6
Okoha꞉ Talona Hegeloeno Komo
Ma꞉t 12.1-8; Mak 2.23-28
1 Yu tawakalubino eta okoha꞉ talona hegelalo Ya꞉suti ebe ta꞉matapa꞉go kona pali ipuwado ba petolamenato, ebe ta꞉matapa꞉te kona kapiyakapiya kubakubadopo newakalamiti iba꞉te konahama꞉ tama ba꞉bo wehohuya꞉.
2 Ba꞉bema꞉ komo Pa꞉lisi kapiyuimipa꞉te Ya꞉sutamo na꞉ga꞉luya꞉, “Numa꞉, ama꞉ ta꞉matapa꞉te aeno tutumu tabamo kapapamila꞉haha꞉. Iba꞉te okoha꞉ talona hegela badama꞉ kadikanalita?”
3 Ba꞉bene Ya꞉suti iba꞉tamo ba huiya na꞉goiya꞉, “Wadiyala Godote ebeno Bukamo da꞉miya꞉tiya꞉, la꞉ ba꞉be komo nemalagidolala꞉. Da꞉ibiditamo kuba tete da꞉piya꞉, ebete ebeno wapata꞉lamepa꞉go baa꞉ma꞉ da꞉kapemitiya꞉, ba꞉bene ebete bada komo kododiya꞉?
4 Ebete Godokono Genamamo nodolote, ba꞉be Genamoeno okopa꞉te Godotamo da꞉miya꞉tenakui ba꞉be talona baa꞉ ebete a꞉nenahuya꞉. Numa꞉la꞉, aeno tutumu tabote a biya꞉tua꞉mena Godotamo hawa꞉goeno ikamehopa꞉te ba꞉be baa꞉ ha꞉kiya nahanaka, komo tawakaluba꞉te naha talonala. Huiyatiya Da꞉ibiditi ba꞉be baa꞉ nahate eba꞉go wapata꞉lamepa꞉tamo dikalameholiya꞉, Godote ba꞉be komo kubama꞉ kagoiya꞉ha꞉.”
5 Ba꞉bema꞉ Ya꞉suti iba꞉tamo na꞉goiya꞉, “Ba꞉ hibila, na Tawakalubino Naniwiti okoha꞉ talona hegela namutudawama꞉ eda꞉namo.”
Ya꞉suti Kokoto Hapu Hoeme Dubu Da꞉hiduimiya꞉
Ma꞉t 12.9-14; Mak 3.1-6
6 Eta okoha꞉ talona hegelalo Ya꞉suti Yu tawakalubino baidi ibubulamehole genama guamo nodolote tawakalubi ba niya꞉tulamita, kokoto tu hapu hoeme dubuti ba꞉bolo na꞉lutiya꞉.
7 Ba꞉bene komo Pa꞉lisi kapiyuimipi ba꞉gala Godokono Tutumu iya꞉tulamepi iba꞉te Ya꞉suku baidi kodakodalo umitiya꞉, ebete okoha꞉ talona hegelalo ba꞉be dubu da꞉hiduimimini, iyo, ibi ubila Ya꞉suti ba꞉be komo ba ododi kubama꞉ ba꞉bo koga꞉lama꞉.
8 Huiyatiya Ya꞉suti iya꞉tawuya꞉ iba꞉te ibino tepo ipuwalo bada komokomo kemalagidolitiya꞉, ba꞉bema꞉ ebete ba꞉be dubutamo na꞉goiya꞉, “Ama꞉ mahigate dopo hapuamo na꞉pa꞉,” ba꞉bene ba꞉be dubuti mahigate dopo hapuamo pete ba꞉ dito putiya꞉.
9 Ba꞉bene Ya꞉suti iba꞉tamo na꞉goiya꞉, “Nale la꞉ balateda꞉lemata, aeno tutumu tabote kebe talona komo kiya꞉tua꞉mena? Ale okoha꞉ talona hegelalo hido komo o kuba komo ba꞉kododima꞉? Tawakalubi ba꞉ka꞉hiduilamema꞉ o ba꞉ka꞉kubahilamema꞉?”
10 Ba꞉ba tetelo Ya꞉suti ibi hiliyonomo ba pulameholenato ba꞉be dubutamo na꞉goiya꞉, “Amia꞉no kokoto na꞉hogamina,” ba꞉bene ebete kokoto da꞉hogaminuya꞉ ebeno kokotote ba꞉bo hiduya꞉.
11 Ba꞉be mabuma꞉ Pa꞉lisi kapiyuimipa꞉te konomamo maubahalo ibi ipuwalo tabo ba꞉bo ga꞉luya꞉, “A ba꞉moe dubu Ya꞉suku keba ka꞉na na꞉kamitima꞉?”
Ya꞉suti Ebeno 12 Oelamepi Dubu Da꞉ka꞉lamiya꞉
Ma꞉t 10.1-4; Mak 3.13-19
12 Ba꞉be dulu Ya꞉suti Godokoba꞉ tabo ga꞉lanama꞉ eta haka hunamo nodoloniya꞉, ba꞉bema꞉ ebete du ga꞉ga꞉nomolo Godokoba꞉ tabo ba ga꞉lana hegelate ba꞉bo powalohuya꞉.
13 Ba꞉bene hegelate da꞉puluhukuya꞉ ebete ebeno ta꞉matapi ebetamo ka꞉lamiti, ibi ipuwalo 12 dubu ba uwate ibi na꞉goelamiya꞉, “La꞉ ba꞉ naeno oelamepilata.”
14 Ya꞉suti 12 dubu duwatiya꞉, ba꞉moi ba꞉ ibino mahilola.
Saimonoko Ya꞉suti ebetamo eta Pita mahilo bikamiya꞉, ba꞉gala ebeno ekawi A꞉nduluku.
Ya꞉imesiko ba꞉gala Yoneko,
Pilipiko ba꞉gala Batolomuku.
15 Ma꞉tiyuku ba꞉gala Tomasiko, A꞉lapiyasikono gudu Ya꞉imesiko ba꞉gala Saimonoko. Ba꞉moe eta Saimono tawakaluba꞉te dopamo na꞉ga꞉lanakuya꞉, ebete kapela Loma gabomani tawakaluba꞉go alaholodawama꞉ eda꞉nami.
16 Ba꞉gala Ya꞉suti komo dubu netewa beka-uwatiya꞉, Ya꞉imesikono gudu Yudasiko ba꞉gala Keliyotanapi Yudasiko, galane tetelo ba꞉moe kuititi dubuti Ya꞉suku anakapumipi bowalubiliya꞉ ebe kolawema꞉.
Ya꞉suti Temetema꞉gopi Da꞉hiduilamiya꞉
Ma꞉t 4.23-25
17 Ba꞉bene Ya꞉suti ebe ta꞉matapa꞉go haka hununi eta apotami hopamo da꞉nepalaguya꞉, ba꞉ba tetelo komo ta꞉matapi ba꞉gala hiya꞉hiya꞉ tawakalubi hiliyonomate iba꞉go ba꞉bo paluguya꞉. Komo iba꞉te Yelusalema ko habane ba꞉gala Yudiya hopoeno komo habahabane pelamiya꞉, ba꞉gala komo iba꞉te kehaha꞉ kolomo dodo hapuni kapelamiya꞉, ibi ba꞉ Taya ko habalo ba꞉gala Saidono ko habalo demedehonama꞉ ba꞉bi tawakalubila.
18 Ba꞉ hibila, ba꞉bi tawakalubi hiliyonomate pelameholiya꞉ Ya꞉sukunu tabo ulihoma꞉ ba꞉gala ebete ibino temetema꞉gopi kohiduilamelelamema꞉, ba꞉gala kuba gobogobagopa꞉te ebetamo atumu a꞉kapelamiya꞉, ba꞉bene ebete ibi hiliyonomo ba꞉bo hiduilamiya꞉.
19 Ba꞉bema꞉ ba꞉bi tawakalubi hiliyonomate ubila Ya꞉suku kologihoma꞉, mabu iba꞉te iya꞉tawahuya꞉ Godokono helote ebe ipuwane da꞉puluhukunakui ba꞉ba tetelo ebete temetema꞉gopi ba꞉bo hiduilamenakui.
Kalakala Komo Ba꞉gala Tepo Temeteme Komo
Ma꞉t 5.1-12
20 Ba꞉bene Ya꞉suti ebeno hiliyonomo ta꞉matapi ba ulamita na꞉goelamiya꞉,
“La꞉ puya꞉te awaelo demedenama,
wadiyala la꞉ na꞉kalakalahala꞉,
mabu Godote Ko Gawadubuma꞉ deda꞉na,
ba꞉be hido haboeno komo la꞉enola!
21 “Ba꞉gala ba꞉ma tetelo
la꞉ baa꞉ kapete dulamena,
wadiyala la꞉ na꞉kalakalahala꞉,
mabu Godote la꞉eno kape komo komodobuilamema꞉ne!
“Ba꞉gala ba꞉ma tetelo la꞉ puya꞉te
temetema꞉go dihiminama,
wadiyala la꞉ na꞉kalakalahala꞉,
mabu galane la꞉ kiya꞉da꞉mima꞉nemata!
22 “Ba꞉gala Tawakalubino Naniwi mabuma꞉ komopa꞉te la꞉tamo maubahalo ubiha꞉ tabo ba ga꞉la la꞉ diduduputilamena, ba꞉gala iba꞉te la꞉eno mahilo da꞉kubahilamena, wadiyala la꞉ atumu na꞉kakalakalahala꞉!
23 Iyo, la꞉ kalakalahalo hunamo niya꞉patela꞉tepahaliya꞉la꞉, mabu galane tetelo la꞉le Godokono Hunu Habalo la꞉eno huiya kokonomo konuwatema꞉nemata. Numa꞉la꞉, dopamo ibino iniwala꞉te ba꞉ atu ubiha꞉ tabo bekaga꞉lanakuya꞉ Godokono ukui hawakalimipa꞉tamo.
24 “Huiyatiya ba꞉ma tetelo
la꞉ puya꞉te dogodogopima꞉ deda꞉hanama,
la꞉ ko tepo temeteme kiya꞉tawahama꞉nemata,
mabu la꞉eno kalakala ba꞉ na꞉lawenamata,
galane kowiboma꞉ne!
25 “Ba꞉gala ba꞉ma tetelo
la꞉ puya꞉te baa꞉ma꞉ kakapiminaha꞉,
la꞉ ko tepo temeteme kiya꞉tawahama꞉nemata,
mabu galane la꞉ baa꞉ma꞉ kokapimima꞉nemata!
“Ba꞉gala ba꞉ma tetelo la꞉ puya꞉te
diya꞉da꞉minama,
la꞉ ko tepo temeteme kiya꞉tawahama꞉nemata,
mabu galane la꞉ howela꞉go kihimima꞉nemata!
26 “Ba꞉gala tawakalubi hiliyonomate la꞉ da꞉mililameholemena꞉, la꞉ hidamo, mabu galane tetelo la꞉ ko tepo temeteme kiya꞉tawahama꞉nemata! Numa꞉la꞉, dopamo ibino iniwala꞉te Godokono mahilamo ha꞉da amiho tabo olamagimipi atumu a꞉mililameholenakuya꞉.”
La꞉go Alaholohopi Malemalelo Emalagidole Komo
Ma꞉t 5.38-48; 7.12
27 Ba꞉bene Ya꞉suti gala na꞉kagoiya꞉, “Ba꞉be mabuma꞉ na la꞉tamo na꞉goemo, puya꞉te la꞉go dalaholohona, wadiyala la꞉ ibi malemalelo nemalagidolenala꞉ ba꞉gala iba꞉tamo hidohido komo nododilinakuya꞉la꞉.
28 Ba꞉gala la꞉tamo mela tabo dolamagiminaka, ba꞉bi tawakalubino komoma꞉ Godotamo na꞉toetoehonakuya꞉la꞉ ebete ibi hidamo kowalubilinama꞉, iyo, puya꞉te la꞉tamo kuba komokomo dododilina la꞉ ibi Godotamo na꞉wadiya꞉paa꞉latelenakuya꞉la꞉.
29 Ba꞉gala pote ama꞉ tatakolo danagalimimina꞉, wadiyala hapu ebetamo na꞉kikamiya꞉. Ba꞉gala kebe lumagiti amia꞉no sete ilina heloamo da꞉lawememena꞉, ba꞉be atu tetelo amia꞉no atuino ilina akamawada꞉la꞉, ama꞉le ebetamo malemalelo dito na꞉kikamiya꞉.
30 Iyo, lumagiti amia꞉no eta ilinama꞉ ama꞉ da꞉toemehomena꞉, wadiyala ebetamo malemalelo nikamiya꞉, ba꞉gala kebe lumagiti amia꞉no ilina pilolo duwatemene, ama꞉ tote ba꞉bi ilina heloamo akanuwata꞉la꞉.
31 Ba꞉bema꞉ tawakaluba꞉te la꞉tamo bada komo ododima꞉ la꞉le ubi dihatenakoma, la꞉ komopa꞉tamo ba꞉ ba꞉ba ka꞉na nododinakuya꞉la꞉.
32 “Puya꞉te la꞉ malemalelo demalagidolena, la꞉ ba꞉bi tawakalubi kapiya demalagidolenama la꞉eno ukui keba ka꞉nala꞉ka꞉? Ba꞉be mabuma꞉ Godote la꞉tamo hido huiya ba꞉kikalametamena꞉? Ao, mabu kuba ododilipa꞉te atumu ibino mabulubi kapiya malemalelo emalagidolenaka!
33 Ba꞉gala puya꞉te la꞉tamo hidohido komo dododilina, la꞉ ba꞉bakobakopi kapiyatamo hidohido komo dododilinama la꞉eno ukui keba ka꞉nala꞉ka꞉? Ba꞉be mabuma꞉ Godote la꞉tamo hido huiya ba꞉kikalametamena꞉? Ao, mabu kuba ododilipa꞉te ibino mabulubi kapiyatamo atu hidohido komo beka-ododilinaka!
34 Ba꞉bema꞉ puya꞉te la꞉tamo gala da꞉kikalameholenaka, la꞉ ibi kapiyatamo mani dikalameholema la꞉eno ukui keba ka꞉nala꞉ka꞉? Ba꞉be mabuma꞉ Godote la꞉tamo hido huiya ba꞉kikalametamena꞉? Ao, kuba ododilipa꞉te atumu ibino mabulubi kapiyatamo mani ikalameholenaka mabu atu komo iba꞉godone gala kakuwatema꞉na꞉!
35 Huiyatiya wadiyala la꞉tamo alaholopima꞉ deda꞉hana, la꞉ ibi malemalelo nemalagidolenala꞉ ba꞉gala iba꞉tamo hidohido komo nododilinakuya꞉la꞉. Iba꞉te manima꞉ la꞉ da꞉kiyalamemena꞉, wadiyala la꞉ iba꞉tamo dito nikalamiya꞉la꞉, huiya komo akemalagidolala꞉. Ba꞉mako ododi komodo la꞉ Hununomo Godokono gugudima꞉ eda꞉hate galane tetelo huiya konomo kuwatema꞉nemata. Numa꞉la꞉, ebete kuba ododilipi ba꞉gala ebetamo kalakala tabo ga꞉laha꞉pi ba꞉bakobako tawakaluba꞉tamo malemale komo ododilinako.
36 Ba꞉bema꞉ la꞉ hiliyonomo tawakalubi malemalelo nemalagidolenala꞉, la꞉eno Nabiwiti ibi keba ka꞉na kemalagidolena ba꞉ba ka꞉na.”
Tawakalubino Komokomo Anagilamelelame Komo
Ma꞉t 7.1-5
37 Ba꞉bene Ya꞉suti gala na꞉kagoiya꞉, “La꞉le komo tawakalubino komokomo anagilamelelamelo ibi kubapima꞉ tiyolo akaka꞉lama꞉la꞉, ba꞉bene Godote la꞉eno komo anagilamelelamelo la꞉ kubapima꞉ a꞉kaka꞉lama꞉mena꞉ta. Ba꞉gala wadiyala la꞉ tawakalubino kuba egebolelamete nadodoholelamiya꞉la꞉, ba꞉bene Godote atumu la꞉eno kuba egebolelamete kadodoholelamema꞉na꞉ta.
38 Ba꞉gala wadiyala la꞉ komopa꞉tamo ilina malemalelo nikalamenakuya꞉la꞉, ba꞉bene Godote atumu la꞉tamo ba ikalame tete hiliyonomolo ebete la꞉ ilinamo ba꞉tabuilamenakomena꞉ta, iyo, la꞉ komopa꞉tamo kebako dikalamenakoma, Godote ba꞉ atumu la꞉tamo ba꞉bako ba꞉kikalamenakomena꞉ta.”
39 Ba꞉bene Ya꞉suti iya꞉tulame uwi ba olamagi na꞉goiya꞉, “Baidi tamiho dubuti eta baidi tamiho dubu gabodo hidamo a꞉kamagatamene. Ebete ba꞉ba ka꞉na dewagelemene ibi netewapi haka gugamo badi konegudima꞉na꞉, aba꞉ hibila꞉ka꞉?
40 Ba꞉bema꞉ ka꞉lo sikululu diya꞉tawana ba꞉be guduino iya꞉tawa komote iya꞉tulamedawoeno iya꞉tawa kagogolonaha꞉, huiyatiya galane ebeno sikulu da꞉wibomene ebeno iya꞉tawa komo ba꞉gala iya꞉tulamedawoeno komo atu tetelo kopola꞉nama꞉na꞉.
41 “Keka꞉ mabu amia꞉no ekawino baidilo puhulu deha꞉poto umilo huiyatiya amia꞉no baidilo ditana ba꞉be ko keha tete kuminaha꞉?
42 Ba꞉gala bada mabuma꞉ amia꞉no ekawitamo ba꞉ma ka꞉na da꞉goita, ‘Ekawi, wadiyala amia꞉no baidilo ditana ba꞉be puhulu deha꞉poto nale kolawemema꞉nemata,’ huiyatiya amia꞉no baidilo ditana ba꞉be ko keha tete ama꞉ kalawenaha꞉? A꞉iye! Ama꞉ ma꞉lapila netewa lumagilata! Wadiyala ama꞉ dopamo amia꞉no baidilo ditana ba꞉be keha lawete, ama꞉le galane hidamo gahimiti amia꞉no ekawino baidilo ditana ba꞉be puhulu deha꞉poto ba꞉bo kolawemema꞉na꞉ta.”
Keha Ba꞉gala Ebeno Gao
Ma꞉t 7.16-20; 12.33-35
43 Ba꞉bene Ya꞉suti gala na꞉kagoiya꞉, “Hidohido kehalo kuba gaote a꞉kanolohamena꞉, ba꞉gala kuba kehalo hidohido gaote a꞉kanolohamena꞉.
44 Iyo, ba꞉ hibila, la꞉ hiya꞉hiya꞉ kehoeno gao ibino holoholamo dulamema la꞉ ba꞉bo kiya꞉tawahama꞉nemata, ibi ipuwalo kebe gaote nahama꞉ hidohidoma꞉ keda꞉hana. Ba꞉bema꞉ lumagiti olagoeno kehamo tote anahu kehoeno gao a꞉kanetapihamene, ba꞉gala ebete olagoeno kehalo hidohido gala꞉ipi gao a꞉kanulama꞉mene.
45 Ba꞉bema꞉ hido lumagiti ebeno tepo ipuwane hidohido komo buluhukulatelenakomene, huiyatiya kuba lumagino tepo ipuwalo kuba komate pola꞉na ba꞉bema꞉ ebegodone kuba komate ba꞉pikulinakomena꞉, mabu lumagino tepo ipuwalo kebe komate ka꞉pola꞉na, ba꞉ ba꞉bi komate ebeno tabo olamagi komodo kopikulima꞉na꞉.”
Genama Netewa Etemotepino Komo
Ma꞉t 7.24-27
46 Ba꞉bene Ya꞉suti gala na꞉kagoiya꞉, “Keka꞉ mabu la꞉ na Kodawama꞉ dito da꞉ka꞉naminama, huiyatiya nale dolamaginakomo ba꞉bi komo la꞉le kododilinaha꞉?
47 Ba꞉bema꞉ kebe lumagiti natamo pete naeno tabo pulihote ba꞉bi komokomo dododilimini, ba꞉be lumagino komo keba ka꞉na kitana nale la꞉ hidamo kiya꞉tulamema꞉nemata.
48 Ba꞉be lumagi ba꞉ hido genama detiya꞉ ba꞉be dubu huiyala. Ebete haka ibulunomo aligiti kodakoda haka hunamo ebeno genama ba꞉bo etiya꞉, ba꞉bene hulama beyate ba odolo ba꞉be genama da꞉pemida꞉miya꞉, huiyatiya genamate kaleguya꞉ha꞉ mabu etedawate ebeno genama hidamo etiya꞉.
49 Huiyatiya kebe lumagiti naeno tabo ulihote ododilihino, ebe ba꞉ bula꞉i hakamo genama detiya꞉ ba꞉be dubu huiyala. Ba꞉be genamoeno mabu puliyala, kitanuya꞉ha꞉, ba꞉bema꞉ hulama beyate ba odolo ba꞉be genama da꞉pemida꞉miya꞉ hakamo dito kaguya꞉. O olalati bada konomola꞉ka꞉!”