27
Pábuldu balkuk Aldumaxa awazakauwane
Guñgueni san kagi Italdiaxa* níbunik ga zʉnaxaxaldixa ajañguane. Akna Pábuldu, axautshi akuxane awaldeyatukakue nañga ezua suldáutshi sáñkalda Juldio axezhukaja katuwi kauldeyaldiamak agaxé. Eñki Aldumatshi sáñkalda akldé akzetshi suldáukuegaba zhekueñka zalda sáñkalda zhauwa na naldá. Guñguake ezua balku kuíbuldu Aldamitiúxa zhinik naklde, Sesaldeyaxa zhinik balkukue axaldabikakue níbuni xezhak Asia baxe mizhiji neyaldixak julduñkalde. Atshaga na ezua sigí Aldistalku, eñki Masedonia baxe kuíbuldu Tesaldónikaxa zalda jiaga zʉñgapa neyapánañkalde.
Amak nejiñga na, abokualdike balkukue axaldabigeñka Sidóñ neñkalde. Exaki suldáutshi sáñkaldaja Pábuldu guañ jañgui na, apebukue axabizhal neyaka jañguá, ekíki ji agajuezhatuka agaxaunexaldiamak. Exa zhinik mokue kaldeyapanatshake, múlkalda neyakualdialdi zhinik zʉnabushiñgaba guñguake, kagi nóñgutse níbunixa izhuka Tshípalde buaxa ga múlkalda agubisha zʉnabugazháldialdi ga neñkalde. Amak níbunik nejiñga na, Sildisia baxe, Panpildia baxe níbuni xezhak zʉxaitiñga Aldisia baxega balkukue axaldabigeñka Mildaxa neñkalde.
Exaki suldáutshi sáñkaldaja ezua balku Aldejandaldiya zhinik naklde Italdiaxa neñká akzalguake, aik jeñ zʉnajulduksha zʉnauldeyaldá. Exa zhinik níbunik anuuñka ldiuwi señgaba nejiñga jibañ naldi, aldiweki níbuni xezhak kuíbuldu Snidu tezhak zʉxaitá. Ai zhiniki múlkalda neyañkaldogualdi zʉñkabushiñgaba na, balkuki miya ga neyaldixa ajañguane nalgué jian neyazháka nalguakna, kagi nóñgutse níbunixa Kaldetaxaga Saldamona buaxa kazʉxaitiñguenik, ai kagi buaxa múlkalda agubisha zʉnabugazháldialdi ga neñkalde. Amak ai kagi xezhaxa jibañ naldi zʉxaitiñga na, ezua kuíbuldu Aldaseya tezhak “Balkukue Axaldabigeñka Janshagatse” axezhogeñka neñkalde.
Ekí señgabá nejiñgaba au anuuñka zek guñguakna, akldé níbunik ga neyaxañ migisaldakuéñ zexaldá. Akbiñgaki atshak zhiniki agubisha níxalda bual níbuni itsauldaldiéñ zexaldá. Guakna Pábulduja kagisaldi guakuak ekí kaksanék: 10 “Duwekuañ, neyalga nogakualdiake atemajañ zʉñgisá guaka na tuñkú. Níbuni atemajañ itsauldatshak balku, numa uldeyatuka juizhiñga nuk itshuanatshake, nasʉñ jiaga shua guanazʉnaka na tuñkú.”
11 Guatshak jiaga suldáutshi sáñkaldaja Pábulduki muldetua axaldukagábaki, balkutshi ajáugukuija, balku uldeñkaja guaxé za kaxaldukshi amak kaxatshá. 12 Guatshak ai balkukue axaldabigeñki agubisha níxalda bual, níbuni itsauldatoxaldieñki muldetua izhogazháka. Naldakna naki saldiñga nekueja awagaxa balkukue axaldabigeñka Penise kagi nóñgutse Kaldetakga níxalda bualki jituakualdixa nenazʉnaka ajañgui na, amak neyakualdixa ajañguá. Exa balkukue axaldabigeñkaki mushtabañga níbunildi stundana axaldé§ naldatshak, múlkalda agubisha kamakualdi axabugazhé na naldá.
Múlkalda, níxalda juizhi kamakualdi nene
13 Guakna múlkalda señgaba neyapanguake neyakualdiamak zʉñgaunegaka atuñguakna, balku aldeyaldiamak janagatuñgueniki Kaldetaga níbuni xezhak ga neyapánañkalde. 14 Nauwa anuñka zeñka neyañkaldogueñki, ubañga múlkalda, níxalda na zʉxaitsha giemi kamakue,* kagi nóñgutseldi zhinik zʉñkabuxaldá. 15 Ekí zʉñkabushi na, balku neyaldialdi awaldeyazháka atuñguakna, egaba múlkaldaja aldéñga maní zʉnauldeyaldiamak iyabesá.
16 Ekí zʉnauldeji na, kagi nóoñgutse nuxa níbunixaga Kauda buaxa múlkalda agubisha neyatogazhéñka ga zʉxaitá. Exa zʉxaitatogueñki ezua kanuwa nóñgutse kamañ naldi ibekshi muldetua shiyabá. 17 Amak iyabekshiñguenik balkutshi asʉkldí ishkualbeni guakuak muldetua shibuldi dañ me yo shiyabá. Gueniki ni sʉkldiñga uwí guinue jana nitshinekuek Silte axezhogeñka balku ajiuwaka ajañgui na, señgaba neyaldiamak jiba agabeñka axajieñguatshak jiaga múlkaldaja uldeyalga. 18 Ekí nejiñga abokualdike múlkalda akldeñga kamakualdi neyatshak níbuni zʉñkabushiñgaba guñguakna, balkuja matshuwi numa uldeyatogueki nildiñgaba axatiñgualdá. 19 Ekí zeshiñga na, maiguake balku uldeyaldiamak jiba agabeñkakue kauwizhéñ naldi nildiñgaba axatiñguá. 20 Ekí anuuñka ldiuwi níxalda, múlkalda juizhi zeshiñgaba na, muldetua tuañ zeklde te noshi, ni niuwi, ni zumeyakue tuakí naldi na, aldiweki egaba “shuigakualdixa nuxa shakldá” na kitshanapaná.
21 Ekí zegatogatshake nasʉñki gakue ga naldakí au anuuñka zegatogueñki, Pábuldu nauwikenáñ izhgaldagueni ekí zʉñmeyá: “Duwekuañ, ekí zʉñgisaldaka nalguák, Kaldetaxaga abá guakue miñsanegukuamak naxatshaminaldíñki numakue itshuanazhá, ni guiyaba tuakue zʉñgatsegazhá guatañkaldaldé nakldá. 22 Naldatshak abá naldakí, zhe miñzegazháldi. Akze, ni ezuak shuizhañgaki guañkaldáaldixa naldatshak, balku zʉnake nuk zhiktini itshuaná gualdixa nakldá. 23 Saldiñga netshi Jatetshi naugé, aldéñ za axazauñkuge naldák, kañ sesʉñ aldéñ guaklde uldeñka nagakaxane naxaldashi 24 ekí nakbeyá: ‘Mañki zhe mikzegazháldi. Aldumatshi sáñkalda akldé akzé nugeñka migatsé azhi migatsaldakí ne matualdiamak axaldeyakue migatsaldaldixa. Akna Jate guañ majañguéñ zhinik na, ma na níbunik neyatukakue jiaga ashuigazháldiamak kagaunexaldixa nzha.’ 25 Akna ‘Jateja sakí nakbeñshanamak naxatshaldixa shakldá’ jañgugakna abá naldakí, zhe miñzegazháldi. 26 Naldatshak balkuki níbunixaga ezua kagi nóñgutsexa axabugakue agatsaldaldixa nakldá.”
Balku zhiktinane
27 Ekí níxalda zeshi, múlkaldaja níbuni Aldiátiku zʉnauldeyapangueni mozhua semana ne semuanté zegatshak, balku uldeñkakueja kagixa naki neji guxá kakldék. 28 Akna níbuni mitsá juit zalda akuajatshak anuñka 18 gulda§ me abaté atuñgueni jiak, mokue akuajatshake 13 gulda zʉxái* me abaté atú. 29 Ekí atuakna, jáguxak axabugaka ajañgui zhe kakzeshi na, balku akldé neyaksá gualdiamak makaiwa kama gukshixa aldiwan zaldakue nildi axajieñguá. Gueniki “mijá muñzegakuéñ” ajañgui Jate axakuañnék. 30 Gueni balku uldeñkakueja, kama gukshixa aksaja zaldakue axajieñgualdiamak jana ajanashiji na, kanuwa nóñgutsek aldakuixaldiamak shibuldik axajieñgualdá. 31 Guakna Pábuldujañki suldáutshi sáñkaldak, ají suldáukue na ekí kakbeyá: “Balkuldiñgaba izhogakue zʉñgatsé ne, ejiékue abakí aldaldiake, shuixabináldiamak sakí atshaminaka naldaksá gualdixa nzha.”
32 Ekí kakbeyakna suldáukueja kanuwa nóñgutse shaklduka naldé shi iyabeñgua, nildi axajieñguá.
33 Gueni naki muñzegapanatshake, Pábulduja saldiñga nauwa zakue kagakuañneshi ekí kakbeyá: “Maiñki ‘¿sakí zexaldixa ne?’ za ijaná noshi, ni ji jiaga ga naldakí mozhua semana zek na gu. 34 Akna shuixabináldiamak jika nauwa ga guakue ni miñgakuañnekú. Akze, ni ezuak nauwa nuxaki miñgisá guazháldixa nakldá.” 35 Ekí kakbeñgueni pañ zhiksuishi saldiñgaja tuaté Jatek “zeñ nzhakldék” akbeñgueni zhikwati, galdá. 36 Ekí katuatshakna saldiñga ekíga zandana zʉñzeshi, zaldá. 37 Guatshak balkuldi saldiñga neyañkaldoxekueki 276 na kaldaldá. 38 Amak saldiñga auxaga yau asajeniki balku akldé juañ akzexaldiamak gakue uldeyatogué nildiñgaba axatiñguá na akuá.
39 Gueni muñzegatshak balku uldeñkakueja kagi atú guatshak jiaga, mashiga ze kakldegazhá. Guatshak níbuni anuñka juldunanaldi uwí muñshí atuweñka, balku awaldeji exa ajiushaka guashiñki amak ajanashaldixa ajañguá. 40 Ekí ajañgui na, balku kama gukshixakueki nuk shi iyabeñgui nildiñga jeñ abajá. Atshaga na, ezuakuejañki balku mezhguxa shi iyabane nalgué iyasoñguá. Gueniki múlkaldaja kauldeyaldiamak balku asʉgaxa kuldita akldikue aldildikshiji na, uwí muñshí akzhekueñka aldeyaldá. 41 Guane nalgué, balku ni sʉkldiñga uwí guinue jana nitshinek me axaldabí. Ekí axaldabigatshake balku asʉxaki aibé ajiuwi neyaksá giemi guatshake, numíxaki nija kamakualdi axabushiñgaba zhiktiná na gua.
42 Ekí zegatshakna, suldáukuejañki akuxane awaldeyatukakue nik jueni aldakuishi guakuak nuk kakuaxa gundana kakzék. 43 Guatshak kauwijí sáñkaldajañki Pábuldu akuagazháldiamak jañgui na, ekue sakí ajanashaldixa ajañguane agitamakui na ekí niuwi ge: Mielde nik juena akué misha nixa iyawateji jueni kagixa neyakue. 44 Guatshake azhiniki tábaldak azhi jiñgaba balku ishkualbenek axaldi kagixa neyakue. Guake amak axatshiji na, saldiñga zʉñgisa naldakí kagixagaba nuk ne na kakuá.
* 27:1 27.1 Kagi Italdiaxaga na kuíbuldu akzé Alduma nuka. Exa na Aldumatshi sáñkalda akldé akzé izhuka. 27:2 27.1–28.16 Atshake jalde kalta gauwane Alduka Pábuldu agapa neyatone. 27:2 27.2 Ajsh 19.29; 20.4 27:9 27.9 Galdiegu ekí guaka: “Juldiúkue asáaki ashekue ldiuwañ au zʉxaitá.” Ai ldiuwañ zʉxaitatshakna níxalda bual zexaldá guxa. § 27:12 27.12 “noroeste, sudoeste” * 27:14 27.14 Múlkalda “nordeste” akuaka. 27:16 27.16 Kanuwa nóñgutseki balku tuasánatshak kágubakue ashuigazháldiamak ajuldunka. 27:17 27.17 Señgaba neyaldiamake balsa jana ne, azhi ezua kuldita atema múlkaldaja balku uldeñka agajieñguxa. § 27:28 27.28 36 “metros” * 27:28 27.28 27 “metros” 27:38 27.38 “trigo”