JON
Jiysis Minim Tep Jon Tikak
Minim Nind Niŋep
Baybol buk day Jon tikak ak, Jiysis mey Minim Maŋgiy Won permindep ak biyimb ay ap namb chin biy mindiy, yerer gindand amiy kumiy tikjak Nop ker amnak minim ak, aŋgrep gen nup gosimb niŋey, kuyip dek perper mindeyaŋ aŋgiy tikak (2:31).
Minim Ar Keykey Mindip Rek:
Minim Maŋgiy Won permindep minim ar ak mindip, chapta 1:1-18.
Jon bi ñiŋg pikñemb ak sek, Jiysis binuk nind dak gok sek minim ak mindip, chapta 1:19-51.
Jiysis woŋg kiñiŋ gi gak minim ak mindip, chapta 2:1–12:50.
Jiysis ñin nuk ak maŋ gakniŋ, Jerusalem sek yep maŋ kun okok sek aŋgñiraŋgek minim ak mindip, chapta 13:1–19:42.
Jiysis kumiy tikjakek, miseŋ niŋyak minim ak mindip, chapta 20:1-31.
Miñmon Galiyliy miseŋ gek niŋyak minim ak mindip, chapta 21:1-25.
1
Krays Mankumb Biy Wak
1 Miñmon ma alwol gayak ñin ak, Minim Maŋgiy Won aŋgniŋg gispiyn ak mindek. Minim Maŋgiy Won kun ak, nuk kunep Gor ak mey, Gor yip mindek.
2 Miñmon kindik alwol gayak; nind yimb yimb nuk Gor yip mindyiŋgip.
3 Nuk nep, tap okok maŋgiysek gayak. Tap bap key ma ayak; nuk gayak gok nep mindip.
4 Nuk kim mindep junj ak mey, kim mindep melik nuk ak, biynimb gok kuyip niŋimb.
5 Melik nuk kun ak, kisyim wip namb okok apek, tuŋgsuŋg mer niŋiy kirpay.
6-7 Gor pen biynimb gok maŋgiysek Minim Maŋgiy Won kun anup gosimb niŋniŋgiy aŋgiy, Jon bi ñiŋg pikñemb anup aŋgek, melik minim ak aŋgñiyiŋgip.
8 Jon nuk melik kun ak mer; nuk yikop biynimb gok kuyip minim kun ak aŋgñiyiŋgip.
9 Melik yimb ak mey, Minim Maŋgiy Won kun ak. Nuk man ar biy apek melik nuk ak, biynimb okok kuyip maŋgiysek amnak.
10 Nuk nep miñmon alwol gay, biynimb gok gay gak ak pen; ap mindek nup ma niŋyak.
11 Miñmon yand key ak amniyn aŋgiy, awak ak pen; nup ma diyak.
12 Biynimb Biyomb chin aŋgiy diyak gok nep kuyip gek, Gor ñapan nuk mindpay.
13 Ñapan nuk mindpay kun ak, bi beryoŋgon gok di giy, ñapan tikey mindpay rek ma mindpay. Pen biynimb gunap mumbwak tikjakek, di giy ñapan tikey mindpay rek mer; Gor nuk key gek ñapan nuk mindpay.
14 Pen Minim Maŋgiy Won kun ak, biyimb ay apiy, chin yip kin mindyiŋgip. Kun ak nup niŋbun: nuk bi simb niŋep tep yimb kun ak key. Nuk Gor Ñinuk nokom yimb ak mey; Gor nuk key Biyomb teprep yimb mindip rek ak mindip.
15 Pen Bi kun ak apek niŋiy, Jon biynimb gok kuyip aŋgak, “Bi wip biy nep mey, nimbip nind aŋgnik, ‘Bi kisen winiŋgamb ak, nind yimb yimb mindyiŋgip ak mey, yand rek mer; nuk Biyomb yimb mindip aŋgnik’ aŋgak.”
16 Bi kun ak, chinup maŋgiysek simb niŋiy kumiy tikjakak rek, biynimb gok kuyip bilesiyŋ keykey ñimb.
17 Low minim ar ak, Gor Mosis nup ñek chinup aŋgñak ak pen, Gor biynimb simb niŋiy dip minim yipul yimb ak, Jiysis Krays owak rek miseŋ niŋbun.
18 Biynimb bap Gor nup ma niŋyak. Ñi tep nuk ak nep, nuk yip mindiy miseŋ apek niŋiy mey; Nop bi yerip rek mindip ak niŋbun.
Jon Bi Ñiŋg Pikñemb Ak, Yand Bi Kiyŋ Yomb Key Yimb Ak Mer Aŋgak
(Mat 3:1-12; Mak 1:7-8; Luk 3:15-17)
19 Biyomb Jerusalem kond mindyiŋgipay gok, bi Gor nup simboŋgep gunap, bi Gor aŋgniŋep korip kond mindyiŋgipay gunap aŋgyokiy aŋgyak, “Nimb Jon mindip amiy, nand bi an aŋgiy aŋgniŋnimimb aŋgyak.”
20 Kun giy aŋgyokey, Jon mindek ak amjakiy, nup aŋgniŋiy aŋgyak, “Nand bi an?”
Aŋgeyak, aŋg weygiy mer; kuyip miseŋ aŋgiy aŋgak, “Yand Kiyŋ yomb key yimb ak mer aŋgak.”
21 Kun aŋgek aŋgyak, “Kun apan ak, nand an? Nand Yilayja akaŋ?”
Aŋgey aŋgak, “Yand Yilayja mer aŋgak.”
Kun aŋgek aŋgyak, “Nand bi Gor minim aŋgep per kond mindpun ak akaŋ?”
Aŋgey, “Mer” aŋgak.
22 Kun aŋgek, bi kun gok nup aŋgyak, “Kun ak nand an? Pen yand bi yerip aŋgiy aŋgenimin; chin am biyomb chinup aŋgyokpay gok kuyip aŋgñinjun aŋgyak.”
23 Aŋgey, Jon kuyip aŋgak, “Bi Gor minim aŋgep Asaya kisen giniŋgamb aŋgak rek nep gispiyn. Nuk aŋgak:
“Bi bap biynimb kuŋay ma mindpay namb okok mindiy,
meŋg miŋgan dand araniy aŋgniŋgamb: Per biyomb asaw aŋgiy, kinjeŋ pindrep giy kond mindpay rek ak ginimimb aŋgniŋgamb aŋgak.”
24 Pen bi Jon nup aŋgniŋniŋg wiyak kun gok, bi Peresiy gunap sek, aŋgyokey wiyak ak mey,
25 kiyk Jon nup aŋgyak, “Nand apan: yand Kiyŋ yomb key yimb ak mer, Yilayja mer, bi Gor minim aŋgep kond mindpun ak mer apan ak; yenen pen biynimb gok kuyip ñiŋg pikñispan aŋgyak.”
26 Aŋgeyak aŋgak, “Yand kuyip yikop ñiŋg pikñimbiyn. Pen bi bap namb nimbip biy mindip. Nup bi yerip rek aŋgiy ma niŋbim ak pen,
27 nuk yand rek mer; nuk Biyomb yimb. Nup niŋen yip nambiŋ gip. Tomb tirup nup ak tuŋgasikyiŋg, tap nup gok marik ginim rek ma ayip aŋgak.”
28 Gak kun ak, Jon biynimb gok kuyip ñiŋg pikñiyiŋgip miñmon Beteniy, Joden ñiŋg gol pis tawakdoŋ ken.
Siypsiyp Ñiluk Gor Chinup Yokak Mey, Jiysis Nep
29 Minek Jiysis Jon ker apek, nup ñiŋg pikñiy, biynimb gok kuyip aŋgak, “Niŋim! Bi biy mey Gor Siypsiyp Ñiluk nuk chinup aŋgip ak. Nuk mey, Gor nup simboŋgiy, biynimb mankumb biy kuyip gach ak wiykyokniŋgamb.
30 Bi kun biy mey nind aŋgnik, ‘Nuk Biyomb yimb, yand bi sikoy, nuk nind yimb yimb mindek, yip kisen tikpay aŋgnik.’
31 Nuk mindip aŋgiy per niŋyiŋgipiyn ak pen, an rek mindip aŋgiy ma niŋnik; miñiy mey niŋrep gispiyn. Nuk Kiyŋ yomb key yimb kond mindpun anep mindip ak; niŋiy dim aŋgiy, nimbip Yisrel biynimb ñiŋg pikñimbiyn aŋgak.”
32-33 Pen Jon Jiysis nup minim ar ak aŋgiy aŋgak, “Bi kun biy an aŋgiy ma niŋbinip; Bi yip aŋgek biynimb ñiŋg pikñimbiyn ak aŋgak, ‘Nand niŋniŋgamban; Kawnan yand ak bi bap ker apiy, yip mindeniŋgamb. Bi kun ak, biynimb gok kuyip ñiŋg ma pikñiniŋgamb; nuk gek Kawnan yip ak diniŋgambay aŋgak.’ Aŋgak kun ak mey, miñiy Gor Kawnan ak, yakir kochir rek nup ker apamb,
34 niŋrep giy apiyn: ‘Bi biy Gor Ñinuk ak nep apiyn aŋgak.’ ”
Jiysis Binuk Omiŋal Nind Dak
35 Minek pen, Jon binuk omiŋal ak yip, tip ak ap ñiŋg pikñiyiŋgip siŋak mindyakniŋ,
36 Jiysis apiy pandikek, Jon niŋiy aŋgak, “Bi biy, Gor Siypsiyp Ñiluk nuk chinup yokek owak anep aŋgak.”
37 Kun aŋgek, Jon binuk omiŋal ak, minim kun ak niŋiy, Jon nup kirgiy, Jiysis amek miŋgan ak kisen amnirik.
38 Pen Jiysis andikiy kuyipmiŋay niŋiy aŋgak, “Yenen aswiyr?” Aŋgek aŋgrik, “Rabay! Nand kinban akay?”
39 Pen kun giy aŋgniŋer, Jiysis aŋgak, “Kun ak yand yip amiy niŋniŋgayr aŋgak.” Aŋgek, ñin kun ak duŋgep won ak amiy, nuk yip mindeyak.
40 Jon binuk omiŋal kun ak, bi bap yimb nuk Enjriw. Enjriw numam nuk mey, Saymon Piyta.
41 Enjriw won kun anep, am numam Saymon nup piyow niŋiy aŋgak, “Bi Kiyŋ winiŋgamb aŋgiy per kond mindpun ak, miñiy niŋbun aŋgak.”
42 Enjriw kun aŋgiy, numam Saymon nup poŋind Jiysis mindek ak amek, Jiysis Saymon nup niŋiy aŋgak, “Jon ñinuk Saymon. Nip Siypas aŋgniŋgambun aŋgak.” Yimb Siypas aŋgak kun ak, Griyk minim aŋgiy mey, Piyta apay.
Jiysis Piyliyp Yip Nataniyel Yip Kuyip Dak
43 Minek Jiysis Galiyliy propens amniŋg, am Piyliyp nup niŋiy aŋgak, “Yand yip amnur aŋgak.”
44 Piyliyp, Enjriw, Piyta miñmon kiykyakam mey Betsayda nep.
45 Pen Piyliyp am Nataniyel nup niŋiy aŋgak, “Chin bi siŋok, Mosis sek, bi Gor minim aŋgep gunap sek Baybol buk tikiy aŋgyak anup, miñiy niŋbun. Nuk mey Josep ñinuk; miñmon Nasaret nimb aŋgak.”
46 Piyliyp kun aŋgek, Nataniyel aŋgak, “Bi tep bap miñmon timey kun ak nimb winiŋgamb?”
Aŋgek, Piyliyp aŋgak, “Kun apan ak, apey am niŋur aŋgak.”
47 Kun aŋgiy, maŋmaŋ girikniŋ, Jiysis Nataniyel nup niŋiy aŋgak, “Bi kun ak, bi Yisrel yipund giy ak mey, nuk yesek ar ak ma aŋgniŋgamb; yipund giniŋgamb ar ak nep aŋgniŋgamb aŋgak.”
48 Kun aŋgek, Nataniyel aŋgak, “Yip yergiy niŋban?”
Aŋgek, Jiysis aŋgak, “Enjriw nip kisen poŋdiniŋg nimb; nip niŋbiyn bisiŋg mindamban kiyaw kiñiŋ siŋak aŋgak.”
49 Kun aŋgek, Nataniyel aŋgak, “Tiysa. Nip niŋbiyn! Nand Gor Ñinuk. Yisrel biynimb Kiyŋ yomb chin aŋgak.”
50 Kun aŋgek, Jiysis aŋgak, “Nip yikop kiyaw kiñiŋ siŋak niŋbiyn aŋgen, yip Gor Ñinuk yimb aŋgiy niŋban? Kisen tap key yimb gunap gen niŋniŋgamban.
51 Nimbip maŋgiysek niŋind aspiyn: enjol gok bi bap Ñinuk nup, niŋniŋg amiy apiy geniŋgambay niŋniŋgambim aŋgak.”