk bo Israɛl bábhɔŋ mpabhamɨ́k nɛ bɔPɔ̌l. Manyokoti bo abhɛn bághabhɛ ghap nɛ bákʉ bo mángʉ́ɛ́p ɛbyɔk ɛtɔk. Bárɔ́k bádákáti babhǐnywɔp báchwe amɛm ɛkɛt ɛnɛ mmu anɛ áká nnyɛ́n bɛ Jáson ndu bɛyaŋ Pɔ̌l nɛ Sáilas bɛ mánsɔt bhɔ mandɔk ndǔ nchɛmti bo abhɛn bachi nɛfí.
6 Kɛ ndǔ bábhɨkɨ ghɔ bɔPɔ̌l, báyá Jáson nɛ bǒnkwɔ́ Yesu báchák gbaka gbaka gbaka bárɔ́k ntá bǒbatí ɛtɔk nɛ bhɔ, mambɨkɨ nɔkɔ bɛ, “Bǒ abhɛn bákɔ̀ mbǎnkɛm mánchyɛ nɔkɔ ɛsɔŋɔri bátwɔ fá nkwɔ́
7 nɛ Jáson asɔt bɔ́ afyɛ́ anywɔ́p. Bɔ́ mankɛm bákʉ̀ mɛnyɨŋ ɛbhɛ́n bɛ́tɔ̀ŋ bɛ́ bápú bhʉɛrɛ bɛbhé mfɔ ngo anɛ Rom mándɛmɛ nɔkɔ bɛ Mfɔ achák áchí anɛ aka nnyɛ́n bɛ Yesu.”
8 Bǒbatí nɛ bǒtɔk bághók nɔ́kɔ́ nɔ́, batí átáka bhɔ amɛm.
9 Bákʉ Jáson nɛ bǒnkwɔ bhɔ bághɔ́kɔ nkáp ndu bɛtɔŋ bɛ bápú pɛrɛ chyɛ ɛsɔŋɔri. Bárɔ́ yɛ bɔ́ mandɔk.
BɔPɔ̌l barɔk ɛtɔk Bɛ́roa
10 Ɛ́gháká nɔ́kɔ́ nɛ bɛti, bǒnkwɔ́ bátɨ́ŋ bákʉ́ Pɔ̌l nɛ Sáilas bábʉ́ɛ barɔk ɛtɔk Bɛ́roa. Arɛ́, bárɔ́k báchwé ɛkɛrɛ́ nɛnɨkɨ́mʉɛtí bo Israɛl.
11 Bo Israɛl abhɛn Bɛ́roa bábhɔ́ŋ ntɨ bɛghok mbok Yesu anɛ́ Pɔ̌l nɛ Sáilas bághàti bhɔ ɛ́cha abhɛn Tɛsalónika, mbɔnyunɛ básìɛpti nyaka Ɛyɔŋ Mandɛm nɛ bɛyǎ ɛkwak. Báre chak Ɛkáti Mandɛm bɛghɔ mbák mɛnyɨŋ ɛbhɛn Pɔ̌l átɔ̀ŋ bɛchi tɛtɛp.
12 Ɛ́kʉ bɛyǎ-bhap mánóko Yesu Acha. *Manɛ́m baghɔrɛ́ Grik nɛ bɛyǎ babhakanɛm mánóko nkwɔ́.
13 Kɛ bo Israɛl abhɛn Tɛsalónika bághókó nɔ́kɔ́ bɛ Pɔ̌l ǎghati Ɛyɔŋ Mandɛm ɛtɔk Bɛ́roa nkwɔ́, bárɔ́k arɛ́ mányíkɨ́si batɨ̌ bo, bɛ mánchyɛ́ bɔPɔ̌l ɛsɔŋɔri.
14 Tɛ́mté wu, batɨ̌ bǒ nkwɔ́ Yesu bátɨ́k Pɔ̌l bɛ andɔk tɛ angɔkɔnyɛ́n, kɛ Sáilas nɛ Tímɔti bárɔ́p Bɛ́roa.
15 Bo abhɛn bárɔ́ŋɔ́ nɛ Pɔ̌l, barɔk nɛ yi kpát bágháka Atɛns. Pɔ̌l aghati yɛ bhɔ mpok anɛ bápɛ̀tnsɛm bɛ́ mángátí Sáilas nɛ Tímɔti bɛ mánjáŋ mbi mántɛmɛri yi ayak amɛm ɛtɔk Átɛns.
Ɛnyɨŋ ɛnɛ́ ɛ́fákárí nɛ Pɔ̌l ɛtɔk Atɛns
16 Ɛnɛ́ Pɔ̌l ánòŋ Tímɔti nɛ Sáilas ɛtɔk Atɛns, ntɨ nɛ́ré sɔŋɔri yi amɛm bɛghɔ bɛ́ ɛtɔk ɛ́jwí nɛ bɛbhó njɔ ɛnɛ bo básɔt mbɔ bɔmandɛm.
17 Ɛ́kʉ́ are rɔŋ ɛkɛrɛ́ nɛnɨkɨ́mʉɛtí bo Israɛl yɛ̌ntɨkɨ nywɔp ankɛm nɔkɔ ɛpʉ́ítí nɛ bhɔ nɛ bǒ Grik abhɛn mánóko nyaka Mandɛm nkwɔ. Ǎrɔŋ nyaka nkwɔ nɛfísiɛ yɛ̌ntɨkɨ nywɔp ankʉ nɔkɔ ɛnyumɔ́t nɛ bo abhɛn bátwɔ̀ árɛ́.
18 Bǒfú bábhak abhɛn bátɔ̀ŋ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛ́kɔ̀ ndɔ́ŋ ámɔ́t nɛ bakoŋo Ɛpikurɔs nɛ bɔ Stɔik, Bɔ́ nkwɔ́ bákɛ̀m nyaka ɛpʉ́ítí nɛ yi. Pɔ̌l ǎghàti nyaka bho mɛnyɨŋ ɛ̌ti Yesu andɛmɛ nɔkɔ bɛ́ chɔŋ bawú mámpɛtnsɛm ndǔ nɛpɛ́m. Ɛ́kʉ́ mbɔk ɛyap báré way Pɔ̌l mandɛmɛ nɔkɔ bɛ́, “Ɛchɨŋtǐ ɛnyɨŋ ɛnɛ nkwɔ́ ǎrɛ̀m nɔ́ mbɔŋ yi?” Báchák bɛ, “Ɛ́chí mbɔ bɛ yi ǎghàti bho chí ɛ̌ti bɔmandɛm abhɛn sɛ́bhɨ́kɨ́ rɨŋɨ fá ɛtɔk ɛnɛ.”
19 Básɔt Pɔ̌l barɔk Ariyopagɔs, nɛbhʉɛt anɛ bǒbatí báchɛ̀m nɔkɔ nyaka, bárɛ́m ntá yi bɛ, “Sɛ́kɔŋ bɛ́rɨŋɨ ɛ̌ti mɛnyɨŋ bɛkɔ ɛbhɛ́n ɔ́tɔ̀ŋ.
20 Mɛnyɨŋ ɛbhɛ́n ɔ́rɛ̀m bɛchi maknkay ntá yɛsɛ́ nɛ sɛ́yàŋ bɛ́rɨ́ŋɨ mbɔ̌ŋ ɛnyɨŋ ɛnɛ ɔ́rɛ̀m.”
21 Báre rɛm ɛnyu ɛyɔ mbɔnyunɛ bo Atɛns nɛ mankɔ mankɛm abhɛn báchí arɛ́ bákɔŋ nyaka bɛ́chɔ́kɔ bɛghok nɛ bɛ́fyɛ mbok ɛ̌ti barak akɔ.
22 Pɔ̌l afate yɛ ate nɛ́ntɨ́ bǒ ɛchɛmɛ́ Areopagɔs yɔ abho bɛ́rɛm bɛ, “Bǒ Atɛns, ngɔ bɛ́ bǎfyɛ́ ntí ndǔ baraká bɔmandɛm tontó.
23 Ɛnɛ́ nchí kɔ ɛtɔk mfyɛ́ nɔkɔ amɨ́k ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bǎchyɛ kɛnókó mbɔ bɔmandɛm, ndɔk ngaka nɛbhʉɛ́t amɔt anɛ ɛfɛmɛ akap ɛchi, ngɔ́ ndu básɨŋ arɛ́ bɛ, ‘Ntá mandɛm anɛ bo bábhɨkɨ rɨŋɨ.’ Mandɛm anɛ nɔ bé bǎchyɛ̀ kɛnókó yɛ̌ndu bǎbhɨkɨ rɨŋɨ yí kɛ mɛ́ghàti bhe mɛnyɨŋ ɛ̌ti yi.
24 Mandɛm mmu ághókó mmɨk nkɛm nɛ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ ɛ́chí arɛ́, yí kɛ áchí Acha anɛ ábhɔ́ŋɔ́ bɛtaŋ mɛnkɛm amfay nɛ fá amɨk. Apú chɔkɔ amɛm bɛkɛt ɛbhɛ́n bakwǎŋwaŋ bághókó.
25 Nɛ nkwǎŋwaŋ apú kwáy bɛ́kʉ yɛ̌nyɨŋ ánchyɛ́ yí mbɔnyunɛ yi apu chɛ́p yɛ̌nyɨŋ. Yímbɔŋ kɛ áchyɛ̀ nɛpɛ́m nɛ ɛ̌yú nɛ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛ́chák ntá yɛ̌ntɨkɨ mmu.
26 Ayámbɨ aghókó nyaka mmǔ amɔt nɛ amʉɛt mmu wu kɛ̌ manɛrɛ́kɛrɛ́ bho ankɛm fá amɨk áfú. Ápɛ́rɛ ghoko yɛ̌ntɨkɨ nnɛrɛ́kɛt, ayambɨ abhʉrɛ nɛbhʉɛ́t anɛ bǒnɛrɛ́kɛt wu bábhàk nɛ mpok anɛ bɔ́ bábhɔ́ŋɔ́ bɛ́bhak arɛ́.
27 Mandɛm akʉ ɛnyu yɔ bɛ́ bɔ́ mánjáŋ yi nɛ ndu báyàŋ yi mbɔ mmǔ anɛ ámɔ̀ nɛ amɔ́ bɛyaŋ ɛnyɨŋ amɛm ɛjuri, mánkwáy bɛrɨŋɨ yi. Kɛ sayri sayri, Mandɛm abhɨ́kɨ́ sap nɛkɔ nɛ yɛ̌ mmu ywɛsɛ amɔt.
28 Ɛ́chi nkúbhɛ́ mbɔ ɛnyǔ mmǔ ywɛka amɔt árɛ́mɛ́ nyaka bɛ, ‘Nɛpɛ́m ɛnɛsɛ́ nɛ́fù chi ntá yi, nɛ yí kɛ áchyɛ́ bhɛsɛ́ bɛtaŋ sɛ́kɔ̀, nɛ yí kɛ ákʉ́ bɛ sɛmbɔŋ nɛpɛ́m.’ Ɛ́chí mbɔ ɛnyǔ mbɔk batɛmɛ́ bakay bhɛka bárɛ́mɛ́ bɛ, ‘Bɛsɛ́ nkwɔ́ sɛ́chí bɔ̌ abhɛn Mandɛm.’
29 Tɛ̌ndu sɛ́chí yɛ́ bɔ̌ Mandɛm, sɛ́kɛ́ kaysi bɛ́ Mandɛm achí mbɔ ɛnyɨŋ ɛnɛ́ mmu ákwày bɛ́sɔt gol nɛ yɛ̌ chí silbha nɛ yɛ̌ chí ntáy angoko nɛ kɛboŋ ɛki nɛ ɛka ɛyi nkwɔ.
30 Mandɛm afɛ́rɛ́ ntí ndu mɛnyɨŋ ɛbhɛn bo bákʉ́ ndǔ mpok anɛ bɔ babhɨkɨrɛ rɨŋɨ nkaysi yi. Kɛ nɛ́nɛ, ághàti bo mankɛm mbankɛm bɛ yɛ̌ntɨkɨ mmu antɨknsɛm ndǔ bɛbʉ́ ɛbhi,
31 mbɔnyunɛ abhʉ́rɛ́ nywɔp ɛnɛn yi átàŋ bǒ mankɛm ɛnyu ɛnɛ ɛchi chak. Anáŋ ayap mmu anɛ átàŋ manyé yɔ, nɛ atɔ́ŋ ɛrɨŋ bɛkʉ bǒ mmɨk mankɛm mándɨ́ŋɨ́ mmu wu, ndu ákʉ́ yi ápɛ́rɛ́nsɛm ndǔ nɛpɛ́m.”
32 Mpok bághoko ndu Pɔ̌l árɛ̀mɛ ɛ̌ti nɛpɛrɛ́nsɛm ndǔ nɛpɛ́m, mbɔk ɛyap bare yɔkɔ yi, kɛ bachak barɛm bɛ, “Sɛ́kɔŋ bɛ ɔ́mpɛt ɔ́mfʉɛ́t ɔngati bhɛsɛ ɛ̌ti nɛpɛrɛ́nsɛm ndǔ nɛpɛ́m.”
33 Pɔ̌l arɔ yɛ bɔ́ afú arɔk.
34 Kɛ mbɔk bákóŋo yí. Bɔ́bhɔ mánóko. Dionisiɔs, mmǔ ɛchɛmɛ́ Ariyopagɔs, nɛ ngɔrɛ́ anɛ áká nnyɛ́n bɛ́ Damarís nɛ bo báchák babhak ndǔ nkwɔ bho abhɛn bakoŋo Pɔ̌l.