17
Goliath e helekai hai baahi ang gi digau Israel
Digau Philistia ga dagabuli mai gi Socoh, di waahale i Judah, belee hai di nadau dauwa. Digaula ga haga duu aga nadau hale laa i di gowaa e haga ingoo bolo Ephes-Dammim dela i mehanga Socoh mo Azekah. Gei ogo Saul mo ana gau dauwa e dagabuli i di gowaa mehanga gonduu o Elah, ga haga duu aga nadau hale laa, gaa noho i golo belee heebagi gi digau Philistia. Digau Philistia e hagatau mai i hongo dahi gonduu, gei digau Israel e hagatau mai labelaa i hongo dahi gonduu, gei di gowaa maalama i mehanga digaula.
Taane dono ingoo go Goliath mai i di waahale go Gath ga haneia i di waahale laa o digau Philistia, bolo ia e heebagi gi digau Israel. Taane looloo i nia piidi e hiwa. E gahu i di goobai ne hai gi nia baalanga mmee, gei e hai dono gahu gi di gahu ne hai gi nia baalanga mmee dela e daamaha i nia pauna e lau madalua maa lima. Gei ono wae hogi e hii gi nia baalanga mmee, geia e aamo dana daalo ne hai gi nia baalanga mmee i hongo dono bakau. Taalo a maa la koia e maadolu be di laagau o di waga llanga mala, taamaha o di bida daalo deelaa holongo nia pauna e madangaholu maa lima. Tangada dauwa e hana i ono mua e dagidagi dana mee abaaba. Goliath gaa duu, ga wolo aga gi digau Israel boloo, “Goodou e hai di godou aha i gono? Goodou e hiihai e heebagi? Deenei au tangada o Philistia, gei goodou aalaa go nia hege ni Saul! Goodou gi hilihilia di godou dangada e dahi i goodou e heebagi mai gi di au. Maa mee gu maaloo gu daaligi au gii made, gei gimaadou gaa hai nia hege ni goodou. Maa au ga maaloo ga daaligi a mee gii made, gei goodou gaa hai nia hege ni gimaadou. 10 Deenei au dela gu hiihai bolo au e heebagi gi digau Israel! Goodou hagau ina mai di godou dangada maaloo e heebagi gimaua!” 11 Di madagoaa hua a Saul mo ana gau dauwa ala ne longono ana helekai aanei, gei digaula gu mmaadagu huoloo.
David i lodo di waahale laa a Saul
12 David la di tama ni Jesse, tangada Ephrath mai Bethlehem, dela i tenua go Judah, gei Jesse ana dama dogowalu. I di madagoaa o Saul ne king, gei mee gu madumadua huoloo. 13 Ana dama dogodolu ala mmaadua la i baahi o Saul i tauwa deelaa. Dana dama madua dono ingoo go Eliab, ga no lala go Abinadab, togodolu dama go Shammah. 14 Gei di tama dela koia e dulii i digaula go David. Nia dama daane dogodolu mmaadua la i baahi o Saul, 15 gei David e hanahana hunu madagoaa gi Bethlehem, gei mee dela e madamada humalia nia siibi dono damana. 16 Goliath e wolowolo bolo ia e hiihai e heebagi gi digau Israel nia luada mo nia hiahi o nia laangi huogodoo i nia laangi e mada haa.
17 Dahi laangi hua, gei Jesse ga helekai gi David, “Mmada, kae ina dau budehede golee laagau mmoo mo nia pauna palaawaa e madangaholu maa lima aanei, hana, kae ina gi o duaahina ala i lodo di waahale laa. 18 Kae ina labelaa nia meegai ‘cheese’ e madangaholu gi di nadau dagi dauwa. Mmada laa be o duaahina la guu hai behee. Heia dau mee gi modongoohia eau bolo goe gu hanimoi i baahi digaula. 19 Di king go Saul, mo o duaahina, mo nia daane o Israel huogodoo e haihai nadau heebagi gi digau Philistia i di gowaa mehanga gonduu o Elah.”
20 Hooaga dono daiaa, gei David ga ala aga, i muli hua dana hagi anga ana siibi gi tangada gi madamada humalia ai, gei mee gaa kae nia meegai aalaa gii hai be nnelekai o dono damana go Jesse. Mee gaa dau adu gi di waahale laa i di madagoaa hua dela e haga maanege ai digau dauwa o Israel gi di gowaa dela belee hai ai tauwa, mo di wwolowwolo gi nua nadau lee dauwa. 21 Gei digau dauwa o Philistia mo digau dauwa o Israel guu tuu gi nadau lohongo, ga huli mai laa gi ginaadou. 22 David gaa dugu nia meegai i baahi tangada dela e madamada humalia nia meegai o digau dauwa, gaa lele gi baahi ono duaahina ala gu i baahi di lain o di gowaa e hai ai tauwa, mo di heeu adu gi digaula be digaula guu hai behee. 23 Di madagoaa hua a mee dela e leelee gi digaula, gei Goliath ga hanimoi i baahi digau Philistia, ga wolowolo mai gi digau Israel, gadoo be dana hai dela nogo haihai, gei David ga longono a mee. 24 Di madagoaa hua digau Israel ala ne mmada gi Goliath ne hanaga, gei digaula gu mmaadagu huoloo guu llele. 25 Digaula e helehelekai i nadau mehanga boloo, “Mmada, deelaa a mee! Goodou gu longono ana helekai hai baahi! Maa tangada dela ma ga daaligi a mee gii made, gei di king gaa wanga ana goloo e logowaahee gi mee, gei mee e hai lodo gi dana dama ahina, gei e dumaalia gi nia madahaanau o dono damana i nia hagadilinga dagitedi huogodoo.”
26 David ga heeu gi nia daangada ala i dono baahi, “Dehee di hui o tangada dela ma ga daaligi taane Philistia deenei, dela ga haga dagaloaha digau Israel gi daha mo di hagalangaadia deenei? Gei di ma koai deenei dela taane bouli dongoeho dela bolo ia e mee di hai baahi gi di buini dauwa o di God mouli dee odi?” 27 Gei digaula ga hagi anga gi mee di hai o tangada dela ma ga daaligi Goliath.
28 Gei ogo Eliab tuaahina o David dela madua ga longono hua David dela e helehelekai gi nia daangada, gei mee gu hagawelewele huoloo, ga helekai gi David, “Goe e hai dau aha i ginei? Koai dela belee madamada humalia au siibi i lodo henua? Goe tangada manawa hagamuamua! Au e iloo bolo goe ne hanimoi hua belee mmada gi teebagi deenei!”
29 David ga helekai gi mee, “Kaiaha? Au guu hai dagu aha, bolo au tangada e deemee di heeu dagu mee?” 30 Gei mee ga huli adu hua gi tuai daane, gaa hai ana heeu la hua. Di madagoaa hua dela ma gaa hai dana heeu gi tuai dangada, go telekai la hua dela e hai go digaula gi mee.
31 Gei hunu daangada ga hagalongo gi nia helekai a David ala ne hai, gei digaula ga hagi anga gi Saul. Saul ga gahi mai a David. 32 David ga helekai gi Saul, “Meenei di king aamua, gidaadou hudee mmaadagu i tangada Philistia deenei. Ko au dela gaa hana e heebagi gi mee.”
33 Gei Saul ga helekai gi mee, “Deeai, e deemee! Dehee dau hai e heebagi gi mee i di goe dela tamagiigi hua? Gei mee dela tangada nogo hai tangada dauwa mai i dono damagiigi!”
34 David ga helekai gi Saul, “Meenei di king, au go dau hege e loloohi nia siibi dogu damana. Di madagoaa hua di laion be di ‘bear’ ga hanimoi, e kae dagu siibi, 35 gei au e waluwalu di maa, ga heebagi gi di maa, gaa daa dagu siibi. Gei di laion be go di ‘bear’ ma ga huli mai gi di au, gei au ga kumi adu di maa gaa llomi dono uwa, ga daaligi gii made. 36 Au gu daaligi agu laion mono ‘bear’, gei au ga daaligi labelaa tangada Philistia bouli dongoeho deenei, dela e hai baahi ang gi di buini dauwa di God mouli dee odi. 37 Dimaadua dela ne haga dagaloaha au gi daha mo di laion mo di ‘bear’, ga haga dagaloaha au labelaa gi daha mo tangada Philistia deenei.”
Gei Saul ga helekai gi mee, “E humalia, hana. Dimaadua gi madalia goe.” 38 Saul gaa wanga gi David ono gahu dauwa belee ulu ginai mee no lodo, ga dahi aga di goobai baalanga mmee gi hongo di libogo o David, ga haga ulu a mee gi nia gahu baalanga. 39 Gei David ga daalo tulumanu a Saul gi hongo di gahu baalanga ga hagamada belee haele, gu deemee di haele, idimaa, mee digi wouwou i deia nia hagadilinga goloo beenei. David ga helekai gi Saul, “Au e deemee di heebagi i lodo nia gahu beenei. Au e de wouwou nia maa.” Gei mee ga daa gi daha nia maa huogodoo, 40 ga gaamai hua go dana dogodogo hagaloohi siibi, ga ogo ana dama hadugalaa malallali e lima mai i lodo tama monowai, gaa wanga gi lodo dana dama budehede, ga hanadu e kae dana mee hudu hadu belee heebagi gi Goliath.
David e hagamagedaa Goliath
41 Gei tangada Philistia ga daamada ga haneia gi David, gei tangada dela e dagidagi di mee abaaba a maa le e hana i mua o mee. I dono hoohoo mai hua gi David, 42 ga gidee ia hua bolo ma tamagiigi hua, ga gadagada hua bolo mee e hai hua be tamagiigi humalia. 43 Gei mee ga helekai gi David, “Togodogo e hai di aha deenaa? Goe e hai bolo au di paana deenei?” Gei mee ga daamada ga gahigahi ono ieidu bolo gi haga halauwa ina a David. 44 Goliath ga helekai gi David, “Hanimoi laa, gei au ga haangai nia manu mamaangi mono manu lodo henua gi nia goneiga o do huaidina!”
45 David ga helekai gi mee, “Goe e hanimoi e heebagi mai gi di au i tulumanu dauwa, mo taalo damana mo taalo dulii, gei au e heebagi adu gi di goe i di ingoo o Dimaadua di Gowaa Aamua, dela go di God o di buini dauwa o digau Israel dela e haga huahuaidu kooe. 46 Dangi nei gei Dimaadua gaa dugu mai goe gi lala ogu mogobuna. Au ga maaloo i di goe, gaa tuu gi daha do libogo, gei au gaa hai nia huaidina o digau dauwa o Philistia gii hai nia meegai nia manu mamaangi mono manu lodo henua. Gei henuailala hagatau ga iloo laa bolo Israel nadau God i golo. 47 Gei digau huogodoo aanei i ginei ga gidee ginaadou bolo Dimaadua hagalee hai hegau gi tulumanu be taalo belee haga dagaloaha ana daangada, gei Mee e aali i lodo nia dauwa huogodoo, gaa dugu mai goodou gi lala madau mogobuna.”
48 Goliath ga menege mai gi David, gei David gu limalima gu lele adu gi di lain o digau Philistia belee heebagi gi mee. 49 David ga dahi mai dana hadu e dahi mai i lodo dana dama budehede, ga haga noho gi lodo dana mee hudu hadu, ga hudu adu gi Goliath, gei di hadu la guu dili di lae o Goliath, gu bongoo. Gei Goliath guu hinga huli gi lala gi hongo di gelegele. 50 Deenei di hai dela ne daaligi ai a Goliath go David, gei mee dana hulumanu ai, gei ne daaligi hua gi di mee hudu hadu, mo tama hadu dulii.* 51 David ga lele adu gi hongo Goliath, ga haga mmuu tulumanu a maa, gaa tuu di libogo o maa gi daha.
Digau Philistia ga gidee ginaadou di nadau dangada maaloo dela guu made, digaula guu llele gi daha.* 52 Gei digau Israel mo digau Judah ga waluwalu digaula mo di wwolowwolo, gaa dau adu loo gi Gath mo gi di ngudu di abaaba di waahale go Ekron. Gu dogologowaahee digau Philistia ala ne mmade i hongo di ala dela e hana gi Shaaraim, gaa dau adu loo gi Gath mo Ekron. 53 Digau Israel ala nogo waluwalu digau Philistia ga lloomoi labelaa, gaa oho di waahale laa o digau dauwa Philistia gaa kae nia goloo digaula. 54 David ga gaamai di libogo o Goliath gaa kae gi Jerusalem. Gei nia goloo dauwa a Goliath e dugu hua go mee i lodo dono hale laa.
David i mua o Saul
55 Saul e daumada a David dela e hana belee heebagi gi Goliath, gei mee ga heeu gi Abner dela go tagi damana o dana buini dauwa, ga helekai, “Abner, tama daane koai deelaa?”
Gei Abner ga helekai, “Au de iloo, meenei di king.”
56 Saul ga helekai, “Hana, heia gi iloo e goe.”
57 I muli hua David ne daaligi Goliath, gu haneia gi di waahale laa, Abner gaa lahi a mee gi Saul, gei David e dagidagi hua igolo di libogo o Goliath i dono lima. 58 Saul ga heeu gi David, “Tama daane nei, goe di tama ni aai?”
Gei David ga helekai, “Au di tama ni Jesse, go dau dangada hai hegau, tangada o Bethlehem.”
* 17:50 2-Samuel 21.19 * 17:51 1-Samuel 21.9