12
Nɛkǎy bakʉ̌ bɛtɨk nɛ mbɔŋɔ́nkɨ
(Mt 21.33-46; Lk 20.9-19)
1 Yesu abho bɛ́tɛm bɔ́ nɛkay nɛ́chák bɛ, “Mmǔfú achí nyaka. Atɨ́ nkɨ apɨ mɛnɔk vain arɛ́. Atɛp ɛbhá ɛnɛ ɛghabhɛri nkɨ ankɛm. Atɛ́m mbok aghoko nɛbhʉɛt anɛ báyàt kɛpɛm váin, bɛ nnok ywi ámfu, mánsɔt, máná mmɛm. Ate mɔ́kɛrɛ́mfay amɛm nkɨ wu bɛ́ ámbák nɛbhʉɛt anɛ mmu áchɔ̀kɔ ndǔ bɛ́bhábhɛ́ri nkɨ. Afyɛ́ yɛ bo arɛ́ bɛ mánkʉ bɛtɨk mánkɔrɛ nsáy nɛ yi. Arɔ, arɔk nɛkɔ ɛtɔk ɛchak.
2 Mpok bɛkɔk kɛpɛmɛ́nɔk ákwáy nɔ́kɔ́, mbɔŋɔ́nkɨ ató nkʉbɛtɨk ywi bɛ ándɔ́k ánsɔ́t aywi ákɔ́rɛ́ mbwɔt.
3 Kɛ bǒ bɛtɨk bhɔ kɛchyɛ. Bákɛ́m yi bádɛ́n, báfɛ́n apɛtnsɛm amɔ́ apay.
4 Mbɔŋɔ́nkɨ ató mmɔ̌-bɛtɨk achak. Bákɛ́m awu nkwɔ bádɛ́n báfyɛ́ yi bɛfʉɛt anti nɛ báchyɛ yi ntíánwɔ́p.
5 Ató anɛfu anɛ akʉ́ batí arat. Yí wu, bákɛ́m báwáy. Arɔk ambɨ bɛ́tó bakʉ̌ bɛtɨk abhɛnɛfu. Bákʉ ɛnyumɔt nɛ bhɔ́. Bádɛn mbɔk, báwáy abhɛnɛfu.
6 Ɛ́rɔp chi njaŋa-mɔ̌ ywi anɛ yi are kɔŋ. Ndǔ ngwɛnti, mbɔŋɔ́nkɨ arɛm nɛ mmʉɛt yi bɛ, ‘Chɔŋ ntó mbɔ̌ŋ mɔ́wa. Yɛ̌ yí, bábhɔŋ bɛ́chyɛ yi kɛnókó.’ Afɛrɛ yɛ mɔ́ywi ató.
7 Kɛ bǒ bɛtɨk bhɔ bághɔ nɔkɔ yi, bábho bɛrɛm nɛ batɨ bɛ, ‘Yɨŋɨ́ mbɔ̌ŋ mɔ́ywi nɛ́, nɛ yí kɛ ábhɔ́ŋɔ́ mɛnyiɛ nɛwú ɛtayi. Twɔ́ ká sɛ́nkɛm yi sɛngway bɛ́ ɛtayi ánáŋ ángú mɛnyɨŋ ɛbhi mɛ́ndɔp chi ɛbhɛsɛ.’
8 Mɔ́ywi wu áchwé nɔkɔ amɛm nkɨ, bákɛ́m báwáy báfɛ́mɛri ansɛm ɛbhá.
9 Bǎkaysi bɛ chɔŋ mbɔŋɔ́nkɨ wu ankʉ yi ntá bo bhɔ? Chɔŋ antwɔ́ angwáy bhɔ anchyɛ nkɨ wu ntá bo bachak.
10 Bǎbhɨkɨ re pay ɛnyɨŋ ɛnɛ́ basɨŋɨ ndǔ Ɛkáti Mandɛm bɛ́:
‘Nkúbhɛ́ ntay ɛnɛn batɛ̌kɛt bágʉɛ́bhɛ́ bɛ́ nɛ́bhɨ́kɨ́ rɨ,
nɔ́ kɛ nɛ́rɔ́bhɛ́ ntay ɛnɛn nɛ́kɛ́mɛ́ ɛkɛt
nɛchá batay áchák ankɛm?
11 Chi Mandɛm Acha kɛ akʉ ɛ́mbak nɔ,
nɛ chí ɛrɛmɛ́ ɛnyɨŋ ntá yɛsɛ́.’ ”
12 Yesu átɛ́m nɔ́kɔ́ nɛkay ɛnɛn, bárɨŋɨ bɛ atɛ̌m nɛkay ɛnɔ chi ɛ̌ti yap. Báre yaŋ bɛkɛm yi, kɛ ndu báchày bɛyǎ bo abhɛn báchi arɛ, bárɔ́ yi bárɔ́k.
Bábhɛ́p Yesu ɛ̌ti nkábhɛ́nti ndu báyàŋ yi ánkwɛ́n anyu
(Mt 22.15-22; Lk 20.20-26)
13 Bátó mbɔk bǒnkwɔ Fárisi nɛ mbɔk bo Israɛl abhɛn báté ansɛm Hɛ́rɔd ntá Yesu ndu bɛbhɛp yi mɛnyɨŋ mbɔ ntá ndu bɛkʉ yi ankwɛn anyu.
14 Bárɔŋ nɔkɔ ntá Yesu bárɛm bɛ, “Ntɔŋ, sɛ́rɨŋɨ bɛ ɔchí mmu tɛtɛp, nɛ ɔpú tɔŋ kɛ́rɨ́ŋámík. Sɛ́rɨ́ŋɨ́ bɛ́ ɔpú yɨŋɨ mmu ndǔ bɛsí ɔ́ncháy yi, kɛ ɔ̌tɔ̀ŋ tɛtɛp ɛ̌ti mɛnyɨŋ ɛbhɛn Mandɛm áyàŋ bo mánkʉ. Ghatí bhɛsɛ, ɛbhé yɛsɛ ɛ́ka bɛ sɛ́nchíɛ nkábhɛ́nti ntá Mfɔ Rom kɛ ɛ́bhɨ́kɨ́ ka?”
15 Yesu arɨŋɨ bapu amap, abhɛ́p bhɔ bɛ, “Ndaká yí mǎmɔ̀ mɛ? Tɔ́ŋ ká mɛ ɛbhɔ́kɔ́ nkáp.”
16 Bátwɔ́ yi nɛ ɛbhɔkɔ nkáp. Abhɛ́p bhɔ bɛ, “Ntí ághá nɛ́ arɛ́? Nɛ nnyɛ́n chi ɛnɛn ághá?” Bákɛ́mɛ yi bɛ, “Chí ntí Sísa, Mfɔ Rom. Nɛ nnyɛ́n, chi ɛni.”
17 Yesu arɛm ntá yap bɛ, “Chiɛ́ yɛ́ ka Mfɔ Rom yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ ɛchi ɛyi, mǎnchyɛ Mandɛm yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ ɛchi ɛnɛ Mandɛm.” Bághókó nɔ́kɔ́ ɛnyɨŋ ɛnɛ Yesu arɛmɛ, bápɔ́p!
Ɛnyɨŋ ɛnɛ bábhɛ́bhɛ́ Yesu ɛ̌ti nɛpɛrɛ́nsɛm ndǔ nɛpɛ́m
(Mt 22.23-33; Lk 20.27-40)
18 Mbɔk bǒnkwɔ Sádusi bárɔ́k ntá Yesu babhɛp yi ɛ̌ti nɛpɛrɛ́nsɛm ndǔ nɛpɛ́m. Bǒnkwɔ Sádusi bábhɨ́kɨ́ noko nyaka bɛ chɔŋ bawú mámpɛtnsɛm ndǔ nɛpɛ́m. Babhɛp yi bɛ,
19 “Ntɔŋ, Moses asɨŋ ndǔ ɛbhé ɛyɛsɛ bɛ mbák mmu ángú ándɔ́ ngɔrɛ́ kɛbhɔ́ŋ yɛ̌ mmɔ́, mɔ́mayi abhɔŋ bɛsɔt ngɔrɛ́ wu bɛ́ ámbé bɔ nɛ yi ndǔ nnyɛ́n manɔ anɛ ágú.
20 Bɔ̌ chi amɔt bati tándrámɔt báchí nyaka. Anɛ mbɨ abháy ngɔrɛ́, agú kɛbhɔ́ŋ yɛ̌ mmɔ́.
21 Anɛ ákòŋo asɔt kɛ́nkwɛ́sɛ́ wu ndǔ nɛbhay. Yí nkwɔ agú kɛrɔ mmɔ. Ɛ́fákári ɛnyumɔ́t nɛ anɛ ajwi bati arat.
22 Ɛnyu yɔ ɛnyu yɔ kpát mankɛm bati tándrámɔt bágú kɛrɔ yɛ̌ mɔ amɔt. Ndǔ ngwɛnti, ngɔrɛ́ wu nkwɔ agú.
23 Ndu ɛchi nɔ, mpok Mandɛm ákʉ̀ bawú mámpɛ́tnsɛm ndǔ nɛpɛ́m, ngɔrɛ́ wu ǎbhák anɛ agha? Ndu bɔ́ mankɛm, batí tándrámɔt, yɛ̌ntɨkɨ mmǔ wap abhǎy nyaka yi.”
24 Yesu akɛmɛ bhɔ bɛ, “Bɛkwɛ́nɛ́ bɛ́chí nɛ bhe mbɔnyunɛ bǎbhɨ́kɨ́ rɨŋɨ yɛ̌ chi Ɛyɔŋ Mandɛm nɛ yɛ̌ chi bɛtaŋ Mandɛm.
25 Mpok Mandɛm ákú bawú mámpɛ́tnsɛm ndǔ nɛpɛ́m, bo bábhak mbɔ bɔángɛl awu amfay. Bápú pɛrɛ bháy nɛbhay.
26 Nɛ bɛyɨŋɨ nɛpɛrɛ́nsɛm ndǔ nɛpɛ́m, bǎbhɨ́kɨ́ re pay amɛm ɛkáti Moses ɛ̌ti mɔ́nɔk anɛ ágò ɛbhɨ ndu ádù nyaka kɛsɔŋɔ? Bǎbhɨ́kɨ́ pay ndu Mandɛm ághátí Moses bɛ, ‘Mɛ nchí Mandɛm Ábraham, Mandɛm Áisek nɛ Mandɛm Jekɔ́p’?
27 Ndɛm nɔ mbɔnyunɛ yɛ̌ndu Ábraham nɛ Áisek nɛ Jekɔ́p bárɔ mmɨkɨ nɛ, báchí nɛpɛ́m, nɛ Mandɛm achi nɛ bhɔ. Mandɛm achí Mandɛm bo abhɛn bachi nɛpɛ́m. Apú Mandɛm bawú. Bě bo Sádusi bǎchi ndǔ bɛkwɛ́nɛ́ tontó!”
Ɛbhé Mandɛm ɛnɛ́ ɛ́chá ɛbhɛ́nɛ́fú
(Mt 22.34-40; Lk 10.25-28)
28 Ntɔŋ ɛbhé Moses amɔt achi nyaka arɛ. Aghók ndu Yesu árɛmɛ nɛ bǒ nkwɔ Sádusi. Nɛ ághókó nɔkɔ ndu Yesu ákɛ́mɛ́ bɛbhɛp ɛbhap nɛ bɛyǎ kɛboŋ abhɛ́p yi bɛ, “Ɛbhé Mandɛm ɛnɛ́ ɛ́chá bɛchak mɛnkɛm chi ɛnɛ́?”
29 Yesu akɛmɛ yi bɛ, “Ɛbhé ɛnɛ́ ɛ́chá bɛ́chák mɛnkɛm chi ɛnɛ́ ɛ́rɛ̀m bɛ, ‘Bo Israɛl, ghók ká. Mandɛm Acha anɛ ábhɔ́ŋɔ́ bhɛsɛ́ mankɛm achí amɔt.’
30 ‘Nɛ ɔbhɔŋ bɛkɔŋ Mandɛm Acha ywɛ nɛ ntɨ ɛnɛ nɛnkɛm, nɛ ɛfóŋó ɛyɛ ɛnkɛm, nɛ nkaysi yɛ nkɛm, nɛ bɛtaŋ ɛbhɛ mɛnkɛm.’
31 Ɛnɛ́ ɛ́jwí bɛpay ɛ́chí mbɔ ɛyɔ nɛ ɛ́rɛ̀m bɛ, ‘Kɔ́ŋ ntɨ nkwǎ mbɔ ɛnyu ɔ́kɔ́ŋɔ́ mmʉɛt ɛyɛ.’ Ɛbhé ɛnɛ ɛ́cha ɛbhɛn bɛpay ɛpu.”
32 Ntɔŋ ɛbhé arɛm ntá Yesu bɛ, “Ntɔŋ ɔrɛm sáyri! Ɛ́chi tɛtɛp mbɔnyu ɔ́rɛ́mɛ́ bɛ́ Mandɛm Acha achi amɔt, achák apú.
33 Nɛ bɛkɔŋ Mandɛm Acha ywɛ nɛ ntɨ ɛnɛ nɛnkɛm, nɛ nkaysi yɛ nkɛm, nɛ bɛtaŋ ɛbhɛ mɛnkɛm, nɛ bɛ́ nkɔŋ ntɨ nkwǎ mbɔ ɛnyu ɔ́kɔ́ŋɔ́ mmʉɛt ɛyɛ arɨ acha. Bɛsí Mandɛm, bɛbhʉrɛ bɛbhé ɛbhɛn bɛpay achá akabhɛ́ nya bɛsɔŋ ankɛm nɛ akap achak anɛ bo báchyɛ̀ ntá yi”
34 Yesu aghɔ nɔkɔ bɛ ntɔŋ ɛbhé Mandɛm anɛ akɛmɛ yi sayri nɛ kɛboŋ, arɛm ntá yi bɛ, “Ɛ́rɔp wɔ chí mandú bɛ́rɔ Mandɛm ambak nɛ wɔ mbɔnyu Mfɔ ábhàk nɛ mmu anɛ áchí antɛn ɛyi.” Bɛbho mpok ɛyɔ, yɛ̌ mmu kɛpɛrɛ mɔ bɛbhɛp yi yɛ̌nyɨŋ.
Mpɛmɛ Mandɛm afyɛ́ nyaka bariɛp bɛ ǎtò
(Mt 22.41-46; Lk 20.41-44)
35 Ɛnɛ́ Yesu átɔ̀ŋ bo Ɛyɔŋ Mandɛm amɛm ɛkɛrákap abhɛ́p bɔ́ bɛ, “Ná batɔŋ ɛbhé Mandɛm bárɛ̀m bɛ Mpɛmɛ Mandɛm afyɛ́ nyaka bariɛp bɛ ǎtò chi ɛbhárɛ́mɔ Mfɔ Debhít?
36 Ɛfóŋó Bɛdyɛrɛ akʉ nyaka mbɔ̌ŋ Mfɔ Debhít arɛm bɛ Mandɛm Acha arɛm nyaka ntá Acha wa bɛ, ‘Chɔkɔ́ fá ɛbhě awɔ́nɛm ɛya ndǔ ɛnɔkɔ́ kɛnókó, kpatɛ nkʉ bǒmpap abhɛ mámbak mbɔ ɛnɔk ɛnɛ ɔ́nyàŋa bɛkak arɛ́.’
37 Sɛ́ghɔ̀ fá bɛ mbɔ̌ŋ Debhít ǎbhɨ̀ŋɨ nyaka Mpɛmɛ́ bɛ Acha. Ná Achǎ-rɛ áyibhiri ambak ɛbhárɛ́mɔ ywi?” Bɛyǎ bo babhɔ̌ŋ maŋák bɛ́ghok mɛnyɨŋ ɛbhɛn Yesu átɔ̀ŋ.
Yesu aghati bakoŋo bhi bɛ mánsɔ́t mpok nɛ bǒ bapu
(Mt 23.1-36; Lk 20.45-47)
38 Ɛnɛ́ Yesu átɔ̀ŋ arɛm bɛ, “Sɔt ka mpok nɛ batɔŋ ɛbhé Moses. Bákɔŋ bɛ́ghap, mǎnkó mansɛp nɛ bɛwubhɛ wubhɛ́ ndɛn amʉɛt nɛfísiɛ bɛ bo mánkaka nɔkɔ bhɔ nɛ kɛnókó.
39 Bákɔŋ nkwɔ́ bɛchɔkɔ ndǔ bɛbhaká kɛnókó amɛm bɛkɛrɛ́ nɛnɨkɨ́mʉɛt nɛ ndǔ bɛpa.
40 Nɛ bɔ́ bhɛrɛ kɛ mányìɛ mɛnyɨŋ mánkwɛ́sɛ́ nɛ yɛ̌ chi bɛkɛt ɛbhap ndǔ mangwɔ, mánkʉ nɔkɔ bɛrɔ́rí nɛnɨkɨ́mʉɛt bapu bɛsí bho. Chɔŋ ntɛ́msi yap anjá ancha!”
Akap anɛ kɛ́nkwɛ́sɛ́ ngɔrɛ́
(Lk 21.1-4)
41 Yesu achi nyaka kɛ́kwɔ́t ɛkʉbhɛ́ nkáp amɛm ɛkɛrákap Mandɛm anjɨŋɨ nɔkɔ ndu bo báfyɛ̀ bakáp amɛm. Aghɔ́ ndǔ bɛyǎ bǒ nkáp bátwɔ̀, yɛ̌ntɨkɨ mmu wap amfyɛ nɔkɔ bɛyǎ nkáp amɛm.
42 Ɛ́tárɛ́ nɔ́kɔ́, aghɔ́ ndu kɛ́nkwɛ́sɛ́-ngɔrɛ anɛ ɛyi ɛ́pú átwɔ́, afyɛ́ bɔ̌bɛbhɔ́kɔ́ nkáp bapay abhɛn bapu yɛ̌nyɨŋ.
43 Yesu abhɨŋɨ bakoŋo bhi arɛm bɛ, “Nchí ghati bhe bɛ, akap kɛ́nkwɛ́sɛ́-nɛ ácha anɛ́ yɛ̌ntɨkɨ mmu.
44 Ndǔ bɛyǎ bakáp kɛ̌ yɛ̌ntɨkɨ mmu wap áfɛ́rɛ́ mandú achyɛ mbɔ akap, kɛ nchɛ́bhɛ ngɔrɛ́ nɛ achyɛ́ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ yi ábhɔ́ŋɔ́.”