14
“Yesu Sanose Kumita: Supa:na:keye,” Aluse Seyawa Wekeye
Ma:tiu 26:1-5; Luki 22:1-2; Yone 11:45-53
Ikila elipei itapa tepela:, ikila nowemi tikina tepesakeye. Puwano fa:nemi Yu sena kesale Isipi peleya: iya:pela: hapalapita:, Koane Helepa:pe * Matanema:na:pela: Tikinakeye. Tikina kekenepela: falawa eta: solosema nasekeye. Ikila emiwa pilisiti sena sosowala, Kote solo elewa walosene senawana, iyewi kekelese solo tise, “Yesuwa sana kumita: Ewa ko:luse hopolose saliyaposape? Yemiwa tikina ikila emiwa Yesu saliyakamakiwa eta: ilimanakeye. Alake sena kesale muta kekenawemi niwanapulu tepa:pekise, yemi Ewa eta: salima:na:makeye.”
Petani Koamesa: Wela Ikumu Hosonosene Yesu Piseiwemi Kesale Nowamoke Sulawa Wekeye
Ma:tiu 26:6-13; Yone 12:1-8
Petani koamesa: sena nowa unuwa Saimone puwano waka:pila enewa fala:pekeye. Alake Saimone koane Yesu hanapola:, tepolowemi ma:na: na:sela: elapita:, kesale nowa inapola: etewa napolo potolo amuna timiyawa tiyapola: minakeye. Potolo tiyapola: mina emi, wela hene heneye ikumu hoseyawa wasu, moweni sosoyewi wa:la:losewa susa tikeye. Susa tiyapola: potolo hotiyetipela: Yesu piseiwemi sulakeye.
Supita: sena noka sita:neyewi potapola: konomonose i kene sopolo selese, “Kesale amoke ko:lupita: mokopokemi suluse itapa tepe? Wela amowa moweni sosoyewi wa:la:lopela:, yapene semeteiwemi tima:na: tisene heka amowa epapulakeye. Wela amowa sena nowama wa:la:lopela: moweni sosolo tiyapola: sena nano ketea misitiyama miya:na: telakeye.” Aluse iyewi kesalema konomona selese, “Keyawa sena nano misitiyawa eta: sesema:na: telamanapa? Ko:lupita: wela amowa suluse itapa tepe?” au seyakeye.
Au selapita: Yesuyewi selese, “Kesale amoke ene tima:na:pela: matanawa ko:lupita: kiyawa ewamita: ela: seleseya? Alake kiyawa au selapa. Kesale amoke Ne piseiwemi wela sukamowa heneye napokeye. Aluse sena nano misitiyawa ikila sopoke kiwalapulu kilipe a sitalaposakeye. Alawamona Newa ikila sopoke kiwalapulu ninipe maelaposakeye. Ikila nowemi kiyewi matanese iwa sesema:na:wa ililakeye.
Kesale amoke timiyawa ilima:na: telalapita: eyewi timiyanakeye. Ne toma amowa apana tuwapa:na:wa, kesale amoke wela ikumu hosonosene Ne tomawa napola: tese suma:na:wa ta:pela: tese sulakeye. We, ta:ta:pa:. Neyewi kima heneye selakeye. Peleya: sosolo weyamo senayewi Newamo matanemita: solo napowa se tiye kinise, kesale amoke wela sulawala, sena kesaleyewi matanemita: iyewi selaposakeye,” aluse Yesuyewi seyakeye.
Yutaseyewi Yesu Sihelelepesakeye, Au Seyawa Wekeye
Ma:tiu 26:14-16; Luki 22:3-6
10 Sena kukuluipe hanosene semetei nowa unuwa Yutase Isekeliotekeye. Ewa pilisiti sena sosolo sitala emi Yesu sihelelema:na:pela: selapose hapakeye. 11 Hanapola: selapita: iyewi epelese ta:tapola: ema selese, “Niyewi kema moweni miya:na:keye,” au seyakeye. Au selapita: Yutaseyewi matanese, “Yesu ko:lu sihelelema:na:na?” Aluse matanepela: Yesu sihelelema:na: isu keyakeye.
Koane Helepa:pe Matanema:na:pela: Tikinawemi Ma:na: Ma:na:pela: Yesu E Sena Ilipe Hanosewanapulu Kekenawa Wekeye
Ma:tiu 26:17-30; Luki 22:7-14, 21-23; Yone 13:21-30
12 Aputa: tikinise Falawa Eta: Solosema Nasene ma:ta: ti ikila emiwa, a:pele sipi sa:le sanakeye. Ikila emiwa sena ilipe hanoseyewi Yesuma ta:potose, “Koane Helepa:pe Matanema:na:pela: Tikinise ma:na: nasewa Keyawa koane kami kekenema:na: seli tima:na:na?”
13 Aputa: sena ilipe hanosene elipei hamonite Yesuyewi ta:pele tiyapola: selese, “Ka:ko: sitiwemi hamone. Hanapola: potakamake sena nowamoke hano potolowemi wasu tiye uwapola: inapita:, ka:tawa ewa kolupesakeye. Koluye tipela: ewa hanapita:, ewalapulu kilipe ha:na:pa:. 14 Hanapola: koane nowa musuluyetiye hanapita:, koane inama selese, ‘Walosene senayewi ta:papowa wekeye. Koane Helepa:pe Matanema:na:pela: Tikinima:na:pela:, Ne sena ilipe hanosewanapulu kekenepela:, koane sulu nono kami kekenema:na: ma:na: ma:na:na? Sena makene mina apolosene koane ulutupu nono kaiye?’
15 Aputa: eyewi ka:ko: siliyapola:, koane wa:pa: fiyanapola: koane ulutupu sosolo walopesakeye. Koane emi seawala, tepolowala, elaka walopesakeye. Walopita: koane emi ma:na: nasene seli tiye tuwata:pa:.” 16 Aluse Yesuyewi sekepilapita:, sena ilipe sitiwemi hapa elipei amowa hanapola: koane hetetise Yesuyewi auma:na: seyawa, amunuse timinipitekiwa a:tewi papokeye. Koane Helepa:pe Matanema:na:pela: Tikinima:na:pela: a:tewi ma:na: nasene seli tiye tuwapokeye.
17 Seli tiye tuwatapita: potapola: opo sinakemiwa, Yesu koane inapola:, E sena ilipe hanosene kukuluipewalapulu ilipe kekene tiyapola: sita:nekeye. 18 Iyewi ma:na: na:sela: tepolowemi ka:la:lopela:ne ikila emiwa, Yesuyewi selese, “Neyewi kima heneye selakeye. Kiyewi sena semetei nowamoke Newanapulu semetei ma:na: nakemi, kiyawa semetei nowamoke Newa sihelelepesakeye,” au seyakeye.
19 Au selapita: iyewi himu nakolose ilipe semetei semetei esa: Yesuma selese, “Kewamo sihelelema:na:wa neya?” aluse selese hapakeye.
20 Sela: hanapita: Yesuyewi selese, “Kiwa sena ka:la:ya yamoke Newa sihelelepesakeye. Neyewi falawa tiyapola: hano wela emi tikipela: amoke, sena nowamokiwala, Newanapulu semetei tiki tisaleke sena epakeye. Eyewi Newa sihelelepesakeye. 21 Heneye, Sena Sa: Newa kulaposakeye. Newa auma:na:wa Koteyewi se tiye kinisene sepatosene senayewi, Kote pukawemi momatelese apoya, semetei kamunuse kulu hanose aupesakeye. Sena Sa:wa Nekeye. Newa sihelelema:na: sena amowa ewa falasima:na:wa heneye mahepapelepesakeye. Sena epamowa ewa eta: kesilamakiwa amowa ilimapetakeye,” aluse Yesuyewi seyakeye.
Sena Ilipe Hanosema Yesuyewi Falawawala Waine Hawana Miwa Wekeye
Ma:tiu 26:26-30 Luki 22:15-20; 1 Kolini 11:23-25
22 Iyewi ma:na: na:sela: ka:la:ya ikila emiwa, Yesuyewi falawa tiyapola: Kotema napolo esa: kulukululakeye. Kulukuluse itapa tepela: falawa pasoloyetiye sena ilipe hanosema semetei semetei esa: kinise selese, “Falawa we tima. Weyamowa Ne tomakeye,” au seyakeye. 23 Apula: kapo waine hawana tiyapola:, Kotema napolo esa: kulukulupela: itapa tepela:, ima kinapita: iyewi sopoke menakeye.
24 Napita: potapola: Yesuyewi ima selese, “Waine hano weyamowa Ne pepetakeye. Ne pepeta hapa amokiwa sena kesale muta himu olokeyatelawa iya:taposakeye. Ne pepetayewi sena kesale muta mene silima:na:pela: Koteye solo hili sepapokeye. 25 Neyewi kima heneye selakeye. Waine hano Neyewi wa:ke peleya: weyemi kiwalapulu semetei eta: ma:na:makeye. Sikape Kote Piseikipela: ela peleya: emi Neyewi waine hano weyamowa kiwalapulu semetei sita:la: ma:na:keye.”
26 Aluse Yesuyewi selapita:, iyewi Kotema wapilise kisalakeye. Kisapela: itapa tepela:, koawa iya:pela: tokomo Olifiwemi fiyanekeye.
Pitayewi “Yesu Neyewi Eta: Potesemakeye,” Au Sema:na:wa Yesuyewi Seyawa Wekeye
Ma:tiu 26:31-35; Luki 22:31-34; Yone 13:36-38
27 Sena ilipe hanosema Yesuyewi selese, “Kiyewi sopoke Newa iya:taposakeye. Iya:pa:na:wa Kote pukawemi momateyawa wekeye. ‘A:pele sipi yesila senawa sanowapo ikila emiwa a:pele sipi sopoke netalepesakeye.’ Aluse, Kote pukawemi momateyawa heneye kamunuse aupesakeye.
28 Auma:na: kamunuse, sikape Newa mene tesilapola:, Kalili peleya: emi Newa puwano hapalapita:, kiwa sikape inapola: ninipe semetei kekenema:na:keye.”
29 Au selapita: Pitayewi Yesuma selese, “Iyawa sopoke Kewa iya:tesaleke, Neyawa Kewa heneye maiya:taposakeye.” 30 Au selapita: Yesuyewi Pitama selese, “Neyawa heneye selakeye. Napu nukulapo kokono ikila elipei seta: kayamawemi keyewi selese, ‘Yesu Neyewi eta: potesemakeye,’ aluse ikila usulupewemi mokopo selaposakeye.” 31 Alawamona Pitayewi penanose selese, “Eh, newa Kewalapulu semetei sana kulusewala, neyewi ‘Yesuwa eta: potesemakeye,’ elawa eta: sema:na:makeye.” Au selapita: sena ilipe hanosene sopoke Pitayewi solo semetei kamo kulu hanose seyakeye.
Kesemene Peleya: Yesuyewi Kulukulusewa Wekeye
Ma:tiu 26:36-46; Luki 22:39-46
32 Yesu E sena ilipe hanosewanapulu Kesemene peleya: emi hanose Yesuyewi ima selese, “Newa kulukulula:sela: ela ikila emiwa kiwa weyemi sitalatipa:.” 33 Au seya Yesuyewi Pitawala, Yemesewala, Yonewana, siliye hanose, Yesu Ewa sosolo himu nakolose, eta: epeyamake enekeye. 34 Aluse ela: Yesuyewi ima selese, “Ne himu sosolo nakolose ela:, Newa kuma:na: tekeye. Alake kiwa weyemi ka:la:loma. Kiwa seli potalatipa: eniyapa,” au seyakeye.
35 Au selapola: apola: Yesu Ewa kolotea hanapola:, panoka:pela:la: mitiwa peleya: opola: ela: kulukulula:sela:, Ema nano hililawa itapa temita: kulukululakeye. 36 Kulukuluse selese, “Ni Atao, Keyawa nano sopoke timiyawa ili tesekeye. Alake Keyawa kapo nano hilila Nema miwa elaka Keyawa iya:ta:pa:, aluse Neyewi matanekeye. Alawamona Ne matanawamunuse aupa. Ke matanawamunuse aupa:.”
37 Aputa: Yesuyewi kulukulupela: itapa tepela:, sena ilipe hanosene usulupe amoke ka:la:lo pela:newanapulu ina:sela: potakamake, iwa fayalapita: papokeye. Potapola: iwa kila:tese Pitama selese, “Saimone, kewa eniya:sela: ela:? § Kewa opo si awa semeteiwemi eta: pota:pesene telemanapa? 38 Kima sena nowamoke polusaleke, kiyawa olokeyatela tima:na: tiye ha:na:pekitise, mene tesi tiye hanapola: ela: seli pota:pa: kulukulupa:. Eniyapa. Kili himuyewi napolo matanepela: kulukuluma:na:pela: epeya kamona, tomayewi hopolo tese eniyatakeye,” au seyakeye.
39 Aluse Yesu wa:ke kolotea hanapola: kulukulula:sela:, puwano kulukulula semetei kamunuse kulukululakeye. 40 Kulukuluse itapa tepela:, sena ilipe hanosene ka:la:lo pela:newemi inise potakamake, iwa sopoke fayalapita: papokeye. Aputa: iwa enima:na: tese si sitiyapola: hilise heneye fayakeye. Fayalapota:, Eyewi iwa kila:tese tesilapola: selapita:, iyewi Yesuma solo mene hanose heneye sosolo eta: seli matanamakeye.
41 Ikila usulupe Yesu hanapola: mene inise ima selese, “Kiwa kao ha:le tese fayala? Fayawa kao falome. Kulukuluma:na: ikilawa itapakeye. Sena Sa: Newa sihelelese sena olokeyatelayewi Newa salima:na: ikilawa napu ikila weyalakeye. 42 Kiwa sopoke tesima. Tesilapola: niwa hanakeye. Senayewi Newa sihelelema:na:wa inatakeye,” au seyakeye.
Yesu Senayewi Saliwa Wekeye
Ma:tiu 26:47-56; Luki 22:47-53; Yone 18:2-12
43 Yesuyewi seya ikila kemi sena kukuluilipe hanosene nowa unuwa Yutase inapola: Ema sena muta ilipe minakeye. Sena minawa sena nokamoke samene tiyapola: inapola:, apula: sena nokamoke sapa mina elipei senato tiyapola: minakeye. Sena minawa pilisiti sena sosowala, Kote solo elewa walosene senawana, Yu sena tililawala, iwa hamonapita: minakeye. 44 Sena amowa seta: minama ela: sihelelema:na: sena Yutaseyewi puwano selese, “Sena neyewi mini tisaleke sena epakeye. Ewa saliyapola: siliye ha:na:pa:.”
45 Au selapola: Yesu elakemi Yutase hekeya inapola: selese, “Walosene sena,” aluse eyewi Yesuwa minipikeye. 46 Minitapita: sena sopoke Yesuwa salikeye. 47 Saliyapita: E sena ilipe hanosene nowa mapatopita: elakemi eyewi e sapa mina elipei senato sulu tiyapola: tiye, pilisiti sena puwano tima:na: tisene sena kena:wa sapayewi alotiye toliyetikeye.
48 Alotiye toliyetiyapita: Yesuyewi ima selese, “Kiyawa ami sena sapa senato tiyapola: inapola:, samene tiyapola: inapola:, Newa saliyapose epe iniseya Newa atu tisene senale? 49 Ikila sopoke Kote koawemi ninipe semetei sita:la: Neyewi se tiye kinapita: kiyawa Newa masalisapekeye. Alawamona Kote pukawemi momatelese auma:na: seyawa hetetima:na: iniseya welakeye.”
50 Au selapita: sena ilipe hanosene sopoke Yesu iya:pela: netaiyakeye. 51 Apula: sala sa:se e sao koiya kapela:, ewa Yesu kulu tiye, ewa sikape hapakeye. Hanapola: sena nokamoke ewa saliyapita: pota: 52 sala sa:se * e sao koiyawa iya:pela: henese nesile hapakeye.
Pilisiti Sena Sosolo Elakemi Yesu Siliyapola: Minawa Wekeye
Ma:tiu 26:57-68; Luki 22:54-71; Yone 18:13-24
53 Senayewi Yesu siliyapola: hanapola: pilisiti sena sosolo koane, siliye hanapola: potakamake, koane pilisiti sena puwanowana, Yu sena tililawala, Kote solo elewa walosene senawana, kekene tiyapola: sopoke ka:la:lopelelapita: papokeye. 54 Yesu siliye hanapita:, Pitayewi kolotea pama kulule hanose hapakeye. Kulu tiye hanapola: pilisiti sena puwano koane peleya: pakiawemi hetetise, sena ta:le ti ka:la:lo pela:newanapulu Pitawala henekeye. Tei kiyawemi Pita tei hema henekeye.
55 Henewanapulu pilisiti sena sosoyawala, Kote solo ele walosene senayawala, Yu sena tililayawala, iyewi sena nokama mina e seyakeye. Sena amoke Yesuma kotopela: tipalese selapose mina e seyakeye. Iyewi matanese, “Sena nokamoke Yesu kotopita: Yesu falasise sana kulaposakeye.” Aluse senayewi tipalese selapose iyewi keyakeye. Alawamona ili kotoma:na:wa eta: ilimanakeye. 56 Sena mutayewi tipalese seya kamunuse iyewi solo semetei seya amakeye. Sena nokamoke solo nowa tipalese seya, alawamona sena nokamokiwala, solo nowa tipalese solo epapuluse solo kalikalila sela: hapakeye.
57 Sela: hanapita: sena noka tesile mokopo kotopela: selese, 58 “Niyewi topu wekeye. Eyewi selese, ‘Kote koane senayewi tiya:yewi tiwa Neyewi ekeyetiye, ikila usulupe itapa tepela: Kote koane nowa Neyewi tima:na:keye. Koane amowa tima:na: sena tiya:yewi matiyaposakeye,’ aluse seyawa niyewi topukeye.” 59 Aluse seya kamona, ili solo semetei seya amakeye. Solo kalikalila kalikalila seyakeye. 60 Selese sitalapepela: pilisiti sena puwano tesi tiyapola: Yesuma selese, “Kema nano kotosewa Keyewi ena solo mene sema:na:na?”
61 Au selapita: Yesuyewi Ene nano eta: seyamakeye. Eta: seyamake elapita: pilisiti sena puwanoyewi wa:ke ta:potose, “Piseiki Sosolo ta:peyawa Kelesowa Kewama? Sena Sosolo niyewi wapilisene E Sa:wa Kewama?”
62 Au selapita: Yesuyewi selese, “Keyewi au sela amowa Nekeye. Keyewi papowa Sena Sa: Newa Kote E penaiyayewi tiya:le ili tapowemi Newa helapita: kiyewi potaposakeye. Hepene emi kiniwaniwemi Newa inapita: kiyewi potaposakeye,” au seyakeye.
63 Au selapita: pilisiti sena puwanoyewi ta:tapola: konomonose e sao kalawa keselese selese, “Ewa kotoma:na:pela: sena nowa eta: minama:na:makeye. 64 Eyewi Ene ela: selese Kotewala, Ewala, elipe semetei kalakeye, au selakeye. Au selakane kiyewi matanawa enana? Niyewi Yesuwa ko:luma:na:na?” Au selapita: iyewi selese, “Ewa Kote elipe ilikeye apula: Ewa sana kula:pa:.” 65 Au selapita: sena nokamoke Yesuwa kepesesa:, apula: sena nokamoke Yesu siwemi saoyewi sako tiyapola: ili tiya:yewi Ewa sanose selese, “Kewa sanaka eta:wi sanape? E unuwa sema.” Au selapita: pilisiti sena sosoyewi sena ta:le tiyewi Yesu siliyapola: ili tiya:yewi Ewa sana:sela: sita:nekeye.
Pitayewi Selese, “Yesuwa Newa Eta: Potesemakeye.” Aluse Mokopo Seyawa Wekeye
Ma:tiu 26:69-75; Luki 22:56-62; Yone 18:15-18, 25-27
66 Yesu kotose ikila emiwa, peleya: pakia hanetapowemi Pita helapita: pilisiti sena puwano tima:na: tisene kesale semetei nowa inapola: potakamake, 67 Pita tei kiya emi tei kela:sela: helapita: potapola:, kesale amoke selese, “Nasalete sena Yesuwalapulu hanosewa Kewalakeye.” 68 Au selapita: Pitayewi eta: auma:na:ma selese, “Keye epe selese amowa newa tikili tekeye. Newa Ewalapulu semetei eta: hanosemakeye.” Aluse Pita tesi tiyapola: hanapola: isu tenamowemi hapakeye.
69 Tima:na: tisene kesaleyewi ewa potapola:, wa:ke sena sopoke ta:pita: selese, “Sena epamowa Yesuwalapulu hanosekeye.” 70 Au selapita: wa:ke Pitayewi selese, “Nemakeye.” Au selapita: kolotea elapepela:, sena pa sita:neyawa Pitama selese, “Keyewi selaka Kalili senayewi selesewamunuse selakeye. Alake Kewa Kalili senanakeye. Kewa Yesuwalapulu hanosenakeye.” 71 Au selapita: Pitayewi selese, “Newa sena epa eta: potesemakeye. Neyewi mokopo selesalekala Kote Eyewi newa falasipesakeye.”
72 Au selakamake ikila elipei kokono kayakeye. Kalopita: ta:tapola: Yesuyewi solo miwa Pita eyawa matanakeye. Aputa: puwano Yesuyewi selese, “Kokono ikila elipei seta: kayamawemi, kewa ikila usulupe ‘Yesuwa neyewi eta: potesemakeye,’ au selaposakeye,” e seyawa Pitayewi sosolo kete matanese himu nakolose ya:lakeye.
* 14:1 Mosese enene ikila emiwa Isipi peleya: emi Moseseyewi ene Feloma selese, “Yu sena amowa Felo keyewi masilikepilapita: amowa sala ola:pe sopoke sana kulaposakeye.” Apula: Yu senayewi a:pele sipi sanose pepetawa koane isu tenamo hepawemi mupukeye. Mununapita: potapola:, kulu kinisene hepene senayewi koawa heleye tiye papaseye tiye hapakeye. 14:12 Mosese enene ikila emiwa Isipi peleya: iya:pela: hamonite Yu sena tilila kouwa Koteyewi heleyetiwa kepoliyetima:pekitise yapene sopoke a:pele sipi sanose tikina tesekeye. 14:27 Sekelaiya 13:7 § 14:37 Pita unuwa mouwa etewakeye. Etewawa alotowi eta: popa:selesemakeye. * 14:52 Sala sa:se amowa Make Ene ekeye, aluse sena mutayewi matanakeye.