8
Jesu yá ámna káman dá irit táulá hái káin haliuk ka me tárákngá yánuk
(Mat 13.1-23; Mak 4.1-20)
Wata máriná káin Jesu málám disaepelná 12 watyot it kámá hára kungkung tángga Jesu yá Ánutu yan átkuku watán me pingnga álosim wa yánángga átkuk. Hang náráwa huphuráp Jesu yá iruk wáik yásut yámuk me ilalák háranan iháng toliuk watyot átkuráng, wata kut yáni ku Maria it Makdala háranan Jesu yá iruk wáik 7 yásut muk wa; Herot tán it pinná tátá wata táwi yáni ámna kutná Kusa wata áwáná Joana; hang Susana watyot tu kámá nukngá hányon. Jesu yot disaepelná wawu náráwa urum watá ku kutná kutná yánin háranan háláng yámángga átninggiuráng.
Kulá it waháranan waháranan ámna náráwa urum táwi hánám watá áwáng áturáng wahára wu Jesu yá me tárákngá ing yánuk, “Ámna káman dá iritná táulá haliliya kuk. Málám halingga kun kámá yá kálu hára hat ámna nangge yá kung áwáng tángga taret, kámá ku iráp pá kahet hang erek nang háliuráng. Kámá yá káwak sup kárák hára hangga áráng hiuráng, enendu umi muná hálendu erek hánám kumkumiuráng. Kulá kámá yá ku páup kánggárángngá kinan hangga áráng hiuráng, enendu páup kánggárángngá watá árángga iháng usán muná kuráng. Iná kámá yá ku káwak álosim hára háuráng hálendu álo kámá hánám áráng hengga pálin yáni táup hánám tiuráng.”
Jesu málám me wa meng hálingga sangga ku mantáuk, “Káman ni kárámanná pálak hálendu watá me ná narinek.”
Wáina meng hálin narángga ku disaepelná yá wata hulá wu rina ingga ináng suliuráng. 10 Inát tu yánuk, “Ánutu yan átkuku watán nanará kilakngá wawu málámbá sán há sáliuk, iná kátu wawu me tárákngá kálu re yánángngátat, wáina hálendu
‘kámá yá rahán yáni hálengga átneráng enendu ma káindáráng, me
kámá yá narineráng enendu wata hulá hánám bu wáina ingga ma naráng ruwat táindáráng.’*
11 “Me tárákngá wata hulá wu ing, irit táulá wawu Ánutu yan me. 12 Iná kálu hára háuráng ga tárákngá wawu kámá yá há narineráng, enendu Satan dá áwáng pahán yáni káin me wa táng hirarán kung yáminek, náuta me wa narángga káto tángga isutang átkut Ánutu yá son ihiwon wata. 13 Iná káwak sup kárák hára háuráng ga tárákngá wawu kámá yá me wa narángga heronge hánám táineráng, enendu wawu irit ráhun yáni watá káwak kinan ma koená wáina. Álo kámá há táineráng, enendu rám hátetná kimo átang ingirungngi yá áwinek wahára wu naráng hákhátik yáni wa sáineráng. 14 Iná páup kánggárángngá kinan háuráng ga tárákngá wawu kámá yá me wa há narineráng, enendu kálu hára kungga átang rina átnát tán narángpak, sup hang káwak kán kutná kutná álosim átak watá nanará yáni táng yawák tán naráng hákhátik yáni yá maming tái ma háleindák. 15 Iná irit táulá káwak álosim hára háuráng ga tárákngá wawu kámá yá me wa narángga káto tángga pahán yáni yá kándáng árán káto hálengga átang watá ku pálin yáni kándáng tingga átneráng.
Lam kasingga táng kilak ma tingngátaráng
(Mak 4.21-25)
16 “Ámna káman dá lam kasingga táng baket kinan me tebol tárang káin ma tinggim, ináku táng tutuháná hára tuháng san árán du káman niyá it kinan áwáng hanggim wata yamá kanggim. 17 Me kámá kilak átaráng wawu máriya erek hánám hiták háleineráng, me me kámá rina támotang tená wawu máriya tumá yalit hiták hálet ámna náráwa yá wáina ingga narineráng. 18 Wáina wata ku nákkán me wa kándáng naráng kuineráng. Káman niyá náut kámá káman átmek hálendu waháranyon Ánutu yá táup hánám wa iminek. Iná káman niyá ma átmák wawu rina átnamek ingga narek wa imáng hutang ihinek,” ingga wáina yánuk.
Jesu maming got tu yakukula yá Jesu káinán áwuráng
(Mat 12.46-50; Mak 3.31-35)
19 Jesu maming got tu yakukula watá kanin ingga áwuráng, enendu rupmá káin kungga ma kakayan, náuta ámna náráwa watá kik hánám wa áturáng. 20 Wáina hálendu ámna káman dá inuk, “Mamya yot yakukulaka yá kák kakaháya áweráng ngá kep káin háleng kamángga átaráng.”
21 Ingga inán Jesu yá miuk, “Nák mamna me yakukulana wawu ni Ánutu yan me narángga táng tárák hára tingga isutneráng wa.”
Jesu yá iruk táwi wa me táng mán sáuk
(Mat 8.23-27; Mak 4.35-41)
22 Rám káman Jesu yá disaepelná yánuk, “Umi pátum numkálu kunin.” Ing yánángga ku bot ketnán árángga ku kuráng. 23 Kungga átang gu bot ketnán Jesu wu rapmung gá sán du árong háná ruhuk. Wahára wu iruk táwi hánám watá áwáng umi táng hirarán bot ketnán hanghang tángga bot tá hála tuwarán há hánám yakyawinin ingga tángga áturáng.
24 Kulá disaepel yáni wu wáina kangga ku Jesu táng mirak tángga inuráng, “Táwi, Táwi, hang suwindemán!”
Wáina inát Jesu málám tárutang san warán árong iruk me umi punggilá tátáwi wa me táng yámán iruk ká san umi yá láláwingga hánám wa átuk. 25 Wáina tángga Jesu yá árong disaepelná yánuk, “Naráng hákhátik sáni wa muná me?”
Kulá disaepel yáni wu wa kangga hárámutang pitángga nangnga yáni han du yáni meme táuráng, “Náwu ni hálendu iruk me umi wa me táng yámán narángga watán milun suwemálák?”
Ámna káman hára Jesu yá iruk wáik isutuk
(Mat 8.28-34; Mak 5.1-20)
26 Jesu yá disaepelná yot yáni wa ku Galili umi pátum wa pana háng kungga it Gerasen dán ále káin kung hiuráng. 27 Kulá Jesu yá sán káin sung hang tarengga átnárán ámna káman it waháranan iruk wáik ká ep táená watyot kankan táumálák. Rám hásák hánám ámna wawu sutná ma pop táená átang áwánggiuk, me it kinan kámá ma átkiuk, ináku tanggán káin átkiuk. 28-29 Rám táuppon iruk wáik ká ep tánggiuk, wata ku ámna kámá yá pinná tángga ket hárammá sen dá putingga sat átkiuk, enendu sen wa uying rákrákit tángga iruk wáik watán nanará isutang kung ále ámna nangge muná káin wa átkiuk. Ámna watá Jesu káuk wahára wu mantángga táng hang hárammá hulá hára kátiuk. Wáina tán Jesu yá iruk wáik wa ing inuk, “Ámna wa sangga hang!”
Ingga wáina inán ámna watá hahatingga hánám mantáuk, “Jesu, Ánutu Árená Hánám wata Nanggená, rina táng namindelák? No ing kanin, neháng lem ma táindalák!”
30 Wáina mantángga inán Jesu yá iruk wáik wa inuk, “Kutya ku ni?”
Ing inán watá inuk, “Nák kutna ku Tombong Hásák,” ingga inuk, náuta iruk wáik táup hánám watá kung hang ámna wata pahálá kinan káin átnándaráng. 31 Rám waháranyon iruk wáik watá Jesu inuráng, “Násurátá kungga árám yuwitná muná káin wa ma háindamán,” ingga inuráng.
32 Iná put urum táwi káman du ále yáilá isikimo wata álatná kálu sungi nangga árát tu iruk wáik watá Jesu inuráng, “Násurátá kungga wata kinan hanin,” ingga inát tu álo ingga yánuk. 33 Kulá iruk wáik watá ámna wa sangga háuráng ngáyá ku kung put wata kinan háuráng. Kulá put watá wahára átang hururung ingmen ámuta re hangga umi máta porá isikimo hára hitangga kung umi pátum kinan hangga umi nangga kámuturáng.
34 Wáina tát ámna kámá put wa pin yáni táená watá wa kangga pitángga kungga pingnga wa it kinan me ále wata kátu káin yánángga kuráng. 35 Iná ámna náráwa yá pingnga wa narángga kanin ingga kungga ku ámna iruk wáik ká ep táená táng toliuk wawu nanaráná yá kándáng hálen sutná kándáng tánggánengga Jesu hárammá hulá hára putung árán kangga pitáuráng. 36 Kulá ámna niyá wahára há átang káuráng watá ku áwuráng ngá wa Jesu yá ámna iruk wáik ká ep táená wa wáina táng tolek ingga pingnga yánuráng. 37 Wáina kangga narángga ámna náráwa Gerasen ále háranan watá pikpito hánám narángga ále ná sangga kung ingga Jesu inuráng, wáina hálendu Jesu wu bot ketnán árángga son há yáni kuráng.
38 Ámna iruk wáik ká sangga kuráng watá ku Jesu yá kuin ingga táuk wahára isutang káman kukuya inuk, enendu Jesu yá suring mángga inuk, 39 “Itya káin kungga ku Ánutu yá rina háláng kamek wata pingnga yáninelák.” Wáina inán du ámna wawu kung it kinan Jesu yá rina táng mán álo háliuk wata yánángga kuk.
Náráwa máto kámurená yot náráwa ilalák mara iháng tárut táuk
(Mat 9.18-26; Mak 5.21-43)
40 Kulá Jesu yá son umi pátum numkálu kung hengngárán du ámna náráwa urum táwi watá heronge hánám naráng muráng, náuta málámba hánám hálengga átnárát kung hiuk wata. 41 Waháranyon ámna kutná Jairus wawu miti itná watán ámna yáilá watá áwáng Jesu hárammá hulá hára hangga Jesu yá itná káin kukuya inuk, 42 náuta uriwa káman re hánám yaraná 12 hám watá hála hánám kámutang árán.
Kulá Jesu wu wakáin kuin ingga kuk wahára wu ámna náráwa yá pánpásin hánám árát kuráng. 43 Kulá náráwa káman wahára átuk wawu yara 12 wata kinan yipitná ya rámá rámá kungga rewe átnándak. Káman dá táng totoliyan tárák ku muná. 44 Málám Jesu sárummá kálu áwuk ngáyá áwáng lapmá hásák wata ilungngá káin tánggáuk wahára re sip hangga átuk watá sálikngiuk.
45 Wáina tán Jesu yá ing yánáng suliuk, “Niyá nehánggáek?”
Wáina yánuk, enendu watá kámuk nák muná nák muná ingga inát tu Pita yá ku miuk, “Táwi, ámna náráwa wu kik hánám hálendu áwáng kák hára rosingga koeráng.”
46 Wáina inán Jesu yá miuk, “Ni kámá káman dá nehánggáek, náuta hálángna kátu yá sutna hára sohingga kun naret.”
47 Wáina men du náráwa wawu kilak átnát tán tárák muná hálendu yángyáng pálak áwáng rahán yáni hára Jesu hárammá hulá hára hangga ku inuk, “Ilalákna wáina wata ku áwáng kehánggangga ku wahára re wáina álo hálet,” ingga men du 48 Jesu yá inuk, “Uriwana, naráng hákhátikka yá háláng kamek. Wata ku pahán láláp hára kung.”
49 Jesu yá wa inángga emá me tángga átnárán ámna káman dá miti itná yan ámna yáilá kutná Jairus watán it káin wa átang áwuk watá áwáng Jairus inuk, “Uriwaka wu há kámutak. Márapmá wa tiksa ma imindamán.”
50 Wáina inán narángga Jesu yá Jairus inuk, “Ma pitáindalák, ináku naráng hákhátik hára káto árátá ku álo háleinek,” ingga inuk.
51 Kulá Jesu málám Jairus yan it káin áwáng hiuk hára wu kátu wa erek káto táng yámángga ku Pita, Jon hang Jeims watyot nangge wata naning maming wa rewe ihángga ku kung it kinan háuráng. 52 It kinan kung hangga kápuk ku ámna náráwa it kinan áturáng wawu nangge wata urákngá narángga kutkáyawát tángga árát tu Jesu yá yánuk, “Ukuro ma tániráng, náuta wawu ma kámurak ináku ruhángga átak.”
53 Jesu yá wáina yánán narángga yut muráng, náuta náráwa kimo wawu pálipuk há kámutang átak ingga naruráng. 54 Enendu Jesu yá árong nangge kámurená wata ketná hára tángga inuk, “Nanggena, tárulák!” 55 Wáina inán du kámurená wata irukngá yá son áwán waháranyon tárurán du Jesu yá yánuk, “Náut kámá nanayan kámá imát náik.” 56 Iná nangge wata naning maming gá wa kangga nangnga yándi han átumálák, enendu Jesu yá olet yándi mangga, “Ni kámá káman wáina tunggafek ingga ma inindamálák,” ingga yánuk.
* 8:10 Aisaia 6.9 8:31 ‘Árám yuwitná muná’ wata hulá ku ing, káwak náta ketnán árám yuwitná muná kámá ma árak, wawu iruk kán kálu ya mek. Wata tángga ku iruk wáik ká Jesu yá náháng kalabus it kinan tiwon ingga ku me wa inuráng.