6
Jesu yá Sabat hára yáup ma táená wata miuk
(Mat 12.1-14; Mak 2.23—3.6)
1 Rám káman Sabat hára Jesu yá disaepelná yot yáni wa ku wit hái orek yáni kálu kungga átang disaepel yá wit páliná wa iháng ket yáni yá husit kepmá watá sohit tu páliná wa há yáni náuráng.
2 Wáina tát kápángga Farisi kámá yá miuráng, “Náuta ku sándá Sabat hára kálu wáina ma tátáya mená wa táeráng?”
3 Wáina met narángga Jesu yá yánuk, “Sán kámá Dewit yot tombongngá yá háing yámán táuráng wata pingnga yáni wa sángingga narángngátaráng me muná?
4 Dewit málám kung Ánutu yan it kinan hang másáng horengga Ánutu yan pingnga tit káungá hálená wa kálu hitik tángga pris káman inán másáng wa táng imán náuk, másáng wawu pris yá re nanaya mená. Wáina nangga kámá iháng tombongngá yámán náuráng.”
5 Waháranyon Jesu yá ing yánuk, “Ámna Nanggená wawu Sabat tán Táwi.”
6 Sabat káman hára wu Jesu málám kungga miti itná kinan kung hangga ku Táwi yan me yánáng tolingga átuk, wahára wu ámna káman ketná álák kálu kámurená watá wahára hányon átuk.
7 Rám wahára wu Farisi me lo yan tiksa wu hulá rehára kungga Jesu táng me hára tinin ingga áturáng hálendu Sabat hára ámna nangge kámá iháng tárut táinek me rina ingga kangga átkiuráng.
8 Iná Jesu yá ku wáina narángga átaráng ingga há kápángga ku ámna ketná kámurená wa inuk, “Tárutang kondon yáni hára wa hetang álák.” Wáina inán du ámna wawu tárutnáráng inuk wáina kondon yáni hára hetang átuk.
9 Kulá wáina árán du Jesu yá yánuk, “Retá ku Sabat hára kálu kándáng hálek: álosim táinemán me wáik táinemán? Háláng yáminemán me ráháng kátkámut táinemán?”
10 Jesu málám háleng sulingga erek ingmen kápáng háling san árán du ámna ketná kámurená wa inuk, “Ketya wa uying ráng táng.” Ámna wawu Jesu yan me narángga rina inuk wa isutang wáina tángga wahára re ketná watá álosim háliuk.
11 Kulá Farisi yot lo yan tiksa watá wa káuráng hára wu pahán káráp hánám wa tángga ku Jesu náwu rina táng minemán ingga yáni inán kanán táuráng.
Jesu yan aposel 12 wata kut yáni
(Mat 10.1-4; Mak 3.13-19)
12 Wáina tángga sangga rám káman Jesu málám sáponga tátáya kuk watá kungga ále yáilá káman káin áráng átang Ánutu yan káin sáponga tángga árán kungga it tá háiuk.
13 Kulá it tá háin du disaepelná mantáng yámán málámbán káin áwát tu 12 iháng tunggap tángga kut aposel wa yámuk.
14 Kut yáni wu Saimon, Jesu málámbá kut Pita imuk wa, hang Endru Pita kulaná, Jeims, Jon, Filip, Batolomiu,
15 Matyu, Tomas, Jeims Alfius nanggená, Saimon tombong Selot háranan,
16 Judas Jeims nanggená, hang Judas Iskariot máriya Jesu táng káyam ket yáni hára tiuk wa.
Jesu yá ámna náráwa táup hánám iháng tárut táuk
(Mat 4.23-25)
17 Jesu málám kung hangga ále pahálá káman káin hetang átuk, wakáin du disaepelná káwan táwi yot ámna náráwa Judia kinan nan, Jerusalem kinan nan me táp kurat káin it táwi Tair káinnan hang it táwi Saidon nan watá áwáng áturáng.
18 Wa áwáng áturáng wawu Jesu yan káinnan me nanaráya me ilalák yáni tán álo háhále wata ingga áwuráng. Hang iruk wáik ká ámna náráwa kámá ep ihená wa iruk wáik wa yásut yámuk.
19 Kulá wahára wu háláng wawu watán káinnan dá áwáng gu kámuk iháng tárut tánggiuk wáina hálendu ámna náráwa yá ku tánggagaya re tánggiuráng.
Jesu yá sambe me márapmá yá tunggafeineráng ga yánuk
(Mat 5.1-12)
20 Kulá Jesu málám disaepelná kápángga ku ing yánuk,
“Sán niyá ukuro átaráng watá heronge táineráng,
náuta Ánutu yan átkuku wawu sándán.
21 Sán niyá inggálu háing sámán átaráng watá heronge táineráng,
náutá máriya wu nangga kawin sáni yá hahatin átneráng.
Sán niyá inggálu kut hára átaráng watá heronge táineráng,
náuta máriya wu yut hára átneráng.
22 Ámna yá sáháng káyam táineráng, sásutang kep tineráng,
meng sámineráng me kut sáni mengga sáháng wáik táineráng wata sándá heronge narineráng,
náuta Ámna Nanggená yan yáup hára átneráng wata ku sáháng wáina táineráng.
23 “Wáina táng sámát tu rám wahára heronge tángga ku hiring árángga háineráng, náuta yumnakngá táwi hánám alek káin háleng sámángga átak. Uláp táwi yáni yá profet wawu iháng wáinanyon tánggiuráng.
24 Iná sán niyá sup me kutná kutná álo ingga átaráng sándu káwak káin heronge há tángga átaráng,
wata ku máriya márapmá yá sáhinek.
25 Iná sán niyá inggálu nangga kawin sáni hahatin átaráng
sándu máriya márapmá yá sáhán háing sáminek.
Iná sán niyá inggálu yutang heronge tángga átaráng
sándu máriya márapmá yá sáhán kutkáyawát hára átneráng.
26 Iná sán nini meng toling sámánggoeráng sándu máriya márapmá yá sáhinek,
náuta uláp tátáwi yáni yá profet kusák wawu wáinanyon meng toling yámánggiuráng.
Káyam sáni wa kikiná kápineráng
(Mat 5.38-48; 7.12)
27 “Sán niyá nákkán me ná narángga átaráng sán sánindet: Káyam sáni wa kikiná kápineráng, me niyá sánda taktak yámán wawu sándá iháng nuk táineráng.
28 Niyá tará me sánát tu sándá kuram me yánineráng, me rendá sáháng lem tát tu sáponga wata táng yámineráng.
29 Káman niyá kingkila numkálu kátin du hurik tángga numkálu hányon sang mátá kátinek, iná káman niyá saketya tán du siotya álo yon sang mátá táinek ma táng marindalák.
30 Káman niyá kutná kutná yámámáya kanát tu álo yáminelák, iná káman niyá náut kámá káman kákkán hára tán du son tátáya ma inindalák.
31 Sándá kámá yá rina táng sámámáya narángngátaráng, sándá wáinanyon kámá ya táng yámineráng.
32 “Iná rendá sán kikiná sáhát wáinanyon wa kikiná kápineráng wawu Ánutu yá wáina tát sáhángga wata álosim sáhánggim me? Wa muná rewe. Mukmuro mara wawu wáinanyon niyá kikiná kápek wanyon kikiná kangngátaráng.
33 Iná sán rendá sáháng álolo tát wáinanyon wa iháng álolo táineráng wawu Ánutu yá wáina tát sáhángga wata álosim sáhánggim me? Wa muná rewe. Mukmuro mara wawu wáinanyon niyá iháng álolo tán wanyon iháng álolo tángngátaráng.
34 Iná sándá topmá iháháya nangnaráng náut kámá yámineráng wawu Ánutu yá wáina tát sáhángga wata álosim sáhánggim me? Wa muná rewe. Mukmuro mara wawu wáinanyon topmá ihinemán ingga nangnaráng gu náut kámá iháng nuknuk yáni yáni inanyon wa yámángngátaráng.
35 Káyam sáni wa kikiná kápángga iháng álolo táineráng, hang náut kámá topmá iháháya nangnaráng ma yámindaráng. Wáina táineráng watá ku máriya yumnakngá táwi hánám ihineráng, hang Ánutu Árená Hánám wata nángánangge háleineráng, náuta Ánutu ya heronge ma táng mángngátaráng me kandák tángngátaráng, enendu watá ku ket tárák álosim re táng yámángngátak.
36 Nan sáni yá ukuro kápángngátak wáinanyon sándá ukuro kápineráng.”
Watá wáina táeráng ingga ma meng yámindaráng.
(Mat 7.1-5)
37 Jesu yá ing miuk, “Kámá yan ket tárák wa kangga wawu wáina ingga ma meng yámindaráng, náuta watá sándán ket tárák wata wáinanyon meng sámánirot. Kámá ya kandák táeráng ingga ma yánindaráng, máriya sáni kandák táeráng ingga wáinanyon sánánirot. Kámá yan kátu wa sat tu kátu sáni sasa yá tunggafeinek.
38 Sándá yámát tu sásámáyan dá tunggafeinek. Ánutu yá horengga táng tolingga kándáng hánám tinek wawu mondang árán tuwatang máta hándáp hálen isut hang tiktik tán sunggulingga hangga árán sáminek. Kámá tárák rina yámineráng wawu Ánutu yá tárák wáinanyon sáminek.”
39 Kulá Jesu yá me tárákngá káman ing yánuk, “Ámna rahálá kunángngá káman dá rahálá kunángngá yon da álo engotang kunggim me? Wa muná, yayará kungga árám hára hanggalán.
40 Skul nangge káman dá tiksaná torong káin ma átgim, ináku skul ya kándáng hangga kungga ku tiksaná ina hálenggim.
41 “Rina ta ku nangge nukka ya rahálá káin sinsin káhumá isikimo wa rewe kangga ku kaya rahála káin palang táwi wata ma naráng kulák?
42 Náuta ku nangge nukka inánggim, ‘Nukna, satá no sinsin rahála káin wa táng se kuik,’ wáina inángga ku kaya rahála káin palang táwi wawu ma kanggulák? Kák ku ámna kusákngá, ko hulátingga kaya rahála káin palang táwi wa táng satá kun du hálengga kándáng kangga ku nukka ya rahálá káin sinsin káhumá isikimo wa táng satá kuinek.
Káráp wáik ká páliná wáik tingngátak
(Mat 7.17-20; 12.34-35)
43 “Káráp álosim watá páliná wáik kámá ma tindák, wáinanyon káráp wáik watá páliná álosim kámá ma tindák.
44 Káráp erek hánám bu páliná hára kápángga ku káráp wáik me álosim ingga narángngátaráng. Káman dá kung páup kánggárángngá hára fik páliná ma ihánggim, me kung wáin páliná káráp kárángngá pálak hára ma ihánggim.
45 Ámna álosim káman dá nanará álosim watá pahálá káin árán wawu ket tárák álosim wa tángga átkuinek. Iná ámna wáik káman dá nanará wáik watá pahálá káin árán wawu ket tárák wáik wa tángga átkuinek. Ámna pahán káin nanará rina átak wawu milun dá ku wa hiták meng tunggap tángngátak.
It tátáyan káluná yará
(Mat 7.24-27)
46 “Náuta ku ‘Táwi, Táwi,’ ing mantáng namánggoeráng ngáyá ku no me sánánggoet wawu ma isutkuráng?
47 No ing sánin, káman dá nákkán káin áwáng nákkán me narángga táng ket tárák hára tingga isutang átkuinek wawu ing,
48 ámna káman dá itná tátáya ku árám hásák pingga kumam mangga sup pot kikkik topmengga ku itná wata ketnán tánggim wáina. Kulá umi sip pá áwánggim watá áwáng kátinggim, enendu it wa ma káting hulát tánggim, náuta kumam hulá há káto táená wata.
49 Iná káman nákkán me ná narángga ma isutnándák wawu ing, ámna káman dá itná wa kumam hulá kándáng ma káto tánggim wáina. Kulá umi sip pá áwánggim watá áwáng há káting hulát tán han du táng wáik tánggim.”